Οι αγρότες εκπέμπουν σήμα κινδύνου

Όσοι ζούμε στην Περιφέρεια διαπιστώνουμε την εικόνα μαρασμού που παρουσιάζουν τα χωριά και τα πρώην ισχυρά αγροτικά επαρχιακά κέντρα. Διαπιστώνουμε την ανησυχία, την ανασφάλεια, τον έντονο προβληματισμό των αγροτών. Το εισόδημά τους μειώνεται, τα προβλήματα στην αγορά του βαμβακιού, του λαδιού, της ελιάς, του κρασιού, των σιτηρών, των φρούτων, των ξηρών καρπών και των ζωοτροφών είναι μεγάλα. Η αξιοποίηση των διάφορων προγραμμάτων γίνεται μετ’ εμποδίων. Στη διαχείριση των ενισχύσεων και του εθνικού αποθέματος το αλαλούμ συνεχίζεται με ενδοκυβερνητικές αιχμές για αδιαφάνεια και σκανδαλώδεις πρακτικές. Οι αντοχές του συστήματος ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής δοκιμάζονται αφού ματαιώθηκαν οι βελτιώσεις που σχεδιάζονταν να γίνουν το 2015.

Οι κτηνοτρόφοι με απογοήτευση διαπιστώνουν ότι ύστερα από αρκετές χρονιές μεγάλης μείωσης της τιμής του γάλακτος, η όποια φετινή αύξηση εξανεμίζεται λόγω της αύξησης των τιμών των ζωοτροφών.

Η διαπίστωση ότι «ο γυαλός είναι στραβός και στραβά αρμενίζουμε» είναι διάχυτη στην ύπαιθρο. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι εκπέμπουν σήμα κινδύνου και αφύπνισης. Ιδιαίτερα η κυβέρνηση που έχει τη συνολική ευθύνη των αποφάσεων αλλά και η αντιπολίτευση, οι αυτοδιοικητικοί, αγροτικοί και επιστημονικοί φορείς οφείλουν να λάβουν τα μηνύματα των αγροτών και να κατανοήσουν ότι χρειάζεται συνεννόηση και διάλογος για την κατάρτιση και υλοποίηση ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου για την ανάπτυξη της υπαίθρου.

Το Εθνικό Σχέδιο, το πλαίσιο των ριζικών αλλαγών που πλέον είναι κατεπείγον πρέπει να επικεντρώνεται:

1. Στην αναγνώριση με μεγάλες επιλογές, έργα και πράξεις του κρίσιμου ρόλου της γεωργίας και της κτηνοτροφίας για την παραγωγή τροφίμων, τη διασφάλιση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής στην ύπαιθρο και την προστασία του περιβάλλοντος. Πρέπει να αποτελέσουν μεγάλες προτεραιότητες η συνολική αναβάθμιση του αγροτικού τομέα στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της χώρας, η διασύνδεσή του με τον τουρισμό και τη μεταποίηση με έμφαση στη μεσογειακή διατροφή, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων με ενσωμάτωση ποιότητας, ασφάλειας, ιστορίας, πολιτισμού, νέων τεχνολογιών, γνώσεων και έξυπνων πρακτικών.
2. Στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων και την ενεργοποίηση μηχανισμών ελέγχου για εξυγίανση της αγοράς, διασφάλιση έγκαιρης πληρωμής των αγροτών, πάταξη στην πράξη και όχι στα λόγια της πρακτικής «των ανοιχτών τιμών» των ελληνοποιήσεων και της κερδοσκοπίας εις βάρος των αγροτών και των καταναλωτών.
3. Στην έγκαιρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και του Ταμείου Ανάκαμψης που πρέπει να κατευθύνονται στην στήριξη της παραγωγής και των παραγωγών και να μην συνθλίβονται στις μυλόπετρες της γραφειοκρατίας, της αδιαφάνειας και του ασφυκτικού Αθηνοκεντρισμού.
4. Στην λειτουργία ισχυρών, σύγχρονων συλλογικών οργανώσεων (συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών). Είναι κατεπείγουσα ανάγκη η αποκατάσταση του κρίσιμου ρόλου και του κύρους των συλλογικών οργανώσεων και οργάνων που τα προηγούμενα χρόνια από αστοχίες και λάθη έχουν τραυματιστεί βαρύτατα. Ο αγροτικός χώρος πρέπει πολύ γρήγορα να αποκτήσει ισχυρή ηγεσία και να διασφαλιστεί η συμμετοχή των αγροτών σε όλα τα όργανα λήψης των αποφάσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
5. Στη βελτίωση του συστήματος ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου με την αξιοποίηση και κοινοτικών πόρων.
6. Στην παραγωγή και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην γεωργία και κτηνοτροφία με προστασία της παραγωγικής γης και των βοσκοτόπων.
7. Στην αξιοποίηση της γνώσης, των νέων τεχνολογιών, της διαρκούς εκπαίδευσης διασυνδέοντας τους αγρότες και τους αγροτικούς φορείς με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα, προωθώντας συνεργασίες και συμπράξεις για ανταλλαγή εμπειριών με αγρότες, αγροτικούς φορείς και άλλων χωρών.
8. Στη γενναία στήριξη των νέων που επιλέγουν συνειδητά να ζήσουν και να δημιουργήσουν στην ύπαιθρο.
9. Στη διαμόρφωση σύγχρονου, απλού, λειτουργικού πλαισίου υποχρεώσεων και δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους που προέρχονται από άλλες χώρες που είναι απολύτως απαραίτητοι για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
10. Στη συνολική αναδιοργάνωση των φορέων άσκησης αγροτικής πολιτικής (Υπουργείου, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΑ, ΕΛΓΟ, ΕΦΕΤ, Περιφερειών, Δήμων) με μεγάλη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, πόρων και ευθυνών, με ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, με λειτουργική διασύνδεσή τους, ώστε να διασφαλίζεται αποτελεσματικότητα, ταχύτητα, διαφάνεια.

Για να γίνουν πράξη όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν αλλαγή αντιλήψεων, νοοτροπιών, πρακτικών, δομών σε όλα τα επίπεδα, προϋποθέτουν αλλαγή της κοντόφθαλμης, πελατειακού τύπου διαχειριστικής λογικής με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές, με την οποία ασκείται η κυβενρητική αγροτική πολιτική και αυτά ασφαλώς είναι μεγάλα ζητούμενα για τη χώρα μας.

Βασίλης Έξαρχος – Πρώην βουλευτής Λάρισας ΠΑΣΟΚ