«Αν θέλει ο καιρός, εκεί που πάει να στα χαλάσει, εκεί στα φτιάχνει. Τα χωράφια έχουν καλή ανάπτυξη και ανταποκρίνονται πλήρως στις ηµεροµηνίες της σποράς, χωρίς αποκλίσεις ή καθυστερήσεις» ανέφερε στην Agrenda ο Γιώργος Μπότας, µέλος της διοίκησης στο Συνεταιρισµό Ορυζοκαλλιεργητών Β’ Χαλάστρας, σηµειώνοντας, ωστόσο, πως είναι νωρίς για συµπεράσµατα.
Ο έµπειρος παραγωγός µας εξήγησε πως η καλλιέργεια έχει ευνοηθεί από το πώς έχει κυλήσει µέχρι στιγµής ο καιρός και αν εξαιρέσει κανείς την πίεση που έχει ασκηθεί από τη µουχρίτσα, γενικότερα τα χωράφια δεν έχουν ζοριστεί από άλλους εξωγενείς παράγοντες.
«Η αλήθεια είναι πως παρατηρούµε φέτος ότι στη µουχρίτσα έχουν αναπτυχθεί ανθεκτικοί τύποι και για να τους αντιµετωπίσουµε πρέπει να πάµε σε κοκτέιλ φυτοπροστατευτικών, τα οποία, όµως, είναι ακριβά και ανεβάζουν το κόστος παραγωγής», τονίζει ο κ. Μπότας. ∆εν κρύβει µάλιστα την ανησυχία του για το µονοπωλιακό, όπως αναφέρει, καθεστώς που τείνει να διαµορφωθεί γύρω από τη φυτοπροστασία στην καλλιέργεια ρυζιού. «Είναι ελάχιστες οι διαθέσιµες δραστικές και πολλές από αυτές µόνο µε άδεια 120 ηµερών, γεγονός που επιτείνει το πρόβληµα διαθεσιµότητας, ενώ ακόµη πιο λίγες είναι οι εταιρείες που τις διαθέτουν, µε συνέπεια να υπάρχουν σηµαντικές αυξήσεις στις τιµές που φέτος έφτασαν έως και στο 20%», σηµείωσε ο ίδιος.
Μόνη ανησυχία η διαθεσιµότητα του νερού
Την πολύ καλή εξέλιξη της καλλιέργειας υπογραµµίζει και ο γεωπόνος Γιώργος Βαρυτηµιάδης, ο οποίος δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή του κάµπου της ∆υτικής Θεσσαλονίκης. «Και στο στάδιο της εφαρµογής της επιφανειακής λίπανσης η εικόνα ήταν πολύ καλή. Η µόνη ανησυχία που υπάρχει έχει να κάνει µε τη διαθεσιµότητα του νερού και υπήρξαν ήδη κάποιοι περιορισµοί µε εναλλαγές στα ποτίσµατα αλλά µε τις βροχές στις αρχές Ιουλίου ίσως τελικά φανεί ότι εξοµαλύνθηκε η κατάσταση» τόνισε ο κ. Βαρυτηµιάδης, ενώ εκτίµησε ότι φέτος θα είναι η χρονιά του ρυζιού στην περιοχή και τα χωράφια θα είναι αποδοτικά µε υψηλά επίπεδα σε πρωτεΐνη και υαλώδη».
Κλέβει εκτάσεις από βαµβάκι και καλαµπόκι
Οι δύο συνοµιλητές µας συµφωνούν, επίσης, πως στην τρέχουσα σεζόν το ρύζι ενίσχυσε το στρεµµατικό αποτύπωµα στη ∆υτική Θεσσαλονίκη, «κλέβοντας» εκτάσεις από το βαµβάκι και το καλαµπόκι, κυρίως λόγω των χαµηλών τιµών που είχαν πέρυσι τα δύο προϊόντα.
Πρώτο βιολί η ποικιλία Ronaldo
Κυρίαρχες ποικιλίες είναι και φέτος οι µεσόσπερµες λευκές, µε πρώτο «βιολί» τη «Ronaldo», ωστόσο και οι κίτρινες µακρύσπερµες βελτίωσαν τη θέση τους, αφενός γιατί εµπορικά είχαν καλύτερη πορεία από ό,τι οι λευκές και αφετέρου γιατί διαθέτουν την τεχνολογία «Provisia» που τις απαλλάσσει από το Κόκκινο ρύζι. «Το Ronaldo έχει εδραιωθεί στην περιοχή, έχει µεγάλη δυναµική στην απόδοση και καλή προσαρµοστικότητα στα εδαφοκλιµατικά δεδοµένα και οι αγρότες ξέρουν πώς να το δουλεύουν σωστά, ως εκ τούτου και φέτος κάλυψε πάνω από 60% των εκτάσεων που σπάρθηκαν µε ρύζι. Οι κίτρινες ποικιλίες αντίστοιχα λόγω της τεχνολογίας Provisia αύξησαν εκτάσεις κατά 20%-25% και αποτελούν το 35% του συνόλου», µας είπε ο κ. Μπότας, ενώ παρόµοια άποψη εκφράζει κι ο κ. Βαρυτηµιάδης.
