Ως αποτέλεσµα δηµιουργείται «κενό» σε σχέση µε τις ανάγκες της µεταποίησης και της αγοράς, ενώ εκφράζονται φόβοι για απώλεια µεριδίων σε αγορές στο εξωτερικό και διαµορφώνονται προϋποθέσεις «εκτίναξης» των τιµών παραγωγού. Τα πρώτα δείγµατα της αγωνίας, που επικρατεί στο εµπορικό κύκλωµα, έχουν αρχίσει να γίνονται ορατά στην περίπτωση της καλλιέργειας του βερίκοκου. Λίγο πριν από την έναρξη της φετινής συγκοµιδής, η οποία υπολογίζεται έως και 65%-70% µειωµένη, το «πρέσινγκ», που δέχονται οι παραγωγοί από εµπόρους γίνεται όλο και πιο ασφυκτικό.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί, σύµφωνα µε πληροφορίες της Agrenda, είναι η περίπτωση παραγωγού από τη Χαλκιδική, ο οποίος προσεγγίστηκε από εµπόρους µε σκοπό να δεσµευτεί πριν από τη συγκοµιδή ότι θα παραδώσει τη σοδειά του και θα αναλάβει το ρόλο µεσίτη για να τους διασφαλίσει µέσα από τις γνωριµίες και την αξιοπιστία του, πρώτη ύλη και από άλλους καλλιεργητές της περιοχής, προκειµένου να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους. «Φωτιά» έχουν πάρει τα τηλέφωνα και σε Ηµαθία και Πέλλα, µε παραγωγούς να γίνονται δέκτες του ζωηρού ενδιαφέροντος εµπόρων, µεταξύ των οποίων και κάποιων που δεν ψωνίζουν από την περιοχή.
Πάνω από 65%-70% η καταστροφή στη Χαλκιδική
Η τακτική αυτή αναµένεται να ενταθεί προσεχώς, διότι, από τις ζηµιές που έχουν γίνει, τα πυρηνόκαρπα θα είναι σε ανεπάρκεια. Στην περιοχή της Πορταριάς, που βρίσκεται το µεγαλύτερο παραγωγικό κέντρο βερίκοκων της Χαλκιδικής και η συγκοµιδή θα αρχίσει σε 2-3 εβδοµάδες, η παραγωγή αναµένεται να είναι στο 30% - 35% µιας κανονικής χρονιάς.
«Συνήθως το χωριό µας συγκεντρώνει περί τους 10.000-12.000 τόνους το χρόνο. Φέτος δεν νοµίζω ότι θα µαζέψουµε πάνω από 1.500-2.000 τόνους. Ειδικά στα κτήµατα που είναι στα πατώµατα και παραδοσιακά έδιναν γύρω στους 50-60 τόνους, οι καταστροφές είναι εκτεταµένες και οι παραγωγοί δεν θα συγκοµίσουν ούτε 5 τόνους ανά περιβόλι», εξηγεί ο παραγωγός Γιώργος Σταµπουλής και προβλέπει ότι «η τιµή θα φύγει». Όσον αφορά την κατάσταση στις επιµέρους ποικιλίες, ο παραγωγός Σάκης Κασαµανώλης από τη Χαλκιδική, διευκρινίζει πως στις πρώιµες ποικιλίες wonder cot, pricia, magic cot, robota η απώλεια κυµαίνεται από 80% έως 100%, ενώ στα Τιρύνθου και τα Μπεµπέκου η ζηµιά φτάνει στο 65%-70%.
Τους παγετούς ακολούθησε η καρπόπτωση σε Πέλλα και Ηµαθία
Εκτεταµένες είναι οι καταστροφές και στην Πέλλα, µια περιοχή η οποία εκτός από τον παγετό, δέχθηκε πλήγµα και από το χαλάζι. «Στα βερίκοκα η ζηµιά είναι στο 100%, δεν έχουµε ούτε να µαζέψουµε για να φάµε», περιγράφει ο Στέφανος Φυλιόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισµού Φυλλιώτα, ενώ ο παραγωγός Νίκος ∆ηµητριάδης από το Αρσένι Πέλλας υπογραµµίζει πως «από τους 120-130 τόνους που µαζεύω κάθε χρόνο σε βερίκοκο και δαµάσκηνο ζήτηµα είναι αν θα πάρω 5-7 τόνους φέτος».
Στη Βέροια, σύµφωνα µε τον παραγωγό Κώστα Μαρκοβίτη, η ζηµιά είναι πάνω από το 70% της προσδοκώµενης παραγωγής και το κακό είναι ότι πολλές ποικιλίες «τινάζουν» τον καρπό λόγω των εναλλαγών των θερµοκρασιών µε συνέπεια τα βερίκοκα να είναι ακόµη λιγότερα από ό,τι εκτιµήθηκε µετά τους παγετούς.
