Το ακριβό… οικόπεδο της παραγωγής και η έλλειψη εμπιστοσύνης

Αν υπάρχει κάτι προς διερεύνηση, είναι, γιατί συµβαίνουν όλα αυτά. Η αλήθεια είναι ότι το «οικόπεδο» στο οποίο λαµβάνει χώρα η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, είναι ακριβό. Συχνά η υποστήριξη της συγκεκριµένης δραστηριότητας καθίσταται ασύµφορη.

Το δεύτερο που έχει τη σηµασία του, είναι η τεχνολογία. Για µια σειρά από λόγους, τεχνολογικά, η ελληνική γεωργία έχει µείνει πίσω. Το µικρό µέγεθος του κλήρου, ο ασαφής ορίζοντας των αγροτών, η ευκαιριακή σε πολλές περιπτώσεις ενασχόληση µε την αγροτική δραστηριότητα, η πολυπλοκότητα των αναπτυξιακών προγραµµάτων, κατέστησαν τις επενδύσεις µια υπόθεση για λίγους. Και την ίδια στιγµή, η µετάβαση γίνεται µε τρόπο, κάπως βίαιο.

Το τελευταίο και ίσως σηµαντικότερο είναι η οργάνωση και ο προγραµµατισµός. Στην Ελλάδα απ’ άκρη σ’ άκρη, όλοι τα κάνουν όλα. Κανένας έλεγχος των εν δυνάµει συντελεστών του χώρου, καµιά χωροταξική διευθέτηση των καλλιεργητικών επιλογών, κανένας σχεδιασµός των παραγωγικών προτεραιοτήτων της χώρας. 

Κι όµως, µέσα σ’ αυτό το ασαφές πλαίσιο για πολλά χρόνια ήταν όλοι ευχαριστηµένοι! Οι αγρότες γιατί ζούσαν (απ’ αυτό), οι κάτοχοι αγροτικής γης γιατί εξασφάλιζαν κάποια πρόσοδο, οι τράπεζες γιατί δάνειζαν, οι εταιρείες εισροών (συµπεριλαµβανοµένης και της τεχνολογίας) γιατί πουλούσαν. Μόνο που τον τελευταίο καιρό, µοιάζει να έχουν µπλέξει κάπως τα πράγµατα.

Η ελάχιστη εµπιστοσύνη που απαιτείται για να λειτουργεί, έστω και µε προβλήµατα, µια αγορά δείχνει να κλωνίζεται περαιτέρω. Οι πιστώσεις µειώνονται, η ρευστότητα περιορίζεται, οι συµβάσεις -ακόµα και συµβολαιακής- αθετούνται, ο αγρότης δεν είναι βέβαιος ότι θα καταφέρει να ολοκληρώσει οµαλά τον ετήσιο κύκλο της παραγωγής.
Εκεί είµαστε! Και το κακό είναι ότι οι πολικές ηγεσίες που θα ‘πρεπε να το δουν, συνεχίζουν να εθελοτυφλούν.