Πριν από 6 χρόνια ο γεωπόνος Γιάννης Σταύρου ξεκίνησε πιλοτικά την καλλιέργεια κρεµµυδιού στη Φθιώτιδα. Εκείνη την περίοδο δήλωνε στην Agrenda ότι υπάρχουν ενθαρρυντικά µηνύµατα για την καλλιέργεια. Σήµερα το κρεµµύδι έχει καταστεί το βασικό προϊόν των παραγωγών που συσπειρώνονται γύρω από την εταιρεία Αγροανάπτυξη που διευθύνει ο ίδιος. Το νέο του εγχείρηµα είναι η καλλιέργεια µελιτζάνας και πιπεριάς σε µία περιοχή που µέχρι πρότινος ήταν καπνοπαραγωγική. Σύµφωνα µε τον ίδιο αυτή η επιλογή ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς.
Πώς ξεκίνησε το νέο σας εγχείρηµα µε την καλλιέργεια µελιτζάνας και πιπεριάς;
Έχουµε αναγνωρίσει ότι τους καλοκαιρινούς µήνες, από Ιούνιο µέχρι Οκτώβρη, δεν υπάρχει παραγωγή αυτών των προϊόντων στην Κρήτη, την κύρια περιοχή παραγωγής. Αυτό το κενό θα καλύψουµε. Το αποτέλεσµα είναι πάρα πολύ καλό σε σχέση µε ό,τι κυκλοφορεί στη λιανική και οι προσπάθειές µας επικεντρώνονται στην διείσδυση στις αλυσίδες λιανικής. Φυσικά, το κρεµµύδι παραµένει το βασικό µας προϊόν µε παραγωγή όλο τον χρόνο. Πατάτα χειµωνιάτικη έχουµε Νοέµβρη µε Φλεβάρη και καλοκαιρινή το δίµηνο Ιουλίου-Αυγούστου. Βέβαια αυτό αλλάζει τώρα µε την επένδυση του ψυγείου, δυναµικότητας περίπου 1.000 τόνων.
Είναι γεγονός ότι υστερούµε στο κοµµάτι των αποθηκευτικών χώρων και των ψυγείων.
Το πρόβληµα µε τους αποθηκευτικούς χώρους πρέπει να λυθεί άµεσα, αν και σε περιόδους κρίσης αυτό είναι δύσκολο. Η εταιρεία µας είχε καταθέσει το επενδυτικό σχέδιο για το ψυγείο από το 2012 και τελικά εγκρίθηκε στο τέλος του 2015. Τρία χρόνια περιµέναµε την έγκριση. Το προσπαθήσαµε πολύ. Όπως προσπαθούµε να χτίσουµε µόνιµες σχέσεις µε τα δίκτυα του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Ποια η βαρύτητα των εξαγωγών;
Οι εξαγωγές είναι µονόδροµος. Ένα παράδειγµα που φέρνω πάντα είναι ότι το κρεµµύδι στα σούπερ µάρκετ της Γερµανίας πωλείται όλο τον χρόνο στα 2 ευρώ/κιλό. Το δικό µας προΐον µπορεί να φτάσει στη Γερµανία µε 45 λεπτά/κιλό. ∆εν φτάνουν τα 45 λεπτά για να πουληθεί στα 2 ευρώ; Το θέµα είναι ότι υπάρχει απροθυµία. Ο παραγωγός λέει: «∆εν θέλω, γιατί τον Γενάρη θα πουλάω µε 46 λεπτά και τον Φεβρουάριο µε 56 λεπτά». Πέρσι όµως πούλαγαν µε 26. ∆εν υπάρχει στόχευση, γι’ αυτό άλλωστε δεν υπάρχει εκπροσώπηση στις διεθνείς εκθέσεις.
