Αυτό ανακοίνωσε την Τρίτη 6 Φεβρουαρίου από την Πάτρα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου, κατά την ομιλία του στο 9ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση στη Δυτική Ελλάδα, τονίζοντας ότι επιλύεται ένα μακροχρόνιο πρόβλημα που δυσχέραινε τις εξαγωγές των επιτραπέζιων ελιών
Σύμφωνα με τον υπουργό η σχετική υπουργική απόφαση θα προωθηθεί την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
Στόχος του ΥΠΑΑΤ, όπως τόνισε ο υπουργός, είναι να επιτραπεί -σύμφωνα με όσα προβλέπει η κοινοτική νομοθεσία- η συνύπαρξη των δυο προϊόντων με την υιοθέτηση πολιτικών που θα ενισχύσουν την παρουσία τους στην αγορά.
«Οι εξαγωγές των υπόλοιπων προϊόντων «Kalamata olives» αντιμετωπίζουν την τελευταία πενταετία πολλά προβλήματα όπως αποσύρσεις προϊόντων, σε συσκευασίες καταναλωτή, στην Ευρωπαϊκή αγορά, μη έκδοση πιστοποιητικού ελεύθερης διακίνησης για τις αγορές των Τρίτων χωρών, από ορισμένες ελεγκτικές υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και ερωτήματα, για τα οποία εκκρεμούν απαντήσεις, σχετικά με τη νομιμότητα κυκλοφορίας των προϊόντων αυτών, τα οποία υποβάλλονται από ελεγκτικές αρχές άλλων κ-μ της Ε.Ε αλλά και από Πρεσβείες μας. Όπως αντιλαμβάνεστε τα παραπάνω προβλήματα δημιουργούν ευκαιρίες στους διεθνείς ανταγωνιστές μας για να καλύπτουν τα «κενά» αυτά της αγοράς με δικά τους προϊόντα που τα ονομάζουν πολλές φορές «Kalamata olives». Αιτία για τη δημιουργία αυτών των προβλημάτων είναι η υιοθέτηση της άποψης ότι το «Kalamata olives» είναι μετάφραση του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας και κατ’ επέκταση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται χωρίς την ένδειξη ΠΟΠ ή το ενωσιακό λογότυπο.
Με γνώμονα την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης όσον αφορά στο ζήτημα της συνύπαρξης της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης «Ελιά Καλαμάτας» και του εμπορικού τύπου με την ένδειξη «Κalamata Olives», το Υπουργείο μας ξεκίνησε, εδώ και ενάμιση χρόνο περίπου, έναν διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς προτείνοντας την εγγραφή στον εθνικό κατάλογο της «Καλαμάτας» ως συνώνυμου ποικιλίας ελιάς.», υποστήριξε ο υπουργός.
Ακολουθεί η ολόκληρη η Ομιλία του υπουργού:
«Έχουμε στα χέρια μας για την ανάπτυξη του αγροτικού χώρου κοινοτικούς και εθνικούς πόρους της τάξης των 6 δις ευρώ περίπου.
Δύο χρόνια από την έγκριση του ΠΑΑ (2014-2020) έχουν προκηρυχθεί μέτρα 2,3 δις ευρώ και έχουν δεσμευθεί μαζί με τα συνεχιζόμενα έργα πάνω από 3,8 δις ευρώ, δηλαδή το 65% της δημόσιας δαπάνης του προγράμματος.
Σε ότι αφορά στις πληρωμές και την απορρόφηση, για τα δύο χρόνια ξεπέρασαν το 1,5 δις, δηλαδή το 31%, υπερκαλύπτοντας το στόχο του ΕΣΠΑ και συνεισφέροντας με το μεγαλύτερο ποσό απορρόφησης πόρων στο ΠΔΕ. Είναι δε δεύτερο ως προς το ρυθμό αύξησης πληρωμών μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ε.Ε.
