Με 25 γραµ. σπόρου φύτευση 1 εκταρίου
Πέρα από την αγενή αναπαραγωγή (κονδύλους) τα φυτά πατάτας παράγουν και βοτανικούς σπόρους (True Potato Seed - TPS), στους καρπούς που προκύπτουν από τα γονιµοποιηµένα άνθη του φυτού. Αυτοί ακριβώς οι σπόροι τράβηξαν το ενδιαφέρον των Ολλανδών που επικεντρώνουν τις έρευνές τους στη δηµιουργία νέων ποικιλιών οι οποίες θα αναπαράγονται µε αυτό το νέο τρόπο. Με τη βοήθεια του Πανεπιστηµίου του Wageningen, δύο ολλανδικές εταιρείες που εξειδικεύονται στην πατατοπαραγωγή, η Solynta και η Aardevo, δηµιούργησαν για πρώτη φορά υβρίδια πατάτας και χάρη στη γενετική οµοιοµορφία του σπόρου (TPS) που αυτά προσφέρουν, ετοιµάζονται να εισάγουν µέσα στα επόµενα δύο χρόνια στην αγορά το νέο προϊόν που θα επιτρέπει τη φύτευση 1 εκταρίου µε 25 γραµµάρια σπόρου έναντι 2,5 τόνων πατατόσπορου που χρησιµοποιείται τώρα.
«Αυτή η νέα πραγµατικότητα θα φέρει την επανάσταση στην καλλιέργεια πατάτας, ιδιαίτερα στις υπό ανάπτυξη χώρες, όπου οι ασθένειες και το κόστος αγοράς των κονδύλων δυσχεραίνουν την παραγωγή. Οι µικροσκοπικοί σπόροι θα µεταφέρονται ευκολότερα, θα µπορούν να συντηρηθούν για µεγάλα διαστήµατα χωρίς ειδικά ψυγεία και θα είναι απαλλαγµένοι από ασθένειες», αναφέρει ο Pim Lindhout, υπεύθυνος του R&D τµήµατος της Solynta.
Ρηχά µάτια και υψηλό ποσοστό ξηράς ουσίας για βιοµηχανική επεξεργασία
Tα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενδιαφέροντος για τις πατάτες µεταβάλλονται ανάλογα µε την κατεύθυνση της καλλιέργειας. Ο παγκόσµιος κατάλογος αριθµεί σήµερα πάνω από 4,5 χιλιάδες ποικιλίες πατάτας από 102 χώρες. Για να επιλέξει ανάµεσά τους, ο παραγωγός θα πρέπει να λάβει υπόψιν του, πέρα από την καλή απόδοση και καλλιεργητική συµπεριφορά που θα προσφέρουν, την κατεύθυνση της καλλιέργειας, καθώς το τελικό προϊόν µπορεί να χρησιµοποιηθεί για νωπή κατανάλωση, βιοµηχανική επεξεργασία, παραγωγή αµύλου, οινοπνεύµατος και σαν κτηνοτροφή. Τα γνωρίσµατα µιας ποικιλίας που θα «προδιαγράψουν» και την τελική χρήση των παραγόµενων κονδύλων ονοµάζονται χαρακτηριστικά ποιότητας .
Για νωπή κατανάλωση
Η απαίτηση για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων νωπής κατανάλωσης διαµορφώνονται σε µεγάλο από τους ίδιους τους καταναλωτές και τις διατροφικές συνήθειες. Για παράδειγµα, τα τελευταία χρόνια έχει ανέβει κατακόρυφα η ζήτηση για συσκευασµένα, προπλυµµένα και έτοιµα για άµεση κατανάλωση λαχανικά. Για να ακολουθήσουν αυτή τη νέα τάση, οι πατάτες θα πρέπει να έχουν λεπτή φλούδα για να µην χρειάζονται ξεφλούδισµα, ρηχά µάτια για να µην κατακρατούν χώµα και οµοιόµορφο µέγεθος και σχήµα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισµα που επηρεάζεται από την προτίµηση των καταναλωτών είναι το χρώµα της φλούδας και της σάρκας του κονδύλου. Στην Ελλάδα, όπως και στην Ευρώπη ευρείας αποδοχής, εδώ και χρόνια, χαίρουν οι λευκοκίτρινες πατάτες, ενώ σε περιοχές της Λατινικής Αµερικής µεγάλο ποσοστό των πατατών που διακινείται στην αγορά έχουν έντονα χρώµατα (κόκκινο, µοβ, µαύρο). Επιπροσθέτως, προαπαιτούµενο θεωρείται πλέον η µεγάλη διάρκεια ζωής στο ράφι, η αποτροπή βλάστησης (µεγάλο διάστηµα λήθαργου) αλλά φυσικά και η γεύση, η υφή (κερώδης έως αλευρώδης) και η µαγειρική ποιότητα (πχ να µην µαυρίζει στο τηγάνισµα-βράσιµο).
Για βιοµηχανική επεξεργασία
Οι πατάτες που διοχετεύοντα στη βιοµηχανία, προορίζονται συνήθως για παραγωγή τηγανιτών πατατών (French fries) και τσιπς. Και σ’ αυτή την περίπτωση µεγάλη βάση δίνεται σε χαρακτηριστικά όπως τα ρηχά µάτια, για να µην «χάνεται» προϊόν µε το ξεφλούδισµα και το σχήµα, όπου οι επιµήκεις πατάτες προτιµώνται για τηγάνισµα, ενώ οι στρογγυλές επιλέγονται για τα τσιπς.Καίριας σηµασίας για την επεξεργασία είναι το ποσοστό ξηράς ουσίας (DMC) που περιέχεται στον κόνδυλο (ελάχιστο αποδεκτό για τσιπς είναι 20% ενώ για τις τηγανιτές πρέπει να κυµαίνεται από 19,5% έως 25%). Σηµαντικό ρόλο παίζουν και τα επίπεδα σακχάρων αφού στις υψηλές θερµοκρασίες επεξεργασίας επηρεάζουν το χρώµα και την γεύση.
Να σηµειωθεί ότι, τα χαρακτηριστικά αυτά των ποικιλιών, που συνήθως αναγράφονται στους καταλόγους των εταιρειών εκτός από τη γενετική βάση που έχουν, επηρεάζονται ως ένα βαθµό και από εξωγενείς παράγοντες, όπως οι καλλιεργητικές φροντίδες και οι περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν στον αγρό.
Αναλυτικά ολόκληρο το αφιέρωμα διαθέσιμο εδώ.