Παίρνει τα πάνω της η ποικιλία Καρολίνα στις Σέρρες
Όσον αφορά στην ποικιλία Καρολίνα οι συνοµιλητές µας σηµειώνουν ότι κινήθηκε στα περσινά επίπεδα στη ∆υτική Θεσσαλονίκη. Αντίθετα, στον κάµπο των Σερρών, η ποικιλία που προτιµούν περισσότερο οι Έλληνες καταναλωτές δείχνει να παίρνει τα πάνω της. «Γύρω στο 2018-19 είχαµε µια τεράστια πτώση στρεµµάτων µε Καρολίνα που καλλιεργούσε ο νοµός. Από τις 30.000 – 35.000, είχαµε υποχωρήσει στα 13.000 στρέµµατα και τα αίτια είχαν να κάνουν µε τις χαµηλές τιµές και τη µη κατηγοριοποίηση που υφίσταται στο ρύζι που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά, µε συνέπεια µεσόσπερµες ποικιλίες να πωλούνται ως Καρολίνες και να έχουµε αθέµιτες πρακτικές», εξηγεί ο Βασίλης Καλαϊτζίδης µέλος του Συνδέσµου Ορυζοµύλων Ελλάδος και ιδιοκτήτης κάθετου συγκροτήµατος για το προϊόν στις Σέρρες. Ωστόσο, τα τελευταία 2-3 χρόνια, όπως σηµειώνει, η εικόνα έχει αρχίσει να βελτιώνεται. «Στηρίξαµε και εµείς και η τιµή της Καρολίνας ανέβηκε στα 72 λεπτά για τον παραγωγό, αλλά εµάς ως εταιρεία µας κόστισε 75 λεπτά το κιλό. Ως αποτέλεσµα φέτος οι εκτάσεις µε την ποικιλία έχουν αυξηθεί στα 21.000 στρέµµατα και έχει ανακτηθεί ένα µέρος των απωλειών που καταγράφηκαν» αναφέρει ο ίδιος και προσθέτει ότι «µέχρι στιγµής η πορεία της καλλιέργειας είναι καλή. Η κρίσιµη περίοδος είναι όταν πάει να ωριµάσει ο καρπός και να γίνει σπυρί. Εκεί δεν θέλει πολλές διακυµάνσεις στη θερµοκρασία, ενώ είναι βασικό να έχουµε και νερό και τουλάχιστον φέτος σε αυτό το κοµµάτι δεν υπάρχει έλλειµµα, διότι ο νοµός έχει την Κερκίνη και τον Στρυµόνα».
Με ελάχιστα αποθέµατα η νέα σοδειά
Ως προς την εµπορική διάθεση της παραγωγής του 2023-24, οι κίτρινες µακρύσπερµες ποικιλίες έχουν σχεδόν εξαντληθεί. «Το προϊόν ξεκίνησε να ζητείται στο αλώνι µε 36 λεπτά το κιλό και τερµάτισε τη σεζόν µε πράξεις στα 50 λεπτά, κυρίως λόγω των προβληµάτων που έχει προκαλέσει η δραστηριότητα των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και τα εµπόδια που βάζουν στη ναυσιπλοΐα δυσχεραίνοντας τις εισαγωγές από την Ασία», εξηγεί ο κ. Μπότας και προσθέτει πως «στη Ronaldo αν και στο αλώνι ξεκίνησε µε 47 λεπτά το κιλό και πήγε αρχικά µέχρι και τα 50 λεπτά, στη συνέχεια άρχισε να χάνει έδαφος και σήµερα, για τις λίγες ποσότητες, η τιµή του είναι στα 43 λεπτά, που είναι οριακά πάνω από το κόστος παραγωγής».
Οριακή μεγέθυνση για τη διεθνή αγορά του προϊόντος βλέπει το USDA
Μεγαλύτερη παραγωγή, αµετάβλητη εγχώρια χρήση (κατανάλωση) και αύξηση σε εξαγωγές και τελικά αποθέµατα στις ΗΠΑ προβλέπει στο µηνιαίο δελτίο για τις γεωργικές αγορές το Αµερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA), που δηµοσιεύτηκε 12 Ιουλίου. Σε διεθνές επίπεδο, προβλέπεται αύξηση της προσφοράς, της κατανάλωσης, του εµπορίου καθώς και των τελικών αποθεµάτων, σηµάδια που φανερώνουν πως η αγορά ρυζιού βρίσκεται σε οριακή µεγέθυνση.
