Κρίσιμη επάρκεια αζώτου για υψηλή εμπορική αξία σε βαμβάκι και καλαμπόκι

Η ορθολογική λίπανση διασφαλίζει την υψηλή παραγωγικότητα των εδαφικών πόρων και εξασφαλίζει υψηλές ποιοτικές αποδόσεις, και κατ’ επέκταση παραγωγή προϊόντων µε υψηλές προδιαγραφές.

Η επίδραση του αζώτου στην καλλιέργεια του βαµβακιού

Από τα µακροστοιχεία, το άζωτο είναι στοιχείο ζωτικής σηµασίας για την εύρωστη ανάπτυξη των φυτών, καθώς προάγει την αύξηση και την ανάπτυξη του ριζικού συστήµατος, ενισχύει την πρόσληψη από τα φυτά των υπόλοιπων θρεπτικών στοιχείων και συµµετέχει σε βασικές διαδικασίες κατά τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου των φυτών. Επιπλέον, το άζωτο αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο των αµινοξέων, των νουκλεϊκών οξέων, της χλωροφύλλης, ενώ, παράλληλα, είναι απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο για το µεταβολισµό των υδατανθράκων στα φυτά.

Στην καλλιέργεια του βαµβακιού το άζωτο επιδρά σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του. Προάγει τη βλαστική ανάπτυξη, αυξάνει την ένταση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας των φυτών, το δείκτη φυλλικής επιφάνειας και την περιεκτικότητα των φύλλων σε χλωροφύλλη. Παράλληλα, ενισχύει την ανάπτυξη των φυτών, την παραγωγή περισσότερων πλάγιων διακλαδώσεων, των χτενιών, των λουλουδιών, των ανθοφόρων κλάδων, των άθεων και των καρυδιών, καθώς και τον αριθµό, το βάρος και το µέγεθος του καρυδιού, του σπόρου και των ινών. Αντίστοιχα, όσον αφορά τη συσχέτιση µεταξύ του εδαφικού αζώτου και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ίνας, έχει αποδειχτεί ότι η επάρκεια αζώτου επηρεάζει θετικά το µήκος, την αντοχή της ίνας, το SCI (Spinning Consistency Index = συντελεστής κλωσιµότητας). Επίσης, η επάρκεια αζώτου επηρεάζει θετικά το δείκτη micronaire (MIC) των ινών του βαµβακιού.

Ο ρυθµός πρόσληψης του αζώτου στο βαµβάκι ακολουθεί την πορεία συσσώρευσης της ξηράς ουσίας στα διάφορα τµήµατα του φυτού. Η µεγαλύτερη ποσότητα αζώτου συγκεντρώνεται στους σπόρους. Κατά το άνοιγµα των καρυδιών πάνω από το 90% του αζώτου που περιέχεται σε αυτά βρίσκεται στο σπόρο. Συνεπώς, κατά το στάδιο του νεαρού φυτού, πριν την εµφάνιση των χτενιών, το βαµβάκι απαιτεί σχετικά υψηλές ποσότητες αζώτου, καθώς το φυτό εισέρχεται στο στάδιο της εµφάνισης χτενιών, αλλά και στα επόµενα στάδια οι απαιτήσεις θρέψης της καλλιέργειας αυξάνονται και µεγιστοποιούνται κατά το στάδιο της καρποφορίας. Για αυτό είναι αναγκαίος ο εφοδιασµός της καλλιέργειας µε τις αναγκαίες ποσότητες αζώτου, µέσω της βασικής αλλά και της επιφανειακής λίπανσης.

Ο ρόλος του αζώτου στην καλλιέργεια του καλαµποκιού

Οι επικρατέστερες σήµερα ποικιλίες καλαµποκιού είναι πολύ απαιτητικές σε θρεπτικά στοιχεία και αποµακρύνουν σηµαντικές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος, οι οποίες είναι αναγκαίο να αντικατασταθούν µέσω λιπασµατικών εισροών σε κάθε καλλιεργητικό κύκλο.

