του Λουίτζι Σκατζιέρι*
Τον Ιούνιο, οι ηγέτες της ΕΕ συµφώνησαν η Μολδαβία και η Ουκρανία να γίνουν υποψήφιες για ένταξη στην ΕΕ. Συµφώνησαν επίσης ότι θα µπορούσε και η Γεωργία να είναι υποψήφια προς ένταξη εάν πληρούσε ορισµένες προϋποθέσεις. Τον Ιούλιο, η ΕΕ ξεκίνησε ενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, µετά από χρόνια καθυστερήσεων. Και στις αρχές Οκτωβρίου, η Κοµισιόν σύστησε να δοθεί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αντίστοιχο καθεστώς, εάν ενίσχυε περαιτέρω το κράτος δικαίου και τα θεµελιώδη δικαιώµατα.
Ωστόσο, θα είναι δύσκολο να διατηρηθεί αυτό το momentum. Πρώτον, τα ετήσια reports της Κοµισιόν για τη διεύρυνση που δηµοσιεύθηκαν τον Οκτώβριο, καθιστούν σαφές ότι οι υποψήφιοι αντιµετωπίζουν τροµακτικές προκλήσεις για να εκπληρώσουν τους όρους για την ένταξη. ∆εύτερον πολλά κράτη-µέλη, µεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Γερµανία και η Ιταλία, είναι «χλιαρές» στη διεύρυνση και πιστεύουν ότι η ΕΕ πρέπει πρώτα να µεταρρυθµιστεί προτού επεκταθεί -αλλά τα κράτη-µέλη θα δυσκολευτούν να συµφωνήσουν στις µεταρρυθµίσεις. Αυτό σηµαίνει ότι το βραχυπρόθεσµο focus της πολιτικής διεύρυνσης θα πρέπει να είναι να βοηθήσει τις υποψήφιες χώρες να βρουν τρόπους για να τις ενσωµατώσουν στην Ένωση πριν την ένταξη.
Ο δρόµος για την περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ είναι δύσκολος και αναπόφευκτα συνυφασµένος µε την ακανθώδη συζήτηση για τις εσωτερικές µεταρρυθµίσεις της ΕΕ. Ο κίνδυνος είναι οι µεταρρυθµίσεις της ΕΕ να αποδειχθούν αδύνατες και να χάσει η διεύρυνση τη δυναµική της, οδηγώντας τους υποψήφιους να γίνουν ακόµη περισσότερο απογοητευµένοι µε την ΕΕ, κάτι που θα µπορούσε να οδηγήσει σε δηµοκρατική ολίσθηση. Η αποτυχία εδραίωσης των δηµοκρατικών θεσµών θα αφήσει τις χώρες ευάλωτες στη ρωσική παρέµβαση. […]
Η διεύρυνση είναι µία από τις πιο επιτυχηµένες πολιτικές της ΕΕ, η οποία ενισχύει την οικονοµική ανάπτυξη και βοηθά στη σταθεροποίηση των υποψηφίων για ένταξη. Αλλά η πρόκληση της µεταρρύθµισης τόσο στις υποψήφιες χώρες όσο και στην ίδια την ΕΕ, σηµαίνει ότι ο τωρινός γύρος διεύρυνσης είναι πιθανό να σταµατήσει. Για να αποφευχθεί αυτό, η ΕΕ θα πρέπει να ενστερνιστεί εντελώς την ιδέα της βήµα προς βήµα ολοκλήρωσης.
*Ανώτερου ερευνητή στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CER)