Σε ποια βάση λειτουργεί η συνεργασία σας µε την TastyFoods και την Τσακίρης ΑΕΒΕ;
Η συνεργασία µας µετρά 18 χρόνια και λειτουργεί συµβολαιακά. Κάνουµε συµβόλαια µε τις εταιρείες και κατόπιν, προχωράµε στην υπογραφή συµβολαίου µε τους παραγωγούς, µία οµάδα 10-15 ατόµων, που παράγουν βάσει δικών µας προδιαγραφών. Η συνέπειά µας, µας έχει ανεβάσει στους 2-3 µεγαλύτερους προµηθευτές των συγκεκριµένων εταιρειών. Είναι σίγουρη δουλειά µε σταθερή τιµή για τον παραγωγό χωρίς καθυστερήσεις στις πληρωµές. Μάλιστα το έχουµε εντάξει και στο πρόγραµµα της Τράπεζας Πειραιώς.
Ποια εικόνα έχετε για τη φετινή παραγωγή και αγορά της πατάτας και του κρεµµυδιού
Στην πατάτα οι αποδόσεις είναι καλές, ωστόσο οι ενδείξεις για τις τιµές δεν είναι ενθαρρυντικές. Η µείωση της κατανάλωσης δεν αναπληρώνεται από την τουριστική κίνηση, καθώς φέτος όλα τα νησιά έχουν βάλει τις δικές τους πατάτες. Από την άλλη, υποχώρησαν οι εξαγωγές που τα προηγούµενα χρόνια τραβούσαν τις πρώιµες πατάτες της Αχαΐας. Τώρα τα σούπερ µάρκετ θέλουν να πάρουν τις δικές µας πατάτες µε 12 λεπτά / κιλό γιατί η Αχαΐα τις δίνει µε 8. Όσον αφορά το κρεµµύδι, πολύ φοβάµαι ότι δεν θα είναι καλή χρονιά για το καλοκαιρινό. Στην περιοχή µας είναι λίγο καλύτερα τα πράγµατα, όµως στη Θήβα η πίεση των τιµών αποµάκρυνε τους παραγωγούς από την καλλιέργεια. ∆εν ξέρουµε ποια θα είναι η τιµή όταν η αγορά θα κατακλυστεί από τα καλοκαιρινά. Επιπλέον, το κρεµµύδι αντιµετωπίζει τα τελευταία 3-4 χρόνια µία ασθένεια που το κάνει να σαπίζει εσωτερικά. ∆εν έχει εξακριβωθεί ακόµη πού οφείλεται. Πιστεύω όµως ότι η κύρια αιτία κρύβεται στο πολλαπλασιαστικό υλικό. Το 90% του σπόρου είναι απιστοποίητος. Βάζει ο παραγωγός λίγο πιστοποιηµένο και από αυτόν βγάζει το δικό του. Εµείς καταργήσαµε το απιστοποίητο.
Πώς πιστεύετε ότι µπορεί να προστατεύσει τη βιωσιµότητά του ο Έλληνας αγρότης;
Πρώτον, θα πρέπει να µάθει τι σηµαίνει συνεργατισµός και να αποφασίσει να συνενωθεί. ∆εύτερον, θα πρέπει να παράγει αυτό που ζητά η αγορά και να µην κρύβεται πίσω από τις επιδοτήσεις. Μάλιστα, αυτό συνεπάγεται ότι για να παράγω θα πρέπει να κάνω επενδύσεις. Τρίτον η πολιτεία θα πρέπει να αλλάξει την οπτική της όσον αφορά την έννοια του «αγρότη» αλλά και την προσέγγισή της στο κύκλωµα της αγοράς. Για ποιο λόγο παίρνουν ακόµη µεγάλα ποσά επιδοτήσεων υπέργηροι αγρότες; Τα χρήµατα πρέπει να πηγαίνουν σε παραγωγικές κατευθύνσεις από ανθρώπους που θέλουν και µπορούν. Επίσης, δεν µπορεί να διατυµπανίζεται η πληρωµή των τιµολογίων στους αγρότες σε 45 ηµέρες. ∆εν υπάρχουν οι 45 ηµέρες. Οι 60, 65 ή 70 ηµέρες είναι το καλύτερο σενάριο.
