Την ανάγκη των συντελεστών της αγροτικής παραγωγής για εύρυθµη χρηµατοδότηση και πιο άνετη πρόσβαση σε εισροές και πρώτες ύλες, ήρθε να συµπληρώσει (προ διετίας περίπου) η απόφαση του υπουργείου Οικονοµικών για την παροχή έκπτωσης φόρου µέχρι 50% σε κατ’ επάγγελµα αγρότες, επιχειρήσεις και συλλογικά σχήµατα που εφαρµόζουν µοντέλα συµβολαιακής, τηρώντας τις προβλεπόµενες διαδικασίες.
Επιπρόσθετα, από το 2023, έκπτωση σε ποσοστό 30% επί του προκύπτοντος φόρου, λαµβάνουν και οι ετεροεπαγγελµατίες που ασκούν παράλληλη αγροτική δραστηριότητα για εννέα έτη, καθώς και τα νοµικά πρόσωπα που επικεντρώνονται στην αγροτική παραγωγή. Στην προκειµένη περίπτωση, για να υπάρχει η έκπτωση φόρου, υποχρεούνται να παραδώσουν µε σύµβαση συµβολαιακής γεωργίας το 40% των παραχθέντων προϊόντων, αντί του 75% που έχουν υποχρέωση να παραδίδουν οι κατ’ επάγγελµα αγρότες.
Αξιόλογη ώθηση στη συµβολαιακή, έδωσαν, όπως όλα δείχνουν και τα προγράµµατα επιδότησης του Ταµείου Ανάκαµψης, µετά το 2022. Συγκεκριµένα, η σύναψη συµβάσεων συµβολαιακής γεωργίας µε τα συνεργαζόµενα µέλη τους, αποτέλεσε προαπαιτούµενο για τα συλλογικά σχήµατα που θέλησαν να ενταχθούν σε προγράµµατα ενίσχυσης για αγροτικές µονάδες µεταποίησης και πρωτοβουλίες αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το φύλλο 966 της Agrenda
Γενικότερα πάντως, οι µεγάλες διακυµάνσεις στις τιµές των αγροτικών προϊόντων κατά την τελευταία τριετία και ιδίως η εκρηκτική άνοδος αυτών από τα µέσα του 2021, ως αποτέλεσµα της διατάραξης της εφοδιαστικής αλυσίδας εν µέσω πανδηµίας, ανέκοψαν κατά κάποιο τρόπο την πρόοδο της συµβολαιακής και σε κάποιες περιπτώσεις έγειραν αµφισβητήσεις (κυρίως από την πλευρά των αγροτών) ως προς την αποτελεσµατικότητά της.
Υπήρξαν βέβαια και περιπτώσεις που η συµβολαιακή έσωσε κόσµο. Πιο πρόσφατο παράδειγµα, τα όσα ακολούθησαν τις καταστροφικές πληµµύρες του περασµένου Σεπτεµβρίου στη Θεσσαλία και η ισχυρή στήριξη την οποία παρείχαν στους επαγγελµατίες της πρωτογενούς παραγωγής οι συµβαλλόµενοι (επιχειρήσεις και τράπεζες).
Ο ρόλος των εµπορικών τραπεζών
Ένα άλλο στοιχείο το οποίο ίσως χρήζει επισήµανσης, έχει να κάνει µε το ευρύτερο ενδιαφέρον των εµπορικών τραπεζών για την υπόθεση της συµβολαιακής. Πιο συγκεκριµένα, µε εξαίρεση την Τράπεζα Πειραιώς που συνεχίζει να σηκώνει στις πλάτες της το θεσµό της συµβολαιακής γεωργίας, µόνο κάποιες µικρότερες συνεταιριστικές τράπεζες, όπως η Τράπεζα Θεσσαλίας, η Τράπεζα Καρδίτσας και η Τράπεζα Ηπείρου, συνεχίζουν να ενδιαφέρονται ενεργά για την εξέλιξη του θεσµού.
Αντίθετα, το ενδιαφέρον των λεγόµενων συστηµικών τραπεζών, όπως και του ιδιότυπου οµίλου Παγκρήτιας και Τράπεζας Αττικής, µοιάζει να ατονεί όλο και περισσότερο. Κινούνται σε υποστήριξη σχηµάτων συµβολαιακής µόνο εκ του ασφαλούς και εκεί όπου αυτό καθίσταται απαίτηση κάποιων µεγάλων πελατών τους.
Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από την ειδικότερη πολιτική της κάθε τράπεζας, ο θεσµός της συµβολαιακής γεωργίας προϋποθέτει περαιτέρω θεσµική θωράκιση και προς την κατεύθυνση αυτή, οι συζητήσεις που γίνονται εδώ και καιρό θα πρέπει κάποια στιγµή να τελεσφορήσουν. Σηµειωτέον ότι µετά την αντικατάσταση του προηγούµενου συνεταιριστικού νόµου 4384/2016 (νόµος Αποστόλου) από τον 4673/2020 (νόµος Βορίδη), το πλαίσιο λειτουργίας της συµβολαιακής γεωργίας, µάλλον έχει µείνει «ορφανό».
Καταχωρηση συµβασεων για την εκπτωση φορου
Απαραίτητη προϋπόθεση για τους κατόχους αγροτικής εκµετάλλευσης για να τύχουν της µείωσης του φόρου, είναι η ύπαρξη σύµβασης συµβολαιακής γεωργίας, αναρτηµένης στην πλατφόρµα myBusinessSupport το αργότερο έως 30/06/2023.
