Άτοκο το 40% του δανείου μέσω ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ που δίνει νέες λύσεις στην Αγροδιατροφή

10 Απαντήσεις της ΕΑΤ για φθηνό δανεισμό  

Όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της µεταποίησης, επεξεργασίας και εµπορίας αγροτικών προϊόντων, µπορούν να κάνουν αίτηση για δανεισµό µέσω του ΤΕΠΙΧ III που άνοιξε πρόσφατα την κάνουλα της χρηµατοδότησης. Πρόκειται για ένα Ταµείο που καταβάλλει για κάθε δάνειο το 40% του κεφαλαίου άτοκα, ενώ το υπόλοιπο 60% χορηγείται µέσω του Πιστωτικού Ιδρύµατος µε τη χρέωση των σχετικών επιτοκίων. Επιπρόσθετα, το Ταµείο δύναται να επιδοτεί τµήµα του επιτοκίου, που εφαρµόζει το Πιστωτικό Ίδρυµα στα κεφάλαιά του (3%) για τα 2 πρώτα έτη του δανείου (από την 1η εκταµίευση). Τα δάνεια µπορούν να είναι επενδυτικού σκοπού και κεφαλαίων κίνησης. Οι αιτήσεις γίνονται ηλεκτρονικά µέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, η οποία και φιλοξενεί µία σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων για το Ταµείο, οι οποίες παρουσιάζονται παρακάτω:

1) Ποιος είναι ο στόχος του Ταµείου;

Στόχος του Ταµείου είναι η βελτίωση της πρόσβασης στη χρηµατοδότηση του συνόλου των µικροµεσαίων επιχειρήσεων (ΜµΕ) για τη στήριξη και ανάπτυξη της επιχειρηµατικής τους δραστηριότητας και την κάλυψη µεγάλου εύρος των χρηµατοδοτικών τους αναγκών.  Περαιτέρω, το πρόγραµµα στοχεύει  στην ενίσχυση της παραγωγικής λειτουργίας των επιχειρήσεων, στην βελτίωση των διαδικασιών και των παραγόµενων προϊόντων & υπηρεσιών και, κατ’ επέκταση, στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους και της θέσης τους στις διεθνείς αγορές.

2) Ποιους αφορά;

Το Ταµείο αφορά επιλέξιµες -βάσει αναρτηµένης λίστας ΚΑ∆ στο site της ΕΑΤ- µικροµεσαίες επιχειρήσεις που έχουν εγκατάσταση και λειτουργούν νόµιµα στην Ελλάδα. Στους επιλέξιµους ΚΑ∆ περιλαµβάνονται όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της µεταποίησης-επεξεργασίας-εµπορίας αγροτικών προϊόντων. ∆εν περιλαµβάνονται στους επιλέξιµους ΚΑ∆ οι δραστηριότητες του αµιγούς πρωτογενούς τοµέα.


Το ποσό του δανείου εκταμιεύεται είτε εφάπαξ, είτε τμηματικά, εντός τεσσάρων μηνών

3) Ποιος είναι ο προϋπολογισµός;

Ο προϋπολογισµός του Ταµείου είναι 200.000.000 ευρώ και χρηµατοδοτείται από το Πρόγραµµα Ανταγωνιστικότητα 2021-2027 µε τη συγχρηµατοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συµπεριλαµβανοµένης της συµµετοχής των Πιστωτικών Ιδρυµάτων κατά 60% σε κάθε χορήγηση, διαµορφώνεται συνολικό χαρτοφυλάκιο δανείων  ύψους 450.000.000 ευρώ περίπου.

4) Ποιο είναι το σχήµα χρηµατοδότησης κάθε δανείου;

Το Ταµείο καταβάλλει για κάθε δάνειο το 40% του κεφαλαίου άτοκα, ενώ το υπόλοιπο 60% χορηγείται µέσω του Πιστωτικού Ιδρύµατος µε τη χρέωση των σχετικών επιτοκίων σύµφωνα µε την πιστοδοτική του πολιτική µειωµένων κατά τουλάχιστον κατά 25 bps (µονάδες βάσης). Επιπρόσθετα, το Ταµείο δύναται να επιδοτεί τµήµα του επιτοκίου, που εφαρµόζει το Πιστωτικό Ίδρυµα στα κεφάλαιά του (3%) για τα 2 πρώτα έτη του δανείου (από την 1η εκταµίευση). ∆είτε σχετικό πίνακα µε τα µέγιστα προσφερόµενα επιτόκια  ανά Τράπεζα .