Πως βλέπετε να διαµορφώνονται οι προτιµήσεις της αγοράς
Το µεγαλύτερο κοµµάτι της αγοράς κοιτά µόνο την τιµή. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο µεγάλο κοµµάτι που ενδιαφέρεται για την ποιότητα και την πιστοποίηση. Γι’ αυτό και εµείς προχωράµε µε βασική στόχευση το branding που θα κάνει τα προϊόντα µας να ξεχωρίσουν από ένα οποιοδήποτε χύµα προϊόν.
Οι νέες τεχνολογίες έχουν φτάσει στα χωράφια σας και πως σας βοηθούν
Έχουµε εγκαταστήσει µετεωρολογικό σταθµό και έχουµε τοποθετήσει σε κάποια χωράφια, σε συνεργασία µε την Tastyfoods, συστήµατα υπολογισµού εδαφικής υγρασίας. Αυτά βοηθούν αλλά χρειάζονται υποστήριξη και δεν µπορούν να γίνουν από έναν µεµονωµένο αγρότη, γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να µάθουµε τον συνεργατισµό, όπως ανέφερα ήδη.
Ποια τα επόµενα σχέδιά σας πέρα από αυτά που αναφέρατε µέχρι στιγµής
Σχεδιάζουµε να βγάλουµε φρέσκια κοµµένη πατάτα και φρέσκο κοµµένο κρεµµύδι. Μία πολύ µεγάλη αγορά. Υπάρχει επίσης µία τεράστια αγορά κατεψυγµένου κρεµµυδιού στην Αγγλία, την οποία έχουµε διαγνώσει αλλά θέλει δουλειά. Με τις πιπεριές µπορούµε να προχωρήσουµε στη συσκευασία. Μάλιστα µέσα στα ψυγεία µας θα µπορουµε να κάνουν πρόψυξη και να πηγαίνει το προϊόν στον καταναλωτή κρύο, όχι παγωµένο, και να αντέχει
Ενδεικτικά, το νέο εγχείρηµα της Αγροανάπτυξης, η καλλιέργεια της πιπεριάς στηρίχθηκε στα προϊόντα που παρέχει η Φυτοθρεπτική. Πιο συγκεκριµένα, για τη βασική λίπανση χρησιµοποιήθηκαν οργανοχηµικά λιπάσµατα της σειράς Humozal. Για τη λίπανση µέσω του συστήµατος άρδευσης (υδρολίπανση) χρησιµοποιήθηκαν τα υδατοδιαλυτά λιπάσµατα της σειράς Phyto Sprint (τύποι 12-48-8 & 19-19-19) και της σειράς Phyto Acidas (14-6-28+10CaO). Ενώ για τις εφαρµογές ειδικών προϊόντων θρέψης καταλληλότερη θεωρήθηκε η σειρά ΟΜΝΙΑ (Mega KelP, Pura Kelp, K-Humate 26)
WHO IS WH
Γεννηµένος το 1964 στην Αθήνα, παντρεµένος µε τρία παιδιά, ο Γιάννης Σταύρου αποφοίτησε από την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθήνας το 1987, όπου και έµεινε µέχρι το 1991. Το 1992 επέστρεψε στην Ελάτεια, τον τόπο καταγωγής του και άνοιξε κατάστηµα γεωργικών εφοδίων. Το 2002 έκανε µεταπτυχιακό στο µάρκετινγκ στο Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών και την ίδια χρονιά έγινε συνέταιρος µε τον αγρότη Α. Ζανιά και ίδρυσαν την εταιρεία «Αγροανάπτυξη». Είναι µέλος του διοικητικού συµβουλίου της ΠΟΣΕΓ.
