Με την εφαρµογή του νόµου χιλιάδες επιχειρήσεις µε οφειλές πάνω από 30.000 ευρώ πρέπει να κάνουν αίτηση πτώχευσης, διαφορετικά θα έχουν σοβαρές αστικές και ποινικές ευθύνες.
Αυτό σηµαίνει ότι θα µπορεί να γίνεται κατάσχεση, εκτέλεση, και εκκαθάριση και στην προσωπική περιουσία των φυσικών προσώπων των δανειστών και µάλιστα ότι αυτό θα αποτελεί προϋπόθεση για να έχουν οποιαδήποτε µελλοντική ευνοϊκή ρύθµιση. Στη ρύθµιση οι οφειλέτες θα πρέπει να είναι συνεπείς και τυπικοί, δηλαδή να πληρώνουν ανελλιπώς τις υποχρεώσεις τους, διαφορετικά κινδυνεύουν να δουν την περιουσία τους να χάνεται οριστικά. Συγκεκριµένα, η ρύθµιση χάνεται αν η καθυστέρηση φτάσει τις 3 µηνιαίες δόσεις ή το ληξιπρόθεσµο ποσό υπερβεί το 3% των συνολικών ρυθµισµένων οφειλών.
Ο νέος πτωχευτικός, που πυροδότησε µέχρι πρόταση µοµφής κατά του υπουργού Οικονοµικών Χρήστου Σταϊκούρα (απορρίφθηκε από τη Βουλή), ψηφίστηκε εν τέλει µέσω αντιδράσεων µε 158 θετικές ψήφους έναντι 140 αρνητικών από την Ολοµέλεια, αναδεικνύοντας δύο διαφορετικές και πλήρως αντιθετικές προσεγγίσεις.
Από τη µία πλευρά η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έκαναν λόγο για νοµοσχέδιο τοµή που βάζει τέλος στη µάστιγα του ιδιωτικού χρέους, ενώ από την άλλη πλευρά η αντιπολίτευση συνέκλινε στην άποψη πως ανοίγει ο δρόµος για µαζικούς πλειστηριασµούς αλλά και για την υποθήκευση στις τράπεζες των εισοδηµάτων µισθωτών και µικροµεσαίων καθώς θα πλέον και τα φυσικά πρόσωπα θα πτωχεύουν όπως οι επιχειρήσεις.
Ο οφειλέτης, εφόσον αποπληρώσει τα χρέη του σε έως 20 έτη µέσω εξωδικαστικής ρύθµισης, διασώζει ολόκληρη την περιουσία του, και όχι µόνο την πρώτη κατοικία και προστατεύει τα εισοδήµατά του. Ωστόσο, εάν ο οφειλέτης αδυνατεί να εξοφλήσει τα χρέη του, ακόµη και µε ευνοϊκή ρύθµιση, το διάστηµα αυτό, τότε έχει πτωχεύσει.
Σε αυτή την περίπτωση, ο νέος νόµος προβλέπει την απαλλαγή του από όλες τις οφειλές, έτσι ώστε να λάβει «2η ευκαιρία», ήτοι επιστρέφει απαλλαγµένος χρεών στην οικονοµική δραστηριότητα σε 1-3 έτη και τα χρέη του να µην µεταφερθούν στις επόµενες γενιές, οι οποίες µέχρι σήµερα οδηγούνταν στην αποποίηση κληρονοµιάς.
Ειδικά για την προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών µε ισχυρή ή πλήρη οικονοµική αδυναµία, ο νέος νόµος προβλέπει ίδρυση ιδιωτικού Φορέα, που θα αγοράζει την πρώτη κατοικία αυτών των νοικοκυριών και στη συνέχεια θα υποχρεούται να τους τη µισθώνει.
Όταν ο οφειλέτης προχωρά σε εξωδικαστική ρύθµιση των οφειλών του για να αποφύγει την πτώχευση, το κράτος παρέχει επιδότηση στα δάνεια πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών για 5 έτη. Έτσι παρέχεται βοήθεια στον οφειλέτη να αντεπεξέλθει στη συνολική ρύθµιση χρεών και να διασώσει ολόκληρη την περιουσία του.
Επιταχύνουν τις διαδικασίες πτώχευσης τα άρθρα 77 και 79
Το νοµοσχέδιο «υπόσχεται» γρήγορη κήρυξη πτώχευσης από τους πιστωτές για όλους και στο βάθος ταχύτατους πλειστηριασµούς πρώτων κατοικιών και επιχειρήσεων. Με το Άρθρο 79 παρ. 1 κάθε πιστωτής, όσο µικρή απαίτηση κι αν έχει, µπορεί να ξεκινήσει διαδικασία κήρυξης πτώχευσης απέναντι σε οποιοδήποτε πρόσωπο (έµπορο, αγρότη, νοικοκυριό, µισθωτό, συνταξιούχο, επιχειρηµατία). Εκ του παραλλήλου, µε το Άρθρο 77, ο νόµος ευκολύνει την αναγνώριση της παύσης πληρωµών που είναι η βασική οδός για την κήρυξη πτώχευσης και τη ρευστοποίηση. Αν το τελευταίο εξάµηνο κάποιο νοικοκυριό δεν έχει πληρώσει το 60% των ληξιπρόθεσµων οφειλών (για εµπόρους, µικρούς επιχειρηµατίες και αγρότες είναι το 40%) σε καθεµία τράπεζα, στο ∆ηµόσιο και σε κάθε ιδιώτη, βρίσκεται σε παύση πληρωµών και το δικαστήριο θα τον κηρύξει πτωχευµένο. Στο παρελθόν τέτοιου είδους πτώχευση αφορούσε µόνο όσους ασκούσαν οικονοµική δραστηριότητα και το αν βρίσκονταν σε παύση πληρωµών ήταν στην κρίση του δικαστηρίου.
Οι βασικές αλλαγές
Οι νέοι πτωχευτικοί κανόνες θα τεθούν σε εφαρµογή την 1η Ιανουαρίου 2021 διαφέρουν µε το ως σήµερα πτωχευτικό πλαίσιο στα εξής:
Πρώτον, δίνεται δυνατότητα και σε φυσικά πρόσωπα να πτωχεύσουν και να κάνουν νέα αρχή.
∆εύτερον, τα ευάλωτα νοικοκυριά µπορούν να µείνουν στην κατοικία τους µετά την πτώχευση µε επιδοτούµενο από το κράτος ενοίκιο για 12 έτη, ενώ µετά την περίοδο της µίσθωσης έχουν δικαίωµα επαναγοράς στην τρέχουσα εµπορική τιµή.
Τρίτον, επιδοτούνται για 5 έτη, υπό προϋποθέσεις, οι δόσεις δανείων µε υποθήκη το σπίτι του οφειλέτη, που ρυθµίζονται µε τον εξωδικαστικό.
Τέταρτον, όσοι πτωχεύουν µπορούν να κάνουν νέα αρχή, µε πλήρη απαλλαγή από τα χρέη τους σε έως 3 έτη έναντι 10 ετών που ισχύει σήµερα.
Πέµπτον, γίνονται πιο ελαστικά τα κριτήρια ως προς το ποσοστό των υποχρεώσεων που βρίσκονται σε καθυστέρηση για την υποβολή αίτησης πτώχευσης (από 50%+1 ευρώ σήµερα σε 40% ανά πιστωτή στο νέο πλαίσιο).
Έκτον, για πρώτη φορά προβλέπεται η δέσµευση µέρους του εισοδήµατος του προσώπου που πτώχευσε, κατά το ύψος που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσής του.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφορεί το Σάββατο 31 Οκτωβρίου.
