Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE 'Forage4Climate που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2016 και φέρει στο σήμα του την κεφαλή μιας αγελάδας και ενός προβάτου, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 23 Νοεμβρίου εκδήλωση παρουσίασης των στόχων του προγράμματος στις εγκαταστάσεις της συμμετέχουσας στο πρόγραμμα Κτηνοτροφικής Βαγίων με τα 700 στρέμματα και τα 2.000 ζώα ως επιδεικτικής μονάδας, που ιδρύθηκε το 2011. Το έργο εκτιμάται ότι μπορεί να επιφέρει μείωση των τιμών του αποτυπώματος του άνθρακα (carbon footprint) κατά 5% ανά χιλιόγραμμo παραγόμενου γάλακτος αγελάδων και προβάτων (σημερινός μέσος όρος 1.2 kg CO2).
Με βάση τα αποτελέσματα που θα εξαχθούν από την παρατήρηση στις πρότυπες μονάδες, κατευθυντήριες γραμμές και προτεινόμενες ενέργειες για άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής θα προταθούν για υιοθέτηση από τη βιομηχανία στο σύνολό της.
Το πρόγραμμα για τις ζωοτροφές με το βλέμμα στο κλίμα (Forage4climate) υλοποιείται σε ευρωπαϊκές μεσογειακές περιοχές όπου παράγεται αιγοπρόβειο γάλα (Ελλάδα και Σαρδηνία) και σε περιοχές με ηπειρωτικό κλίμα για το αγελαδινό γάλα (Po Valley). Έχουν επιλεγεί 80 μονάδες συνολικά από τις δύο χώρες. Έχουν γίνει ήδη δύο επιδείξεις σε πρότυπες μονάδες στην Ιταλία με αυτή στην Κτηνοτροφική Βαγίων να είναι η πρώτη σε ελληνικό έδαφος. Όπως επισημάνθηκε, οι φιλικές προς το περιβάλλον ζωοτροφές συμβαδίζουν με το κέρδος μιας επιχείρησης, δεν το υπονομεύουν.
O Ομότιμος Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιος Ζέρβας αναφέρθηκε στην παρουσίαση του στη μονάδα, σε γεωργικές πρακτικές που εφαρμόζονται για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται παρεμβάσεις στις καλλιεργούμενες εκτάσεις και τη διαχείριση ζωϊκού κεφαλαίου στις κτηνοτροφικές μονάδες. Οι πρακτικές αυτές στοχεύουν στην αύξηση του κύκλου του άνθρακα των λειμώνων και τη διατήρηση των αποθεμάτων αυτού στο έδαφος καθώς και στη μείωση των αποβαλλόμενων αερίων του θερμοκηπίου (GHG) κατά τις γεωργικές και κτηνοτροφικές ενασχολήσεις που συνδέονται με τη γαλακτοπαραγωγή, με παράλληλη ποσοστιαία αύξηση των ιδιοπαραγόμενων ζωοτροφών, βελτίωση της θρεπτικής τους αξίας και παρέμβαση στον αριθμό των αρώσεων από τα τρακτέρ. Προέτρεψε ακόμη η συγκομιδή χονδροειδών ζωοτροφών να γίνεται σε νεαρότερο βλαστικό στάδιο για αύξηση πεπτικότητας και για στροφή στα ψυχανθή ή συγκαλλιέργεια αγρωστωδών με παράλληλη μείωση του σογιάλευρου.
Πρότυπη κτηνοτροφική μονάδα εκτροφής προβάτων από τη Χίο, η Κτηνοτροφική Βαγίων στο 7ο χιλιόμετρο Θηβών-Αλιάρτου εφαρμόζει παραγωγή ζωοτροφών με ίδια μέσα, διατροφή ακριβείας (χρήση οριακών αμινοξέων, ελαιούχων σπόρων στο σιτηρέσιο) και αναπαραγωγή προβάτων με επιστημονικό τρόπο με συζεύξεις στο κατάλληλο σημείο, διαθέτει εργαστήριο τεχνητής σπερματέγχυσης, πραγματοποιεί καθαρισμό μαστών πριν την άμελξη για περιορισμό μαστίτιδας, απολύμανση στάβλων ανά τρίμηνο, διασπορά κοπριάς στα χωράφια της. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος κ. Σχινάς αναφέρθηκε επίσης στην πρακτική της ομαδοποίησης ζώων με βάση την παραγωγικότητα.
