Άσπρα καρπούζια και κίτρινες ντομάτες αφήνει πίσω του ο καύσωνας

Άσπρα καρπούζια και κίτρινες ντομάτες αφήνει πίσω του ο καύσωνας, μετρημένες επιλογές προφύλαξης

«Ασπρίσανε τα φύλλα, καίγονται οι καρποί και το νερό, όταν υπάρχει, δεν φτάνει ούτε για να βρέξει τα πρώτα 10 εκατοστά της επιφάνειας του εδάφους», λένε οι παραγωγοί.

Με δύο ταχύτητες προχωράει η ωρίμανση των καρπών σε βιομηχανική και υπαίθρια ντομάτα. Οι ανώριμοι καρποί παρέμειναν πράσινοι καθώς η χρωστική δεν συντίθεται σε τόσο υψηλές θερμοκρασίες, ενώ όσοι προλάβαν και κοκκίνησαν ξεκινάνε να σαπίζουνε στα χωράφια. Στον κάμπο της Λάρισας που για 4 ημέρες η θερμοκρασία έπιασε τους 45^οC, τα μαλακώματα και τα ηλιοκάματα πλήθυναν σε ανησυχητικό βαθμό, ενώ πήγε πίσω και η συγκομιδή στην βιομηχανική ντομάτα. Ακόμα και στα ορεινά της Αχαΐας, οι υπαίθριες, που όπως μας είπε ο παραγωγός Παναγιώτης Κόικας ήταν πιο φορτωμένες σε σχέση με πέρυσι, τα ηλιοκάματα φτάνουν σε ποσοστό το 20% των καρπών. «Τα πιπέρια και οι αναρριχώμενες έχουν κιτρινίσει, ενώ όλη η έκταση της ζημιάς θα φανεί το Σαββατοκύριακο», αναφέρει ο παραγωγός που πέρα από την οψίμιση βλέπει και μεγάλη υποτίμηση της ποιότητας.

Η καταστροφή της παραγωγής λόγω εκτεταμένων αποχρωματισμών από τον ήλιο σε υπαίθρια καρπούζια και πεπόνια αγγίζει το 80% σε πολλές περιοχές, με τους παραγωγούς να απογοητεύονται καθώς το μεγάλο τοναζ που παίρνουν φέτος δεν θα έχει οικονομικό αντίκρισμα.

Απεγνωσμένοι δηλώνουν και οι αγρότες της Καστοριάς, οι οποίοι κάνουν λόγο για ολική και μη αναστρέψιμη καταστροφή στις καλλιέργειες στα φασόλια γίγαντες- ελέφαντες και πλακέ., μετά τις υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων ημερών. Όπου ολοκληρώθηκε η συγκομιδή, οι αποδόσεις κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα, πιάνοντας μόλις τα 60-170 kg/στρέμμα για τα σιτηρά και 15-40 kg/στρέμμα για τις φακές και τα ρεβίθια, ενώ όσες καλλιέργειες είναι ακόμα στο χωράφι συντηρούνται με δυσκολία και μεγάλα έξοδα για τους αγρότες.

Ρόδια, αβοκάντο, μήλα και ακτινίδια με άσπρο φύλλο και ηλιοκαμένους καρπούς

Ένα μήνα πριν ξεκινήσει η συγκομιδή, οι φορτωμένες με καρπούς ροδιές στη Δυτική Ελλάδα αλλάξαν χρώμα, με τους καλλιεργητές να αναφέρουν ηλιοκάματα στο 60% των ροδιών. Στην Κρήτη, προβλήματα εμφανίζουν και τα δέντρα αβοκάντο λόγω τις έκθεσης των καρπών στον ήλιο και τις ακραίες θερμοκρασίες. Ίδια εικόνα παρουσιάζουν σιγά σιγά και τα μηλοειδή σε όλη τη χώρα, με τον Λίβα που φυσά σε πολλές περιοχές να δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Αποπληξία και κατάλευκο φύλλωμα από την μια στιγμή στην άλλη παρουσιάστηκε σε ακτινιδιές και αμπέλια σε όλη τη χώρα.

