Βαμβακοφυτεία χωρίς ζιζάνια για 80 μέρες μετά τη σπορά δίνει πολλά

Στους τρεις περίπου πρώτους µήνες ανάπτυξης (3η µε 11η εβδοµάδα) γίνεται αθόρυβα η ζηµιά από τα ζιζάνια στα βαµβακόφυτα, όταν δηλαδή οι εισβολείς ανταγωνίζονται τη σοδειά για το φως, το νερό και τα θρεπτικά στοιχεία. Σε αυτό το πρώιµο στάδιο ανάπτυξης αν και δεν είναι εφικτή η παρατήρηση της πραγµατικής ζηµιάς, οδηγεί σε επιζήµιο εφησυχασµό τους παραγωγούς. Ο αθέµιτος ανταγωνισµός φέρνει τελικά ελλειµµατική απόδοση (µικρότερα καρύδια, καχεκτικούς σπόρους και δυσκολία στη µηχανική συγκοµιδή) και υποβάθµιση ποιότητας (µείωση του µήκους της ίνας, χρωµατισµός του σύσπορου κατά τη συγκοµιδή από τα πράσινα ή ξηρά φύλλα των ζιζανίων, δυσκολία καθαρισµού του σύσπορου στο εκκοκκιστήριο κ.ά.). Σύµφωνα µε την ακαδηµαϊκή βιβλιογραφία, ένα φυτό αγρωστώδους ζιζανίου ανά 6 µέτρα γραµµής µπορεί να µειώσει την ποιότητα του βαµβακιού κατά ένα βαθµό.

Τα ζιζάνια που δηµιουργούν κυρίως πρόβληµα στο βαµβάκι είναι η γλυστρίδα (Portulaca oleracea L.), η κύπερη (Cyperus spp.), η αγριοβαµβακιά (Abutilon theophrasti Medicus), ο τάτουλας (Datura stramonium L.).  Ο πιο αποτελεσµατικός τρόπος περιορισµού της δράσης των ζιζανίων είναι ένα πλήρες πρόγραµµα που προβλέπει λελογισµένη χρήση χηµικών σκευασµάτων σε συνεργασία µε κατάλληλη εδαφική κατεργασία πριν τη σπορά, αλλά και χρήση πιστοποιηµένου σπόρου.

Τα προφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα εφαρµόζονται στην επιφάνεια του εδάφους λίγες µέρες µετά τη σπορά. Συνήθως δεν ενσωµατώνονται. Για καλή αποτελεσµατικότητα απαιτείται υγρός καιρός και αρκετή υγρασία στο έδαφος. Σε χρονιές µε ξηρασία, η αποτελεσµατικότητα βελτιώνεται µε ελαφρό πότισµα µετά την εφαρµογή του ζιζανιοκτόνου ή µε ελαφριά ενσωµάτωση σε βάθος το πολύ 3-5 εκατοστά. Τα προφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα έχουν µικρότερη διάρκεια δράσης από τα προσπαρτικά και η αποτελεσµατικότητά τους ποικίλλει από χρόνο σε χρόνο ανάλογα µε τις καιρικές συνθήκες.

Τα µεταφυτρωτικά µπορούν να χρησιµοποιηθούν µετά το φύτρωµα του βαµβακιού σε οποιοδήποτε στάδιο της καλλιέργειας, κυρίως όµως εφαρµόζονται όταν τα φυτά έχουν ύψος 10-15 εκατοστά. Καταπολεµούν κυρίως ετήσια αγρωστώδη ζιζάνια και σε µεγαλύτερες δόσεις και πολυετή αγρωστώδη. Ελάχιστα µεταφυτρωτικά καταπολεµούν πλατύφυλλα ζιζάνια.

∆ιπλή (συνδυασµένη) ζιζανιοκτονία η οποία συνδυάζει προσπαρτική (ή προ-φυτρωτική) και µεταφυτρωτική εφαρµογή µπορεί να εφαρµοστεί για καλύτερη καταπολέµηση. Στη χώρα µας, συνδυασµένη ζιζανιοκτονία γίνεται στο 50% περίπου των καλλιεργούµενων εκτάσεων. Σε καµιά όµως περίπτωση δεν δικαιολογείται εφαρµογή περισσότερων ζιζανιοκτόνων πριν ή κατά τη σπορά. Για δυσκολοεξόντωτα ζιζάνια (π.χ. κύπερη) τα οποία δεν καταπολεµούνται µε τις προηγούµενες εφαρµογές, µπορούν να χρησιµοποιηθούν µη εκλεκτικά ζιζανιοκτόνα µε αυστηρά όµως κατευθυνόµενο ψεκασµό.

Οι δύο όψεις της δύσκολης κύπερης

Η κίτρινη κύπερη (C. esculentus) αποτελεί ένα πολυετές µονοκοτυλήδονο ζιζάνιο και στη χώρα µας εµφανίζεται µετά τα µισά της άνοιξης µε αρχές καλοκαιριού. Οι υπόγειοι βλαστοί της, κόνδυλοι και ριζώµατα, αποτελούν τον κύριο τρόπο πολλαπλασιασµού της, ενώ σπάνια πολλαπλασιάζεται µε σπόρο.