Παραβρέθηκαν στην εκδήλωση εκπρόσωποι της ΔΩΔΩΝΗ και της ΔΕΛΤΑ στις οποίες η Κτηνοτροφική Βαγίων διοχετεύει γάλα. Εκ μέρους της ΔΕΛΤΑ, η κα Μυλωνά μίλησε για προσανατολισμό της εταιρείας σε περιβαλλοντικό αποτύπωμα που δεν θα αφορά μόνο το τελικό προϊόν αλλά όλο τον κύκλο της ζωής του – από τη σπορά, το λίπασμα, τον τρόπο μεταφοράς, τη χρήση στο κομμάτι του καταναλωτή.
Αν και σημειώθηκε ότι ο αιγοπροβατοτροφικός τομέας δεν συμμετέχει σε μεγάλο βαθμό στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, η γεωργική δραστηριότητα θεωρείται σημαντική πηγή εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου. Η Δρ. Αλεξάνδρα Συντόρη, παρούσα στην εκδήλωση, είχε παρατηρήσει με τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Τσιμπούκα στο 84ο Συνέδριο της Εταιρείας Αγροτικής Οικονομίας στο Εδιμβούργο τον Μάρτιο του 2010 ότι μιλάμε και για CH4 εκπομπές από εντερικές ζυμώσεις σε κτηνοτροφικές φάρμες μηρυκαστικών.
Antonello Cannas - Δημήτρης Σιούτας, Πανεπιστήμιο Sassari
Άλλο πρότζεκτ στα πλαίσια του LIFE είναι το ‘sheep to ship’ που έχει θέσει ως στόχο να περιορίσει κατά 20% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της κτηνοτροφίας της Σαρδηνίας σε ορίζοντα δέκα χρόνων με παράλληλη αύξηση της παραγωγικότητας κατά 30 λίτρα ανά κεφάλι, όπως είπε ο επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Sassari Alberto Stanislao Atzori. Από το Πανεπιστήμιο Sassari της Σαρδηνίας, νησί στην αριστερή πλευρά της μεσογειακής λεκάνης, όπου οι περιοχές με λόφους καλύπτουν το 67.9% της συνολικής επιφάνειας, τα βουνά το 13,6% και οι πεδιάδες το 18.5% και ο Καθηγητής Antonello Cannas μετέφερε ότι εκεί παράγονται 300.000 τόνοι γάλακτος και 50.000 τόνοι τυριού, ενώ ανέδειξε μια διαφορά, σημειώνοντας ότι στη Σαρδηνία χρησιμοποιούνται κατά βάση χονδροειδείς ζωοτροφές ενώ στην Ελλάδα συμπυκνωμένες.
Alberto Stanislao Atzori, Πανεπιστήμιο Sassari
Άρθρο του Independent το 2007 κάλυπτε την απεργία πείνας βοσκών από τη Σαρδηνία. Ένας απ' αυτούς έλεγε ότι οι μεγάλες εταιρείες που αγόραζαν το πρόβειο γάλα για 70 σεντς το λίτρο με την τιμή να κινείται σε αυτά τα επίπεδα από το 1977. Όπως έγραφε τότε ο Peter Popham στο βρετανικό μέσο, κάποιοι από τους πιο γνωστούς παραγωγούς χοιρινού της χώρας εξέθρεφαν γουρούνια στη Ρουμανία με πολύ μικρότερο κόστος και στη συνέχεια τα μετέφεραν στην Ιταλία για τους τελευταίους τρεις μήνες της ζωής τους ώστε να πιστοποιηθούν σαν ιταλικά. Επιπλέον, αναφορικά με το σκληρό στάρι που χρησιμοποιείται για τα ιταλικά ζυμαρικά, το ρεπορτάζ σημείωνε ότι αυτό ενδέχεται να παραγόταν στην Ουκρανία ή σε άλλες χώρες με χαμηλότερα έξοδα παραγωγής.
Αναλυτικότερα, τα σημεία της ομιλίας του Ομότιμου Καθηγητή Γ. Ζέρβα, μπορείτε να δείτε εδώ