Έχουµε αναγνωρίσει ότι τους καλοκαιρινούς µήνες, από Ιούνιο µέχρι Οκτώβρη, δεν υπάρχει παραγωγή αυτών των προϊόντων στην Κρήτη, την κύρια περιοχή παραγωγής. Αυτό το κενό θα καλύψουµε. Το αποτέλεσµα είναι πάρα πολύ καλό σε σχέση µε ό,τι κυκλοφορεί στη λιανική και οι προσπάθειές µας επικεντρώνονται στην διείσδυση στις αλυσίδες λιανικής. Φυσικά, το κρεµµύδι παραµένει το βασικό µας προϊόν µε παραγωγή όλο τον χρόνο. Πατάτα χειµωνιάτικη έχουµε Νοέµβρη µε Φλεβάρη και καλοκαιρινή το δίµηνο Ιουλίου-Αυγούστου. Βέβαια αυτό αλλάζει τώρα µε την επένδυση του ψυγείου, δυναµικότητας περίπου 1.000 τόνων.
Είναι γεγονός ότι υστερούµε στο κοµµάτι των αποθηκευτικών χώρων και των ψυγείων.
Το πρόβληµα µε τους αποθηκευτικούς χώρους πρέπει να λυθεί άµεσα, αν και σε περιόδους κρίσης αυτό είναι δύσκολο. Η εταιρεία µας είχε καταθέσει το επενδυτικό σχέδιο για το ψυγείο από το 2012 και τελικά εγκρίθηκε στο τέλος του 2015. Τρία χρόνια περιµέναµε την έγκριση. Το προσπαθήσαµε πολύ. Όπως προσπαθούµε να χτίσουµε µόνιµες σχέσεις µε τα δίκτυα του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Ποια η βαρύτητα των εξαγωγών;
Οι εξαγωγές είναι µονόδροµος. Ένα παράδειγµα που φέρνω πάντα είναι ότι το κρεµµύδι στα σούπερ µάρκετ της Γερµανίας πωλείται όλο τον χρόνο στα 2 ευρώ/κιλό. Το δικό µας προΐον µπορεί να φτάσει στη Γερµανία µε 45 λεπτά/κιλό. ∆εν φτάνουν τα 45 λεπτά για να πουληθεί στα 2 ευρώ; Το θέµα είναι ότι υπάρχει απροθυµία. Ο παραγωγός λέει: «∆εν θέλω, γιατί τον Γενάρη θα πουλάω µε 46 λεπτά και τον Φεβρουάριο µε 56 λεπτά». Πέρσι όµως πούλαγαν µε 26. ∆εν υπάρχει στόχευση, γι’ αυτό άλλωστε δεν υπάρχει εκπροσώπηση στις διεθνείς εκθέσεις.
Σε ποια βάση λειτουργεί η συνεργασία σας µε την TastyFoods και την Τσακίρης ΑΕΒΕ;
Η συνεργασία µας µετρά 18 χρόνια και λειτουργεί συµβολαιακά. Κάνουµε συµβόλαια µε τις εταιρείες και κατόπιν, προχωράµε στην υπογραφή συµβολαίου µε τους παραγωγούς, µία οµάδα 10-15 ατόµων, που παράγουν βάσει δικών µας προδιαγραφών. Η συνέπειά µας, µας έχει ανεβάσει στους 2-3 µεγαλύτερους προµηθευτές των συγκεκριµένων εταιρειών. Είναι σίγουρη δουλειά µε σταθερή τιµή για τον παραγωγό χωρίς καθυστερήσεις στις πληρωµές. Μάλιστα το έχουµε εντάξει και στο πρόγραµµα της Τράπεζας Πειραιώς.