«Στα συµπύρηνα η κατάσταση είναι απελπιστική. Η µείωση ίσως ξεπεράσει το 50% της παραγωγής. Κάποιες περιοχές όπως ο Βελβεντός έχουν ολική καταστροφή» τονίζει ο ίδιος.
Θα πλειοδοτήσει η µεταποίηση για τα εναποµείναντα πυρηνόκαρπα
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον δεν είναι λίγοι οι αγρότες που θεωρούν πως στο συµπύρηνο ροδάκινο η τιµή παραγωγού δεν µπορεί να είναι κάτω από τα 40-45 λεπτά το κιλό, γιατί δεν θα υπάρχει αρκετή πρώτη ύλη και οι βιοµηχανίες, που θέλουν να ανταποκριθούν στις παραγγελίες τους, θα πλειοδοτήσουν προκειµένου να µη χάσουν αγορές ή ακόµη και για να κερδίσουν µερίδια ανταγωνιστών και να δείξουν τη δύναµή τους.
Διπλώνουν οι δυσκολίες στα φρούτα με ταυτότητα
Φρούτα και λαχανικά με γεωγραφική ένδειξη από περιοχές που χτύπησε ο παγετός αντιμετωπίζουν διπλό πρόβλημα, αφού δύσκολα θα καλύψουν τη ζήτηση για το brand τους
Του Πέτρου Γκόγκου
Τα εδραιωµένα δίκτυα στις αγορές του εξωτερικού ξακουστών αγροτικών προϊόντων φαίνεται ότι κοκαλώνει ο παγετός του Απρίλη, µε την αναµενόµενη παραγωγή να είναι φέτος τέτοια που δεν αρκεί για να καλύψει ούτε τα µισά από τα συµβόλαια των αγροτικών οργανώσεων.
Προϊόντα µε ισχυρό brand όπως τα ροδάκινα της Νάουσας και του Βελβεντού, οι ελιές Χαλκιδικής και τα κεράσια του Ροδοχωρίου φαίνεται ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν θα είναι αρκετά για να καλύψουν τη ζήτηση που έχουν δοµήσει τα τελευταία χρόνια οι συνεταιρισµοί γύρω από τα προϊόντα αυτά.
Η εξίσωση γίνεται ακόµα πιο δύσκολη σε περιπτώσεις προϊόντων µε γεωγραφική ένδειξη, αφού εδώ δύσκολα µπορεί να καλυφθεί το κενό στην παραγωγή που αφήνει πίσω της η ζηµιά από τον παγετό. Μια τέτοια περίπτωση είναι η ελιά Χαλκιδικής, όπου σχεδόν το 60% της παραγωγής που αναµενόταν για φέτος χάθηκε. Ο παγετός πέτυχε τα δέντρα λίγο πριν την ανθοφορία, µε αποτέλεσµα να πετάξουν φύλλα αντί για άνθη και καρπό, όπως εξηγεί στην Agrenda ο παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισµού Ορµυλίας, Χρήστος Τσιπέλης. «Πέρυσι είχα 300 τόνους, φέτος ζήτηµα αν θα έχουν 50 µε 60 τόνους προϊόν» αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά, εκτιµώντας πως προκειµένου το εµπόριο και η µεταποίηση να καλύψει τις ανάγκες δεν µπορεί παρά να υποχρεωθεί να βάλει βαθιά το χέρι στη τσέπη φέτος.
Στο επιτραπέζιο ροδάκινο αντίστοιχα, διατυπώνονται προβλέψεις ότι η ζηµιά ξεπερνά το 60% της εγχώριας παραγωγής συγκεντρωτικά και πως οι τιµές θα υπερβούν το 1 ευρώ το κιλό και ίσως φτάσουν και τα 1,5 ευρώ το κιλό, για υπερπρώιµες ποικιλίες, ενώ παρόµοιες τιµές θα διεκδικήσουν και τα δαµάσκηνα, στα οποία το µέγεθος της απώλειας παραγωγής αποτελεί αρνητική έκπληξη.