5) Ποιο είναι το οικονοµικό πλεονέκτηµα για την επιχείρηση;

Α. Η χρηµατοδοτούµενη επιχείρηση απαλλάσσεται πλήρως των τόκων για το µέρος του δανείου που συγχρηµατοδοτείται από το ταµείο (ήτοι το 40% εκάστου δανείου), δεδοµένου ότι το ποσό αυτό του παρέχεται από το Ταµείο άτοκο.

Β. Το Ταµείο δύναται να επιδοτεί τµήµα του επιτοκίου που εφαρµόζει το Πιστωτικό Ίδρυµα στα κεφάλαιά του (ήτοι το 60% εκάστου δανείου). Η επιδότηση αφορά στα 2 πρώτα έτη του δανείου (από την 1η εκταµίευση) και µειώνει το επιτόκιο του Πιστωτικού Ιδρύµατος κατά 3%, το οποίο αντίστοιχα αποµειώνει το τελικό επιτόκιο του δανείου. 

Γ. Κάθε Πιστωτικό Ίδρυµα που συµµετέχει στο Ταµείο υποχρεούται να µειώνει το επιτόκιο εκάστου δανείου κατά τουλάχιστον 25 µονάδες βάσης (bps) ετησίως σε σύγκριση µε τα επιτόκια που θα εφαρµόζονταν σε αντίστοιχη χρηµατοδότηση χωρίς την συµµετοχή του Ταµείου.

∆. Το ανώτατο ύψος των εµπράγµατων εξασφαλίσεων που δύναται να ζητήσει το Πιστωτικό Ίδρυµα σε κάθε χρηµατοδότηση δεν επιτρέπεται να υπερβεί το 100% του κεφαλαίου του δανείου.

Το ύψος του δανείου µπορεί να κυµανθεί ως εξής:

Υποπρόγραµµα 1 για Επενδυτικά ∆άνεια:

∆ράση 1.1: ∆άνεια µέσω De Minimis (Καν. (ΕΕ) 2831/2023) από 20.000 έως 1.500.000 ευρώ

∆ράση 1.2: ∆άνεια µέσω ΓΑΚ (Αρ.21) από 20.000 έως 8.000.000 ευρώ

Υποπρόγραµµα 2 για ∆άνεια Κεφαλαίου κίνησης ειδικού σκοπού:

∆ράση 2.1: ∆άνεια µέσω De Minimis (Καν. (ΕΕ) 2831/2023) από 10.000 έως 500.000 ευρώ

6) Ποια είναι η διάρκεια του δανείου

Υποπρόγραµµα 1 για Επενδυτικά ∆άνεια: Από 5 έως 12 έτη, συµπεριλαµβανοµένης τυχόν περιόδου χάριτος έως 24 µήνες. 

Υποπρόγραµµα 2 για ∆άνεια Κεφαλαίου Κίνησης ειδικού σκοπού: Από 2 έως 5 έτη  συµπεριλαµβανοµένης τυχόν περιόδου χάριτος έως 12 µήνες.

7) Πώς γίνονται οι εκταµιεύσεις

Το ποσό του ∆ανείου εκταµιεύεται είτε εφάπαξ, είτε τµηµατικά, εντός χρονικού διαστήµατος τεσσάρων (4) µηνών από την υπογραφή της ∆ανειακής Σύµβασης Τελικού Αποδέκτη και σε κάθε περίπτωση πριν την λήξη της Περιόδου Επιλεξιµότητας, ήτοι την 31.12.2029. 

Ειδικότερα, στην περίπτωση τµηµατικών εκταµιεύσεων, η ολική εκταµίευση του δάνειου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε µέγιστη διάρκεια είκοσι τεσσάρων (24) µηνών από την από την υπογραφή της ∆ανειακής Σύµβασης  µε τελική ηµεροµηνία εκταµίευσης σε κάθε περίπτωση την 31.12.2029.

8) Τι εξασφαλίσεις απαιτούνται

Το Πιστωτικό Ίδρυµα δικαιούται να λαµβάνει ενοχικές ή/και εµπράγµατες εξασφαλίσεις, σύµφωνα µε την πιστωτική πολιτική του. Το µέγιστο ύψος των εµπράγµατων εξασφαλίσεων που µπορεί να απαιτηθεί δεν µπορεί να ξεπεράσει το 100% του κεφαλαίου του δανείου. ∆είτε σχετικό πίνακα µε τα µέγιστα ποσοστά εξασφαλίσεων ανά Τράπεζα.