Το φυτό κλέβει τα θρεπτικά συστατικά των γειτονικών του φυτών µέσω των µακριών και διεισδυτικών ριζών του. Εάν το τραβήξει ο αγρότης προς τα πάνω, θα δει τα βρώσιµα οζίδια (esculentus) σε σχήµα καρυδιού, στα οποία αποθηκεύονται τα θρεπτικά συστατικά που κλέβει ουσιαστικά
από το βαµβάκι.

Η πορφυρή κύπερη (Cyperus rotundus) είναι φυτό των θερµών κλιµάτων (τροπικής και υποτροπικής ζώνης) και απαντάται στις ανοιξιάτικες κυρίως καλλιέργειες, παρουσιάζοντας µεγαλύτερη προτίµηση στα υγρά εδάφη.

Η κύπερη γενικά ανήκει στα ζιζάνια που χαρακτηρίζονται ως στενόφυλλα, αλλά δεν είναι αγρωστώδες φυτό. Θεωρείται «δύσκολο» ζιζάνιο στην καταπολέµησή του. Από τα δύο είδη τη µεγαλύτερη δυσκολία παρουσιάζει η πορφυρή κύπερη και αντίστοιχα µεγαλύτερη οικονοµική σηµασία, αφού συγκαταλέγεται µεταξύ των 10 σπουδαιότερων ζιζανίων στην Ελλάδα, ενώ σε παγκόσµια κλίµακα είναι το σηµαντικότερο.

Για την αντιµετώπιση της κύπερης έχει αποδειχθεί η αποτελεσµατικότητα της ελεγχόµενης άρδευσης και της αµειψισποράς, ενώ ενέργειες όπως η εφαρµογή ορθολογικού προγράµµατος λίπανσης και  φυτοπροστασίας συµβάλλουν στην ενίσχυση της ευρωστίας της καλλιέργειας και στην αύξηση της ανταγωνιστικής ικανότητας του βάµβακος µε την κύπερη. Συµπληρωµατικά, κρίνεται συνήθως απαραίτητα η επέµβαση µε χηµικά µέσα µε καθολική εφαρµογή pyrithiobac-sodium ή trifloxysulfuron, σύµφωνα µε γενικές συστάσεις της Ελληνικής Ζιζανιολογικής Εταιρείας.

Νέα μεταφυτρωτικά διασυστηματικά ζιζανιοκτόνα Brixton & Stample από SIPCAM

του Χρήστου Νικολαΐδη*

Η καλλιέργεια του βαµβακιού είναι από τις σηµαντικότερες αροτραίες καλλιέργειες στην Ελλάδα. Καλλιεργείται σε έκταση 2,3 εκατοµµυρίων στρεµµάτων (στοιχεία ΟΣ∆Ε 2023),  συνεισφέροντας σηµαντικά στην Εθνική οικονοµία και αποτελώντας την κύρια απασχόληση  για  δεκάδες χιλιάδες οικογένειες. Ταυτόχρονα αποτελεί σηµαντική πηγή συναλλάγµατος αφού ο µεγαλύτερος όγκος της παραγόµενης ποσότητας εξάγεται ως εκκοκκισµένο βαµβάκι (ίνα), βαµβακέλαιο και ο βαµβακόσπορος ως ζωοτροφή.

Για να αποδώσει τα µέγιστα στον παραγωγό η καλλιέργεια του βαµβακιού είναι ανάγκη να ελεγχθούν τα ζιζάνια στα πρώτα στάδια ανάπτυξής του, ώστε να αναπτυχθεί χωρίς ανταγωνισµό.  Παρουσία ζιζανίων στις πρώτες 8-10 εβδοµάδες µετά το φύτρωµα οδηγεί σε µείωση των αποδόσεων. Ο έλεγχος των ζιζανίων αποτελεί συνδυασµό µεθόδων µηχανικής, χειρωνακτικής και χηµικής αντιµετώπισης. Kυρίαρχο ρόλο όµως παίζει η χηµική καταπολέµηση, µε τη χρήση ζιζανιοκτόνων. 

Η βάση της χηµικής ζιζανιοκτονίας  χωρίζεται σε προσπαρτικές εφαρµογές µε ενσωµάτωση και σε προφυρωτικές εφαρµογές. Ο βαθµός επιτυχίας της προφυτρωτικής ζιζανιοκτονίας εξαρτάται κυρίως από την προετοιµασία του εδάφους, από την υγρασία, τον τρόπο και τα µέσα εφαρµογής των ζιζανιοκτόνων και φυσικά τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν µετά την εφαρµογή.

