Η µείωση του αγροτικού εργατικού δυναµικού στην Ευρώπη οφείλεται στις διαφορές στην παραγωγικότητα της εργασίας µεταξύ των γεωργικών και εξωγεωργικών τοµέων. Εφόσον οι διαφορές αυτές (προσαρµοσµένες µε τα σχετικά επίπεδα δεξιοτήτων, τις διαφορές στην κατανοµή της ηλικίας και τις διαφορές στο κόστος ζωής στις αγροτικές και τις αστικές περιοχές) παραµένουν, οι νέοι θα ψηφίσουν … µε τα πόδια τους και θα µεταβούν σε θέσεις εργασίας υψηλότερης αµοιβής. Αυτό αναφέρει σε ανάλυση του ο διακεκριµένος αγροτοοικονοµολόγος του Πανεπιστήµιου Τρίνιτι, στο ∆ουβλίνο Άλαν Μάθιους, παίρνοντας αφορµή την εναρκτήρια δήλωση του υποψήφιου Επίτροπου Γεωργίας κατά την ακρόασή του ενώπιον της Γενικής ∆ιεύθυνσης Γεωργίας (DG AGRI) στο Ευρωκοινοβούλιο σχετικά µε τη µείωση του αριθµού των ευρωπαϊκών εκµεταλλεύσεων.
Κατά τον ίδιο, ελάχιστη προσοχή δίδεται στις συζητήσεις για την πολιτική των γεωργικών εκµεταλλεύσεων όσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών απασχόλησης των γεωργών, πολλοί από τους οποίους είναι όλο και περισσότερο µετανάστες εργαζόµενοι. «Ενώ η νοµοθεσία σε αυτόν τον τοµέα είναι εθνική ευθύνη, θα πρέπει να εξετάσουµε αν η ΚΑΠ θα µπορούσε να κάνει περισσότερα για να ενθαρρύνει τις καλύτερες ρυθµίσεις µαθητείας, την αναβάθµιση της σταδιοδροµίας και την εξέλιξη της σταδιοδροµίας και, τελικά, υψηλότερους µισθούς για εκείνους που κάνουν µεγάλο µέρος της πραγµατικής παραγωγής τροφίµων», τονίζει o Aλαν Μάθιους, κατά την ανάλυση του που παραθέτει η εφηµερίδα Agrenda.
Γιατί οι αγροτικές εκµεταλλεύσεις θα συνεχίσουν να µειώνονται
Ο κ. Wojciechowski, υποψήφιος Επίτροπος Γεωργίας, στην εναρκτήρια δήλωση του κατά την ακρόασή του ενώπιον της επιτροπής AGRI στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από µερικές ηµέρες έκανε λόγο για «συγκλονιστικές πληροφορίες» σχετικά µε τη µείωση του αριθµού των ευρωπαϊκών εκµεταλλεύσεων.
Διαβάστε επίσης: Υβρίδιο υψηλών αποδόσεων στο σιτάρι φέρνει σε μια 5ετία η BASF
«Παρουσιάζω τις συγκλονιστικές πληροφορίες - συγκλονιστικές, τουλάχιστον για ορισµένα ακροατήρια - ότι κατά τη διάρκεια µιας δεκαετίας, από το 2005 έως το 2015, χάσαµε τέσσερα εκατοµµύρια αγροκτήµατα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο αριθµός των εκµεταλλεύσεων ήταν σχεδόν 15 εκατοµµύρια, και µετά από µια δεκαετία υπήρχαν λιγότερα από 11 εκατοµµύρια αγροκτήµατα. Αν χάνουµε τέσσερα εκατοµµύρια ανά δεκαετία, είναι 400.000 ετησίως. Περισσότερο από 30.000 µηνιαίως. Περισσότεροι από 1.000 ηµερησίως. Η συζήτησή µας έχει προγραµµατιστεί να διαρκέσει τρεις ώρες, πράγµα που σηµαίνει ότι κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης περισσότεροι από 100 Ευρωπαίοι αγρότες θα χάσουν πιθανώς την εκµετάλλευσή τους και τη δουλειά τους. Για πολλούς από αυτούς θα είναι µια τραγική, συγκλονιστική κατάσταση, επειδή δεν είναι τόσο εύκολο να είσαι σήµερα αγρότης και στη συνέχεια αύριο να κάνεις κάτι διαφορετικό - για παράδειγµα, να είσαι οδηγός ταξί. Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται για µια δραµατική κατάσταση για τους ευρωπαίους αγρότες», είπε χαρακτηριστικά ο υποψήφιος Επίτροπος.
