Σε αυτό το πλαίσιο Ιταλία, Πολωνία και Γαλλία αναµένεται να βγουν µε όχι και τόσο ανταγωνιστικές τιµές στις διεθνείς αγορές, πράγµα θετικό για την εγχώρια παραγωγή που συναντά τις χώρες αυτές στη Μέση Ανατολή. Θετικά αποτιµάται και το γεγονός των µηδενικών αποθεµάτων στην αρχή της περιόδου τόσο στην Ελλάδα όσο και αλλού στην Ευρώπη. Απρόβλεπτος αναµένεται όµως ότι είναι ο παράγοντας της πανδηµίας, αφού το οικονοµικό πλήγµα αρχίζει να γίνεται όλο και πιο έντονα αισθητό στις ευρωπαϊκές πόλεις, βάζοντας ένα µεγάλο ερωτηµατικό στην καταναλωτική δαπάνη.
Διαβάστε εδώ αναλυτικά ολόκληρο το Φάκελο «Εμπορική περίοδος μήλων 2020-2021» που κυκλοφόρησε στην εφημερίδα Agrenda το Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου μαζί με το περιοδικό «Wine Trails».
Όπως εξηγούν άνθρωποι της αγοράς στην Agrenda, είναι ακόµα νωρίς για ασφαλείς εκτιµήσεις αναφορικά µε την πορεία της αγοράς, η οποία πάντως στα πρώτα της βήµατα στη νέα εµπορική περίοδο, έχει δείξει πως κινείται σε υψηλότερα από τα περσινά επίπεδα.
Η συµπεριφορά των καταναλωτών µένει να δείξει την διάρκεια αλλά και την ένταση της ανοδικής τροχιάς στην αγορά µήλων της Ευρώπης, µε πολλούς Ευρωπαίους εµπόρους πάντως, να προεξοφλούν από τώρα ότι η τάση για υγιεινή διατροφή έχει πλέον εµπεδωθεί και άρα η συνθήκη είναι ευνοϊκή για τα µήλα.
Παράλληλα και η Κοµισιόν από το παρατηρητήριο τιµών της προδιαγράφει την διατήρηση των τιµών για τα µήλα σε υψηλά επίπεδα για τουλάχιστον ακόµα µια χρονιά, µε δεδοµένο ότι οι νέοι όγκοι είναι για µια ακόµα φορά µειωµένοι συγκριτικά µε τον µέσο όρο της πενταετίας.
Μηδενικά αποθέματα στα κόκκινα
Το ντεμπούτο τους θα κάνουν σε λίγο τα κόκκινα μήλα, χωρίς περσινά αποθέματα, προβληματισμός για την 10ήμερη καθυστέρηση συγκομιδής στις πρώιμες περιοχές που θα πέσουν στην αγορά με τις όψιμες.
Αυξηµένη ζήτηση για ελληνικά µήλα αποτυπώνεται στις γειτονικές αγορές, µε ποσότητες της ποικιλίας Gala να έχουν ήδη πωληθεί σε µεγάλους όγκους στους παραδοσιακούς αγοραστές όπως είναι η Αίγυπτος.
Με την συγκοµιστική περίοδο των κόκκινων µήλων να κάνει αυτό το διάστηµα τα πρώτα της βήµατα, τα µηνύµατα από την αγορά είναι µάλλον συγκρατηµένα, αφού ναι µεν τα περσινά αποθέµατα είναι εξαντληµένα και το κλείσιµο της προηγούµενης εµπορικής περιόδου άφησε τη ζήτηση σε αισθητά υψηλά επίπεδα, ωστόσο, η διστακτικότητα του εµπορίου και η επιφυλακτική καταναλωτική διάθεση φρενάρουν τη δυναµική, σύµφωνα µε τον ∆ιονύση Βαλασσά, πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισµού Ζαγοράς.
