Ο ρόλος των γυναικών στην αγροδιατροφή ήταν ανέκαθεν κομβικός και η συμβολή τους στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού στην ύπαιθρο κρίσιμη. Παρότι συχνά -ακόμα και σήμερα- οι γυναίκες καταγράφονται ως «συμβοηθούντα» μέλη στις οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα, αίροντας πολλούς από τους περιορισμούς τους παρελθόντος. Στην Ελλάδα, οι γυναίκες είναι επικεφαλής του 27,4% αγροτικών εκμεταλλεύσεων (σχεδόν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο) και ελέγχουν το 13,3% της καλλιεργήσιμων γαιών. Στην Ευρώπη, έρευνες δείχνουν ότι αν και ηγούνται μικρότερων εκμεταλλεύσεων, οι γυναίκες παίρνουν καλύτερα υπολογισμένα επιχειρηματικά ρίσκα με αποτέλεσμα μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.
Ολοένα και περισσότερο, τις βλέπουμε να συμμετέχουν ισότιμα στην πρωτογενή παραγωγή αναλαμβάνοντας πρωταγωνιστικές θέσεις και να αυτοπροσδιορίζονται ως "αγρότισσες" και "παραγωγοί-επιχειρηματίες", να επενδύουν στην επιμόρφωση τους, να συνεταιρίζονται, να δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση και να επιχειρούν στον αγροτουρισμό.
Στα προγράμματα επιχειρηματικής επιτάχυνσης του οργανισμού Νέα Γεωργία Νέα Γενιά, σε επίπεδο αιτήσεων οι γυναίκες ηγούνται του 28% των επιχειρήσεων. Εντούτοις, σε επίπεδο επιτυχόντων που εντάσσονται τελικά στα προγράμματα το ποσοστό των γυναικών φτάνει το 57%. Γεγονός που αναδεικνύει ότι παρά τις ικανότητες και το όραμα που διαθέτουν, οι γυναίκες συχνά διστάζουν να συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες επαγγελματικής ανάπτυξης, πράγμα που οφείλεται κυρίως στην έλλειψη υποστήριξης από τον κοινωνικό και οικογενειακό περίγυρο.
Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να τις ενισχύσουμε με συνδυασμό κινήτρων και πρωτοβουλιών που θα περιλαμβάνουν:
- Κατάρτιση και συμβουλευτική καθοδήγηση προσαρμοσμένα στις ανάγκες της καθημερινότητας και στους πολλαπλούς ρόλους που καλούνται οι γυναίκες να παίξουν.
- Εργαλεία χρηματοδότησης και επιχειρηματικής υποστήριξης, τόσο γενικά όσο και στοχευμένα σε νεότερες ηλικίες προκειμένου να στηριχθεί η ηλικιακή αναζωογόνηση του κλάδου, η καινοτομία και η δικτύωση
- Ανάδειξη γυναικείων προτύπων στον κλάδο που ηγούνται με επιτυχία στον χώρο τους ανατρέποντας στερεότυπα
- Έμπρακτη ενθάρρυνση για την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια σφαίρα και στη λήψη αποφάσεων σε κλαδικά και τομεακά όργανα.
Τα παραπάνω απαιτούν ανατροπές σε κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις που θέλουν τη φροντίδα του νοικοκυριού αποκλειστικά γυναικεία ευθύνη ή δημιουργούν διακρίσεις σε βάρος γυναικών-επιχειρηματιών στους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς. Προϋποθέτουν επιπλέον, πρωτοβουλίες της πολιτείας και της αυτοδιοίκησης για τη διαχείριση οικογενειακών προκλήσεων, όπως η απασχόληση/φύλαξη των παιδιών.
Η επιβίωση και η ευημερία των κοινοτήτων της υπαίθρου αποτελεί κρίσιμο ανάχωμα στην ερήμωσή της ελληνικής περιφέρειας και απαιτεί την ενδυνάμωση του γυναικείου ανθρώπινου δυναμικού, την οικονομική χειραφέτησή και την ισότιμη συμμετοχή στην παραγωγική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Είναι πλέον επιτακτική εθνική προτεραιότητα.
*Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός “Νέα Γεωργία Νέα Γενιά” στοχεύει στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και επιχειρηματικότητας για τους νέους στον κλάδο της αγροδιατροφής στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία και δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στο πλαίσιο του προγράμματος Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων.
*Διευθύνουσα Σύμβουλος, Νέα Γεωργία Νέα Γενιά