Παραγωγή ρεκόρ στο Πακιστάν
Η πρόβλεψη για την παγκόσµια διαθεσιµότητα ανατιµήθηκε κατά 900.000 τόνους σε 705,4 εκατ. τόνους, κυρίως λόγω της πρόβλεψης παραγωγής ρεκόρ για το Πακιστάν, όπου οι αποδόσεις ενισχύονται λόγω εξαιρετικών συνθηκών φύτευσης και διαθεσιµότητας νερού.
Η παγκόσµια κατανάλωση ρυζιού 2024/25 προβλέπεται σε 527,3 εκατ. τόνους ρεκόρ, αυξηµένη κατά 0,8 εκατ. τόνους σε σχέση µε τον προηγούµενο µήνα, µε αυξήσεις τόσο για το Πακιστάν, όσο και τις Φιλιππίνες. Το παγκόσµιο εµπόριο προβλέπεται να ανέλθει σε 54,6 εκατ. τόνους, αυξηµένο κατά 0,7 εκατ. τόνους κυρίως λόγω των υψηλότερων εξαγωγών από το Πακιστάν. Τα προβλεπόµενα παγκόσµια τελικά αποθέµατα για το 2024/25 ανέρχονται σε 178,1 εκατοµµύρια τόνους, σηµειώνοντας µικρή αύξηση σύµφωνα µε τις επίσηµες εκτιµήσεις Ιουλίου.
Μικρός παίχτης η ΕΕ
Aναλυτικά, η παγκόσµια παραγωγή την 2024/25 αναµένεται να αγγίξει τους 528,2 εκατ. τόνους, νούµερο το οποίο αναλύεται σε 146 εκατ. τόνους για την Κίνα, 138 εκατ. τόνους για την Ινδία, 27 εκατ. τόνους για το Βιετνάµ, 20,1 εκατ. τόνους για την Ταϊλάνδη, 10 εκατ. τόνους για το Πακιστάν, 34 εκατ. τόνους για την Ινδονησία, 12,7 εκατ. τόνους για τις Φιλιππίνες, 7,5 εκατ. τόνους για την Βραζιλία, 7,2 εκατ. τόνους για την Ιαπωνία, 3,6 εκατ. τόνους για τη Νότια Κορέα, 5,5 εκατ. τόνους για τη Νιγηρία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραµένει µικρός παίκτης µε αναµενόµενη παραγωγή 1,72 εκατ. τόνων.
Αύξηση παραγωγής, ίδια κατανάλωση στις ΗΠΑ
Όσον αφορά τις ΗΠΑ, οι εκτιµήσεις για το 2024/25 είναι αυξηµένες, µε αµετάβλητη την εγχώρια χρήση και µεγαλύτερες τόσο εξαγωγές όσο και τελικά αποθέµατα. Σύµφωνα µε το USDA, η 2024/25 θα λήξει µε τελικά αποθέµατα 178,1 εκατ. τόνων, εκ των οποίων 104 εκατ. τόνους θα έχει να διαχειριστεί στη συνέχεια η Κίνα.
Ψηλά οι τιµές στο πρώτο µισό του 2024
Η µέση τιµή εξαγωγής ρυζιού αυξήθηκε κατά 18% σε σχέση µε την ίδια περίοδο πέρυσι, σύµφωνα µε τα στοιχεία του Γενικού Τµήµατος Τελωνείων στο Βιετνάµ. Μεσοσταθµικά, το ρύζι παρουσίασε µέση τιµή εξαγωγής στα 959 δολάρια ανά τόνο στο Μπρουνέι, 868 δολάρια στις ΗΠΑ, 857 δολάρια στις Κάτω Χώρες, 847 δολάρια στην Ουκρανία, 836 δολάρια στο Ιράκ και 831 δολάρια στην Τουρκία.
Το Γραφείο Εµπορίου του Βιετνάµ στην ΕΕ δήλωσε ότι οι ειδικές αρωµατικές ποικιλίες ρυζιού του Βιετνάµ, όπως οι ST25, ST24, Nang Hoa και OM, προτιµώνται στην αγορά χάρη στην εξαιρετική ποιότητά τους, µε αποτέλεσµα να πετυχαίνουν καλές τιµές. Κατά το πρώτο εξάµηνο, οι εξαγωγές ρυζιού του Βιετνάµ ανήλθαν σε 4,7 εκατοµµύρια τόνους, σηµειώνοντας αύξηση 10,4% σε ετήσια βάση, και ο κύκλος εργασιών των εξαγωγών έφτασε σχεδόν τα 3 δισ. δολάρια, αυξηµένος κατά 32%.