Σε κάθε περίπτωση είναι ακόµα νωρίς για ασφαλείς εκτιµήσεις, όπως επισηµαίνουν παραγωγοί στην Agrenda, που βλέπουν τις τιµές παραγωγού για τα Gala να κινούνται πάνω στον άξονα των 65-70 λεπτών, όσο δηλαδή και πέρυσι, µε αυξοµειώσεις της τάξης των 10 ή 15 λεπτών το κιλό, ανάλογα µε το µέγεθος των καρπών και την ποιότητα του φρούτου. Μάλιστα σε ορισµένες περιπτώσεις, όπως είναι τα Gala της Αγιάς στην Λάρισα, τα νέα αποθέµατα πάνε να εξαντληθούν, εξηγεί στην Agrenda ο πρόεδρος του συνεταιρισµού «Ο Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος.
Σύµφωνα µε ανθρώπους της αγοράς, οι ποσότητες φέτος στην Ελλάδα είναι ενισχυµένες, µε εξαίρεση την περίπτωση της Ζαγοράς στο Πήλιο, όπου το χαλάζι τον Μάιο, άφησε πίσω του σηµαντικές ζηµιές στους οπωρώνες της περιοχής. Ωστόσο η ορθολογική διαχείριση των διαθέσιµων εµπορεύσιµων ποσοτήτων και το ισχυρό brand που έχει χτίσει εντός και εκτός συνόρων ο αιωνόβιος συνεταιρισµός της Ζαγοράς δεν µπορεί παρά να σώσουν την παρτίδα.
Στα κόκκινα µήλα, η αγορά αποδεικνύεται περισσότερο συγκρατηµένη απ’ ό,τι ήταν στα Gala, µε καλύτερες ενδείξεις για το προς τα πού οδεύει η φετινή αγορά να αναµένονται τις επόµενες δύο εβδοµάδες. Κάτι που θα προβληµατίσει την φετινή συγκοµιστική περίοδο, είναι το γεγονός ότι η δεκαήµερη καθυστέρηση συλλογής στις πρώιµες περιοχές, θα τις φέρει στην αγορά περίπου την ίδια περίοδο µε τις πιο ορεινές και όψιµες, συγκυρία που καλεί σε επιδέξιους χειρισµούς από την πλευρά των συνεταιρισµών προκειµένου να αποφευχθεί συµφόρηση στην αγορά.
Καθίσταται σαφές ότι η συνθήκη διαφέρει από εκείνη του Μαρτίου µεν, ωστόσο παρά το ανταγωνιστικό περιβάλλον που πάει να διαµορφωθεί στην εγχώρια αγορά, οι ποσότητες στην υπόλοιπη Ευρώπη παραµένουν µειωµένες, γεγονός που δίνει «αέρα» διαπραγµατευτικής ισχύος στις κοινές αγορές στις οποίες η Ελλάδα συναντά την ιταλική, γαλλική, γερµανική και πολωνική παραγωγή.
Ένας τελευταίος σηµαντικός παράγοντας που λίγο έως πολύ παραµένει αδιευκρίνιστος, είναι ο τρόπος µε τον οποίο θα κινηθεί και η ασθένεια, τα περιθώρια γενικευµένων ή τοπικών lockdown και κυρίως ο τρόπος µε τον οποίο οι καταναλωτές θα αντιδράσουν σε αυτό το πλαίσιο. Την άνοιξη λοιπόν η στροφή προς το µήλο ενίσχυσε την αγορά, κάτι που δεν αποκλείεται να συµβεί και στην περίπτωση επανάληψης της συγκυρίας. Ωστόσο το οικονοµικό αποτύπωµα της πανδηµίας στις πόλεις, δεν αποκλείεται να βαρύνει την καταναλωτική δαπάνη.