9) Πώς υποβάλλει η επιχείρηση το αίτηµα χρηµατοδότησης

Για την ένταξη στο Ταµείο η υποψήφια επιχείρηση υποβάλει αίτηση: 

Α. Στην πλατφόρµα KYC (Know Your Customer) της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, µέσω του δικτυακού τόπου https://kyc.hdb.gr/ . Για κάθε ολοκληρωµένη αίτηση και ύστερα από µία σειρά αξιολογήσεων κριτηρίων επιλεξιµότητας, η αίτηση προωθείται στα Πιστωτικά Ιδρύµατα που έχει επιλέξει ο ενδιαφερόµενος, για την υποβολή µη δεσµευτικής προσφοράς. Εφόσον η αίτηση γίνει καταρχήν αποδεκτή, δηλαδή λάβει ο ενδιαφερόµενος µη δεσµευτική προσφορά, τότε εκδίδεται ένας µοναδικός κωδικός. 

Β. Στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΕ), µέσω του δικτυακού τόπου https://app.opske.gr/  όπου καταχωρείται ο µοναδικός κωδικός από την πλατφόρµα KYC της ΕΑΤ για το Πιστωτικό Ίδρυµα.

Γ. Στο Πιστωτικό Ίδρυµα από το οποίο επιθυµεί να χρηµατοδοτηθεί και έχει λάβει ήδη µη δεσµευτική προσφορά µέσω του KYC για την αξιολόγησή της αίτησης και απαιτούµενων δικαιολογητικών.  

Επιπλέον, η επιχείρηση συµπληρώνει Ερωτηµατολόγιο Αυτοαξιολόγησης σε 3 βασικά κριτήρια: Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Εταιρικής ∆ιακυβέρνησης (ESG) στην πλατφόρµα ESG Tracker by HDB, µέσω του δικτυακού τόπου https://esgtracker.hdb.gr/. Η συµπλήρωση του εν λόγω ερωτηµατολογίου είναι απαραίτητη, προκειµένου να δύναται να υποβληθεί η αίτηση χρηµατοδότησης στην Τράπεζα. ∆ιευκρινίζεται ότι τα αποτελέσµατα της αυτοαξιολόγησης δεν αποτελούν κριτήριο επιλεξιµότητας της επιχείρησης στο πρόγραµµα.

10) Ποιες είναι οι συνεργαζόµενες τράπεζες

Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Eurobank, Παγκρήτια Τράπεζα, Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας, Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων, Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου, Optima Bank, Attica Bank, Aegean Baltic Bank.

Εγκρίνονται πλήρως σχεδόν τα μισά αιτήματα για δανεισμό

Μόλις το 55% των ελληνικών επιχειρήσεων αγροδιατροφής που ζητά χρηµατοδότηση, βλέπει το αίτηµά της να εγκρίνεται πλήρως, ενώ πανευρωπαϊκά το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 83%. Μάλιστα η χώρα µας έρχεται δεύτερη σε ποσοστά απορρίψεων χρηµατοδότησης πίσω µόνο από την Λιθουανία.

Τα παραπάνω στοιχεία που αφορούν το έτος 2022 προέρχονται από έκθεση που πραγµατοποιήθηκε για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Γενικής ∆ιεύθυνσης Γεωργίας της ΕΕ και παρουσιάστηκε πέρσι το Νοέµβριο σε συνέδριο του fi-compass. Φαίνεται λοιπόν το πόσο σηµαντική είναι η στήριξη που µπορούν να προσφέρουν τα νέα χρηµατοδοτικά εργαλεία όπως το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ στις επιχειρήσεις αγροδιατροφής αλλά και το Ταµείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης.

Με βάση την έρευνα στην Ευρώπη, όχι µόνο στην Ελλάδα, ο πρωταρχικός λόγος για την απόρριψη των αιτήσεων δανείων ήταν η ανεπαρκής εξασφάλιση, ακολουθούµενη από περιορισµούς της τραπεζικής πολιτικής, ιδίως η έκθεση δανεισµού στον αγροδιατροφικό τοµέα.