Ηµαθία και Νάουσα, περιοχές µε δυνατό όνοµα στις αγορές βρίσκονται σε επιφυλακή προκειµένου να δουν αν εγείρεται πλέον κίνδυνος απώλειας µεριδίων από τις διεθνείς πωλήσεις. «Φέτος θα έχουµε το 10% της συνηθισµένης παραγωγής µας. ∆εν ξέρουµε ποιον να εξυπηρετήσουµε και ποιον να δυσαρεστήσουµε» λέει από την πλευρά του ο Νίκος Κουτλιάµπας, πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, του οποίου τα µέλη καλλιεργούν και παράγουν τα περίφηµα ροδάκινα που αναµένεται να λάβουν πιστοποίηση ΕΠΙΠ από τα αρµόδια ευρωπαϊκά όργανα. «Τις αγορές κάνεις χρόνια να τις κερδίσεις και τις χάνεις πολύ εύκολα» συνεχίζει ο ίδιος, λέγοντας ότι µπορεί µεν η Γαλλία, ανταγωνίστρια χώρα στον κλάδο να έχει αναφέρει σοβαρές ζηµιές, ωστόσο δεν είναι ακόµα γνωστό τι κατάφερε να «σώσει» η Ισπανία και τι παραγωγή θα έχει διαθέσιµη η Τουρκία. «Αν φέτος µπούνε οι Τούρκοι ή οι Ισπανοί για να καλύψουν το δικό µας κενό, θα αξιώνουν ότι και του χρόνου θα συγκρατήσουν κάποια µερίδια» καταλήγει. Στην εκτίµηση, περί ανόδου των τιµών, συνηγορεί κι η καταστροφή που έχει συµβεί στην Ισπανία, µε πολλούς να θεωρούν πως τα ευρωπαϊκά σούπερ µάρκετ θα µείνουν χωρίς φρούτα στα ράφια. ∆εν λείπουν και οι ανησυχίες για το ρόλο που θα παίξει η Τουρκία, στην οποία ακούγεται πως υπάρχει ικανοποιητική παραγωγή και θα µπορούσε να καλύψει το κενό που θα αφήσουν οι ελληνικές εξαγωγές, αν και η γειτονική χώρα όπως τονίζεται, υστερεί ποιοτικά, λόγω υπολειµµατικότητας χηµικών.
Κεράσι ΠΟΠ Ροδοχωρίου και πιθανές επιπτώσεις από έλλειψη α’ ύλης
Στην κερασοκαλλιέργεια το µοναδικό ΠΟΠ προϊόν είναι το Κεράσι ΠΟΠ Ροδοχωρίου, στην Ηµαθία, το οποίο φαίνεται να τη γλιτώνει, έστω και… ξώφαλτσα. Όπως σηµειώνει ο παραγωγός Γιάννης Κοσµίδης, στο τοπικό αγρόκτηµα Ροδοχωρίου οι παγετοί δεν έκαναν ιδιαίτερα µεγάλη ζηµιά, καθώς την περίοδο που εκδηλώθηκαν οι κερασιές στην περιοχή είχαν κλειστούς τους οφθαλµούς, µε αποτέλεσµα να µην επηρεαστούν παρά σε µικρά ποσοστά. Επίσης η χαλαζόπτωση που ακολούθησε, λίγες µέρες µετά, πέρασε από τα διπλανά χωριά και οι φυτείες έµειναν αλώβητες, οπότε, όπως λέει ο κ. Κοσµίδης, «η παραγωγή αναµένεται σε γενικές γραµµές ικανοποιητική». Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, σύµφωνα µε την Αθανασία Σερντάρη, από τον Α.Σ. Νάουσας, µε τον οποίο η µεγάλη πλειονότητα των παραγωγών του Ροδοχωρίου έχει συνεργασία, το τοπίο θα ξεκαθαρίσει στις επόµενες 7-10 ηµέρες, όταν θα τελειώσουν οι δηλώσεις των παραγωγών. Η ίδια πάντως για το κεράσι δεν έδειξε να ανησυχεί, καθώς φαίνεται όντως πως δεν υπέστη µεγάλες ζηµιές, όχι όµως και για τα νεκταρίνια, για τα οποία έδειξε προβληµατισµένη, µε δεδοµένο ότι η χαλαζόπτωση τα αποτελείωσε.
Απώλειες και στην Αργολίδα σε βερίκοκα, αχλάδια και εσπεριδοειδή
Στην Πελοπόννησο, εν τω µεταξύ, όπως επισηµαίνει ο πρόεδρος του «Α. Σ. Μέλισσα», Μιχάλης Ζέρβας, από την Αργολίδα, οι καταστροφές από τον παγετό στα βερίκοκα που θα αρχίσουν να συγκοµίζονται από τις 10 Μαΐου, µεσοσταθµικά οι απώλειες θα ξεπεράσουν ίσως και το 60%, ενώ σηµαντικές ζηµιές καταγράφονται στα αχλάδια και σε υπερπρώιµες ποικιλίες εσπεριδοειδών. Καλύτερη εικόνα στα υπερπρώιµα ροδάκινα και νεκταρίνια που άρχισαν να µαζεύονται προ ηµερών µε ανοικτή τιµή.
