Αν και οι αρχικές συμφωνίες της βιομηχανίας βιοντίζελ με τους αγρότες ανέγραφαν πάνω στα συμβόλαια τιμή στα 40 λεπτά το κιλό, το κλείσιμο της -εν εξελίξει ακόμη σε κάποιες περιοχές- αλωνιστικής σεζόν, βρίσκει το προϊόν να πληρώνεται με 47 λεπτά το κιλό, καθώς «πυροδοτήθηκαν» ανταγωνιστικοί «διαγκωνισμοί» μεταξύ των «παικτών» του κλάδου, για πρόσβαση σε πρώτη ύλη.
Η θετική αυτή μεταβολή στην τιμολογιακή πολιτική της μεταποίησης, ωστόσο, στην πλειονότητα των παραγωγών δεν θα μπορέσει να κάνει τη διαφορά, καθώς οι συνθήκες, που επικράτησαν καθ’ όλο τον κύκλο ζωής της καλλιέργειας, εξελίχθηκαν σε απόλυτο ρυθμιστικό παράγοντα.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το φύλλο 984 της Agrenda
«Ο καιρός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη συμπεριφορά της καλλιέργειας και ο κόσμος είναι απογοητευμένος. Στις περιοχές που έβρεξε η εικόνα είναι σχετικά καλύτερη, για τα ξερικά χωράφια, σε σχέση με τα σημεία που δεν έπιασαν βροχές, ενώ και στα ποτιστικά κτήματα οι αποδόσεις είναι μειωμένες. Ως εκ τούτου, παρότι η τιμή είναι πολύ καλή, αυτό που μένει στο τέλος ως εισόδημα στον παραγωγό δεν τον ικανοποιεί», είπε στην Agrenda ο Λάμπρος Κουμπρίδης, πρόεδρος της ΕΑΣ Ορεστιάδας.
Με το αλώνι να βρίσκεται κοντά στα τελειώματα, αν εξαιρέσεις κανείς τις επίσπορες φυτεύσεις που θα πάνε πιο πίσω χρονικά, η εικόνα από τις αποδόσεις, όπως μας εξήγησε ο ίδιος, δίνει ένα εύρος που ξεκινά για τα ξερικά χωράφια από τα 50 κιλά το στρέμμα και φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις έως τα 150 κιλά το στρέμμα, ενώ αντίστοιχα στα ποτιστικά παίζει από 250 έως 350 κιλά το στρέμμα, ανάλογα με τις φροντίδες που έκανε ο παραγωγός. «Συνολικά η περιοχή μας έχει κατά μέσο όρο μια μείωση αποδόσεων της τάξης του 20% έως και 25%, καθώς το στήσιμο διαμορφώνεται περίπου στα 150 κιλά ανά στρέμμα, ενώ θα έπρεπε να κυμαίνονται κοντά στα 200 κιλά το στρέμμα», ανέφερε ο κ. Κουμπρίδης, προσθέτοντας πως φέτος μέσω της ΕΑΣ Ορεστιάδας υπήρξαν συμβάσεις για 60.000 – 65.000 στρέμματα, από περίπου 95.000 στρέμματα πέρσι.
Στον περιορισμό του ενδιαφέροντος των παραγωγών, όπως διευκρίνισε ο συνομιλητής μας έπαιξε ρόλο αφενός το γεγονός ότι ο ηλίανθος δεν στηρίζεται από κάποια ενίσχυση, με συνέπεια να μετακινούνται εκτάσεις προς άλλες καλλιέργειες όπως τα σιτηρά, αλλά και το βαμβάκι για το οποίο τοπικά πλέον εφαρμόζεται πρόγραμμα απονιτροποίησης, και το ενισχύει με 60 ευρώ το στρέμμα.
Έκδηλη είναι η απογοήτευση των παραγωγών φέτος και στην περιοχή των Σερρών. «Οι καιρικές συνθήκες δεν ευνόησαν καθόλου φέτος την καλλιέργεια. Οι υψηλές θερμοκρασίες, που ξεπέρασαν ακόμη και τους 40 βαθμούς Κελσίου, «έκαψαν» τα φυτά, ενώ είχαμε και κρούσματα με περονόσπορο. Στα μπαΐρια οι αποδόσεις κυμάνθηκαν από 30-50 κιλά το στρέμμα και έφτασαν το πολύ έως 80-100 κιλά το στρέμμα, αλλά και τα ποτιστικά που αλωνίστηκαν και αυτά κινήθηκαν χαμηλά από 220 έως και 270 κιλά το στρέμμα. Η χρονιά, παρότι η τιμή του προϊόντος είναι στα 47 λεπτά το κιλό, με αυτές τις αποδόσεις είναι για κλάματα», μας ανέφερε ο Στέφανος Στεφανίδης, παραγωγός από τον οικισμό Δήμητρα του Δήμου Νέας Ζίχνης.
Βαρύ αποτύπωμα άφησε η ξηρασία και στις καλλιέργειες ηλίανθου στα πεδινά του δήμου Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και σε χωριά όπως ο Δρυμός. «Η κατάσταση φέτος δεν ήταν καθόλου καλή. Οι αποδόσεις κινήθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και είχαμε και χωράφια στα οποία δεν μπήκε καν η αλωνιστική μηχανή, διότι δεν θα έβγαινε ούτε το κόστος για το αλώνισμα», εξηγεί ο Κώστας Χατζηπαραδείσης, αγρότης της περιοχής.
Μειωμένες αποδόσεις στα κτήματα με ηλίανθο καταγράφηκαν και στην περιοχή της Εορδαίας, στη Δυτική Μακεδονία. Όπως μας μετέφερε ο παραγωγός Θωμάς Διαμαντόπουλος, από το Ανατολικό Πτολεμαΐδας, «τα ξερικά χωράφια δεν είχαν κιλά, κατά μέσο όρο οι αποδόσεις ήταν μεταξύ 50 και 100 κιλά το στρέμμα, ενώ και τα ποτιστικά κυμάνθηκαν στα 200-250 κιλά το στρέμμα, που σημαίνει πως ακόμη και με τα 47 λεπτά το κιλό, που αντικειμενικά είναι μια καλή τιμή για το προϊόν, η χρονιά για την πλειονότητα των παραγωγών δεν είναι καλή, διότι το κόστος παραγωγής παίζει από 65 έως 80 ευρώ το στρέμμα, ανάλογα αν είναι ξερικό ή ποτιστικό το χωράφι».
Για μεγάλες διακυμάνσεις στις αποδόσεις του ηλίανθου φέτος ανάλογα με την περιοχή, κάνει λόγο και ο γεωπόνος Γιώργος Παπακώστας, από τη Syngenta, διευκρινίζοντας πως η ζέστη και η ανομβρία αποτέλεσαν καθοριστικούς παράγοντες και για τις χαμηλές παραγωγές, ιδιαίτερα στα ξερικά χωράφια, σε μια χρονιά που είχε περίπου 600.000 - 650.000 στρέμματα, σχεδόν 5% περισσότερα από ό,τι το 2023.
