Στις 4 προνύµφες ανά 100 φυτά ψεκασµός για πράσινο σκουλήκι
Ιούλιος και Αύγουστος είναι οι δύο µήνες που χρίζουν προσοχής στο τοµέα της φυτοπροστασίας βάµβακος, καθώς οι επόµενες γενιές του πράσινου σκουληκιού µπορούν και θα προκαλέσουν οικονοµικές ζηµιές αν αφεθούν να δράσουν ανεξέλεγκτα.
Το πράσινο σκουλήκι (Helicoverpa armigera) είναι κοσµοπολίτικο είδος. Οι πληθυσµοί του, που εµφανίζονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, είναι γηγενείς καθώς υπάρχουν στοιχεία που ενισχύουν την άποψη της ύπαρξης τοπικά εγκατεστηµένου πληθυσµού. Η ύπαρξη µετέπειτα µεταναστευτικής πτήσης από νοτιότερες περιοχές δεν είναι ξεκάθαρη. Αποτελεί έναν σηµαντικό έντοµο-εχθρός για όλες τις περιοχές της Ελλάδας, καθώς µπορεί να τραφεί σε µία µεγάλη ποικιλία οικονοµικά σηµαντικών καλλιεργειών, όπως το βαµβάκι, ο καπνός, το καλαµπόκι, η τοµάτα, η πιπεριά και τα ψυχανθή.
Θεωρείται ο σηµαντικότερος εχθρός του βαµβακιού στην Ελλάδα. Συνήθως οι προσβολές που προκαλεί είναι τοπικές, περιορισµένης έκτασης και έντασης. Σε κάποιες όµως χρονιές αναπτύσσονται πολύ µεγάλοι πληθυσµοί που µειώνουν την παραγωγή σε µεγάλο ποσοστό. Κατά τα έτη 1983, 2003 και 2010 η ζηµιά σε καλλιέργειες βαµβακιού στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα ήταν αρκετά σοβαρή και κόστισε δεκάδες εκατοµµύρια ευρώ. Οι προνύµφες προσβάλλουν όλα τα µέρη του βαµβακοφύτου (φύλλα, χτένια, άνθη και καρύδια). Η ζηµιά είναι σηµαντική όταν το φυτό δεν έχει χρόνο να αναπληρώσει τα κατεστραµµένα καρύδια.
Τα όρια επέµβασης
Λίγο πριν την έναρξη της άνθησης βρίσκονται οι βαµβακοφυτείες µε τα ωφέλιµα έντοµα να βρίσκονται «σε φόρµα» λίγο πριν την δεύτερη πτήση του πράσινου σκουληκιού. Οι ειδικοί από τις κατά τόπους ∆ΑΟΚ καλούν τους παραγωγούς να απέχουν από άσκοπους ψεκασµούς την παρούσα περίοδο ώστε να προστατέψουν τους «συµµάχους» κατά του πράσινου σκουληκιού.
Οι καλλιεργητές καλούνται να παρακολουθούν στενά τις καλλιέργειές τους. Οι προληπτικοί ψεκασµοί καλό είναι να αποφεύγονται καθώς οι εφαρµογές εντοµοκτόνων µε την παρατήρηση αβγών στα φυτά είναι άστοχες. Σκοπός είναι η διαφύλαξη των φυσικών εχθρών µέχρι τα τέλη Αυγούστου. Η παρουσία τους είναι καθοριστική για την αντιµετώπιση του πράσινου σκουληκιού. Το όριο επέµβασης κατά της επόµενης (σε αναµονή) γενεάς είναι η καταµέτρηση: 4 σκουληκιών σε 100 φυτά (ή 1 σκουλήκι ανά 1,5 µέτρο επαναληπτικά). Προσοχή, σε περίπτωση που δεν ξεπεραστεί αυτό το όριο δεν πρέπει να επεµβαίνει ο παραγωγός.
Οι εχθροί του βαµβακιού µέχρι τέλος Ιουλίου
Τις επόµενες 4 βδοµάδες η βασική επιδίωξη είναι να αποφεύγονται οι ψεκασµοί, ώστε να «γεµίζουν» τα χωράφια µε ωφέλιµα έντοµα, που είναι τόσο πολύτιµα για την αντιµετώπιση του πράσινου σκουληκιού. Τα προβλήµατα που είναι πιθανό να εµφανιστούν είναι: α) Ο Θρίπας, που δεν χρειάζεται καταπολέµηση. β) Οι Αφίδες (ψείρες), οι οποίες χρειάζονται µεγάλη προσοχή, αλλά πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασµοί. γ) Ο Λύγκος. Πολλές φορές η πτώση των χτενιών, που αποδίδεται στη δράση αυτού του εντόµου, οφείλεται σε φυσιολογικές αντιδράσεις των φυτών στις αυξοµειώσεις της θερµοκρασίας ή της εδαφικής υγρασίας. δ) Τετράνυχος. Η προσβολή του ξεκινά από τις άκρες των χωραφιών, όπου και ξεχειµωνιάζει και εµφανίζει έξαρση από τις αρχές Ιουλίου µέχρι και τα µέσα Αυγούστου. ε) Η πρώτη γενιά του πράσινου σκουληκιού, από τα τέλη Ιουνίου µέχρι 15 Ιουλίου, χωρίς σοβαρές ζηµιές. Στα χωράφια της ∆ράµας, βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις µέρες η πρώτη πτήση της γενεάς Ιουνίου του πράσινου σκουληκιού, µε την ολοκλήρωσή της να αναµένεται σύντοµα. Στους µακροσκοπικούς ελέγχους δεν διαπιστώνονται προβλήµατα φυτοπροστασίας, ενώ παρατηρείται αυξηµένη δραστηριότητα φυσικών εχθρών, όπως τα είδη Harmonia axyridis, Nabis pseudoferus και Propylea quatuordecimpunctata.