Γενικά, η σπουδαιότητα του αζώτου για το καλαµπόκι, στην προαγωγή της αύξησης και της ανάπτυξης του ριζικού συστήµατος, καθώς και της παραγωγής των καλλιεργειών, αλλά και στην ενίσχυση της πρόσληψης από τα φυτά των υπόλοιπων θρεπτικών στοιχείων στην ανάπτυξη, συνίσταται στις βασικές διαδικασίες που συµµετέχει κατά τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου των φυτών. Ειδικότερα, αποτελεί το βασικό συστατικό για τη σύνθεση των πρωτεϊνών και των νουκλεϊκών οξέων και έχει ουσιαστικό ρόλο στην αφοµοίωση των υδατανθράκων που παράγονται στη φωτοσύνθεση. Οι µέγιστες ανάγκες του καλαµποκιού σε άζωτο είναι από την 75η έως 90η ηµέρα από τη βλάστηση, στο χρονικό διάστηµα δηλαδή µεταξύ της άνθησης της φόβης και των στυλών, το οποίο συµπίπτει µε το µέγιστο ρυθµό αυξήσεως του ξηρού βάρους των φυτών. Επιπλέον, σε αυτό το διάστηµα προσλαµβάνεται το 60-65% της συνολικής ποσότητας αζώτου. Ωστόσο, η πρόσληψη του αζώτου συνεχίζει και µετά την 90η ηµέρα. Το σύνολο σχεδόν του αζώτου αποθηκεύεται στον καρπό, συνεπώς µε τη συγκοµιδή αποµακρύνεται το άζωτο που έχει προστεθεί στην καλλιέργεια. Είναι λοιπόν αναγκαία η εφαρµογή αζώτου σε κάθε καλλιεργητικό κύκλο.

Στην περίπτωση που υπάρχει έλλειψη αζώτου, ακόµη και αν τα άλλα θρεπτικά στοιχεία βρίσκονται σε επαρκείς ποσότητες στο έδαφος, δεν µπορούν να χρησιµοποιηθούν αποτελεσµατικά από την καλλιέργεια. Εκδηλώνεται µε κιτρίνισµα στα κατώτερα φύλλα που αρχίζει από την κορυφή του φύλου και προχωράει κατά µήκος του κεντρικού νεύρου προς τη βάση του φύλου σε σχήµα V αφήνοντας δυο πράσινες πλευρές, ενώ σηµαντικές είναι και οι συνέπειες στον καρπό.

Για την εύρωστη ανάπτυξη των φυτών, είναι απαραίτητο να καλύπτονται οι ανάγκες της καλλιέργειας σε µακροστοιχεία και σε ιχνοστοιχεία. Κάθε απαραίτητο θρεπτικό́ στοιχείο, έχει συγκεκριµένο ρόλο στην ανάπτυξη των φυτών, και σε συνθήκες έλλειψης του δηµιουργεί πλήθος προβληµάτων, τόσο στην ανάπτυξη, όσο και στην ποσότητα και στην ποιότητα των παραγόµενων προϊόντων. Η ορθή εφαρµογή των θρεπτικών στοιχείων µέσω της λίπανσης, αποσκοπεί στη µεγιστοποίηση της ποιοτικής παραγωγής µε το ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωµα. Ο ΣΠΕΛ συνιστά στους αγρότες κατά τη διάρκεια της λίπανσης να ακολουθούν τις βασικές αρχές των 4Κ, δηλαδή να εφαρµόζουν το κατάλληλο είδος λιπάσµατος, στην κατάλληλη ποσότητα, τον κατάλληλο χρόνο και µε την κατάλληλη µέθοδο.

του Κοκογιαννίδη Γιώργου*

H Agrohellas A.E. έχει ως αντικείµενο την παραγωγή και την εµπορία λιπασµάτων, ζωοτροφών όπως επίσης και την εµπορία γεωργικών εφοδίων. Ταυτόχρονα εισάγει και διανέµει αποκλειστικά στην Ελλάδα υδατοδιαλυτά λιπάσµατα όπως και ένα ευρύ φάσµα προϊόντων ειδικής θρέψης για υδρολίπανση και διαφυλλική εφαρµογή της πολυεθνικής εταιρείας Eurosolids.

 Το βαµβάκι και το καλαµπόκι αποτελούνε δύο από τις σηµαντικότερες σε οικονοµική σηµασία καλλιέργειες αλλά και από τις ευρέως καλλιεργούµενες κατά µήκος και πλάτος της χώρας µας. Οι ανάγκες σε επιφανειακή λίπανση και στις δύο καλλιέργειες είναι κυρίως στο άζωτο καθώς ολόκληρη η ποσότητα φωσφόρου και καλίου έχει εφαρµοσθεί κατά τη βασική λίπανση.

