Για τους πατατοπαραγωγούς αλλά και για το ευρύ κοινό, είναι γνωστό ότι η καλλιέργεια της πατάτας ξεκινά µε τη φύτευση του πατατόσπορου. Μια νέα όµως επαναστατική τεχνική έρχεται από την Ολλανδία να αλλάξει τα δεδοµένα, δίνοντας αξία σε ένα άλλο αναπαραγωγικό όργανο που βρίσκεται στο άλλο άκρο του φυτού, τον αληθινό σπόρο πατάτας (True Potato Seed - TPS). Πέρα από την αγενή αναπαραγωγή (κονδύλους) τα φυτά πατάτας παράγουν και βοτανικούς σπόρους (TPS) στους καρπούς, που προκύπτουν από τα γονιµοποιηµένα λουλούδια του φυτού, όπως συµβαίνει και στο συγγενικό είδος, την ντοµάτα. Οι καρποί αυτοί είναι οπτικά γνωστοί, αλλά µέχρι στιγµής αδιάφοροι για τους παραγωγούς.
Κατακόρυφη όµως αύξηση παρουσιάζει ο αριθµός των ερευνών που θέλουν τον αληθινό πατατόσπορο να αντικαθιστά σταδιακά το αρχικό πολλαπλασιαστικό υλικό. Πρωτεργάτες αυτού του εγχειρήµατος είναι ένα από τα σηµαντικότερα πανεπιστήµια του κόσµου στον κλάδο της γεωργίας, το Wageningen University and Research, σε συνεργασία µε δύο ολλανδικές εταιρείες που εξειδικεύονται στην πατατοπαραγωγή, την Solynta και την Aardevo, ενώ στο παιχνίδι µπαίνουν και µεγάλες πολυεθνικές όπως η KWS.
Ο στόχος αυτών των ερευνητών δεν περιορίζεται απλά στην αλλαγή του πολλαπλασιαστικού υλικού αλλά και στην δηµιουργία υβριδίων πατάτας που το καθιστά δυνατό. Ενώ τα υβρίδια είναι γνωστά για την ευρωστία και την παραγωγικότητά τους σε άλλες καλλιέργειες, στην πατάτα δεν ήταν δυνατή η παραγωγή τους µέχρι προσφάτως, λόγω της πολύπλοκης γενετικής βάσης του είδους και της ασυµβατότητας για αυτογονιµοποίηση, δυσκολεύοντας και καθυστερώντας την πρόοδο και τη δηµιουργία νέων βελτιωµένων ποικιλιών πατάτας (10-15 χρόνια). Χωρίς γενετική τροποποίηση, αλλά µε σύγχρονες τεχνικές, οι ερευνητές κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εµπόδια και να καταστήσουν εφικτή, απλούστερη και έως και επτά φορές ταχύτερη την παραγωγή βελτιωµένων (π.χ. ανθεκτικών σε κάποιο παθογόνο) ποικιλιών-υβριδίων, καθιστώντας παράλληλα τον αληθινό πατατόσπορο, που παράγεται από αυτά, γενετικά οµοιόµορφο και άρα εμπορεύσιμο.
Στην αγορά σε δύο περίπου χρόνια
«Αυτή η νέα πραγµατικότητα θα φέρει την επανάσταση στην καλλιέργεια πατάτας, ιδιαίτερα στις υπό ανάπτυξη χώρες, όπου το κόστος αγοράς των κονδύλων και η µειωµένη παραγωγή εξαιτίας ασθενειών που αυτοί φέρουν, δυσκολεύουν το έργο των παραγωγών», αναφέρει ο Pim Lindhout, υπεύθυνος του R&D τµήµατος της Solynta. «Αυτοί οι µικροσκοπικοί σπόροι θα µεταφέρονται ευκολότερα, θα µπορούν να συντηρηθούν για µεγάλα διαστήµατα χωρίς ειδικά ψυγεία και θα είναι απαλλαγµένοι από ασθένειες», δηλώνει ο Lindhout.
Το παραπάνω άρθρο είναι μέρος του νέου τεύχους του περιοδικού Fresher που κυκλοφορεί με την εφημερίδα Agrenda αυτό το Σαββατοκύριακο