Κ&Ν Ευθυμιάδης
Award ο νικητής στη μάχη εναντίον του τετράνυχου
*του Χρήστου Τέγου
Ο τετράνυχος αποτελεί έναν από τους σηµαντικότερους εχθρούς της καλλιέργειας του βαµβακιού, ο οποίος ευνοείται από ξηρό και ζεστό καιρό. Μπορεί ταχύτατα να αναπτύξει µεγάλους πληθυσµούς και να προκαλέσει σοβαρές ζηµιές. Για την αντιµετώπιση του τετράνυχου στην καλλιέργεια του βαµβακιού η Κ&Ν ΕΥΘΥΜΙΑ∆ΗΣ προτείνει το ακαρεοκτόνο AWARD SC* για τη γρήγορη και αποτελεσµατική αντιµετώπισή του.
Ταυτότητα και τρόπος δράσης AWARD SC
Το AWARD είναι ακαρεοκτόνο επαφής και στοµάχου µε δράση σε όλα τα στάδια ανάπτυξης των ακάρεων (ωοκτόνο, προνυµφοκτόνο, νυµφοκτόνο και ακµαιοκτόνο). Περιέχει δύο δραστικά συστατικά: α) το hexythiazox, επαφής και στοµάχου, µη διασυστηµατικό µε καλή διελασµατική δράση που αναστέλλει τη σύνθεση της χιτίνης και την ανάπτυξη των ατελών σταδίων των ακάρεων και β) το fenpyroximate, επαφής κυρίως, που παρεµποδίζει τη µεταφορά ηλεκτρονίων στη µιτοχονδριακή αλυσίδα (METI) µπλοκάροντας τη λειτουργία του συµπλόκου Ι, µε συνέπεια την αναστολή της µιτοχονδριακής αναπνοής των κυττάρων όλων των σταδίων των ακάρεων.
Πλεονεκτήµατα του AWARD SC
■ Εξαιρετική αποτελεσµατικότητα σε όλα τα στάδια των τετρανύχων, από αυγό µέχρι ενήλικο.
■ Συνδυασµένη δράση δύο ακαρεοκτόνων µε διαφορετικό τρόπο δράσης.
■ Άµεση δράση (knock down).
■ Μεγάλη διάρκεια δράσης.
■ Κατάλληλο για χρήση σε προγράµµατα
■ Ολοκληρωµένης Αντιµετώπισης Ακάρεων.
Tρόπος και χρόνος εφαρµογής του AWARD SC
Ψεκασµός φυλλώµατος πλήρους κάλυψης µε την εµφάνιση των προνυµφών ή των ακµαίων στα στάδια βαµβακιού από το 3ο πραγµατικό φύλλο έως το 70% των καρυδιών να έχουν αποκτήσει το τελικό τους µέγεθος (BBCH 13-77).
* Χορήγηση κατά παρέκκλιση άδειας διάθεσης στη καλλιέργεια του βαµβακιού για χρήση εντός των ΠΕ Σερρών, Λάρισας, Μαγνησίας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Ροδόπης, Έβρου, Ξάνθης, ∆ράµας, Θεσσαλονίκης, Ηµαθίας, Πέλλας, Κιλκίς, Φθιώτιδας, Βοιωτίας, Αιτωλοακαρνανίας και Ηλείας, από 15/5/2024 ως 12/9/2024., βάσει της ΥΑ µε αριθµ. πρωτ.: 623/15196-18/04/2024.
*Υπεύθυνος Ανάπτυξης Καλλιεργειών, Τεχνικής Υποστήριξης & Mkt Φυτών Μεγάλης Καλλιέργειας Κ&Ν Ευθυµιάδης Μ.ΑΒΕΕ
Έγκαιρα και οριοθετηµένα οι επεµβάσεις για τετράνυχο
Κοινός αλλά και πολύ σηµαντικός εχθρός αποτελεί ο τετράνυχος (Tetranychus urticae) στο βαµβάκι, ένα κοσµοπολίτικο είδος, που µεταφέρεται πολύ εύκολα από περιοχή σε περιοχή µε τον άνεµο. Σε ευνοϊκές συνθήκες αυξάνονται οι πληθυσµοί του και δηµιουργεί πολλά προβλήµατα µειώνοντας την απόδοση των καλλιεργειών και υποβαθµίζοντας την ποιότηατ της ίνας.