Τι θέλουμε εμείς από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας στον πρωτογενή τομέα; Να αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει μέσα από δραστηριότητες που θα ενισχύουν τη τοπική ταυτότητα και θα σέβονται το περιβάλλον. Και θέλω ιδιαίτερα να σημειώσω ότι υπάρχει ήδη πολύ καλή συνεργασία του Υπουργείου με την Περιφέρειά σας.
Γι’ αυτό, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν, έχουμε επιλέξει στην υλοποίηση του Προγράμματος τη συνεργασία με τις Περιφέρειες της χώρας, που ασφαλώς και γνωρίζουν καλά τις δυνατότητες του αγροτικού τους χώρου, εκχωρώντάς τους σημαντικές αρμοδιότητες αλλά και πόρους που ξεπερνούν το 37,4 % των πόρων του ΠΑΑ.
Ποιες δραστηριότητες αναπτύσσονται σήμερα στη Δυτική Ελλάδα; το καλλιεργητικό προφίλ αφορά κατά κύριο λόγο Αροτραίες καλλιέργειες, τα Κηπευτικά, και τις Δενδρώδεις καλλιέργειες.
Επίσης αξιόλογη δραστηριότητα παρουσιάζει ο κλάδος της αλιείας και ιδιαίτερα των υδατοκαλλιεργειών και βέβαια σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί και η κτηνοτροφία.
Στην Περιφέρειά σας λοιπόν η ανάπτυξη της χώρας μας μπορεί να προσδοκά πολλά από τη συμμετοχή του αγροτικού τομέα.
Τι κάνουμε εμείς για να στηρίξουμε αυτή την ανάπτυξη;
Κι αρχίζω από τις πληρωμές.
Οι πληρωμές που έγιναν το 2017 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, στα πλαίσια των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ, για τη στήριξη όσων ασχολούνται με αυτές τις δραστηριότητες στην Περιφέρειά σας, ξεπέρασαν τα 256 εκατ. Ευρώ. Μάλιστα για τη στήριξη συγκεκριμένων προϊόντων που σηματοδοτούν τη περιοχή, όπως η κορινθιακή σταφίδα, η βιομηχανική ντομάτα , το σκληρό σιτάρι και άλλα, αλλά και για τη στήριξη ειδικά της κτηνοτροφίας προχωρήσαμε και στην εφαρμογή των συνδεδεμένων ενισχύσεων.
Για έργα, εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, δημόσιων υποδομών για την ανάπτυξη της γεωργίας, για την εγκατάσταση νέων γεωργών, για την εκκίνηση νέων επιχειρήσεων, για τη στήριξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων και για έργα συνεργασίας – καινοτομίας εκχωρούνται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος συνολικά 76,3 εκατ. ευρώ και με τη προσθήκη 38 εκατ. του LEADER και του Αλιείας φτάνουμε κοντά στα 115 εκατ. ευρώ.
Στο γενικό πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020, έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται έργα, συνολικού προϋπολογισμού 292 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων έχουν ήδη πληρωθεί περί τα 143 εκατ. ευρώ.
Συνολικά λοιπόν στη Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, πέραν των άμεσων ενισχύσεων που θα καταβάλλονται κάθε χρόνο, θα κατευθυνθούν αυτή την προγραμματική περίοδο 407 εκατ. ευρώ.
Ήδη για το ποσό αυτό πολλά μέτρα που αφορούν και την Περιφέρειά σας έχουν προκηρυχθεί, ενώ έχουν δεσμευτεί και χρήματα από τις ανειλημμένες υποχρεώσεις για έργα που δεν ολοκληρώθηκαν από το προηγούμενο πρόγραμμα.
Θα σταθώ ειδικά σε 3 ζητήματα, που ξέρω ότι θέλετε αυτή τη στιγμή να απαντήσω και είναι η εγκατάσταση των νέων γεωργών, η εξυγίανση των Συνεταιρισμών και η διακίνηση στις ξένες αγορές της ελιάς Καλαμάτας .