 Το άζωτο είναι υπεύθυνο για τη φωτοσύνθεση και αποτελεί το δοµικό συστατικό των αµινοξέων, των πρωτεϊνών, των συνενζύµων και της χλωροφύλλης. Αυτό σηµαίνει ότι η επαρκής και ισορροπηµένη τροφοδοσία των φυτών στα κρίσιµα στάδια της καλλιέργειας αποτελεί το κλειδί για την επίτευξη το µέγιστου δυναµικού της παραγωγής.

 Το καλαµπόκι στα πρώτα στάδια ανάπτυξης προσλαµβάνει µικρές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων, ενώ στα επόµενα βλαστικά στάδια και µέχρι την αναπαραγωγική ανάπτυξη ο ρυθµός πρόσληψης των θρεπτικών στοιχείων αυξάνεται ταχύτατα, ενώ κατά το γέµισµα του κόκκου µειώνεται βαθµιαία. Η µέγιστη ηµερήσια πρόσληψη αζώτου παρατηρήθηκε µεταξύ 70-90 ηµέρας µετά τη σπορά. Εποµένως για να πετύχουµε την επαρκή τροφοδοσία των φυτών η επιφανειακή λίπανση αρχίζει από το στάδιο του 6-7 φύλλου. Ο τρόπος λίπανσης συνήθως καθορίζεται από τη µέθοδο άρδευσης, οπότε έχουµε µια δόση η οποία περιέχει ολόκληρη την ποσότητα του επιφανειακού αζώτου είτε σε 2-3 δόσεις.

Στο βαµβάκι οι ανάγκες σε άζωτο είναι ευµετάβλητες και επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες. Η εφαρµογή της βέλτιστης ποσότητας αζώτου δηµιουργεί ισορροπία µεταξύ της βλάστησης και των καρποφόρων οργάνων, αύξηση της περιεκτικότητας των φύλλων σε χλωροφύλλη και την ένταση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας των φυτών. Η υπερβολική χρήση αζώτου προκαλεί έντονη ανάπτυξη του φυτού σε βάρος της καρποφορίας. Ο χρόνος εφαρµογής του αζώτου εξαρτάται από τις εδαφοκλιµατικές συνθήκες της κάθε περιοχής.

 Η Αgrohellas έχοντας πλήρη γκάµα αζωτούχων λιπασµάτων προτείνει τους τύπους 46-0-0, 40-0-0, 21-0-0 και 35-0-0, επιπλέον διαθέτει δύο κατηγορίες παρεµποδισµένων λιπασµάτων τα Premium 46-0-0, Premium 40-0-0 µε τον NBPΤ και τα 46-0-0 Limus , 40-0-0 Limus µε τους NBPT+NPPT.

Εν κατακλείδι, µε συµµάχους την τεχνογνωσία, την ποιότητα και την άµεση εξυπηρέτηση, η Agrohellas προσφέρει ολιστικές λύσεις που υποστηρίζουν τον παραγωγό να πετύχει τα µέγιστα για ένα βιώσιµο µέλλον. Με αξίες την αξιοπιστία, την συνεργασία, την συνέπεια και την ευφορία ευελπιστεί να συµβάλλει αποφασιστικά στον εκσυγχρονισµό της Ελληνικής αγροτικής παραγωγής.

της Κατερίνας Τασιοπούλου*

Η ελιά (Olea europaea) είναι δέντρο αιωνόβιο, αειθαλές, ύψους 5 – 20 µέτρων. Το ύψος του δέντρου επηρεάζεται από την ζωηρότητα του υποκειµένου ή της ποικιλίας, τις εδαφοκλιµατικές συνθήκες, αλλά και τις καλλιεργητικές φροντίδες.