Ο έγκαιρος έλεγχος του συγκεκριµένου εχθρού είναι απαραίτητος για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων. Πολλοί έχουν την εντύπωση ότι είναι έντοµο, αν και ανήκει στα ακάρεα. Είναι ένα πολύ µελετηµένο άκαρι που έχει αναπτύξει µεγάλες αντοχές στα ακαρεοκτόνα.
Η προσβολή του ξεκινά, συνήθως, από τις άκρες των χωραφιών, όπου και ξεχειµωνιάζει (στα χορτάρια των συνόρων). Ευνοείται από ζεστό και ξερό καιρό και εµφανίζει έξαρση στο διάστηµα από τις αρχές Ιουλίου µέχρι τα µέσα Αυγούστου. Προσβάλλει ευκολότερα φυτά εξασθενηµένα από διάφορες αιτίες (νεροκρατήµατα, κακή ανάπτυξη, δίψα κ.λ.π.).
Στα περισσότερα χωράφια δεν παρουσιάζει αξιόλογες προσβολές, αλλά όπου παρουσιασθεί έντονη προσβολή προκαλεί πολύ µεγάλες ζηµιές (πρόωρη αχρήστευση του φυλλώµατος, µέχρι και αποφύλλωση). ∆εν ελέγχεται ικανοποιητικά από τα ωφέλιµα έντοµα και, συνεπώς, δεν µπορούµε να εµπιστευθούµε την αντιµετώπισή του στη δράση τους.
Μόλις διαπιστωθεί σοβαρή προσβολή τετρανύχου, πρέπει άµεσα να γίνει ψεκασµός µε ακαρεοκτόνα. Αν η προσβολή είναι περιορισµένη στις άκρες, ψεκάζεται µόνο περιφερειακά το χωράφι [φροντίζοντας να ψεκάζονται και τα χορτάρια των συνόρων που αποτελούν εστία (φωλιά) µόλυνσης], περιορίζοντας, έτσι, το κόστος και τις επιπτώσεις του ψεκασµού.
Αν η προσβολή προχωρήσει στο εσωτερικό της φυτείας ή εξ αρχής εκδηλώθηκε διάσπαρτα στο εσωτερικό της, κάνουµε γενικό ψεκασµό. Ευτυχώς, τα ακαρεοκτόνα βλάπτουν µεν, αλλά δεν εξολοθρεύουν εντελώς τα ωφέλιµα έντοµα.
Σε όλα τα στάδια του φυτού, ο τετράνυχος µυζεί τους χυµούς του, κυρίως στα φύλλα, το εξασθενεί, προκαλεί χλώρωση ή κόκκινο µεταχρωµατισµό και παρατηρείται απώλεια φυλλικής επιφάνειας, εξασθένηση των φυτών, οπότε χτένια και καρύδια µπορεί να µην αναπτυχθούν και να πέσουν Σε περίοδο έντονης προσβολής στο χωράφι, παρατηρείται και πλήρης αποφύλλωση των φυτών. Το κατώτατο όριο πυκνότητας επέµβασης είναι όταν στη δειγµατοληψία εµφανίζεται τετράνυχος στο 30%-50% κ.µ.ο. των φύλλων του δείγµατος. Τα εγκεκριµένα φυτοπροστατευτικά για τους τετράνυχους αναφέρονται στην Ηλ/νική Βάση δεδοµένων του ΥΠΑΑΤ και από αυτά γίνεται η επιλογή προς χρήση.
Λίγοι οι κίνδυνοι τον Σεπτέµβριο
Τα δύσκολα για τον παραγωγό βάµβακος στο κοµµάτι της ενεργητικής φυτοπροστασίας τελειώνουν τον Αύγουστο. Οι εντοµολογικοί εχθροί που κάνουν την εµφάνισή τους τον Σεπτέµβριο είναι λίγοι και δεν προκαλούν οικονοµικές ζηµιές.
Τον Σεπτέµβριο κάνει την εµφάνισή της η τρίτη γενιά του πράσινου σκουληκιού, η οποία σπάνια προκαλεί αξιόλογες ζηµιές και δεν απασχολεί σοβαρά. Επίσης, τυχόν άσκοπος ψεκασµός σε αυτό το στάδιο, πέραν του υψηλού κόστους, µειώνει τον πληθυσµό ωφέλιµων εντόµων. Αυτός είναι ο ίδιος πληθυσµός που θα ξεχειµωνιάσει στα σιτηρά και θα µετακινηθεί τον επόµενο χρόνο, στα τέλη Μαΐου, στα βαµβακοχώραφα, για να βοηθήσει στην αντιµετώπιση των εχθρών του βαµβακιού.
Ολόκληρο το αφιέρωμα της Agrenda για τη φυτοπροστασία βάμβακος διαθεσιμό εδώ.
