Ωστόσο, οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν να αυξάνουν την έκθεσή τους, όπως και οι ασιατικές, ωθούμενες από ένα ισχυρό και υγιές πελατολόγιο που αποφέρει υψηλό επιτοκιακό κέρδος. Αυτά προκύπτουν από την 20ή ετήσια έκθεση για τις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις των ελληνικών ναυτιλιακών της Petrofin Research.
Ειδικότερα, τα δανειακά χαρτοφυλάκια των ελληνικών και των ξένων τραπεζών προς την ελληνόκτητη ναυτιλία υποχώρησαν το 2020 κατά 6,24%. Το σύνολο των πιστώσεων διαμορφώθηκε στα 49,79 δισεκατομμύρια δολάρια έναντι 53,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2019. Οι ελληνικές τράπεζες, σύμφωνα με την Petrofin, αποτελούν τη μοναδική ομάδα τραπεζών διεθνώς που συνεχίζει να στηρίζει την ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας. Η τάση αυτή ξεκίνησε το 2017 και συνεχίστηκε και πέρυσι, και τα χαρτοφυλάκιά τους εμφανίζονται αυξημένα το προηγούμενο έτος κατά 19,7% – η μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων ετών. Οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες που έχουν γραφεία στην Ελλάδα συνέχισαν να μειώνουν την έκθεσή τους κυρίως εξαιτίας της εξόδου της DVB συνολικά από τον κλάδο.
Μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, τη μεγαλύτερη έκθεση στη ναυτιλία εμφανίζει η Τράπεζα Πειραιώς με σύνολο πιστώσεων 2,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ακολουθεί πολύ κοντά η Alpha Bank με χαρτοφυλάκιο 2,85 δισεκατομμυρίων. Οι δύο αυτές τράπεζες εμφανίζονται παράλληλα στην τρίτη και την τέταρτη θέση της συνολικής κατάταξης. Η Eurobank διαθέτει, σύμφωνα με την Petrofin, ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο 2,61 δισεκατομμυρίων και η Εθνική Τράπεζα 2,58 δισεκατομμυρίων.
Οι ξένες τράπεζες που δεν έχουν παρουσία στην Ελλάδα επίσης μείωσαν την έκθεσή τους. Ο συνολικός αριθμός των τραπεζών που χρηματοδοτεί την ελληνική ναυτιλία διαμορφώθηκε στις 56. Νεοεισερχόμενες τράπεζες εμφανίστηκαν από την Ιαπωνία, ενώ η Credit Suisse παραμένει ο μεγαλύτερος πιστωτής της ελληνικής ναυτιλίας παρά τη μείωση του χαρτοφυλακίου της κατά 16,8%.
«Η μείωση της έκθεσης των τραπεζών προς την ελληνόκτητη ναυτιλία αντανακλά το δύσκολο ρυθμιστικό και λειτουργικό περιβάλλον των τραπεζών κυρίως στην Ευρώπη, ενώ αντιθέτως στην Ασία τράπεζες αλλά και εταιρείες χρηματοδοτικών μισθώσεων λειτουργούν με μεγαλύτερη ευελιξία», σημειώνει ο Ted Petropoulos, επικεφαλής της Petrofin. «Οι ελληνικές τράπεζες αποτελούν την εξαίρεση, καθώς ωφελούνται ιδιαίτερα από τη βελτίωση της πιστοληπτικής τους αξιολόγησης, το χαμηλό συγκριτικά κόστος χρηματοδότησής τους και τις ελκυστικές αποδόσεις των πλήρως εξευγενισμένων πλέον χαρτοφυλακίων τους», προσθέτει. Πωλήσεις μεταχειρισμένων πλοίων, ίδια κεφάλαια, τοποθετήσεις από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και κυρίως εταιρείες χρηματοδοτικών μισθώσεων αποτελούν πλέον τους βασικούς αντικαταστάτες της παραδοσιακής τραπεζικής χρηματοδότησης.
Ωστόσο, η περσινή μείωση των πιστώσεων έχει και μία επιπλέον αιτία: «Οι υποκείμενοι παράγοντες πίσω από την πτώση μπορεί να αποδοθούν εν μέρει σε εξαιρετικές περιστάσεις, όπως οι επιπτώσεις της πανδημίας στο παγκόσμιο και διεθνές εμπόριο, καθώς και η αστάθεια της αγοράς και η γενική αβεβαιότητα. Οι φυσικοί περιορισμοί στα ταξίδια, στις συναντήσεις και στην ανάπτυξη νέου πελάτη πρόσθετης επιχείρησης πελατών έπαιξαν επίσης τον ρόλο τους» σημειώνει η Petrofin.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν αναγνωρίσει τη ναυτιλία ως βασική δανειοδοτική δραστηριότητα, υποστηριζόμενες από χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης και ελκυστικές αποδόσεις δανείων, και έχουν δημιουργήσει μερίδιο αγοράς στοχεύοντας τη βάση των πελατών τους και επεκτείνοντας σε ποιοτικά γνωστά ονόματα. «Τα παραπάνω δεν πρέπει να υπονοούν ότι οι Ελληνες ιδιοκτήτες είχαν οποιαδήποτε δυσκολία στη χρηματοδότηση των εξαγορών τους τόσο σε νεόδμητα όσο και σε μεταχειρισμένα πλοία», τονίζει ο Ted Petropoulos. Οι κινεζικές χρηματοδοτικές μισθώσεις ήταν γενικά διαθέσιμες, παρά την πανδημία. Εναλλακτικές πηγές κεφαλαίου αξιοποιήθηκαν επίσης και γενικά οι Ελληνες ιδιοκτήτες εξακολουθούν να απολαμβάνουν μια ευρεία επιλογή χρηματοδότησης, παρ’ όλο που ο παραδοσιακός τραπεζικός δανεισμός εξακολουθεί να είναι ο λιγότερο ακριβός.
Καθώς προχωρούσε το έτος, τα δάνεια σε επίπεδα χρηματοδότησης περιουσιακών στοιχείων (σχέση ιδίων κεφαλαίων / δανείων) πλησίασαν το 50%-55% για τραπεζικό δανεισμό και το 60%-65% για χρηματοδοτική μίσθωση. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του έτους η εμπιστοσύνη επέστρεψε τόσο για τράπεζες όσο και για πελάτες και ο όγκος χρηματοδότησης πλοίων αυξήθηκε.
