Στη δεύτερη ενημερωτική παρουσίαση που μεταδόθηκε σε live streaming στο κανάλι της Bayer στο YouTube, την Τρίτη 23 Μαρτίου (21:00), ο Γιώργος Γαλούσης, υπεύθυνος marketing της εταιρείας για τη Θεσσαλία, την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, ανέλυσε τους παράγοντες και τα στάδια που έχουν «ρόλο κλειδί» στην παραγωγικότητα της καλλιέργειας των σιτηρών.
Οι καλλιέργειες των σιτηρών καταλαμβάνουν τη μεγαλύτερη έκταση μεταξύ των αροτραίων και για πολλές περιοχές είναι βασική καλλιέργεια. Παρ’ όλο που αποτελούν καλλιέργειες χαμηλότερης προσόδου, επιδέχονται ικανοποιητική αύξηση δυναμικού παραγωγής όταν εφαρμοστούν οι σωστοί χειρισμοί. Το παγκόσμιο ρεκόρ παραγωγής για το χειμερινό σιτάρι καταρρίφθηκε διαδοχικά τρεις φορές την τριετία 2015-2017, με την πιο πρόσφατη να σημειώνεται το 2020 από παραγωγό στη Νέα Ζηλανδία με 16,8 τόνους το εκτάριο, αποδεικνύοντας ότι η καλλιέργεια έχει ακόμα περιθώρια βελτίωσης της απόδοσης. Ανάλυση των τεχνικών που ακολουθήθηκαν από τους παραπάνω παραγωγούς δείχνει ότι η συστηματική, τεκμηριωμένη και καινοτόμος προσέγγιση με εστιασμένες επεμβάσεις κρύβονται πίσω από τις πολύ υψηλές αυτές αποδόσεις.
«Η καινοτομία και οι επενδύσεις στην φυτοπροστασία είναι ζωτικοί παράμετροι στην γεωργία», τονίζει ο κ. Γαλούσης. Από τους παράγοντες που έχουν επίδραση στην τελική παραγωγή των σιτηρών, οι καλλιεργητές μπορούν να ελέγξουν-διαχειριστούν την πλειοψηφία αυτών. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:
- η εγκατάσταση της καλλιέργειας (διαχείριση υπολειμμάτων, μηχανική κατεργασία του εδάφους, ημερομηνία και πυκνότητα σποράς, επιλογή ποικιλίας, επένδυση σπόρων)
- η λίπανση ( φθινοπωρινή και ανοιξιάτικη, χρήση ρυθμιστών ανάπτυξης) και
- η φυτοπροστασία
Αντίθετα, έξω από τον έλεγχο του παραγωγού είναι παράγοντες όπως ο τύπος του εδάφους και οι κλιματολογικές συνθήκες (και οι φυσικές καταστροφές όπως και ο παγετός).
Για να επιτευχθεί η υψηλή παραγωγή είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι αγρότες πότε συντελούνται οι μεγαλύτερες απώλειες ώστε να μειώσουν την έκταση και τις επιπτώσεις τους.
Η πρώτη περίοδος της καλλιέργειας αφορά την «εγκατάσταση» του δυναμικού παραγωγής και περιλαμβάνει τα στάδια από την σπορά έως την έναρξη του καλαμώματος, ενώ η δεύτερη αφορά την «διατήρηση του δυναμικού αυτού και περιλαμβάνει τα στάδια από την έναρξη του καλαμώματος έως και την ωρίμανση.
Οι επιπτώσεις μιας κακής εγκατάστασης γίνονται εμφανή κατά τον Νοέμβρη-Δεκέμβρη, με την καθυστέρηση ανάπτυξης των φυτών (ανομοιομορφία) και της ανάπτυξης παραγωγικών αδελφιών. Τα φυτά αυτά μελλοντικά θα παράγουν μικρότερους ή και καθόλου στάχεις αποτελώντας έτσι σημαντικό παράγοντα μείωσης της τελικής απόδοσης και σπατάλη πόρων.