Ποια εικόνα έχετε για τη φετινή παραγωγή και αγορά της πατάτας και του κρεµµυδιού
Στην πατάτα οι αποδόσεις είναι καλές, ωστόσο οι ενδείξεις για τις τιµές δεν είναι ενθαρρυντικές. Η µείωση της κατανάλωσης δεν αναπληρώνεται από την τουριστική κίνηση, καθώς φέτος όλα τα νησιά έχουν βάλει τις δικές τους πατάτες. Από την άλλη, υποχώρησαν οι εξαγωγές που τα προηγούµενα χρόνια τραβούσαν τις πρώιµες πατάτες της Αχαΐας. Τώρα τα σούπερ µάρκετ θέλουν να πάρουν τις δικές µας πατάτες µε 12 λεπτά / κιλό γιατί η Αχαΐα τις δίνει µε 8. Όσον αφορά το κρεµµύδι, πολύ φοβάµαι ότι δεν θα είναι καλή χρονιά για το καλοκαιρινό. Στην περιοχή µας είναι λίγο καλύτερα τα πράγµατα, όµως στη Θήβα η πίεση των τιµών αποµάκρυνε τους παραγωγούς από την καλλιέργεια. ∆εν ξέρουµε ποια θα είναι η τιµή όταν η αγορά θα κατακλυστεί από τα καλοκαιρινά. Επιπλέον, το κρεµµύδι αντιµετωπίζει τα τελευταία 3-4 χρόνια µία ασθένεια που το κάνει να σαπίζει εσωτερικά. ∆εν έχει εξακριβωθεί ακόµη πού οφείλεται. Πιστεύω όµως ότι η κύρια αιτία κρύβεται στο πολλαπλασιαστικό υλικό. Το 90% του σπόρου είναι απιστοποίητος. Βάζει ο παραγωγός λίγο πιστοποιηµένο και από αυτόν βγάζει το δικό του. Εµείς καταργήσαµε το απιστοποίητο.
Πώς πιστεύετε ότι µπορεί να προστατεύσει τη βιωσιµότητά του ο Έλληνας αγρότης;
Πρώτον, θα πρέπει να µάθει τι σηµαίνει συνεργατισµός και να αποφασίσει να συνενωθεί. ∆εύτερον, θα πρέπει να παράγει αυτό που ζητά η αγορά και να µην κρύβεται πίσω από τις επιδοτήσεις. Μάλιστα, αυτό συνεπάγεται ότι για να παράγω θα πρέπει να κάνω επενδύσεις. Τρίτον η πολιτεία θα πρέπει να αλλάξει την οπτική της όσον αφορά την έννοια του «αγρότη» αλλά και την προσέγγισή της στο κύκλωµα της αγοράς. Για ποιο λόγο παίρνουν ακόµη µεγάλα ποσά επιδοτήσεων υπέργηροι αγρότες; Τα χρήµατα πρέπει να πηγαίνουν σε παραγωγικές κατευθύνσεις από ανθρώπους που θέλουν και µπορούν. Επίσης, δεν µπορεί να διατυµπανίζεται η πληρωµή των τιµολογίων στους αγρότες σε 45 ηµέρες. ∆εν υπάρχουν οι 45 ηµέρες. Οι 60, 65 ή 70 ηµέρες είναι το καλύτερο σενάριο.
Το µεγαλύτερο κοµµάτι της αγοράς κοιτά µόνο την τιµή. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο µεγάλο κοµµάτι που ενδιαφέρεται για την ποιότητα και την πιστοποίηση. Γι’ αυτό και εµείς προχωράµε µε βασική στόχευση το branding που θα κάνει τα προϊόντα µας να ξεχωρίσουν από ένα οποιοδήποτε χύµα προϊόν.
Έχουµε εγκαταστήσει µετεωρολογικό σταθµό και έχουµε τοποθετήσει σε κάποια χωράφια, σε συνεργασία µε την Tastyfoods, συστήµατα υπολογισµού εδαφικής υγρασίας. Αυτά βοηθούν αλλά χρειάζονται υποστήριξη και δεν µπορούν να γίνουν από έναν µεµονωµένο αγρότη, γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να µάθουµε τον συνεργατισµό, όπως ανέφερα ήδη.