Στην Περιφέρεια έχουν κατανεμηθεί για ένταξη 24,7 εκατ. ευρώ. Υποβλήθηκαν 1821 αιτήσεις στήριξης και μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης προέκυψαν 1211 δικαιούχοι, 43 εν δυνάμει δικαιούχοι, 426 επιλαχόντες και 141 απορριπτόμενοι.
Οι εν δυνάμει θα πληρωθούν άμεσα. Επίσης άμεσα θα υπάρξει νέα πρόσκληση για τις Περιφέρειες που δεν απορρόφησαν τις πιστώσεις τους και ταυτόχρονα για τους επιλαχόντες των άλλων περιοχών με πιστώσεις το ποσό που είχαμε κρατήσει ως υπερδέσμευση. Ασφαλώς και δεν θα καλυφθούν όλοι. Δεσμευόμαστε ότι θα αναζητήσουμε τρόπους για να κρατήσουμε αυτούς τους νέους. Με την ολοκλήρωση και αυτής της προκήρυξης θα είμαστε σε θέση να πούμε περισσότερα.
Μετά την ψήφιση του νόμου 4384/16 που αφορούσε τους συνεταιρισμούς, ξεκίνησε για πρώτη φορά στα χρονικά των συνεταιρισμών αταλάντευτη και χωρίς εκπτώσεις εφαρμογή του νόμου με τέσσερες στόχους:
Πρώτον, να δοθεί οριστικό τέλος στους συνεταιρισμούς «σφραγίδες». 2.000 συνεταιρισμοί με απόφαση δικαστηρίου θα οδηγηθούν σε λύση.
Δεύτερον, όσοι ενεργοί συνεταιρισμοί απομείνουν να λειτουργούν σύμφωνα με τον νόμο και τις συνεταιριστικές αρχές. 152 συνεταιρισμοί με 44.000 μέλη πραγματοποιούν 1.026.000 τζίρο.
Τρίτον, να αποκτήσουν την εμπιστοσύνη των αγροτών, απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική τους μεγέθυνση και
Τέταρτον, να δημιουργήσουν οργανώσεις παραγωγών για την καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και την βελτίωση των αγροτικών εισοδημάτων. Ήδη θα ξεπεράσουν σύντομα τις 250 οργανώσεις παραγωγών σε όλη την χώρα.
Με τη διαδικασία αξιολόγησης και εποπτείας των συνεταιρισμών από την αρμόδια αρχή του υπουργείου προέκυψαν αξιόλογα ευρήματα που όλα οδηγήθηκαν ή θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη.
Η Ελλάδα κατέχει την δεύτερη θέση στις εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς, παγκοσμίως. Σημειώνεται ότι το ύψος των ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών ξεπερνά σε αξία τα 300 εκατομμύρια ευρώ και οι ελιές Καλαμάτας κατέχουν ένα σημαντικό μερίδιο αυτών, αφού το 80% της παραγωγής της, δηλαδή περί τους 40.000 τόνους, εξάγεται.
Σε ότι αφορά την εμπορία του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας συνολικά 21 επιχειρήσεις έχουν πιστοποιηθεί από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για την επεξεργασία -συσκευασία- εμπορία προϊόντος ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας και η πιστοποιούμενη ποσότητα ανήλθε το 2011 σε 190 τόνους, το 2012 σε 53 τόνους, το 2014 σε 233 τόνους και το 2015 σε 277 τόνους.
Οι εξαγωγές των υπόλοιπων προϊόντων «Kalamata olives» αντιμετωπίζουν την τελευταία πενταετία πολλά προβλήματα όπως αποσύρσεις προϊόντων, σε συσκευασίες καταναλωτή, στην Ευρωπαϊκή αγορά, μη έκδοση πιστοποιητικού ελεύθερης διακίνησης για τις αγορές των Τρίτων χωρών, από ορισμένες ελεγκτικές υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και ερωτήματα, για τα οποία εκκρεμούν απαντήσεις, σχετικά με τη νομιμότητα κυκλοφορίας των προϊόντων αυτών, τα οποία υποβάλλονται από ελεγκτικές αρχές άλλων κ-μ της Ε.Ε αλλά και από Πρεσβείες μας.
