Με κατάλληλες ποικιλίες και συγκομιδή με ομπρέλα παίρνουν χώρο τα ακρόδρυα

Στη φάση της σκλήρυνσης του ενδοκαρπίου και της αύξησης του εµβρύου βρίσκονται αυτό το διάστηµα οι αµυγδαλιές, µια περίοδος πολύ κρίσιµη για την καλλιέργεια καθώς όποιες προσβολές από ασθένειες και εχθρούς, προκαλούν µεγάλες ζηµιές στην παραγωγή. Εν τω µεταξύ, ξεκίνησε η έξοδος και η έναρξη της πτήσης του εντόµου ευρύτοµο (Eyrytoma amygdali) στις περιοχές του νοµού Καβάλας, ενώ συνεχίζεται η έξοδος και πτήση του εντόµου στις περιοχές του νοµού Σερρών, σύµφωνα µε επιτόπιους ελέγχους και παρατηρήσεις που έγιναν στο δίκτυο των κλωβών µε προσβεβληµένα αµύγδαλα που έχει εγκαταστήσει η αρµόδια υπηρεσία.

Γενικότερα, οι γεωπόνοι του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Καβάλας επισηµαίνουν ότι η έξοδος του εντόµου και η δραστηριότητά του διαρκεί, συνήθως, 20 - 25 ηµέρες ή και περισσότερο. Το ευρύτοµο θεωρείται από τους σπουδαιότερους εχθρούς της αµυγδαλιάς και η µη έγκαιρη αντιµετώπισή του µπορεί να επιφέρει σηµαντική οικονοµική ζηµιά στους αµυγδαλοπαραγωγούς. Στα πλαίσια αυτά συνιστάται στους παραγωγούς να ψεκάσουν τις επόµενες ηµέρες στις περιοχές του νοµού Καβάλας µε ένα κατάλληλο, εγκεκριµένο φυτοπροστατευτικό προϊόν για την αντιµετώπιση του ευρύτοµου, ενώ θα πρέπει να συνεχιστούν οι ψεκασµοί και στις περιοχές του νοµού Σερρών.
Τονίζεται ότι οι ψεκασµοί θα πρέπει να γίνονται µε τις εγκεκριµένες δραστικές ουσίες κατά τις θερµές ώρες της ηµέρας µε ηλιοφάνεια, οπότε παρατηρούνται µεγαλύτεροι πληθυσµοί ενηλίκων ατόµων σε δραστηριότητα. Επιπλέον συνιστάται επανάληψη ανά 7-8 ηµέρες, µέχρι το στάδιο της σκλήρυνσης του ενδοκαρπίου.

Επισηµαίνεται ότι στις πιο θερµές και πρώιµες περιοχές ο ψεκασµός πρέπει να πραγµατοποιηθεί άµεσα, ενώ στις υπόλοιπες και πιο όψιµες περιοχές θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί µετά από 3-5 ηµέρες. Συνιστάται να µην ψεκάζουµε τις ηµέρες µε συννεφιά γιατί τότε δεν καταγράφεται σηµαντική δραστηριότητα του εντόµου. Ιδιαίτερη προσοχή να δοθεί στην ποικιλία «Τέξας» που θεωρείται ότι είναι πιο ευαίσθητη στην προσβολή του ευρύτοµου της αµυγδαλιάς και µπορεί να προκαλέσει πρόωρη καρπόπτωση.
Μεγάλη προσοχή απαιτείται, τέλος, από τους παραγωγούς της αµυγδαλιάς και για τη φώµοψη ή αλλιώς έλκος κλαδίσκων, δεδοµένου ότι προκαλεί ξήρανση των κλαδίσκων του έτους, νέκρωση των οφθαλµών και καστανές ακανόνιστες έως κυκλικές κηλίδες στα φύλλα. Η ζηµιά ξεκινάει µε τον σχηµατισµό νεκρωτικής κηλίδας στη βάση ή γύρο από ένα οφθαλµό, ενώ σε µεγαλύτερους κλάδους και βραχίονες προκαλεί έλκη στα οποία και διαχειµάζει. Ο υγρός και βροχερός καιρός των προηγούµενων ηµερών «βοήθησε» στην πραγµατοποίηση των µολύνσεων, γι’ αυτό οι γεωπόνοι συστήνουν ψεκασµό µε εκλεκτικά και εγκεκριµένα για την καλλιέργεια φυτοπροστατευτικά σκευάσµατα, σε συνδυασµό µε τη αντιµετώπιση της πολυστίγµωσης. 