Ποια τα επόµενα σχέδιά σας πέρα από αυτά που αναφέρατε µέχρι στιγµής
Σχεδιάζουµε να βγάλουµε φρέσκια κοµµένη πατάτα και φρέσκο κοµµένο κρεµµύδι. Μία πολύ µεγάλη αγορά. Υπάρχει επίσης µία τεράστια αγορά κατεψυγµένου κρεµµυδιού στην Αγγλία, την οποία έχουµε διαγνώσει αλλά θέλει δουλειά. Με τις πιπεριές µπορούµε να προχωρήσουµε στη συσκευασία. Μάλιστα µέσα στα ψυγεία µας θα µπορουµε να κάνουν πρόψυξη και να πηγαίνει το προϊόν στον καταναλωτή κρύο, όχι παγωµένο, και να αντέχει
Αναζητάμε καινοτομία στη λίπανση
Στροφή στα οργανοχηµικά λιπάσµατα έχει πραγµατοποιήσει η εταιρεία Αγροανάπτυξη σε συνεργασία µε την Φυτοθρεπτική ΑΒΕΕ. «Τελευταία κάνουµε µία δουλειά µε οργανοχηµικά λιπάσµατα, καθώς αµφότεροι έχουµε δει ότι δεν φτάνει το χηµικό για να καλύψει τις ανάγκες της καλλιέργειας» αναφέρει στο Fresher o γεωπόνος και συνιδρυτής της Αγροανάπτυξης, Γιάννης Σταύρου. Αναφερόµενος στην συνεργασία µε τη Φυτοθρεπτική, ο κ. Σταύρου αναφέρει: «Αποτελεί σταθερό µας συνεργάτη εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι µία ελληνική εταιρεία που εµπιστευόµαστε για την ποιότητα των προϊόντων της, και την προσπάθεια να εισάγει καινοτόµα προϊόντα στη αγορά. Είµαστε πολύ ευχαριστηµένοι από το προϊόν που µας παραδίδουν και από την ανταπόκρισή τους στις παραγγελίες και τα προβλήµατα που µπορεί να έχει η περιοχή. Για τον λόγο αυτό επεκτείνουµε τη συνεργασία µας».Ενδεικτικά, το νέο εγχείρηµα της Αγροανάπτυξης, η καλλιέργεια της πιπεριάς στηρίχθηκε στα προϊόντα που παρέχει η Φυτοθρεπτική. Πιο συγκεκριµένα, για τη βασική λίπανση χρησιµοποιήθηκαν οργανοχηµικά λιπάσµατα της σειράς Humozal. Για τη λίπανση µέσω του συστήµατος άρδευσης (υδρολίπανση) χρησιµοποιήθηκαν τα υδατοδιαλυτά λιπάσµατα της σειράς Phyto Sprint (τύποι 12-48-8 & 19-19-19) και της σειράς Phyto Acidas (14-6-28+10CaO). Ενώ για τις εφαρµογές ειδικών προϊόντων θρέψης καταλληλότερη θεωρήθηκε η σειρά ΟΜΝΙΑ (Mega KelP, Pura Kelp, K-Humate 26)
Γεννηµένος το 1964 στην Αθήνα, παντρεµένος µε τρία παιδιά, ο Γιάννης Σταύρου αποφοίτησε από την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθήνας το 1987, όπου και έµεινε µέχρι το 1991. Το 1992 επέστρεψε στην Ελάτεια, τον τόπο καταγωγής του και άνοιξε κατάστηµα γεωργικών εφοδίων. Το 2002 έκανε µεταπτυχιακό στο µάρκετινγκ στο Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών και την ίδια χρονιά έγινε συνέταιρος µε τον αγρότη Α. Ζανιά και ίδρυσαν την εταιρεία «Αγροανάπτυξη». Είναι µέλος του διοικητικού συµβουλίου της ΠΟΣΕΓ.