Όπως αντιλαμβάνεστε τα παραπάνω προβλήματα δημιουργούν ευκαιρίες στους διεθνείς ανταγωνιστές μας για να καλύπτουν τα «κενά» αυτά της αγοράς με δικά τους προϊόντα που τα ονομάζουν πολλές φορές «Kalamata olives».
Αιτία για τη δημιουργία αυτών των προβλημάτων είναι η υιοθέτηση της άποψης ότι το «Kalamata olives» είναι μετάφραση του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας και κατ’ επέκταση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται χωρίς την ένδειξη ΠΟΠ ή το ενωσιακό λογότυπο.
Με γνώμονα την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης όσον αφορά στο ζήτημα της συνύπαρξης της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης «Ελιά Καλαμάτας» και του εμπορικού τύπου με την ένδειξη «Κalamata Olives», το Υπουργείο μας ξεκίνησε, εδώ και ενάμιση χρόνο περίπου, έναν διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς προτείνοντας την εγγραφή στον εθνικό κατάλογο της «Καλαμάτας» ως συνώνυμου ποικιλίας ελιάς.
Αύριο, κιόλας, θα προωθηθεί στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως η σχετική Υπουργική Απόφαση.
Στόχος μας με τη λύση που δίνουμε, η οποία προβλέπεται από την Κοινοτική νομοθεσία, είναι να επιτραπεί η συνύπαρξη των δυο προϊόντων με την υιοθέτηση πολιτικών που θα ενισχύσουν την παρουσία τους στην αγορά. Δηλαδή να ενισχύσουμε το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας με την επιθυμητή τροποποίηση των προδιαγραφών και παράλληλα να επιτραπεί η νόμιμη εμπορία του προϊόντος «Kalamata olives» στην Ευρωπαϊκή και Διεθνή Αγορά».
Θωμάς Κουτσουπιάς: Τα χωράφια εκλαμβάνονται ως μέσα πλουτισμού και όχι παραγωγής
Παρουσία σύσσωμής της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην παρέμβασή του στο 9ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση που πραγματοποιείται στην Πάτρα, ο πρόεδρος της Ένωσης Αγρινίου κ. Θωμά Κουτσουπιάς περιέγραψε το βασικό πλαίσιο των απολύτως απαραίτητων θεσμικών αλλαγών, αλλά και αλλαγών στη φιλοσοφία και τις πρακτικές άσκησης πολιτικών που πρέπει να υπάρξουν, αν πράγματι η στόχευση είναι το πέρασμα σε ένα περισσότερο αποδοτικό παραγωγικό μοντέλο.
Ο κ. Κουτσουπιάς εστίασε σε κυρίαρχες στρεβλώσεις, εξηγώντας κατ’ αρχάς ότι η απουσία πολιτικής γης και πολιτικής νερού, αποτελούν παράγοντα ανάσχεσης κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος της Ένωσης, όσο η πολιτεία δεν έχει στρατηγική πολιτική γης και όσο τα χωράφια εκλαμβάνονται όχι ως μέσα παραγωγής αλλά ως μέσα πλουτισμού, θα έχουμε το παράδοξο από τη μια να υπάρχουν ατέλειωτες εκτάσεις που παραμένουν ακαλλιέργητες και από την άλλη αυτοί που θέλουν και που μπορούν να παράγουν να μην έχουν τη γη για να το κάνουν.
