Με µικρό τονάζ και µεγάλο µέρος της παραγωγής µη εµπορεύσιµο ή προβληµατικό, τα παραγωγικά κέντρα επιτραπέζιων σταφυλιών στην Ελλάδα αναµένουν τις προσεχείς εβδοµάδες να αντιστρέψουν το εµπορικό κλίµα στις ευρωπαϊκές αγορές, όπου οι αλυσίδες λιανικής καταβάλουν από την πλευρά τους προσπάθειες ώστε να συγκρατήσουν τις τιµές παρά τις ελλείψεις. Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ, ενώ οι πρώιµες ποικιλίες λευκών σταφυλιών Prime και Superior καθώς και τα κόκκινα Starlight από την Κρήτη βγήκαν µε 1 και 1,5 ευρώ το κιλό στις αγορές, το κλίµα αντιστράφηκε όταν ξεκίνησε η συγκοµιδή σε Ιταλία και Ισπανία.
Μεγάλη φύρα στην παραγωγή µε την αγορά να πληρώνει µέχρι 70 λεπτά για τη σουλτανίνα στην Κόρινθο την τρίτη εβδοµάδα συγκοµιδής της, µε τους παραγωγούς να εκτιµούν ότι φέτος η σεζόν θα είναι σύντοµη. Ο λίβας του Ιουλίου και του Αυγούστου έλιωσε τα σταφύλια και πλέον έχει δηµιουργηθεί ζήτηµα και µε τα συµβόλαια που τηρούν στις αγορές του εξωτερικού τα συσκευαστήρια, αφού οι εµπορεύσιµες ποσότητες είναι µειωµένες κατά τουλάχιστον 50%. Συνδυαστικά µε την πρωίµιση της παραγωγής δηµιουργείται ζήτηµα µε τον ανταγωνισµό από την Ιταλία και την Ισπανία, που διεκδικούν σταθερά τα ελληνικά µερίδια.
Έχοντας εξάγει σε τιµές κοντά στο 1 ευρώ λευκές ποικιλίες επιτραπέζιου σταφυλιού από την Κρήτη, η εγχώρια αγορά «µαζεύτηκε» πλέον σε ένα εύρος µεταξύ των 60 µε 70 λεπτών το κιλό, αφού δυναµικά στις ευρωπαϊκές αγορές έχει βγει και η Ισπανία που έχει αυξηµένη παραγωγή φέτος. Στην Κρήτη από την άλλη, περίπου το 10% της παραγωγής σταφυλιών έχει κάποια ποιοτικά προβλήµατα κυρίως σε χωράφια που είχαν θέµατα µε την άρδευση. Ωστόσο, οι παράγοντες της αγοράς αναµένουν µια ανάκαµψη των τιµών και της ζήτησης µπαίνοντας προς το φθινόπωρο.
Tο αφιέρωμα βρίσκεται διαθέσιμο στην Agrenda που κυκλοφορεί το Σάββατο 28 Αυγούστου
Στην Καβάλα έχει ξεκινήσει διστακτικά η συγκοµιδή της ποικιλίας Victoria και των λευκών Thompson, µε την αγορά ωστόσο να µην έχει διαµορφώσει ακόµα ελκυστικές για τους παραγωγούς τιµές, µε τα ξεσκέπαστα να πληρώνουν λίγο πάνω από 60 λεπτά. Ωστόσο, όπως λέει στην Agrenda ο Νίκος Μαυρίδης, πρόεδρος στην Οµάδα Παραγωγών Φρούτων Λαχανικών Σταφυλιού «Ποιότητα-Σύµβολο», η αγορά θα διαµορφώσει υψηλότερα επίπεδα τους φθινοπωρινούς µήνες, µε το κλείσιµο για τα Thomson να πλησιάζει στο 1 ευρώ το κιλό ως τα τέλη Οκτώβρη.