Η SIPCAM ΕΛΛΑΣ, πάντα πρωτοπόρος στις σύγχρονες πρακτικές στην αντιµετώπιση των ζιζανίων του βαµβακιού, διαθέτει πέραν των προσπαρτικών-προφυτρωτικών ζιζανιοκτόνων Axion Combi, Turbine, Stelth, Silueta, πλήρη γκάµα µεταφυτρωτικών ζιζανιοκτόνων. Τα µεταφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα δίνουν λύσεις όταν οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για την επιτυχία της προσπαρτικής - προφυτρωτικής ζιζανιοκτονίας,  ελέγχοντας τα ζιζάνια που έχουν διαφύγει.

Για την αντιµετώπιση των αγρωστωδών ζιζανίων σε διάφορες καλλιέργειες και στο βαµβάκι ειδικότερα, η SIPCAM ΕΛΛΑΣ παρουσιάζει το νέο διασυστηµατικό ζιζανιοκτόνο ΒRIXTON, εναντίον ετήσιων και πολυετών αγρωστωδών ζιζανίων. 

Το BRIXTON (A.A.∆.Α.: 70.505/3-11-2023) περιέχει τη δραστική ουσία clethodim 18% (β/ο) και είναι εγκεκριµένο στο βαµβάκι σε δόση 100-140 κ.εκ./στρ. για τη µουχρίτσα, βέλιουρα και αιµατόχορτο και 200 κ.εκ./στρ. για την αγριάδα. Η δ.ο. clethodim ανήκει στην οµάδα δράσης 1 κατά ΗRAC (DIMs). Τα συµπτώµατα είναι ορατά 10-20 ηµέρες µετά την εφαρµογή. Τα ψεκασµένα ζιζάνια σταµατούν να αναπτύσσονται, τα φύλλα κιτρινίζουν και τελικά νεκρώνονται.

Χάρη στην πρωτοποριακή του µορφή τυποποίησης (φόρµουλα) µε βάση έλαιο φυσικής προέλευσης είναι:

■ έτοιµο για χρήση χωρίς την ανάγκη προσθήκης επιφανειοδραστικού (λαδιού, διαβρεκτικού κτλ),

■ εκλεκτικό για όλες τις καλλιέργειες του εγκεκριµένου φάσµατος δράσης,

■ αποτελεσµατικό σε διάφορα στάδια ανάπτυξης των ζιζανίων και κάτω από ποικίλες καιρικές συνθήκες.

Παράλληλα είναι εγκεκριµένο και σε µεγάλο εύρος καλλιεργειών όπως: πατάτα, τοµάτα, µηδική, ηλίανθο, ελαιοκράµβη, δενδροκοµία, λαχανοκοµία, καλλωπιστικά, αµπέλι.

Επίσης η SIPCAM ΕΛΛΑΣ, παρουσιάζει το ειδικό µεταφυτρωτικό  ζιζανιοκτόνο STAPLE SL (δ.ο. pyrithiobac-sodium 38,3%), Για το STAPLE SL έχει χορηγηθεί κατά παρέκκλιση άδεια διάθεσης στην αγορά, µε περίοδο χρήσης από 15/3/2024 έως 13/7/2024 (Α.Α.∆.Α.: 70.157/5-3-2024). 

Το εγκεκριµένο πεδίο εφαρµογής του STAPLE SL είναι:

■ µετασπαρτική – προφυτρωτική καταπολέµηση της πορφυρής κύπερης, της ακανθώδους σίντα και του λεπτού βλήτου

■ µεταφυτρωτική καταπολέµηση της κύπερης, της αγριοβαµβακιάς, της αγριοµελιτζάνας, του τραχέος βλήτου, του τάτουλα, της αγριοτοµατιάς, της ακανθώδους σίντα, της Physalis angulata και της αγριοποϊνσέτιας και των πλατυφύλλων ζιζανίων στο βαµβάκι.

Η δόση εφαρµογής είναι 18 κ.εκ./στρ.

Οι εφαρµογές µε το ζιζανιοκτόνο STAPLE SL να γίνονται µε βάση τα κάτωθι: 

■ Μόνο εφ’ όσον το βαµβάκι και τα ζιζάνια δεν είναι σε κατάσταση στρες από κρύο, ξηρασία, υγρασία, προσβολές εντόµων ή άλλο.

■ Η θερµοκρασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι πάνω από 21ο C και το βαµβάκι αλλά και τα ζιζάνια θα πρέπει να είναι σε κατάσταση ζωηρής ανάπτυξης.

■ Προτείνεται η χρήση σε συνδυασµό µε το επιφανειοδραστικό σκεύασµα KRITÓN στην κατάλληλη δόση.

■ Μην ψεκάζετε αν αναµένεται βροχή στις επόµενες 4 ώρες.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να απευθύνονται στους κατά τόπους γεωπόνους συνεργάτες της SIPCAM ΕΛΛΑΣ. 

*Γεωπόνος ΠΘ ΜΔΕ, Δντης Marketing και Ανάπτυξης προϊόντων SIPCAM HELLAS