Ο κορµός της είναι κυλινδρικός & λείος, ενώ ο φλοιός έχει χρώµα τεφροπράσινο στα νεαρά δέντρα εν αντιθέσει µε τα µεγάλης ηλικίας δέντρα όπου ο κορµός είναι ανώµαλος, ρυτιδωµένος και ο φλοιός χρώµατος τεφρού ή σκοτεινού. Το ξύλο έχει χρώµα κιτρινωπό προς τα εξωτερικά και σταδιακά γίνεται πιο σκοτεινό προς την εντεριώνη. Το ξύλο της ελιάς συνήθως προσβάλλεται από µυκητολογικές ασθένειες, κυρίως σε περιοχές µε πολλές βροχοπτώσεις, συνθήκες οι οποίες είναι ιδιαιτέρως αρεστές στους µύκητες. Οι οφθαλµοί της ελιάς διακρίνονται σε ξυλοφόρους και σε µικτούς ανθοφόρους. Οι πρώτοι φέρονται επάκρια & πλάγια στις µασχάλες φύλλων και φέρουν βλάστηση, ενώ οι δεύτεροι φέρονται πλάγια στις µασχάλες των φύλλων και φέρουν µικρή βλάστηση και άνθη σε βοτρυώδη ταξιανθία. 

Υπό φυσιολογικές συνθήκες ο ετήσιος βλαστικός κύκλος της ελιάς διαιρείται στις εξής φάσεις: τη φθινοπωρινή βλάστηση την οποία διαδέχεται ο χειµερινός λήθαργος (αναστολή της αύξησης της βλάστησης), που ακολουθείται από τη φάση της εαρινοποίησης (επίδραση χειµερινού ψύχους) , τη διαφοροποίηση των οφθαλµών από τα µέσα του χειµώνα, την ανθοφορία και την νέα ανοιξιάτικη βλάστηση, την αρχική ανάπτυξη των καρπών, τη σκλήρυνση του πυρήνα και την καλοκαιρινή διάπαυση. Η βλαστική αύξηση αρχίζει όταν ένας επαρκής αριθµός ωρών θερµοκρασίας πάνω από 21ο C επικρατεί καθηµερινά και σταµατά όταν η θερµοκρασία είναι κατώτερη του ορίου αυτού. Η βλαστική αύξηση επίσης, αρχίζει να σταµατά µετά την άνθηση. Λαµβάνει χώρα από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, παρουσιάζοντας κάποια αναστολή το καλοκαίρι και κανονικά πρέπει να προηγείται ή να έπεται της άνθησης.

Το δέντρο της ελιάς φαίνεται να είναι πολύ ανθεκτικό στην ξηρασία, ενώ σηµειώνει σηµαντική ανταπόκριση στην εφαρµογή αζωτούχου λιπάνσεως. Τροφοπενίες πέραν του αζώτου (Ν), βορίου (Β)  και καλίου (Κ) είναι πολύ σπάνιες στους ελαιώνες.

Στην ελιά η διαφοροποίηση των ανθοφόρων οφθαλµών λαµβάνει χώρα κατά το χειµώνα. Οι ανθοταξίες συνήθως σχηµατίζονται στις µασχάλες των φύλλων πλάγια των βλαστών της προηγούµενης βλαστικής περιόδου.

Το στάδιο της ανθοφορίας όπως και της καρπόδεσης της ελιάς, είναι τα δυο πιο σηµαντικά κατά την καλλιεργητική της περίοδο, καθώς αποτελούν τις βάσεις για µια υγιή και επιτυχηµένη παραγωγή.

Η εταιρεία Biosolids S.A. σε συνεργασία µε την εταιρεία Hello Nature (Italpollina S.p.A), χάρη στο ενισχυµένο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο που διαθέτει, έρχεται να δώσει λύση και να ενισχύσει την καλλιέργεια της ελιάς, εφαρµόζοντας τον προϊόν AUXYM στα πιο κρίσιµα στάδια ανάπτυξης της καλλιέργειας, δηλαδή στην ανθοφορία και την καρπόδεση.

