Με χαμηλά κόστη και κέρδος έως και 80 ευρώ ανά στρέμμα το Τεφ

Με μισό κόστος από το σκληρό και κέρδος έως 80 ευρώ το στρέμμα το Τεφ που δοκιμάζεται σε Φάρσαλα και Δομοκό

Υπενθυµίζεται πως πρόκειται για µία από τις 11 δυναµικές καλλιέργειες που πριµοδοτούνται ως καινοτόµες µέχρι και το 2027 µε τη λίστα των εναλλακτικών να περιλαµβάνει επίσης Κινόα, Τσία, Τεφ, Μαύρο Σινάπι, Νιγκέλα, Καµελίνα, Μουκούνα, Tritordeum (Σιταροκρίθαρο), Γλυκοπατάτα, Τσουκνίδα για ίνα και Λινάρι για λάδι ή και ίνα. Από τις έντεκα συνολικά καλλιέργειες, οι δύο (Tritordeum και Τσουκνίδα για ίνα) είναι φθινοπωρινές, ενώ οι υπόλοιπες εννέα σπέρνονται κατά κανόνα την περίοδο της άνοιξης.

Το όλο ενδιαφέρον εγχείρηµα µε το Τεφ στηρίζεται στις γεωπονικές γνώσεις και τον σπόρο που φέρνει στην Ελλάδα µε όρους συµβολαιακής ο Alix Rimmer, πρόεδρος της εταιρείας εµπορίας σπόρων Glarpro, ενώ το συντονισµό των παραγωγών και την προµήθεια εισροών ανέλαβε ο Γιάννης Χαρµπής από την οµώνυµη εταιρεία, η οποία έχει ενεργή παρουσία άνω των 40 ετών στο χονδρεµπόριο δηµητριακών.

Στα Οικολογικά Σχήµατα

Το ονοµαστικό πριµ των 58,8 ευρώ το στρέµµα στο πλαίσιο των Οικολογικών Σχηµάτων λειτούργησε αρχικά ως ισχυρό δέλεαρ, ώστε να ασχοληθεί λίγο ο κόσµος µε τις ευκαιρίες που προσφέρουν αυτές οι προσαρµοσµένες στα ελληνικά κλιµατικά µοντέλα καλλιέργειες. Ωστόσο, η γεωπονική εµπειρία έδειξε πως το µικρό αγρωστώδες δεν χρειάζεται πριµ για να καταστεί κερδοφόρα ενασχόληση, αφού τα έξοδά του περιορίζονται περίπου στα µισά του σκληρού σίτου, ενώ δεν χρειάζεται διαφοροποιηµένος µηχανολογικός εξοπλισµός για την καλλιέργειά του. Χώρια που κανείς δεν ξέρει αν θα πληρωθεί και… πόσο τελικά θα πληρωθεί η περιβόητη ενίσχυση.

Χαµηλές ανάγκες σε εισροές

Όπως εξηγεί ο Γιάννης Χαρµπής, ο οποίος παρακολουθούσε στενά την εξέλιξη του πρότζεκτ, οι ανάγκες σε λιπάσµατα και νερό φαίνονται χαµηλές. «Αν είχαµε βροχές κοντά στον µέσο όρο, πιθανότατα δεν θα χρειαζόταν να ποτίσουµε. Όπως το είδαµε εµείς, το Τεφ θέλει µια βροχή στη σπορά και µία στη πρώτη λίπανση, η οποία δεν είναι κάτι το σπουδαίο. Οι παραγωγοί έριξαν 6-7 κιλά το στρέµµα και εν συνεχεία έναν ψεκασµό µε διαφυλλικά, ενώ έκαναν κατά µέσο όρο µία επέµβαση για ζιζάνια», θα εξηγήσει στην Agrenda. «Συγκριτικά µε άλλες καλλιέργειες, οι αγρονοµικές αντοχές του Τεφ µοιάζουν πολύ µε αυτές της ελαιοκράµβης», συµπληρώνει.

Ευνοείται η καλλιέργεια από τη ζέστη

Η σπορά το 2024 έγινε νωρίτερα από ότι προβλεπόταν, συγκεκριµένα στις αρχές Μαρτίου, καθώς οι παραγωγοί ήθελαν να προλάβουν τις βροχές, ώστε να ρίξουν περαιτέρω το κόστος. Ο αρχικός προγραµµατισµός ήταν να δοκιµαστούν 2.500 µε 3.000 στρέµµατα, όµως οι απρόβλεπτες βροχές και ο πειραµατικός χαρακτήρας της σποράς περιόρισαν τελικά τα κιλά σπόρου που χρησιµοποιήθηκαν. Από όσα έδειξε πάντως η καλλιέργεια, θα µπορούσε να σπέρνεται νωρίς τον Φεβρουάριο, ώστε να επωφεληθεί από τις βροχές και τις πρώιµες ζέστες της άνοιξης. Το Τεφ άλλωστε ευνοείται από τη ζέστη, τόσο σε θέµα ποιότητας όσο και τελικής απόδοσης σπόρου.  Συνήθως ωστόσο, σπέρνεται και µαζεύεται την ίδια περίοδο µε το καλαµπόκι, µε σπορά τον Απρίλιο και η συλλογή του σπόρου γίνεται τον Οκτώβριο, όπως κάθε άλλη ανοιξιάτικη καλλιέργεια.

Η σπορά του Τεφ προϋποθέτει ψιλοχωµατισµένο χωράφι, µε επαρκή εδαφική υγρασία, το οποίο θα έχει πρώτα περάσει καλό όργωµα καθώς και σωστή ζιζανιοκτονία. Να σηµειωθεί εδώ πως το δηµητριακό αντιµετωπίζει σηµαντικό ανταγωνισµό από τα κυριότερα πλατύφυλλα ζιζάνια.