του Χρήστου Τσίπα*

Τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει χώρα ριζικές αλλαγές στον τοµέα των καλλιεργειών που επιλέγουν οι Έλληνες παραγωγοί. Σε αυτό οδηγούν τόσο το φαινόµενο της κλιµατικής αλλαγής, που στρέφει τους καλλιεργητές σε λιγότερο ενεργοβόρες καλλιέργειες, όσο και καθαρά οικονοµικά κριτήρια απόδοσης. Έτσι οι παραδοσιακές αροτραίες καλλιέργειες όπως του βάµβακος που καταλάµβαναν µεγάλο ποσοστό,  άρχισαν να δίνουν τη θέση τους σε νέες, όπως η καλλιέργεια της φιστικιάς. Όµως η αναζήτηση του «κρυµµένου θησαυρού» της φιστικιάς κρύβει τεράστιους οικονοµικούς κινδύνους για όσους χωρίς προγραµµατισµό και µελέτη προβούν στην επιλογή της καλλιέργειάς της. Οι κυριότεροι παράγοντες που θα πρέπει να προσέξουν είναι οι εξής.

■ Φυτώρια απαλλαγµένα από ασθένειες.

■ Σωστή εκλογή υποκειµένου και ποικιλίας.

■ Σωστή αναλογία θηλυκών προς αρσενικών φυτών καθώς και αρσενικά των κατάλληλων τύπων για την περιοχή.

■ Σωστή µεθοδολογία εγκατάστασης.


Σχετικά µε τον πρώτο παράγοντα που αναφέραµε πιο πάνω οι παραγωγοί θα πρέπει να απευθύνονται µόνο σε πιστοποιηµένα φυτώρια που έχουν την δυνατότητα να τους παρέχουν τα κατάλληλα φυτοϋγειονοµικά διαβατήρια των φυτών που τους πουλούν και όχι από «φυτωριούχους» που δεν έχουν καµία άδεια, άποψη και γνώση για την καλλιέργεια. Εδώ αξίζει να αναφερθεί ο κίνδυνος που ελλοχεύει από τους υποτιθέµενους φυτωριούχους φιστικιάς που περιφέρονται από χωριό σε χωριό και από σπίτι σε σπίτι, φορτωµένοι µε φυτώρια, τα οποία κρύβουν θανάσιµους κινδύνους και ο παραγωγός συνήθως αυτό το καταλαβαίνει µετά από 4 µε 5 χρόνια, όταν θα είναι πλέον αργά.

Η σωστή επιλογή υποκειµένου και ποικιλίας όπως και η σωστή αναλογία θηλυκών προς αρσενικών φυτών καθώς και η µεθοδολογία εγκατάστασης, θα πρέπει να γίνονται κατόπιν συνεννόησης µε τον γεωπόνο που συνεργάζεται ο κάθε παραγωγός.

Επίσης τα νόµιµα αδειοδοτηµένα φυτώρια υποχρεώνονται τα εµβόλια να τα προµηθεύονται είτε από δικές τους ελεγµένες µητρικές φυτείες, οι οποίες πρέπει να πληρούν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειµένου τα εµβόλια να είναι πλήρως απαλλαγµένα από ασθένειες και παθογόνους µικροοργανισµούς. Επιπλέον οι ποικιλίες έχουν βελτιωθεί µε κλώνους περισσότερο παραγωγικούς και ανθεκτικούς σε ασθένειες,  τους οποίους όµως µη έµπειροι φυτωριούχοι αδυνατούν να βρουν.

* Φυτωριούχος

Η εταιρία Arcusin εδώ και 40 χρόνια πρωτοπορεί στην κατασκευή δονητικών µηχανηµάτων για την εξυπηρέτηση των δενδροκαλλιεργητών. Η εξέλιξη της τεχνολογίας οδήγησε την Arcusin να κατασκευάσει δονητές συλλογής καρπών ώστε να µειώσει το εργατικό κόστος του παραγωγού αλλά και να επιταχύνει τον χρόνο συγκοµιδής της σοδειάς. Απόδοση και ποιότητα είναι δυο λέξεις που χρησιµοποιεί η Arcusin ώστε να παρουσιάσει τα δονητικά µηχανήµατα. Υπάρχουν δυο κύριες κατηγορίες δονητών, µε συγκράτηση κλαδιών ή συγκράτηση κορµών:

■ Η κατηγορία ΜΤ χρησιµοποιείται για συλλογή των καρπών µέσω συγκράτησης των κλαδιών µε διάσταση έως 25cm. Ο τηλεσκοπικός βραχίονας µε περιστροφή 3600 προσφέρει στον χειριστή την ευελιξία να εργαστεί ακόµη και στα πιο πυκνά σηµεία του δέντρου. Ως πρόσθετος εξοπλισµός στην κατηγορία ΜΤ είναι η οµπρέλα.