AUXYM | ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΠΟ ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ

Το AUXYM αποτελεί έναν καινοτόµο διαφυλλικό βιοδιεγέρτη, φυτικής προέλευσης από τροπικά φυτά, εγκεκριµένο και για χρήση στη βιολογική γεωργία. Η σύνθεσή του αυτή συµβάλλει στο να δρα συνδυαστικά µε φυσικές ορµόνες, δίνοντας εξαιρετικά αποτελέσµατα. Μπορεί να εφαρµοστεί αποτελεσµατικά στα κρίσιµα στάδια ανάπτυξης των ελαιώνων, όπως:

■ Ανθοφορία & Καρπόδεση

■ Ενίσχυση άµυνας σε αβιοτικές καταπονήσεις

■ Ενίσχυση χρώµατος & ποιότητας καρπού

Η δράση του AUXYM απορρέει από την συγκέντρωση βιολογικά ενεργών φυτικών ουσιών όπως πεπτίδια, βιταµίνες, ένζυµα, φυσικές αυξίνες και ιχνοστοιχεία. ∆ρα στοχευµένα διατηρώντας τις ισορροπίες σε βασικές µεταβολικές διεργασίες του φυτού, ρυθµίζοντας την µεταφορά θρεπτικών ουσιών, ενδυναµώνοντας την φωτοσυνθετική ικανότητα και τη βέλτιστη συσσώρευση σακχάρων στα διάφορα όργανα.

Επίσης το AUXYM έχει τη δυνατότητα να:

■ Βελτιώνει την παραγωγή των καρπών της ελιάς

■ Συµβάλλει στην αύξηση της ελαιοπεριεκτικότητας

■ Αυξάνει την απόδοση και βελτιώνει την ποιότητα (ξηρή ουσία, µέγεθος καρπών)

Συνιστώµενη ∆όση Εφαρµογής:

■ 50 -100ml/100Lt νερού

Αριθµός & Χρόνος εφαρµογής:

■ 1η Εφαρµογή - Κρόκιασµα έως έναρξη ανθοφορίας

■ 2η Εφαρµογή – Καρπόδεση

Εφαρµόστε το βιοδιεγέρτη AUXYM στα κρίσιµα στάδια της ανθοφορίας και της καρπόδεσης, εξασφαλίζοντας τις υψηλότερες δυνατές αποδόσεις στους ελαιώνες σας!

*Υπεύθυνη Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας

Η εμπορική αξία στα φρούτα στην επάρκεια αζώτου

του Γιώργου Κοντονή

Τα στοιχεία που δίνουν εµπορεύσιµη αξία στο τελικό προϊόν στα φρούτα, δηλαδή χρώµα, γεύση, συντήρηση και ιδιότητες ανάλογα µε την αγορά-στόχο, βρίσκονται στα χέρια του παραγωγού.

Αρκεί να µπορεί να ελέγξει τις φυτοχηµικές ιδιότητες της παραγωγής του ακολουθώντας ένα στοχευµένο σχέδιο λιπαντικών µονάδων, λαµβάνοντας υπόψη όµως και νέα προϊόντα όπως οι βιοδιεγέρτες, καθώς η αυξηµένη καρπόδεση απαιτεί και αύξηση στα θρεπτικά στοιχεία. Καθώς, σε περίπτωση υπολιπάνσεων, ειδικά στις δενδροκαλλιέργειες, όταν αυτές εντοπιστούν, τα πράγµατα δύσκολα «γυρίζουν». Σύµφωνα µε στοιχεία του αναπληρωτή καθηγητή του Εργαστηρίου ∆ενδροκοµίας του ΓΠΑ Ρούσσου Πέτρου για τις επιδράσεις της θρέψης στα φυτοχηµικά χαρακτηριστικά των καρπών η περίσσεια αζώτου:

■ Σε εσπεριδοειδή αυξάνει τη συγκέντρωση των καροτινοειδών όµως µειώνει τη βιταµίνη C.

■ Σε µήλα µειώνει συγκέντρωση ανθοκυανών ενώ γενικά µειώνονται οι συγκεντρώσεις των φαινολικών ουσιών σε καρπούς διαφόρων ειδών.

■ Στο ελαιόλαδο µειώνει συγκέντρωση πολυφαινολών και οξειδωτική σταθερότητα αυτού, αυξάνει όµως τοκοφερόλη, δεν επηρεάζει λιπαρά οξέα, χλωροφύλλες και καροτινοειδή.

Σε µικρή έλλειψη (χωρίς να επηρεάζεται η φωτοσύνθεση) αυξάνονται καροτινοειδή, φαινολικές ενώσεις και αντιοξειδωτικές ενώσεις.