Ο κ. Wojciechowski δεν πρότεινε συγκεκριµένες ιδέες για το πώς να επιβραδύνει ή να αναστρέψει αυτή την τάση, αλλά η δήλωσή του υποδηλώνει ότι θα ήθελε να το κάνει. Η άποψη αυτή περιλαµβάνεται και στην τροπολογία που περιέλαβε η προηγούµενη επιτροπή AGRI στην έκθεσή της σχετικά µε το σχέδιο κανονισµού του στρατηγικού σχεδίου της Επιτροπής που πρότεινε να τροποποιηθεί ο πρώτος από τους εννέα συγκεκριµένους στόχους της ΚΑΠ και να διατυπωθεί ως εξής:
α) να εξασφαλίσει βιώσιµο γεωργικό εισόδηµα και αντοχή του γεωργικού τοµέα σε ολόκληρη την Ένωση για να ενισχύσει τη µακροπρόθεσµη επισιτιστική ασφάλεια και τη γεωργική ποικιλοµορφία, παρέχοντας ταυτόχρονα ασφαλή και υψηλής ποιότητας τρόφιµα σε δίκαιες τιµές, µε στόχο την αναστροφή της µείωσης του αριθµού των γεωργών και εξασφάλιση της οικονοµικής βιωσιµότητας της γεωργικής παραγωγής στην Ένωση (προστιθέµενη αξία).
Πράγµατι, υπήρξε µια σηµαντική µείωση τόσο του αριθµού των γεωργικών εκµεταλλεύσεων και το µέγεθος της εκµετάλλευσης εργατικού δυναµικού στην ΕΕ, όπως υπογράµµισε ο κ. Wojciechowski. Αλλά για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να πιστεύουν ότι η τάση αυτή µπορεί να σταµατήσει ή να αντιστραφεί είναι απλώς ανοησία.
Διαβάστε επίσης: Οι αγροτικές δαπάνες επιρρεπείς σε σφάλματα υψηλού κινδύνου
Η µείωση του εργατικού δυναµικού των γεωργών οφείλεται στις διαφορές στην παραγωγικότητα της εργασίας µεταξύ των γεωργικών και των µη γεωργικών τοµέων. Εφόσον οι διαφορές αυτές (προσαρµοσµένες µε τα σχετικά επίπεδα δεξιοτήτων, τις διαφορές στην κατανοµή της ηλικίας και τις διαφορές στο κόστος ζωής στις αγροτικές και τις αστικές περιοχές) παραµένουν, οι νέοι θα ψηφίσουν … µε τα πόδια τους και θα µεταβούν σε θέσεις εργασίας υψηλότερης αµοιβής. Και ενοποίηση των γεωργικών εκµεταλλεύσεων (το αντίστροφο της η µετανάστευση τoυ αγροτικού εργατικού δυναµικού) είναι ο κύριος τρόπος για να κλείσει το αγροτικό χάσµα παραγωγικότητας µε τον τοµέα των µη-εκµετάλλευσεων. Αυτές οι βασικές δοµικές δυναµικές αγνοούνται συχνά από εκείνους που εξετάζουν την πολιτική των γεωργικών εκµεταλλεύσεων µε γυαλιά µε ροζ φακούς.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφόρησε το Σάββατο 12 Οκτωβρίου μαζί με το περιοδικό Beer & Brunch