Μερίδια πάντως δείχνει να χάνει η χώρα κάθε χρόνο από τις αγορές της ΕΕ, αφού πέρα από τις προκλήσεις που υπόκειται ο ελληνικός αµπελώνας επιτραπέζιων σταφυλιών από τις καιρικές συνθήκες, φαίνεται πως ο κλάδος έχει επενδύσει ελάχιστα στις τάσεις που διαµορφώνονται στην αγορά. Παράλληλα, η παραγωγή βαίνει µειούµενη. «Τα Thompson είναι ποικιλία ξεπερασµένη που βγάζει προβλήµατα και στο χωράφι και στο ράφι, ωστόσο δεν έχει γίνει σωστή αναδιάρθρωση» λέει ο κ. Μαυρίδης.
Ενδιαφέρον πάντως έχει το γεγονός ότι αν και η ευρωπαϊκή αγορά είναι ελλειµµατική φέτος σε επιτραπέζιο σταφύλι, οι τιµές παραγωγού έχουν επηρεαστεί ελάχιστα. Μάλιστα ήδη από την αρχή της περιόδου, την άνοιξη, τα αιγυπτιακά σταφύλια ήταν µειωµένα έως 40%, για να ακολουθήσει η µικρή παραγωγή Ελλάδας και Ιταλίας. Φαίνεται, εκτιµούν συντελεστές της αγοράς, ότι τα σούπερ µάρκετ έχουν διαµορφώσει δικούς τους κανόνες που στρεβλώνουν τον νόµο προσφοράς-ζήτησης.
Άσπερµες ποικιλίες
Οι καταναλωτές μέσα στη δεκαετία θα ξεχάσουν τι εστί κουκούτσι
Το κοινό φαίνεται να «αγκαλιάζει» µε ενθουσιασµό τις άσπερµες ποικιλίες, που αρχίζουν να καταναλώνονται µαζικά, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια έχουν ανοίξει και νέες αγορές για τους Ισπανούς καλλιεργητές όπως αυτή της Γερµανίας, που παραδοσιακά επέλεγε τα ιταλικά σταφύλια. Η νέα κατεύθυνση των αµπελουργών είναι η καλλιέργεια και η προµήθεια µεγάλων αλυσίδων σουπερµάρκετ της Ευρώπης µε off-season σταφύλια, όλο το χρόνο.
Τα µέχρι τώρα δεδοµένα δείχνουν ότι το µερίδιο που κατέχουν τα σταφύλια µε σπέρματα µειώνεται όλο και περισσότερο. Χώρες που υπήρξαν παραδοσιακοί καλλιεργητές αυτών των ποικιλιών, όπως το Περού, η βόρεια Αφρική και η Χιλή και προµηθεύαν την Ευρώπη, «αποµακρύνονται» πλέον όλο και περισσότερο από την παραγωγή τους που αναµένεται σχεδόν να εξαλειφθεί σε 10 χρόνια.
Τέλος, µη µπορώντας να αντικαταστήσουν τα ανθρώπινα εργατικά χέρια για τη συγκοµιδή των επιτραπέζιων σταφυλιών, όπως γίνεται επιτυχηµένα στα οινοστάφυλα, πολλές επιχειρήσεις του κλάδου αποφασίζουν να επενδύσουν περισσότερο σε αυτό, προσφέροντας απασχόληση όλο τον χρόνο, µε το ρίσκο πάντα να µην βρίσκουν πάντα επαρκείς εργαζόµενους. Παρά τη µικρότερη κινητικότητα που καταγράφηκε στην Ισπανική αγορά τον Ιούλιο λόγω της επικράτησης άλλων καλοκαιρινών φρούτων όπως τα κεράσια, τα βερίκοκα και τα ροδάκινα, οι πωλήσεις πλέον ανεβαίνουν εκθετικά, δείχνοντας ότι η αγορά «έχει ψωµί» και για τα επόµενα χρόνια.