Η επένδυση στο επώνυμο προϊόν αποδίδει στη Ζαγορά
Στον Αγροτικό Συνεταιρισµό Ζαγοράς Πηλίου, το φθινόπωρο ξεκίνησε µε την ολοκλήρωση της συγκοµιδής των προϊόντων στην ποικιλία «Gala», ενώ το επόµενο δεκαήµερο θα πέσουν στην αγορά τα πρώτα κόκκινα Starking και Golden. H συγκοµιδή στα πασίγνωστα κόκκινα µήλα «Starking», τη «ναυαρχίδα» του συνεταιρισµού ξεκίνησε το διάστηµα αυτό. Παρότι η φετινή καλλιεργητική περίοδος θα «γραφτεί στην τοπική ιστορία», εξαιτίας της εκτεταµένης καταστροφής από τη χαλαζόπτωση της 26ης Μαΐου 2020, µε συνέπεια τη µείωση των διαθέσιµων ποσοτήτων προς εµπορία, υπάρχουν αγροκτήµατα στις κτηµατικές περιφέρειες της ∆ηµοτικής Ενότητας Ζαγοράς που είτε δεν επηρεάστηκαν από το φαινόµενο, είτε µερικώς. Ο Συνεταιρισµός, συνεπώς που αντιπροσωπεύει το 99% των αγροτών της ∆ηµοτικής Ενότητας και διακινεί περίπου το 85 % των µήλων του Νοµού Μαγνησίας, προβλέπεται µέχρι στιγµής ότι θα καλύψει επαρκώς τις ανάγκες του εµπορικού του δικτύου, το οποίο εκτός από το σύνολο της χώρας εκτείνεται και στο εξωτερικό., ενώ στόχος είναι η διατήρηση του περσινού υψηλού επιπέδου τιµών, όπως αναφέρει ο ∆ιευθυντής του ΑΣ, ∆ιονύσης Βαλασσάς. Τα µήλα του Συνεταιρισµού, διακινούνται στα φυσικά καταστήµατα και στα «e-shop» όλων των γνωστών αλυσίδων «supermarket», στα χονδρεµπορικά δίκτυα λαχαναγορών, σε οπωροπωλεία, σε συγκεκριµένες λαϊκές αγορές, σε άλλα ηλεκτρονικά καταστήµατα και στις ιδιόκτητες επιχειρήσεις του Συνεταιρισµού στις Κεντρικές Λαχαναγορές Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
Άδειες οι αποθήκες και στην Πολωνία
Αποθέματα κάτω του μέσου όρου και υψηλές τιμές παραγωγού ακόμη ένα έτος δείχνει έκθεση της Κομισιόν, έχοντας ως δείκτη την Πολωνία μία χώρα εκ των δύο κορυφαίων παραγωγών.
Υψηλές τιµές παραγωγού και εξαγωγής σε επίπεδα πάνω από το «συνηθισµένο» αναµένει για τη νέα εµπορική περίοδο η Κοµισιόν, σύµφωνα µε τα όσα καταγράφει σε πρόσφατη έκθεσή της στο παρατηρητήριο τιµών της.
Η συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή που αναµένει η Κοµισιόν θα είναι µειωµένη κατά 1% και 7% κάτω από τον µέσο όρο της πενταετίας. Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι περίπου 10,7 εκατ. τόνοι που αναµένονται φέτος στην Ευρώπη, προκύπτουν έπειτα από µια χρονιά, εκείνη του 2019, όπου η παραγωγή είχε υποχωρήσει σηµαντικά συγκριτικά µε το 2018. Ο παγετός και το χαλάζι δηµιούργησαν επιπλέον και ποιοτικά προβλήµατα πλήττοντας την παραγωγή στους οπωρώνες του Βελγίου, της Γαλλίας και της Ουγγαρίας. Συγκεκριµένα, η µεγαλύτερη µείωση της παραγωγής σηµειώθηκε στο Βέλγιο, µικρότερη κατά 31% σε σχέση µε πέρυσι, φτάνοντας τους 167.000 τόνους, µε τις τιµές στη χώρα αυτή να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα σύµφωνα µε τα όσα αποτυπώνουν δηµοσιεύµατα σε βελγικά µέσα.
Από µόνο του το γεγονός ότι τα παραγωγικά κέντρα της Ευρώπης σηµείωσαν τόσο χαµηλές αποδόσεις την προηγούµενη χρονιά, είχε ως αποτέλεσµα τα αποθέµατα να βρίσκονται κατά 15% κάτω από τον µέσο όρο της πενταετίας καθ’ όλη την διάρκεια της εµπορικής περιόδου, µε αποτέλεσµα σχεδόν να αδειάσουν οι αποθήκες την περίοδο της καραντίνας την άνοιξη. «∆εδοµένων των µικρών εισερχόµενων όγκων που αναµένονται για τη νέα περίοδο, τα αποθέµατα δεν µπορεί παρά να παραµείνουν σε χαµηλά επίπεδα», σχολιάζει η Κοµισιόν.
