Η εκδήλωση, που είχε τη μορφή στρογγυλής τράπεζας, οργανώθηκε και συντονίστηκε από τους Καθηγητές και φίλους του εκλιπόντος, Νίκο Μπεόπουλο, Χαράλαμπο Κασίμη, Αλέξανδρο Κουτσουρή και Γιώργο Βλάχο. Σε μια κατάμεστη αίθουσα από φίλους, συναδέλφους, ερευνητές και παλιούς φοιτητές του, τιμήθηκε η συμβολή του Λεωνίδα Λουλούδη, καθώς διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί που συνεργάστηκαν μαζί του μίλησαν για τη σπουδαία του κληρονομιά στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής και της αγροτικής πολιτικής.
Οι ομιλητές αναφέρθηκαν σε μια σειρά από καίρια ζητήματα που απασχόλησαν τον Λουλούδη καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, εστιάζοντας ιδιαίτερα στη δέσμευσή του για την ενίσχυση των αγροτικών κοινοτήτων και την προστασία του αγροτικού περιβάλλοντος. Τα θέματα που θίχτηκαν περιλάμβαναν τις οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική ύπαιθρος, με έμφαση στην ανάγκη υιοθέτησης ενός ολιστικού μοντέλου ανάπτυξης που θα λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες.
Από τη δεκαετία του '80, η ελληνική ύπαιθρος βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση, που απορρέει από πολλαπλούς παράγοντες, όπως η μείωση των αγροτικών εισοδημάτων, οι μεταβαλλόμενες καταναλωτικές συνήθειες και η γενικότερη κρίση αξιών. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, η γεωργία φαίνεται να εισέρχεται σε μια νέα μεταβατική φάση. Στην πρώτη συνεδρία της εκδήλωσης, οι ομιλητές Απόστολος Παπαδόπουλος, Ρούλα Κουτσού και Κωστής Χατζημιχάλης, ανέδειξαν την ανάγκη για ένα ολιστικό μοντέλο αγροτικής ανάπτυξης, το οποίο θα προσεγγίζει την ύπαιθρο ως μία ενιαία οντότητα και όχι με τομεακό τρόπο, όπως διαπιστώνει και η «λουλούδια» προσέγγιση.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε επίσης στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο μοντέλο γεωργίας που θα στηρίζεται στη διατήρηση της οικογενειακής μορφής γεωργίας, προωθόντας παράλληλα συλλογικά σχήματα και τη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών κοινοτήτων. Η γεωργία, όπως ανέφερε και ο Λουλούδης είναι ένας κατακερματισμένος χώρος, όπου υπάρχουν οικονομικές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις των αγροτικών κοινοτήτων και κατά αυτό τον τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Χωρίς αμφιβολία δεν περιμένει κανείς από μία συνάντηση μερικών ωρών να καλυφθεί το σύνολο του έργου και της προσωπικότητας του Λεωνίδα Λουλούδη. Στη δεύτερη συνεδρίαση ωστόσο, η φιλοδοξία των οργανωτών του στρογγυλού «τραπεζιού» ήταν μέσα από μια προσωπική παρουσίαση να συμπυκνωθεί, προς όφελος των συμμετεχόντων, η πολυσχιδής δράση και σημαντική προσφορά του στον τομέα του περιβάλλοντος.
Όπως ανέφεραν ο Γιώργος Βλάχος, η Δέσποινα Βώκου και ο Ιωσήφ Μποτετζάγιας ο Λουλούδης άφησε πίσω του ένα σπουδαίο συγγραφικό έργο. Τα κύρια θέματα της έρευνάς του αφορούσαν τις αγροπεριβαλλοντικές πολιτικές της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Κ.Α.Π.) και λιγότερο τις διαρθρωτικές πολιτικές ή την αγροτικότητα. Τον απασχολούσαν οι απαραίτητες δομικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στη χώρα για να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα του ευρωπαϊκού παραγωγικού συστήματος και, κυρίως, οι μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να εφαρμοστούν στις αγροτικές δραστηριότητες. Γνώστης και παρατηρητής της Κ.Α.Π., ήταν θερμός οπαδός της, γιατί τη θεωρούσε κινητήρα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Θεωρούσε ότι η Κ.Α.Π., εκ κατασκευής, συμπυκνώνει τα πολλαπλά αιτήματα και προσδοκίες της κοινωνίας απέναντι στη γεωργία, τη διατροφή, το περιβάλλον και, κατά συνέπεια, θα μπορούσε να αποτελέσει το μεγάλο σχέδιο που θα ενέπνεε επαγγελματική στράτευση από τους επιστήμονες και τους αγρότες και θα ενσωμάτωνε τις ελπίδες των πολιτών.
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, με την εφαρμογή των στρατηγικών σχεδίων για την περίοδο 2023-2027 να έχει ήδη ξεκινήσει. Το τρίτο μέρος της εκδήλωσης επικεντρώθηκε στην ανάλυση αυτής της μεταβατικής φάσης, με τους Στάθη Κλωνάρη, Τάσο Χανιώτη και Νίκο Καραντινινή να αναδεικνύουν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία.
Η ΚΑΠ καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος μέχρι την αγροτική ανάπτυξη και στοχευμένες τομεακές παρεμβάσεις. Η ΚΑΠ ενσωματώνει τις προσδοκίες της κοινωνίας για τη γεωργία, τη διατροφή και το περιβάλλον, καθιστώντας τη έναν σημαντικό πυλώνα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Όπως επισημαίνουν οι ομιλητές η ΚΑΠ δεν οικοδομήθηκε εν μία νυκτί, αλλά προήλθε από μια σειρά ιστορικών συνεργασιών και προσαρμογών, οι οποίες δεν εμπόδισαν τη λειτουργία της.
Η ανάλυση των περιβαλλοντικών ζητημάτων, όπως οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί, η βιοποικιλότητα και η κλιματική αλλαγή, αποτελούσε σημαντικό πεδίο ενδιαφέροντος του Λεωνίδα Λουλούδη. Η ενασχόλησή του με αυτά τα ζητήματα τον οδήγησε στη συγγραφή του βιβλίου «Τα αγκάθια του καλού», όπου αναλύονται οι προκλήσεις της σύγχρονης γεωργίας και προτείνεται μια υπεύθυνη, βιώσιμη προσέγγιση στις αγροτικές πρακτικές. Το έργο του συνεχίζει να εμπνέει το διάλογο για την κατεύθυνση της ΚΑΠ και την ενίσχυση των αγροτικών κοινοτήτων, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής.
Λίγα λόγια για τον Λεωνίδα Λουλούδη
Απόφοιτος της Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών, ο Λεωνίδας Λουλούδης έκανε μεταπτυχιακό στην Επιστήμη Τροφίμων από το Πανεπιστήμιο Reading Αγγλίας και Διδακτορικό Δίπλωμα από το Τμήμα Γεωργικής Οικονομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε Αγροτική Πολιτική και Ανάπτυξη με έμφαση στην Πολιτική Προστασίας και Διατήρησης του Αγροτικού Περιβάλλοντος. Ένας παρεμβατικός πολίτης, ένας δημοκρατικός αριστερός και δεξιοτέχνης γραφιάς, όπως πολλοί τον αποκάλεσαν με παρεμβάσεις που συχνά χαρακτηρίζονταν από πολεμική διάθεση, ο καθηγητής Λεωνίδας Λουλούδης, άφησε την τελευταία του πνοή στις 13 Ιουλίου 2014 σε ηλικία 67 ετών, αφήνοντας μια πολύτιμη παρακαταθήκη για όλους τους τομείς με τους οποίους ασχολήθηκε.