Οι συµβάσεις συµβολαιακής γεωργίας συντάσσονται πριν την πρώτη πώληση και καταχωρούνται στην πλατφόρµα myBusinessSupport έως το τέλος του επόµενου µήνα από το µήνα τιµολόγησης.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Βιώσιµη Ανάπτυξη του αγροτικού τοµέα µέσω της Συµβολαιακής Τραπεζικής
του Βασίλη Γαϊτανάρου*
Κινητήρια δύναµη της βιώσιµης αγροτικής ανάπτυξης της χώρας αναδεικνύεται η Συµβολαιακή Τραπεζική, το πρόγραµµα που πρώτη σχεδίασε και υλοποιεί µε επιτυχία η Τράπεζα Πειραιώς ήδη από το 2013.
Το πρόγραµµα της Συµβολαιακής Τραπεζικής συνιστά µία διαχρονική στρατηγική επιλογή για τη στήριξη και τον εκσυγχρονισµό του πρωτογενούς τοµέα, ο οποίος αποδεδειγµένα αποτελεί ισχυρό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας.
Προσεγγίζει ολιστικά την αλυσίδα αξίας του ελληνικού αγροδιατροφικού τοµέα και συµβάλλει στον εξορθολογισµό του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τη δηµιουργία σχέσεων εµπιστοσύνης µεταξύ των εµπλεκόµενων µερών, παραγωγών – οµάδων παραγωγών – αγροτικών συνεταιρισµών – µεταποιητικών επιχειρήσεων.
Ο αγρότης µπορεί µέσω του Προγράµµατος και µε µόνο εφόδιο το συµβόλαιο αγοραπωλησίας που συνάπτει µε τον αγοραστή του προϊόντος του να εξασφαλίσει την απαιτούµενη, στον κατάλληλο χρόνο, ρευστότητα για την κάλυψη του κόστους των εισροών της εκµετάλλευσής του.
Η Συµβολαιακή Τραπεζική αφήνει ισχυρό διακριτό αποτύπωµα στον αγροτικό χώρο µε αµοιβαία οφέλη τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τις µεταποιητικές/εµπορικές επιχειρήσεις και αγροτικούς συνεταιρισµούς.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από τη δυναµική εξέλιξη των οικονοµικών µεγεθών της. Παρέχει ρευστότητα σε περισσότερες από 420 διαχρονικές συνεργασίες (εταιρείες/οµάδες παραγωγών/αγροτικούς συνεταιρισµούς) και καλύπτει τις ετήσιες καλλιεργητικές ανάγκες περίπου 11.000 παραγωγών.
∆ιευρύνεται σταθερά η ήδη µεγάλη γκάµα προϊόντων (40 διαφορετικών συµβατικών και βιολογικών αγροτικών προϊόντων) ολόκληρου του ελλαδικού χώρου και καλύπτονται αποµονωµένες και παραµεθόριες περιοχές.
Μια ενέργεια που συµβάλλει στον εκσυγχρονισµό και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των παραγωγών και ευρύτερα των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τοµέα, καθώς και στην τόνωση των τοπικών κοινωνιών.
Η Συµβολαιακή Τραπεζική προσαρµόζεται στις ανάγκες και αξιοποιεί τις δυνατότητες όλων των εµπλεκόµενων. ∆ιασφαλίζει την απαραίτητη ρευστότητα στον κατάλληλο χρόνο, σε κάθε κρίκο της αλυσίδας, µέσα από ειδικά παραµετροποιηµένα εργαλεία χρηµατοδότησης, που δηµιουργούν µία νέα εποχή για τη βιώσιµη ανάπτυξη του αγροτικού τοµέα και συµβάλλουν στη βελτίωση της αποτελεσµατικότητας και της εξωστρέφειάς του.
Παράλληλα, αποκωδικοποιώντας τις προκλήσεις της επόµενης µέρας, δίνει ιδιαίτερη έµφαση στην καταλυτική επίδραση της κλιµατικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζει να στηρίζει τους αγρότες που επλήγησαν από καιρικά φαινόµενα, προσφέροντας εξειδικευµένες λύσεις προς µία βιώσιµη κατεύθυνση µε πρωτοβουλίες και ενέργειες για την οµαλή και σταδιακή αποπληρωµή των υποχρεώσεών τους.
Μέσω της Συµβολαιακής Τραπεζικής δηµιουργούνται αλληλένδετες και βιώσιµες αλυσίδες αξίας και ανοίγονται δρόµοι ανταγωνιστικότητας στη διεθνή αγορά, τηρώντας πάντα τις βασικές αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και της Υπεύθυνης Τραπεζικής.
Απώτερος στόχος είναι η περαιτέρω ενδυνάµωση του «οικοσυστήµατος» της Συµβολαιακής Τραπεζικής, µε σκοπό τη στήριξη της αλυσίδας αξίας του αγροδιατροφικού τοµέα µε την παροχή καινοτόµων προϊόντων και εξατοµικευµένων βιώσιµων λύσεων τόσο για τους παραγωγούς όσο και τις εταιρικές οντότητες της αγροδιατροφής.
*∆ιευθυντής Συµβολαιακής Τραπεζικής, Τράπεζα Πειραιώς
TUV NORD
Ολόκληρο το αφιέρωμα για την συμβολαική γεωργία διαθέσιμο εδώ.