«Οι τιµές ήταν πάνω από τα κανονικά επίπεδα κατά την τελευταία περίοδο εµπορίας. Αυτό αναµένεται να συνεχιστεί για ένα ακόµη έτος» συνεχίζει η έκθεση, καταλήγοντας πως στην Πολωνία, έναν από τους δύο κορυφαίους παραγωγούς της ΕΕ, οι τιµές ήταν σε υψηλά και πολύ υψηλά επίπεδα, σπάζοντας όλα τα ιστορικά ρεκόρ από την άνοιξη. Αυτό οφείλεται στα χαµηλά αποθέµατα σε αυτήν τη χώρα και στην πολύ σταθερή ζήτηση στην ΕΕ κατά τη διάρκεια της υγειονοµικής κρίσης».
Η µεταποίηση θα σκουπίσει τα πολωνικά µήλα
Η συγκοµιδή µήλων στην Πολωνία πρόκειται να ξεκινήσει τις επόµενες ηµέρες και οι όγκοι αναµένεται να είναι υψηλότεροι από πέρυσι, αλλά εξακολουθούν να είναι κάτω από τον µέσο όρο της χώρας. Λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών την άνοιξη και των ζηµιών που προκάλεσαν, είναι πιθανό να χρησιµοποιηθεί ένα µεγαλύτερο ποσοστό των µήλων από τη βιοµηχανία µεταποίησης. Η υψηλότερη ζήτηση θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιµές σε σύγκριση µε τις προηγούµενες σεζόν, όπως αναφέρει Πολωνός έµπορος στο freshplaza. «Καθώς ο όγκος των µήλων θα είναι υψηλότερος αυτή τη σεζόν και η παγκόσµια ζήτηση για υγιεινά προϊόντα αυξάνεται, αναµένουµε ότι η εξαγωγή θα είναι επίσης υψηλή. Οι τιµές είναι υψηλές στις αρχές της σεζόν. Νοµίζω ότι το µέσο επίπεδο τιµών για ολόκληρη τη σεζόν θα είναι επίσης υψηλότερο», εκτιµά.
Ανάλαφρη από αποθέµατα και µε µέτρια παραγωγή η Ιταλία, κυνηγά τιµή
Η Ιταλία αναµένει παραγωγή µήλων στα ίδια επίπεδα µε τη περσινή χρονιά, σηµειώνοντας µικρή µείωση κατά 1% και φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους. ∆ιαχειριστές συνεταιρισµών στη Βόρεια Ιταλία, εκφράζουν την αισιοδοξία τους µιλώντας στο freshplaza για τη σεζόν που µόλις ξεκίνησε. «Η αγορά είναι απαλλαγµένη από αποθέµατα που θα µπορούσαν να αλληλοεπικαλύπτονται µε τη νέα σοδειά φρέσκων µήλων, οπότε όλα είναι έτοιµα και χωρίς προβλήµατα σε αυτό το αρχικό στάδιο της σεζόν ώστε να επιδιώξουν καλύτερες τιµές για το προϊόν τους», εξηγεί στέλεχος της κοινοπραξίας VOG.
«Ενώ τη σεζόν 2019/2020 θα τη θυµόµαστε για τη µεγάλη πτώση των όγκων τόσο στην Ιταλία όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη, και πάνω απ ‘όλα για τις αναταραχές της αγοράς και κυρίως της αλυσίδας εφοδιασµού που προκλήθηκαν από την έναρξη της πανδηµίας και κορυφώθηκαν την περίοδο της καραντίνας στην Ευρώπη η σεζόν που µόλις ξεκίνησε δείχνει σηµάδια αποµάκρυνσης από απρόβλεπτους παράγοντες, ενώ µε επιπλέον µείωση της συνολικής παραγωγής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά ανάκαµψη όσον αφορά τα µεγέθη των εµπορεύσιµων καρπών, τα πράγµατα δείχνουν να είναι ευνοϊκά» αναφέρει ο ίδιος.