Σύμφωνα με την εξίσωση παραγωγής (απόδοση=αριθμός κόκκων στάχεος * βάρος αυτών), ο παραγωγός στοχεύει να βελτιστοποιήσει μια ή και τις δύο παραμέτρους ώστε να επιτύχει της επιθυμητή υψηλή παραγωγή. Ιδανικά ο στόχος είναι οι 5000-7000 στάχεις ανά στρέμμα που θα παράγονται από το κύριο και τα 2 παραγωγικά αδέλφια ανά φυτό. Η αύξηση του αριθμού των αδελφιών πάνω από τα δύο, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή καθώς αυξάνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ τους.
Παράλληλα ο παραγωγός θα πρέπει να προσέξει, κατά την προετοιμασία του εδάφους, να αποφεύγει τα πολλά περάσματα με τα μηχανήματα ώστε να μην επιβαρυνθεί η σύσταση και η υγεία του εδάφους λόγω συμπίεσης καθώς και να ενσωματώνει σωστά (όχι σε μεγάλο βάθος) τα υπολείμματα της προηγούμενης καλλιέργειας.
Καίριας σημασίας είναι και η εφαρμογή της λίπανσης (με κεντρική την αζωτούχο) που θα πρέπει να εφαρμόζεται εστιασμένα, τον κατάλληλο χρόνο (κατάλληλο στάδιο της καλλιέργειας) και στις κατάλληλες ποσότητες ανάλογα με τον στόχο της απόδοσης, τον αριθμό των φυτών στο χωράφι, τον τύπο του εδάφους, την προηγούμενη καλλιέργεια και τις βροχοπτώσεις. Η λίπανση πρέπει να είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες των φυτών σε άζωτο κατά τα στάδια μέγιστης ζήτησης (από το καλάμωμα και έπειτα με μέγιστες ανάγκες κατά την ανθοφορία).
Εξίσου σημαντική είναι και η ορθή εφαρμογή της ζιζανιοκτονίας καθώς η καλλιέργεια έχει χαμηλή ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τα ζιζάνια. Πιθανοί λόγοι αποτυχίας της ζιζανιοκτονίας μπορεί να είναι η:
- κακή εφαρμογή
- μη ρύθμιση ψεκαστικού
- μη τήρηση των οδηγιών που αναγράφονται στην ετικέτα
- επικράτηση μη ευνοϊκών περιβαλλοντικών συνθηκών
- μη ορθή επιλογή κατάλληλου προϊόντος
- ανάπτυξη ανθεκτικότητας ζιζανίων
Μεσαίου προς μεγάλου μεγέθους σταγόνα ψεκαστικού προσφέρει τον μικρότερο κίνδυνο διασποράς, την βέλτιστη διείσδυση και κάλυψη της φυλλικής επιφάνειας.
Η επιτυχημένη φυτοπροστασία περιλαμβάνει και την αντιμετώπιση των μυκητολογικών προσβολών με κύρια απειλή και μεγαλύτερη διάδοση για τα σιτηρά σε Ελλάδα και Ευρώπη την σεπτόρια, ενώ ακολουθούν η καστανή σκωρίαση και το ωίδιο. Για την διασφάλιση της τελικής απόδοσης θα πρέπει να διασφαλίζεται η υγεία τουλάχιστον των 3-4 πρώτων φύλλων που είναι υπεύθυνα για έως και το 80% της παραγωγής.
Ο κύκλος των διαδικτυακών αυτών παρουσιάσεων θα ολοκληρωθεί και με μια τρίτη, όπου και θα αναλυθούν οι ανοιξιάτικες εφαρμογές φυτοπροστασίας, η χρήση νέων τεχνολογιών και η συμβολή της Bayer. Μετά την ολοκλήρωση της απευθείας μετάδοσης, οι παρουσιάσεις αναρτώνται στο κανάλι της εταιρείας στο YouTube.
Παρακάτω βρίσκεται διαθέσιμη η παρουσίαση "όλα για το σιτάρι" που προβλήθηκε την Τρίτη 23 Μαρτίου.