Η διαφορά µεταξύ λευκού και καφέ Τεφ

Η ονοµασία Τεφ στην Αιθιοπία σηµαίνει «χαµένος», καθώς οι σπόροι του είναι από τους µικρότερους όλων των σπόρων δηµητριακών, συνήθως µε µέγεθος µικρότερο από ένα χιλιοστό (περίπου 150 σπόροι Τεφ ισούνται µε ένα σπόρο σιταριού), παρόµοιο µε τον παπαρουνόσπορο.

Το τόσο µικρό του µέγεθος είναι και ο λόγος που πάντα αλέθεται µαζί µε το περίβληµά του, οπότε το αλεύρι που προκύπτει είναι πάντα ολικής άλεσης, ενώ το τελικό προϊόν δεν περιέχει γλουτένη. Για βέλτιστη παραγωγή, συνήθως χρησιµοποιούνται από 1,2 έως 1,3 κιλά το στρέµµα σε γραµµές, µε µεγαλύτερη ποσότητα σπόρου να αυξάνει το κόστος παραγωγής δίχως να αποφέρει περισσότερο προϊόν λόγω µεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας των φυτών.

Ο σπόρος που θα συγκοµιστεί, ανάλογα µε την ποικιλία, µπορεί να επανασπαρθεί είτε ακόµη µία φορά -στην περίπτωση λευκών ποικιλιών- είτε 3-4 -στην περίπτωση των καφέ- πριν γίνει αναγκαία ξανά η προµήθεια πρώτης ύλης.

Ήπιο στη γεύση

Να σηµειωθεί ότι το λευκό Τεφ είναι γενικά πιο ήπιο στη γεύση και κατάλληλο για χρήση στην αρτοποιία, ζαχαροπλαστική και βιοµηχανία ζυµαρικών λόγω του ανοιχτότερου χρώµατος του, ενώ το καφέ Τεφ είναι πιο σκούρο και έχει πιο έντονη γεύση ξηρών καρπών. Αν και οι δύο ποικιλίες έχουν διαφορές στη γεύση και το χρώµα, είναι πανοµοιότυπες σε περιεκτικότητα θρεπτικών στοιχείων.

Κέρδος για τη σοδειά 2024 έως 78,3 ευρώ το στρέμμα

Στο πέρασµα όµως από τη θεωρία στην πράξη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο λογαριασµός της καλλιέργειας Τεφ. Οι σηµερινές αποδόσεις της καλλιέργειας, το ειδικό πριµ από την ΚΑΠ που τελικά από 58,8 ευρώ το στρέµµα… επανασυστήθηκε στα 35,3 ευρώ το στρέµµα και η τρέχουσα τιµή στην αγορά δηµιουργούν ένα θετικό οικονοµικό αποτύπωµα που δείχνει πως µπορεί να σταθεί στους ελληνικούς κάµπους.

Με το κατάλληλο µαχαίρι οι αποδόσεις αυξάνονται

Σύµφωνα µε τους υπολογισµούς του Γιάννη Χαρµπή και του Alix Rimmer, προκύπτει ένα υγιές κέρδος στα 58 µε 78 ευρώ το στρέµµα, που δείχνει πως η καλλιέργεια µπορεί να σταθεί µε θετικό οικονοµικό αποτέλεσµα ακόµα και δίχως το κουτσουρεµένο ειδικό πριµ. Επίσης, µε την προµήθεια κατάλληλου µαχαιριού για την ελαχιστοποίηση της φύρας στη συγκοµιδή, οι αποδόσεις στο λευκό Τεφ µπορούν εύκολα να ανέλθουν σε 200-220 κιλά στις ελληνικές συνθήκες, µεγαλώνοντας τα περιθώρια κέρδους.

Όσον αφορά τα έσοδα, τα χωράφια σε ∆οµοκό και Φάρσαλα απέδωσαν 130 µε 150 κιλά καρπό, που σε συνδυασµό µε µία µέση τιµή στα 60 µε 65 λεπτά το κιλό, βγάζει πρόσοδο στα 78-98 ευρώ το στρέµµα, σχεδόν όπως το σκληρό σιτάρι. Σε αυτό το νούµερο έρχεται να συµπληρωθεί το ειδικό πριµ για την εισαγωγή καινοτόµων καλλιεργειών στην Ελλάδα, που πληρώθηκε για το 2023 µε 35,3 ευρώ το στρέµµα. Έτσι, προκύπτει ένα συνολικό έσοδο στα 113-133 ευρώ το στρέµµα.

Συνολικά έξοδα 55-63 ευρώ το στρέµµα

Από την πλευρά των εξόδων, τα πάντα είναι επίσης κοστολογηµένα.  Αρχικά, οι ανάγκες σπόρου ανέρχονται στα ελληνικά δεδοµένα στα 3-4 κιλά το στρέµµα µε κόστος στα 6-6,5 ευρώ το κιλό, που σηµαίνει πως η συνολική επιβάρυνση ανέρχεται σε 18-26 ευρώ το στρέµµα. Η βασική λίπανση υπολογίζεται ανά στρέµµα καλλιέργειας σε 6 ευρώ, η ζιζανιοκτονία το πολύ 10 ευρώ το στρέµµα, η µία αναγκαία διαφυλλική λίπανση σε 6 ευρώ το στρέµµα και η συγκοµιδή στα 15 ευρώ το στρέµµα.

Τελικά διαµορφώνεται ένα συνολικό κοστολόγιο στα 55-63 ευρώ το στρέµµα, που επιτρέπει κέρδος από 58 έως 78 ευρώ το στρέµµα µε τα φετινά δεδοµένα.