Βράζουν τα σταφύλια, πρωίμησε η παραγωγή και ξεκινά ο τρύγος σε οινάμπελα

Τα σαραντάρια δεν λυπήθηκαν ούτε τα νησιά, με τον φετινό Ιούλιο να είναι, σύμφωνα με στοιχεία, ο θερμότερος της δεκαετίας. Διπλό το χτύπημα του καύσωνα για τα επιτραπέζια σταφύλια, με το πρώτο κύμα, στις αρχές Ιούλη να «κόβει» και το δεύτερο να «ράβει», αφήνοντας πίσω τους απώλειες που αγγίζουν πλέον το 80% της φετινής παραγωγής.

«Τα σταφύλια βράζουν. Η αφυδάτωση έχει προχωρήσει τόσο που όσο νερό και να ρίξουμε το αμπέλι δεν ξεδιψά και δεν επανέρχεται», αναφέρει στην Agrenda ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, Μύρων Χιλετζάκης. Προβλήματα εμφανίζονται και στα οινοποιήσιμα αμπέλια που έχουν μπει πια στην ωρίμανση. Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι ξηρικές συνθήκες φέραν 10 με 15 ημέρες νωρίτερα τον τρύγο και τόνισαν την ανομοιομορφία ωρίμανσης στις ράγες που βλέπαν οι παραγωγοί από πολύ νωρίς λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων της φετινής χρονιάς. Στην Σάμο, ο συνεταιρισμός βλέποντας την πρωίμιση στα οινάμπελα και θέλοντας να σώσει την εξαιρετικά ποιοτική φετινή παραγωγή ξεκίνησε πιο νωρίς από ποτέ να μαζεύει τα Μοσχάτα, μπαίνοντας στο χωράφι ήδη από τις 4 Αυγούστου.

Ξηρικό καρπό με πολλές φαινόλες θα δώσει η ελιά φέτος

Η μάχη με τον δάκο φαίνεται να κερδήθηκε στην Κρήτη, με την 2^η και 3^η γενιά να εκμηδενίζεται χάρη στον παρατεταμένο καύσωνα. Οι ελαιοπαραγωγοί όμως είναι προβληματισμένοι καθώς οι καρποί βρίσκονται σε εξαιρετικά ευαίσθητο στάδιο, σχηματίζοντας το κουκούτσι και μπαίνοντας στην ωρίμανση. Οι ξηρικοί ελαιώνες κινδυνεύουν να μην βγάλουν καθόλου λάδι φέτος, ενώ και οι αρδευόμενοι στρεσάροντας έντονα με τους καρπούς να αρχίζουν να ζαρώνουν και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά να χάνονται. «Ότι μείνει θα δώσει λάδι με υψηλό ξυλώδες και πολύ υψηλά επίπεδα φαινολών», εξηγεί μιλώντας στην Agrenda ο έμπειρος ελαιοπαραγωγός Ευτύχης Ανδρουλάκης από τα Χανιά Κρήτης. Αντίστοιχα, στην Φθιώτιδα, που είδε το θερμόμετρο να φτάνει τους 46,3^oC ήδη καταγράφονται ζημιές σε ελιές Αμφίσσης, Καλαμών και Κορωνέικες, ενώ στο Μεσολόγγι η καρπόπτωση και στου αρδευόμενους ελαιώνες είναι μεγάλη.  

Για να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και να προστατεύσουν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα τις καλλιέργειές τους, πολλοί παραγωγοί στρέφονται σε πατέντες, προσαρμόζοντας και δημιουργώντας νέα μηχανήματα και τεχνικές. Όπως οι ίδιοι λένε «πρέπει να δοκιμάσεις κάτι νέο για να διαχειριστείς κάτι τόσο ακραίο» και ελπίζουν για το καλύτερο. 

Εκτοξεύεται ο αριθμός των ζημιωμένων αγροτεμαχίων λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται ιδιαίτερα αισθητές στην ελληνική γεωργία καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΑ, έχουν υποβληθεί 98.000 δηλώσεις ζημίες με 360.000 αγροτεμάχια για εκτίμηση από τους γεωπόνους του οργανισμού. Ο αντίστοιχος αριθμός δηλωθέντων με ζημίες αγροτεμαχίων δεν υπερέβαινε σε ετήσια βάση τις 220.000 κατά μέσο όρο την τελευταία δεκαετία.