«Σε ατοµικό επίπεδο, όλοι αποδοκιµάζουν αυτούς που παίρνουν όλα τα ρολά χαρτί υγείας και όλα τα γάλατα από τα ράφια των σούπερ µάρκετ. Τι θα συµβεί όµως όταν ολόκληρες χώρες αρχίσουν να συµπεριφέρονται µε τον ίδιο τρόπο;» αναρωτιέται ο Γκίντεον Ράχµαν, οικονοµικός συντάκτης των Financial Times, θέλοντας να προσεγγίσει τον µεγαλύτερο ίσως κίνδυνο που αντιµετωπίζουν σε επίπεδο συνεργασίας οι ανεπτυγµένες οικονοµίες και ειδικά αυτή της ΕΕ.
Μέχρι στιγµής τα οικονοµικά µέτρα που έχουν ληφθεί από τα κράτη µέλη αντλούν κυρίως από τους κρατικούς προϋπολογισµούς. Βέβαια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα 37 δισ. ως ένα πρώτο πακέτο µέτρων κατά των οικονοµικών συνεπειών του κορωνοϊού αλλά και η ένεση ρευστότητας 750 δισ. ευρώ της ΕΚΤ που επιτρέπει την αγορά ιδιωτικού και δηµόσιου χρέους, αφήνουν ουσιαστικά περιθώρια στις ευρωπαϊκές τράπεζες -συµπεριλαµβανοµένων των ελληνικών – να εκµεταλλευτούν άµεσα τις προοπτικές που θα δώσει η φάση ανάκαµψης των οικονοµιών µετά το πέρας της κρίσης.
Κατά τα άλλα, προέκυψε την εβδοµάδα που πέρασε και ένα ταβάνι ως προς την πρόθεση των ισχυρών της ΕΕ να αντιµετωπιστεί συλλογικά η κρίση.Το πρώτο ρήγµα σηµειώθηκε µε αφορµή το λεγόµενο corona οµόλογο που ζήτησαν µέσω επιστολής τους προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, Σαρλ Μισέλ, οι ηγέτες της Ελλάδας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας, Ιρλανδίας, Βελγίου, Σλοβενίας και Λουξεµβούργου. Πρόκειται για ένα κοινό χρεόγραφο, που θα µπορούσε να εκδοθεί από ένα θεσµικό όργανο της ΕΕ. Αποστολή του θα είναι η συγκέντρωση κεφαλαίων µε στόχο τη σταθερή και µακροπρόθεσµη χρηµατοδότηση των πολιτικών που απαιτούνται για τις ζηµιές από την πανδηµία.
Το Βερολίνο και τα κράτη συνεργάτες του, Αυστρία, Ολλανδία και Φινλανδία, τοποθετήθηκαν αποφασιστικά κατά του ενδεχόµενου αυτού στην έκτακτη εαρινή Συνοδο Κορυφής την Πέµπτη 26 Μαρτίου, επιφυλασσόµενες ωστόσο για το επόµενο διάστηµα.
Στα του οίκου της όµως η γερµανική κυβέρνηση προχώρησε σε ένα γεναιόδωρο συµπλήρωµα του κρατικού προϋπολογισµού, µεγέθους 156 δισ. ευρώ, µέσω δανεισµού, αποφασίζοντας την άρση της πολιτικής «φρένου χρέους». Ο υπουργός Οικονοµικών Ολαφ Σολτς και ο υπουργός Οικονοµίας Πέτερ Αλτµάιερ παρουσίασαν ένα πακέτο µέτρων 122 δις ευρώ, εκ των οποίων 50 δις προορίζονται για βοήθεια σε µικροµεσαίες επιχειρήσεις και 10 δις για την υγεία. Το ανησυχητικό εδώ είναι ότι νωρίτερα, όταν η Γερµανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, απηύθυνε διάγγελµα στο έθνος, δεν αναφέρθηκε στην ΕΕ ούτε µία φορά.
Από την πλευρά της η Ιταλία, µε Πράξη Νοµοθετικού Περιεχοµένου, αποφάσισε να επενδύσει στο σύστηµα υγείας και σε οικονοµικά µέτρα για µικρούς επιχειρηµατίες και εργαζοµένους 25 δισ. ευρώ, ένα ποσό που ξεπερνά το ένα τέταρτο του συνολικού κόστους λειτουργίας του ιταλικού κράτους. Με άλλα λόγια, το έλλειµµα της γειτονικής χώρας ως το τέλος του έτους, όχι µόνο θα ξεπεράσει το 2,2% που έπειτα από σκληρές διαπραγµατεύσεις τους προηγούµενους µήνες, αλλά και το λαξευµένο σε µάρµαρο 3% της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Μια πρώτου µεγέθους δηλαδή ρήξη µε τους κανόνες της Ευρωζώνης. Μένει να φανεί στους επόµενους µήνες το πόσο επιεικείς θα είναι οι ευρωπαϊκοί θεσµοί µε την απόφαση της χώρας που δοκιµάζεται περισσότερο από κάθε άλλη από την πανδηµία.
Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, µια «ιστορική» συµφωνία, κατέληξαν σε ένα σχέδιο γιγαντιαίων διαστάσεων µε στόχο να ανακάµψει η αµερικανική οικονοµία. Πρόκειται για ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ» που προβλέπει δαπάνες ύψους 2 τρισεκατοµµυρίων δολαρίων για να ξεπεραστεί η κρίση την οποία προκαλεί η πανδηµία. Ωστόσο ήδη ο πρόεδρος Τραµπ αποκτά δεύτερες σκέψεις για την αξία αναστολής της οικονοµικής δραστηριότητας της χώρας, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά του ιού.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφόρησε το Σάββατο 28 Μαρτίου.
