Λίγες µέρες προτού η φράουλα µπει στο «φουλ» της, στα τέλη Μαρτίου, µαθεύτηκε πως σκλήρυναν οι έλεγχοι στις πύλες εισόδου της Ρωσίας από τις χώρες της Βαλτικής. Η αλήθεια όµως είναι ότι η Ρωσία, η οποία καταναλώνει κοντά στους 20.000 τόνους φράουλας ετησίως από εδώ, δεν σταµάτησε ούτε φέτος να εισάγει. Η Ελλάδα έριξε την τιµή παραγωγού. Αυτό γιατί οι περσινές τιµές άφηναν ελάχιστο έως και µηδενικό κέρδος στους µεσάζοντες, που εξασφάλιζαν τη νόµιµη παρουσία του προϊόντος στα µεγάλα αστικά κέντρα της χώρας.
«Όταν λένε ότι σκλήρυναν οι έλεγχοι, δεν πάει να πει ότι δεν περνάει τίποτα, αλλά ότι ζόρισαν τα πράγµατα, ότι πέταξαν καµιά εικοσαριά αυτοκίνητα για να φοβηθεί ο κόσµος και να σηκώσει τα χέρια ψηλά και πως τώρα εισάγουν πάλι όπως πριν», εξηγεί στην εφηµερίδα Agrenda άνθρωπος της αγοράς που επιθυµεί να διατηρήσει την ανωνυµία του. Άλλωστε, µερικοί από τους µεσάζοντες καταφέρνουν να περνούν νύχτα και λαθραία µερικά φορτία.
Είναι γνωστό ότι από τότε που ξεκίνησε το ρωσικό εµπάργκο, άνοιξαν οι παράδροµοι. Πρώτα αρκούσαν µερικές πλαστές φωτοτυπίες παραστατικών από τρίτες χώρες. Μαρόκο, Τουρκία, Αλγερία ακούγονταν πιο συχνά. Το κόστος αυτών ξεκινούσε από τα 400 ευρώ τότε, όµως µε τον καιρό άρχισαν να ζητούν αυθεντικά παραστατικά, φάνηκε να υπάρχει έδαφος για κερδοφορία και το κόστος ανέβηκε. Έφτασε στις µέρες µας τα 7.000 µε 10.000 ευρώ ανά φορτηγό, ενώ ακούγονται ακόµη και τα 16.000 ευρώ. Αυτό µεταφράζεται σε µια επιβάρυνση στο κόστος της φράουλας από τα 40 λεπτά µέχρι το 1,20 ευρώ το κιλό, ένα κόστος το οποίο µπορεί να σηκώσει ίσως αυτή, αλλά όχι τα πιο φθηνά προϊόντα όπως το ροδάκινο, το νεκταρίνι και τα κεράσια, των οποίων σηµειώνεται ότι η εποχή πλησιάζει. Καθίστανται έτσι αυτά, µη ανταγωνιστικά, µε τα µεταφορικά-τυπικά και παράτυπα- να υπερβαίνουν το κόστος παραγωγής, ειδικά µπροστά στα τουρκικά, τα οποία φτάνουν στην Ρωσία µε την µόνη επιβάρυνση των νόµιµων δασµών, περί τα 4.000 ευρώ. Στην «πιάτσα» ακούγεται ότι είτε έχουν ακριβύνει τα παραστατικά, είτε κυκλοφορεί ψευδώς η είδηση πως ακρίβυναν, σε κάθε περίπτωση για να πέσει η τιµή του παραγωγού από την µια, και για να γίνει ανακατανοµή των εσόδων αυτού του συστήµατος ανάµεσα στις χώρες και τους ιθύνοντες που εξασφαλίζουν την τυπική εισαγωγή τους στη Ρωσία.
Κάτι... µαγειρεύουν Ρωσία και Λευκορωσία
Υπάρχει βέβαια και η άλλη αφήγηση που περιγράφει το ζήτηµα, η οποία το προσεγγίζει περισσότερο πολιτικά. Έπειτα από ένα τριήµερο στο Σότσι, Λουκασένκο και Πούτιν πίκραναν τις καρδιές τους, µε αφορµή την αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης του εξαγόµενου από τη Ρωσία πετρελαίου, το οποίο µέχρι πρότινος έφτανε αδασµολόγητο στη Λευκορωσία, φέρνοντας δις δολαρίων στα κρατικά ταµεία. Οι Ρώσοι απαγόρευσαν τις εισαγωγές φρούτων από το αδελφό κράτος, και τώρα πολλοί βλέπουν µια προσπάθεια ενσωµάτωσης της Λευκορωσίας από τη Ρωσία, που άλλωστε θα επέτρεπε µια τρίτη κατά σειρά εκλογή του Πούτιν στη θέση του προέδρου, σε ένα «νέο» πλέον κράτος.
Τέλος, ένα τρίτο ενδεχόµενο, δεδοµένου ότι οι Τούρκοι τα πάνε καλά µε τους Ρώσους τα τελευταία δύο χρόνια, λέει ότι η γειτονική χώρα πίεσε προς αυστηρότερους έλεγχους, προκειµένου να ευνοηθούν τα δικά της προϊόντα.