«Καμία αναδιάρθρωση δεν μπορεί να γίνει όσο ο κλήρος είναι κατακερματισμένος», είπε ο κ. Κουτσουπιάς, συμπληρώνοντας ταυτόχρονα ότι και αυτή ακόμη η καλλιεργήσιμη γη, που βρίσκεται στα χέρια των παραγωγών, υποβαθμίζεται αισθητά, ιδιαίτερα στην Αιτωλοακαρνανία, αλλά και συνολικά στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, αφού καμία μέριμνα δεν υπάρχει για το νερό και την άρδευση, όπου παρατηρείται μόνο κατασπατάληση πόρων σε ένα απαρχαιωμένο δίκτυο, με τους Οργανισμούς να υπολειτουργούν.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Κουτσουπιάς στο γεγονός της παντελούς απουσίας χρηματοδότησης προς τους αγρότες, λέγοντας μάλιστα πως «ούτε ένα σεντς δεν έχει δοθεί ως δανειοδότηση για επενδύσεις», γεγονός που συνέδεσε και με τη χαμηλή χρηματοδότηση από το ΠΑΑ σε επενδύσεις στον αγροτικό χώρο, καθώς, όπως εξήγησε, μόνο το πρόγραμμα μεταποίησης και τα σχέδια βελτίωσης έχουν αυτή την αναπτυξιακή χροιά.
Επίσης, ο κ. Κουτσουπιάς μίλησε για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κτηνοτροφία, ζητώντας άμεσα μέτρα προστασίας των παραγωγών, αλλά και ουσιαστικής προστασίας της φέτας, θέτοντας παράλληλα ο θέμα της αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην αναγνώριση της Διεπαγγελματικής.
Ταυτόχρονα μίλησε για την υπολειτουργία των κτηνιατρείων και για τα προβλήματα που δημιουργεί αυτή η κατάσταση, έθιξε το θέμα του διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης και ζήτησε σχεδιασμό, αναβάθμιση και χωροθέτηση για τις μονάδες. Φυσικά, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην απουσία έρευνας-καινοτομίας και δομών εκπαίδευσης στην αγροτοκτηνοτροφική Αιτωλοακαρνανία, ενώ παράλληλα σημείωσε την ανάγκη πιστοποίησης προϊόντων του νομού μας και ουσιαστικής στήριξης του τομέα της αγροδιατροφής.
Τέλος, ο κ. Κουτσουπιάς αναφέρθηκε στο φορολογικό-ασφαλιστικό, λέγοντας ότι «είναι αδιανόητο οι ασφαλιστικές εισφορές να είναι 27% για τους αγρότες», προκαλώντας την αντίδραση του υπουργού κ. Αποστόλου. Στην εμβόλιμη απάντηση του υπουργού ότι «δεν είναι έτσι», ο κ. Κουτσουπιάς εξήγησε ότι «είναι ακριβώς έτσι», τονίζοντας μάλιστα ότι υπερφορολογούνται εκείνοι που πραγματικά παράγουν, το 20% των αγροτών που συμβάλει στην εθνική οικονομία με το 80% της παραγωγής στον αγροτικό χώρο.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Αγρινίου εξήγησε ότι για την παραγωγή δεν έχει σημασία αν πληρώνει λίγα ή και καθόλου ένας μεγάλος αριθμός αγροτών, με μικρή συμμετοχή στην παραγωγή, όταν το κράτος επιλέγει να εξοντώσει εκείνους που πραγματικά παράγουν: «Αν δεν αλλάξει το φορολογικό καθεστώς οι συνεταιρισμοί που παράγουμε, όσο υγιείς κι αν είμαστε όση κερδοφορία κι αν έχουμε, οσονούπω θα κλείσουμε, αφού δεν έχουμε προϊόν να δουλέψουμε», είπε ο κ. Κουτσουπιάς, εξηγώντας στον υπουργό ότι αυτό το προϊόν οι παραγωγοί το δίνουν «μαύρο» και αφορολόγητο, στην παραοικονομία που οργιάζει στο χώρο.
