Υβρίδια και φροντίδες ηλίανθου για αποδόσεις και σε φτωχά εδάφη

Τη ζωή ευκολότερη στον παραγωγό κάνει χρόνο µε το χρόνο η γενετική βελτίωση στον ηλίανθο, µε τα νέα υβρίδια να παρουσιάζουν ολοένα και καλύτερη αντοχή στο πλάγιασµα καθώς και ικανότερους µηχανισµούς άµυνας απέναντι στο βιοτικό και αβιοτικό στρεσάρισµα. Οι νέες καλλιεργητικές επιλογές επιτρέπουν τον συνδυασµό προϊόντων θρέψης και λύσεων φυτοπροστασίας, για τη δηµιουργία ενός ολοκληρωµένου προγράµµατος καλλιέργειας που αποδίδει περισσότερα κιλά έλαιο µε σηµαντικά χαµηλότερο κοστολόγιο. Παράλληλα, οι εταιρείες επενδύουν συνεχώς στο γεφύρωµα του χάσµατος µεταξύ ξερικού και αρδευόµενου ηλίανθου µέσω του σπόρου, ώστε να προσαρµοστεί η καλλιέργεια ταχύτερα στις µεταβαλλόµενες κλιµατικές συνθήκες.

Επίσης, η πρόοδος της τεχνολογίας πλέον επιτρέπει και την επίσπορη καλλιέργεια ηλίανθου κάνοντας χρήση υβριδίων µικρού βιολογικού κύκλου, δηλαδή ποικιλιών που ωριµάζουν σε 2,5 µε 3 µήνες και όχι σε 4 µήνες όπως συνηθίζεται. Συνήθως ο κλασικός ηλίανθος σπέρνεται από την 25η Μαρτίου µέχρι αρχές Μαΐου και µπορεί να συγκοµιστεί ταυτόχρονα µε καλλιέργεια επίσπορης ποικιλίας, η οποία έχει σπαρθεί από τα µέσα του Μαΐου έως και τον Ιούνιο.

Η σωστή επιλογή υβριδίου είναι αυτή που εξασφαλίζει οµοιόµορφο φύτρωµα και καλή εγκατάσταση της καλλιέργειας, ενώ ο παραγωγός καλείται να λάβει υπόψιν του και τον τύπο του εδάφους, τη δυνατότητα-επιθυµία άρδευσης ή όχι και τις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής.

Το κριτήριο της απόδοσης, το βάρος των 1.000 σπόρων (που ποικίλει από 40 έως 100 γραµµάρια) και η φυτρωτική ικανότητα έχουν ιδιαίτερη σηµασία για τον καλλιεργητή, που αναζητά συνήθως µέγιστη αλλά σταθερή παραγωγικότητα.

Η ελαιοπεριεκτικότητα του σπόρου είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισµά των υβριδίων που αναζητούν όλο και περισσότερο οι αγρότες και οι µεταποιητές, µε την περιεκτικότητα να κυµαίνεται από 20% έως 40%. Τα high-oleic υβρίδια (περιεκτικότητα ελαϊκού οξέος έως 85%), που αξιοποιούνται στον τοµέα της διατροφής και στην παραγωγή βιοντίζελ, µπορούν να πετύχουν τιµές που φτάνουν και τα 15 ευρώ ο τόνος.

Όσον αφορά τις εισροές, ο ηλίανθος είναι φυτό που διψά για θρεπτικά συστατικά και χρειάζεται επαρκή λίπανση για να επιτύχει ο παραγωγός υψηλές αποδόσεις. Η εφαρµογή́ αυτή́ µπορεί́ να γίνει είτε αποκλειστικά́ µε µια βασική́ είτε µε µια επιφανειακή́ λίπανση στο στάδιο των 10-12 φύλλων. Επίσης, οι γεωπόνοι τονίζουν τη σηµασία της διαθεσιµότητας αζώτου, δεδοµένου ότι συµβάλλει στην ενίσχυση της φυλλικής επιφάνειας και στην αύξηση του µεγέθους της κεφαλής. Η προσθήκη αζώτου (6-10 µονάδων N ανά́ στρέµµα) κυρίως αµµωνιακής µορφής φαίνεται να έχει και µια επιπλέον ευεργετική́ δράση, αφού́ δρα κατασταλτικά́ κατά́ της οροβάγχης. Ακόµη, η καλλιέργεια έχει αυξηµένες ανάγκες σε κάλιο και φωσφόρο (3-5 µονάδες ανά́ στρέµµα), µε το τελευταίο να επηρεάζει θετικά́ την ανάπτυξη του ριζικού́ συστήµατος και την περιεκτικότητα του σπόρου σε έλαιο. Το βόριο είναι το πιο σηµαντικό ιχνοστοιχείο για την καλλιέργεια του ηλίανθου, καθώς η απουσία του µπορεί να έχει ως αποτέλεσµα τα εδάφη να στερούνται ασβεστίου.