Ο φάκελος υποβλήθηκε στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία προβλέπει την μελέτη 11 προϊόντων της, με σκοπό την επιλογή 5 εξ αυτών για πιστοποίηση ΠΟΠ, βάσει των ιδιαίτερων παραδοσιακών και λαογραφικών στοιχείων τους, και των φυσικοχημικών ιδιοτήτων τους, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το «Μέλι Άναμμα Ικαρίας» είναι το δεύτερο από τα συνολικά πέντε προϊόντα που υποβλήθηκε για κατοχύρωση ως ΠΟΠ, ακολουθώντας την «Σαρδέλα Καλλονής» από τον Αγροτικό Αλιευτικό Σύλλογο Παράκτιας Επαγγελματικής Αλιείας του Δήμου Δυτικής Λέσβου ο «ΜΑΚΑΡ», ενώ αναμένεται να κατατεθούν οι φάκελοι για το «Ασπρομύτικο Φασόλι Λήμνου», το «Άνυδρο Τοματάκι Χίου» και τη βρώσιμη «Κολοβή Ελιά Λέσβου/Μυτιλήνης».
Τα χαρακτηριστικά και η θρεπτική αξία του «Μελιού Άναμμα Ικαρίας»
Το «Μέλι Άναμμα Ικαρίας» παρασκευάζεται στο ομώνυμο νησί του Αιγαίου και σε παρακείμενα μικρότερα νησιά, όπου παρατηρείται σημαντική παρουσία του φυτού της Ερείκης, βασικού συστατικού για την παραγωγή του, στο οποίο οφείλει και το όνομα του, αφού οι ντόπιοι κάτοικοι το αποκαλούν και ως «Άναμμα», επειδή το χρησιμοποιούν τον χειμώνα ως προσάναμμα για την θέρμανση τους.
Η μοναδικότητα του έγκειται στο γεγονός ότι διαθέτει ένα ιδιαίτερο ερυθροχάλκινο χρώμα, το οποίο μετά την κρυστάλλωση του μετατρέπεται σε καραμελί, ενώ χαρακτηρίζεται από την έντονη γλυκόπικρη γεύση που του προσδίδει το φυτό της Ερείκης. Η συλλογή του πραγματοποιείται από τα μέσα Οκτωβρίου έως και τα τέλη Δεκεμβρίου, με την διαδικασία κρυστάλλωσης να ολοκληρώνεται 1-3 μήνες αργότερα.
Η θρεπτική του αξία θεωρείται ότι συμβάλλει στην μακροζωία των κατοίκων της Ικαρίας, ενώ η χαμηλή υγρασία της περιοχής και το ιδιαίτερα όξινο pH του, προσδίδουν στο «Μέλι Άναμμα Ικαρίας» αντιμικροβιακές ιδιότητες. Παράλληλα, η σύσταση του αποτελείται από 32 μόρια με γνωστή αντιβακτηριακή και αντιμυκητιακή δράση.
Από το φυτό Ερείκη στο μέλι μεταφέρονται επίσης αλκαλοειδή, αρμπουτίνη, κιτρικό και φουμαρικό οξύ, αιθέραιο έλαιο, τανίνες και καροτένιο, γεγονός που έχει οδηγήσει στην κατανάλωση του ως φάρμακο, ελέω των ευεργετικών του ιδιοτήτων.
Η ιστορική σημασία του για την παράδοση και τον πολιτισμό της Ικαρίας
Το «Μέλι Άναμμα Ικαρίας» έχει πλούσια ιστορία με την πρώτη καταγραφή για την παραγωγή του να χρονολογείται στο μακρινό 1420 και στον μοναχό εξερευνητή Buondelmonti, ο οποίος ήδη από τότε ανέφερε την θρεπτική του αξία.
Κατά τον 17ο αιώνα οι περιηγητές Boschini και Piacenza στα βιβλία τους «L’ Arcipelago con tutte le Isole» και «L’ Egeo Redivino» σημείωσαν την εμπορική του αξία για το νησί της Ικαρίας, συγκαταλέγοντας το στα κύρια εξαγόμενα προϊόντα του νησιού, ενώ αναφορές στο «Μέλι Άναμμα» του νησιού βρίσκονται και στο έργο καταγραφής τοπικών προϊόντων του Dapper το 1703 και στο βιβλίο του Γιάννη Χρυσοχόου «Ikaria-Paradise in Peril», όπου καταγράφει τις παραδόσεις του νησιού.
Οι ευεργετικές του ιδιότητες ακόμα και στην σημερινή εποχή χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης, με αποκορύφωμα αυτής την συμπερίληψη του στο βιβλίο του Dan Buettner, που δημοσίευσε το 2013 το National Geographic με τίτλο «The Blue Zones Solution: Eating and Living Like the World’s Healthiest People», και στο βιβλίο του Albert Bashe «Dark Side of the Ocean: The Destruction of Our Seas, why it Matters, and what we Can Do about It» που εκδόθηκε το 2020. Τέλος πολλές επιστημονικές έρευνες σε γνωστά εγχειρίδια, όπως στο Journal of Investigative Dermatology επιβεβαιώνουν την συμβολή του στην ανθρώπινη υγεία.