■ Η κατηγορία GT χρησιµοποιείται για συλλογή καρπών µε συγκράτηση των κορµών διαστάσεων 8-25cm όσον αφορά νέα δένδρα και 25-45cm για δένδρα µεγάλης ηλικίας. Στην συγκεκριµένη κατηγορία υπάρχει το µοντέλο GTi στον βασικό εξοπλισµό του οποίου είναι η οµπρέλα. Ως πρόσθετος εξοπλισµός διατίθεται ο αποφλοιωτής καρπών.

Η λειτουργία των δονητικών µηχανηµάτων Arcusin γίνεται µε ηλεκτρικό χειριστήριο πάνω από την καµπίνα του ελκυστήρα, εύκολα και γρήγορα.

Τα µηχανήµατα της Arcusin µπορούν να καλύψουν τον δενδροκαλλιεργητή κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες αποδίδοντας το µέγιστο δυνατόν.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η πτήση της πρώτης γενεάς του εντόµου της καρπόκαψας (Cydia pomonella) στις καρυδιές, µε τον αριθµό των συλλήψεων να είναι κατά τόπους υψηλός. Οι γεωπόνοι του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Βόλου καλούν τους παραγωγούς να παρακολουθούν τις παγίδες που έχουν τοποθετήσει στα κτήµατά τους. Σε περίπτωση συλλήψεων και εφόσον οι καρποί έχουν αποκτήσει διάµετρο 1 εκατοστού, συστήνεται άµεσα ψεκασµός, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην πλήρη κάλυψη των δέντρων.

Ο χρόνος επέµβασης εξαρτάται από τον τρόπο δράσης του φυτοπροστατευτικού προϊόντος, µε την καταπολέµηση να είναι αποτελεσµατικότερη όταν στοχεύει στις νεαρές προνύµφες, πριν αυτές εισέλθουν στα καρύδια. Αυτό πρακτικά ισοδυναµεί µε διάστηµα 8-10 ηµερών µετά τη σύλληψη αρρένων ακµαίων στις φεροµονικές παγίδες (2-3 πεταλούδες).

Η επανάληψη του ψεκασµού θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη των προσβολών, τη διάρκεια δράσης του σκευάσµατος και τις καιρικές συνθήκες.

Όταν το 40% των µατιών είναι στο στάδιο της έκπτυξης, ψεκασµοί για τη βακτηρίωση

Οι συνεχείς βροχές του προηγούµενου διαστήµατος ευνοούν την εµφάνιση και εξάπλωση της βακτηρίωσης (Xanthomonas arboricola pv. juglandis) στις καρυδιές. Οι παραγωγοί δεν πρέπει να αµελούν τους προληπτικούς ψεκασµούς, καθώς και την τακτικότερη επανάληψη αυτών, όταν επικρατούν ευνοϊκές για τις ασθένειες κλιµατολογικές συνθήκες, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην πλήρη κάλυψη των δέντρων µε το ψεκαστικό υγρό.

Σηµειωτέον από την έναρξη της βλάστησης όλα τα πράσινα µέρη του φυτού είναι επιδεκτικά µολύνσεων και αυτές είναι εντονότερες όσο πιο βροχερός είναι ο καιρός. Προκαλεί σηµαντικές ζηµιές στα άνθη και πτώση των θηλυκών ανθέων, προσβάλλει και τους καρπούς µε αποτέλεσµα την πτώση των µικρών καρπών και µαύρισµα της ψίχας. Στα τρυφερά φύλλα και νεαρούς καρπούς σχηµατίζονται µικρές νεκρωτικές, κυκλικές κηλίδες χρώµατος καστανού µέχρι µαύρου.

Σε δενδροκοµεία µε ιστορικό της ασθένειας πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια εξαίρεσης των προσβεβληµένων βλαστών µε το κλάδεµα και επιπλέον να προστατεύεται η νέα βλάστηση µε προληπτικούς ψεκασµούς χαλκούχων µυκητοκτόνων.

Η πρώτη επέµβαση είναι σκόπιµο να γίνεται όταν το 40% των µατιών είναι στο στάδιο της έκπτυξης, καθώς οι πιο πρώιµοι βλαστοί είναι και οι πιο καρποφόροι και συνεπώς αυτούς πρέπει να προστατέψουµε. Συνιστάται να γίνουν επαναλήψεις της επέµβασης, στην πλήρη άνθηση των θηλυκών ανθέων (εµφάνιση δισχιδούς στίγµατος) και στην καρπόδεση (ξήρανση στίγµατος).