Με... άρωμα εναρμονισμένης πρακτικής τα χυμοποιήσιμα πορτοκάλια στην Αργολίδα
Ειδικότερα, στην Αργολίδα υπάρχουν έξι χυμοποιεία πορτοκαλιού, το ένα εξ αυτών συνεταιριστικό. Και τα έξι αγοράζουν συστηματικά, εδώ και πολλά χρόνια, πορτοκάλια χυμοποίησης στις ίδιες τιμές. Σαν να μην υπάρχει ανταγωνισμός ή διαφορετική επιχειρηματική δυναμική και όλες οι επιχειρήσεις να έχουν ίδια κοστολόγια και ίδια ποσοστά κέρδους, ακόμη και η συνεταιριστική.
Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι αυτό οφείλεται στις συνθήκες της παγκοσμιοποιημένης αγοράς χυμού και δεν είναι μια «εναρμονισμένη πρακτική διαμόρφωσης τιμών». Τα γεγονότα όμως των τελευταίων εβδομάδων εγείρουν προβληματισμούς σχετικά με το πόσο υγιής είναι ο «ανταγωνισμός» στο χώρο της εμπορίας πορτοκαλιών χυμοποίησης στην Αργολίδα, ή αν υπάρχουν φαινόμενα αντίστοιχα με την «εναρμονισμένη πρακτική διαμόρφωσης τιμών» στο γάλα.
Αρχές Νοεμβρίου του 2023, μια επιτροπή των Αγροτικών Συνεταιρισμών της Αργολίδας επισκέφθηκε τα χυμοποιεία της περιοχής ζητώντας τιμές για την φετινή σαιζόν, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει.
Στην συγκεκριμένη επίσκεψη λοιπόν, μόνο ένα χυμοποιείο ανταποκρίθηκε και έδωσε προσφορά στα 0,20 €/kg. Ακόμη και το συνεταιριστικό απέφυγε να δώσει τιμή.
Στις 24 Νοεμβρίου οι 19 συνεταιρισμοί επανήλθαν προς τα χυμοποιεία και ζήτησαν έγγραφες προσφορές. Μόνο δύο ανταποκρίθηκαν. Το ένα έθεσε ποσοτικούς όρους που δεν μπορούσαν να ικανοποιηθούν για την συγκεκριμένη περίοδο και η συμφωνία «έκλεισε» υποχρεωτικά στο άλλο, με 0,20 €/kg. Δηλαδή, σε μια πρόσκληση των αγροτικών συνεταιρισμών για κατάθεση προσφορών χωρίς όρους ελάχιστης τιμής προς έξι βιομηχανίες που διαχρονικά απορροφούν τα προϊόντα τους, ανταποκρίθηκε ουσιαστικά μόνο μία. Να επισημανθεί ότι ο διαγωνισμός της 24ης /11/2023, δεν είχε όρο «ελάχιστης τιμής». Οι βιομηχανίες θα μπορούσαν να προσφέρουν όποια τιμή έκριναν συμφέρουσα γι΄αυτές.
Όμως δεν εμφανίστηκαν. Γιατί; Μήπως διότι για πρώτη φορά στα χρονικά οι συνεταιρισμοί χρησιμοποίησαν την διαφανή μέθοδο του διαγωνισμού και την ορθή συνεταιριστική πρακτική της από κοινού πώλησης και έπρεπε να πάρουν ένα «μάθημα συμμόρφωσης» προς τις αρχές και εξουσίες του τόπου;
Την ίδια εβδομάδα στην Ισπανία η τιμή των πορτοκαλιών χυμοποίησης από 0,30€/kg, ανέβηκε στα 0,33€/kg και τα χυμοποιεία της Αργολίδα αγόραζαν πορτοκάλια χυμοποίησης από την Λακωνία που μαζί με τα μεταφορικά προς την Αργολίδα κοστίζουν περίπου 0,23€/kg, αν όχι παραπάνω, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν και άλλα κόστη.
Με αυτά τα δεδομένα, στις 5 Δεκεμβρίου οι 19 συνεταιρισμοί προκήρυξαν νέο διαγωνισμό στον οποίον όρισαν τιμή εκκίνησης τα 0,21€/kg, δηλαδή κατώτερη από το συνολικό κόστος αγοράς & μεταφοράς από την Λακωνία, ώστε να δηλώσουν ότι διεκδικούν απλώς μια δικαιότερη τιμή από το 0,20€/kg και μακράν κατώτερη από αυτήν των 0,33€/kg της Ισπανίας.
Κανένα όμως από τα χυμοποιεία της Αργολίδας δεν εμφανίστηκε στο διαγωνισμό για να δώσει προσφορά, έστω, όση με το συνολικό κόστος αγοράς πορτοκαλιών από την Λακωνία, δηλαδή 0,23€/kg, ή, έστω, όση με την τιμή εκκίνησης του διαγωνισμού 0,21€/kg.
Όλως παραδόξως, προσφορές κατέθεσαν 2 χυμοποιεία από την Λακωνία και πλειοδότησε το ένα εξ αυτών με τιμή 0,22€/kg, η οποία θα επιβαρυνθεί με το κόστος της μεταφοράς των προϊόντων στην Λακωνία!
Όλα αυτά λοιπόν εγείρουν το ερώτημα: Υπάρχει «εναρμονισμένη πρακτική διαμόρφωσης τιμών» στο χυμό πορτοκαλιού στην Αργολίδα;
Ο δικηγόρος Δρ. Δημήτριος Κουτσούκης, που διαχειρίζεται περιπτώσεις αποζημιώσεων από την «εναρμονισμένη πρακτική διαμόρφωσης τιμών» στο γάλα (οι οποίες δικαιώνονται στα δικαστήρια), αναφέρει σε άρθρα του ότι πρόκειται για μορφές συμπαιγνίας ανεξάρτητων επιχειρήσεων που συντονίζουν τη συμπεριφορά τους στην αγορά και δημιουργούν μία τεχνητή τιμή, που είναι μικρότερη από τη λεγόμενη «ανταγωνιστική τιμή».
Εδώ λοιπόν τίθενται τα ερωτήματα:
- Ποια είναι η «ανταγωνιστική τιμή» των πορτοκαλιών χυμοποίησης την τρέχουσα περίοδο;
- Δεδομένου ότι οι τιμές χυμού διαμορφώνονται στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης, πώς οι βιομηχανίες χυμοποίησης της Ισπανίας πληρώνουν έως και 0,33€/kg και στην Αργολίδα οι τιμές όλων των χυμοποιείων δείχνουν να μην θέλουν να «ξεκολλήσουν» από το 0,20€/kg;
- Γιατί δεν ανταποκρίθηκαν τα χυμοποιεία στον πρώτο -χωρίς ελάχιστη τιμή- διαγωνισμό (24/11/2023) δίνοντας τιμές ενώ η σαιζόν είχε ξεκινήσει;
- Μήπως, ειδικά φέτος, που οι συνεταιρισμοί αποφάσισαν να εφαρμόσουν μια διαφανή μέθοδο διαμόρφωσης των τιμών, πρόκειται για ένα συντονισμένο δείγμα ισχύος και πυγμής εκ μέρους των χυμοποιείων που παραπέμπει ευθέως σε υποκρυπτόμενη «εναρμονισμένη πρακτική διαμόρφωσης τιμών»;