Πώς επιδρά το άζωτο στην ποιότητα του καρπού

Σύµφωνα µε τα στοιχεία που έχει παραθέσει ο κ. Ρούσσος:

■ Στην µηλιά οι υπερβολικές ποσότητες προκαλούν σκωριόχρωση σε κάποιες ποικιλίες και οψίµιση, λιγότερο κόκκινο επίχρωµα. Η έλλειψή της από την άλλη προκαλεί πεπλατυσµένους καρπούς σε κάποιες ποικιλίες και προβλήµατα κατά τη συντήρηση.

■ Στην αχλαδιά σε υψηλές συγκεντρώσεις το άζωτο προκαλεί µείωση συνεκτικότητας.

■ Στα πυρηνόκαρπα η τροφοπενία οδηγεί σε µικρούς καρπούς µε µεγάλη οξύτητα και στιφή γεύση.

 ■ Στα εσπεριδοειδή: Σε έλλειψη έχουµε µικρούς καρπούς σε επάρκεια χυµοπεριεκτικότητα, σάκχαρα αλλά και οξέα.

■ Στην ελιά, σε επάρκεια αζώτου έγχουµε αύξηση βάρους καρπού (επιτραπέζιες), ελαιογένεση.

Αυξηµένη παραγωγή απαιτεί και αυξηµένες εισροές

Ένας γενικός κανόνας είναι πως για να έχει ένας παραγωγός αυξηµένη σοδειά απαιτούνται και αυξηµένες µονάδες θρέψης. Απαιτείται όµως προσοχή στο άζωτο καθώς µε υπερβολική βλάστηση δηµιουργείται σκίαση που οδηγεί µε τη σειρά της σε µείωση παραγωγής-ποσοτικά και ποιοτικά. Προσοχή χρειάζεται και στα φυλλοβόλα που δίνουν βλάστηση µε άνθη-γιγαρτόκαρπα. Πολύ σηµαντικά εργαλεία για να βγει ένα σωστό πρόγραµµα λίπανσης σύµφωνα µε τον κ. Ρούσσο, είναι η ανάλυση εδάφους, όπου στα καρποφόρα µπορεί να γίνεται ακόµα και κάθε τέσσερα χρόνια, αλλά και η φυλλοδιαγνωστική. Τα πειράµατα λίπανσης όπου απαιτούνται 3-4 χρόνια για σαφή αποτελέσµατα, είναι ένα  κρίσιµης σηµασίας εργαλείο για την επιτυχία στις δενδροκαλλιέργειες.

Ορθολογική παροχή αζώτου τον Μάιο στην ελιά

Η περίοδος από την έναρξη του σχηµατισµού νέας βλάστησης (Μάρτιος) έως την καρπόδεση (τέλη Μαΐου) αποτελεί ίσως την πιο απαιτητική περίοδο σε άζωτο για το ελαιόδεντρο, µε τυχόν ελλείψεις να συντελούν σε κακή καρπόδεση και δραστική µείωση της επερχόµενης παραγωγής ακόµη και αν έχουν τηρηθεί κατά γράµµα όλες οι λοιπές προτεινόµενες καλλιεργητικές πρακτικές. Η ελιά αντιδρά σχεδόν πάντα θετικά στη λίπανση µε άζωτο, καθώς σύµφωνα µε µελέτες και αναφορές γεωπόνων, αποτελεί µαζί µε τον ψευδάργυρο το στοιχείο µε την µεγαλύτερη ποσοτικά έλλειψη στους ελληνικούς ελαιώνες. Ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί η παραδοχή γεωπόνων πως εξίσου συχνές είναι και οι υπερλιπάνσεις αζώτου πέραν των υπολιπάνσεων, µε αρνητικές συνέπειες τόσο για το µακροχρόνιο παραγωγικό δυναµικό των δέντρων όσο και την τσέπη του παραγωγού. Κοινό µυστικό στην επαρχία αποτελεί το γεγονός πως πολλοί παραγωγοί ακολουθούν κατά γράµµα την «παραδοσιακή λίπανση» της περιοχής, χωρίς να έχουν πραγµατοποιήσει εδαφολογική και φυλλοδιαγνωστική ανάλυση, ώστε να καταλήξουν σε ένα ορθολογικό πρόγραµµα λίπανσης που να σέβεται τόσο τον καλλιεργητή όσο και την καλλιέργεια.