Μερικά ενδιαφέροντα στατιστικά για τη χώρα µας αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη µε βάση τα στοιχεία της έρευνας έχουν ως εξής:

• Το 35,5% των επιχειρήσεων αγροδιατροφής στη χώρα µας που δεν αναζητά χρηµατοδότηση από τον τραπεζικό τοµέα, αναφέρει ως τον κύριο λόγο το αρνητικό ή αβέβαιο οικονοµικό κλίµα. Αντίστοιχα το 40% αναφέρει ως λόγους το κόστος δανεισµού ή τους όρους και τις προϋποθέσεις του δανείου.
• Το ποσοστό των επιχειρήσεων αγροδιατροφής που δεν υπέβαλαν αίτηση λόγω φόβου απόρριψης κυµαίνεται µεταξύ 2% στην Πορτογαλία και 19,9% στο Βέλγιο. Το 9% των επιχειρήσεων αγροδιατροφής αναφέρει τον φόβο απόρριψης ως τον βασικό λόγο για να µην υποβάλουν αίτηση για τραπεζικά προϊόντα. Σε επίπεδο κρατών µελών, αυτό είναι υψηλότερο στο Βέλγιο (19,9%), στη Λιθουανία (16,8%) και στην Ελλάδα (14,9%). Αντίθετα, οι επιχειρήσεις αγροδιατροφής φαίνεται να έχουν πολύ µεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στην Πορτογαλία (2%), τη Φινλανδία (3,8%), την Κροατία και την Ιταλία (έκαστη 4,2%).
• Η έκταση των πλήρως εγκεκριµένων αιτήσεων δανεισµού κυµαινόταν από 34% στη Λιθουανία έως 96% στην Πολωνία. Στην Ιταλία, την Ουγγαρία, την Πορτογαλία και την Τσεχία, η συντριπτική πλειοψηφία των αγροδιατροφικών επιχειρήσεων έλαβε πλήρη έγκριση των αιτήσεών τους για δάνεια σε αντίθεση µε τη γεωργία. Σε δεκαεννέα κράτη µέλη, το ποσοστό πλήρους έγκρισης είναι πάνω από 70%, γεγονός που καθιστά τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής βιτρίνα για ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση. Ωστόσο, το µερίδιο ήταν χαµηλότερο στη Λιθουανία (34%), στη ∆ανία (45%), στην Ελλάδα (56%) και στην Εσθονία (62%). Τα χρηµατοδοτικά µέσα, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που υποστηρίζονται από το ΕΓΤΑΑ, θα µπορούσαν σίγουρα να βοηθήσουν σε τέτοιες περιπτώσεις.
• Το 2022, µόνο το 16% της χρηµατοδότησης από τις τράπεζες συνδέθηκε µε τη χρηµατοδοτική στήριξη ΚΑΠ. Τα ποσοστά ποικίλλουν µεταξύ των κρατών µελών µε τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής που είναι πιο πιθανό να συνδέσουν τις αιτήσεις τραπεζικής χρηµατοδότησης µε την υποστήριξη της ΚΑΠ στην Ελλάδα (44%), τη Λιθουανία (41%), τη Ρουµανία (37%) και την Κροατία (34%) και λιγότερο πιθανότατα στην Ολλανδία (0%), στο Βέλγιο (2%), στη Σουηδία (3%), στην Πολωνία (4%) και στην Ιρλανδία (6%) (βλ. ∆ιάγραµµα 2.20).

Αναζητούν συµπαίχτη

Μια ακόµη επιλογή χρηµατοδότησης για τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής σε πρώιµο στάδιο ανάπτυξης θα µπορούσε να είναι τα επενδυτικά κεφάλαια. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις γεωργικών ειδών διατροφής της ΕΕ έχουν περιορισµένο ενδιαφέρον για τη χρηµατοδότηση επιχειρηµατικών κεφαλαίων. Το 2022, µόνο το 4% των επιχειρήσεων προσπάθησε να εξασφαλίσει τέτοια χρηµατοδότηση και µόλις το 3% ήταν επιτυχείς. Συγκεκριµένα, ξεχωρίζουν η Ιρλανδία (16%), η Ελλάδα (12%), η Λετονία και η Ρουµανία (και οι δύο από 9%), µε τις περισσότερες προσπάθειες για εξασφάλιση χρηµατοδότησης επιχειρηµατικών κεφαλαίων. Η Ιρλανδία και η Λετονία είχαν επίσης τη µεγαλύτερη επιτυχία (και οι δύο 7%).