Το ελληνικό ρύζι καλλιεργείται σε µία έκταση περίπου 250.000 στρεµµάτων κυρίως στη δυτική πλευρά του πρώην νοµού Θεσσαλονίκης στο ∆έλτα των ποταµών Αξιού, Λουδία και Αλιάκµονα αλλά και στις παρόχθιες περιοχές των ποταµών Αχελώου, Σπερχειού και Έβρου. Κάποιες εκτάσεις βρίσκονται επίσης διάσπαρτες στους νοµούς Ηµαθίας Καβάλας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας και Πιερίας.
Ξέφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το φύλλο 967 της Agrenda
Για την επιτυχία της καλλιέργειας, απαιτείται ένα µακροχρόνιο πλάνο αντιµετώπισης των σηµαντικών ανταγωνιστών του ρυζιού µέσα στο χωράφι. Ιδιαίτερα µάλιστα όταν ο κύριος ανταγωνιστής ανήκει στην ίδια γεωπονική οικογένεια και µοιράζεται πολλά γονοτυπικά και φαινοτυπικά χαρακτηριστικά µε την οικονοµική καλλιέργεια, ενώ παρουσιάζει και αυξηµένη ανάπτυξη. Ο λόγος φυσικά για το κόκκινο ρύζι, για το οποίο αξίζει να γίνει µια επισήµανση. Μπορεί στην Ελλάδα να θεωρείται αποκλειστικά ζιζάνιο, όµως αποτελεί οικονοµική καλλιέργεια σε άλλες χώρες. Το πρόβληµα µε το κόκκινο ρύζι είναι το χρωµατισµένο περικάρπιό του και οι χαµηλότερες αποδόσεις του που επηρεάζουν την παραγωγή και υποβαθµίζουν σηµαντικά την αξία της σοδειάς.
Οι οικονοµικές απώλειες που προκαλεί η διείσδυση κόκκινου ρυζιού στο χωράφι είναι τεράστιες. Ενδεικτική είναι µία πλήρης µελέτη που δηµοσίευσε το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο της Μαλαισίας το 2016 (DOI: 10.4067/S0718-58392016000200015), τα αποτελέσµατα της οποίας αντανακλούν πειραµατισµούς από το 2011 έως το 2015. Σύµφωνα µε τα πειράµατα στο πεδίο, αρκεί ένας πληθυσµός 10 ατόµων κόκκινου ρυζιού ανά τετραγωνικό µέτρο (m2) ώστε να επέλθει από 20 έως 30% µείωση αποδόσεων, ενώ σε περίπτωση ανταγωνισµού από 20 άτοµα κόκκινου ρυζιού ανά τετραγωνικό µέτρο, οι απώλειες ανέρχονται σε 40-45%.
Στους ελληνικούς ορυζώνες, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται µια εκρηκτική εξάπλωση του κόκκινου ρυζιού (Oryza sativa L.), που αποτελεί δυσκολοεξόντωτο και επίµονο ζιζάνιο, µε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως η ταχεία ανάπτυξη ριζών και βλαστών, το µεγάλο δυναµικό παραγωγής βιοµάζας, η µεγάλη ποικιλία στο χρόνο ωρίµανσης των σπόρων του, το υψηλό ποσοστό τινάγµατος σπόρων, η διακύµανση του ληθάργου και η µακροζωία (longevity) των σπόρων του.
Οι ορυζοκαλλιεργητές έχουν βασικά τέσσερα εργαλεία αντιµετώπισης του προβλήµατος του κόκκινου ρυζιού: 1) τη χρήση σπόρου απαλλαγµένου από ζιζάνια, 2) την ψευδοσπορά (µια ή περισσότερες φορές), 3) την αµειψισπορά, και 4) την προσεκτική χρήση ζιζανιοκτόνων σκευασµάτων.
Στη χώρα µας επίσης είναι αρκετά διαδεδοµένη η χρήση σπόρου από ιδιοπαραγωγή, γεγονός που δεν βοηθά στη µέγιστη καθαρότητα από σπόρους κόκκινου ρυζιού. Πέραν του κόκκινου ρυζιού, τα κυριότερα ετήσια ζιζάνια είναι η µουχρίτσα, η µοσχοκύπερη, λεπτοχλόα, σκίπρος, η αµµάνια, το πεντάνευρο και η ετερανθέρα.
Με αργή αποδέσµευση η θρέψη
Όσον αφορά το κοµµάτι της θρέψης, το ρύζι παρουσιάζει µία ιδιαιτερότητα ως προς τη λίπανση γιατί το έδαφος στο οποίο καλλιεργείται βρίσκεται σε συνεχή σχεδόν κατάκλυση µε νερό µε συνέπεια να δηµιουργούνται συνθήκες που διευκολύνουν την έκπλυση και διαρροή των χρησιµοποιούµενων λιπαντικών µονάδων.
Η διαρροή των λιπαντικών µονάδων αυξάνεται επίσης λόγω της επιβαλλόµενης τακτικής ανανέωσης του νερού για την αποµάκρυνση των αλάτων του εδάφους, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών.
Σε γενικές γραµµές, οι απαιτήσεις σε θρεπτικά εξαρτάται από την καλλιεργούµενη ποικιλία, την επάρκεια νερού άρδευσης και την εφαρµοζόµενη αµειψισπορά. Η συνήθης ποσότητα αζώτου που απαιτείται κυµαίνεται µεταξύ 12-16 κιλών το στρέµµα. Το 40% παρέχεται σε αµµωνιακή µή ουρική µορφή ως βασική λίπανση λίγο πριν τη σπορά µε διασπορά και ενσωµάτωση σε όλη την επιφάνεια του χωραφιού. Επειδή το ρύζι είναι απαιτητικό σε θείο, καλό είναι να χρησιµοποιούνται θειικά λιπάσµατα αζώτου. Το υπόλοιπο 60% παρέχεται ως επιφανειακή λίπανση αµµωνιακής µή ουρικής µορφής συνήθως σε 2 δόσεις. Μία ποσότητα 5-8 κιλών φωσφόρου ανά στρέµµα κατά τη βασική λίπανση κρίνεται ικανοποιητική, εφόσον τα υπόλοιπα στοιχεία βρίσκονται σε διαθεσιµότητα. Στο κάλιο, συνήθως ενσωµατώνονται 6-10 κιλά το στρέµµα για ικανοποιητικές αποδόσεις.
