Το να κάνουν οι αγρότες κι άλλες δουλειές εκτός φάρµας για να ενισχύσουν το εισόδηµά τους είναι σύνηθες και αφορά την πλειονότητα των αγροτικών εκµεταλλεύσεων στην ΕΕ, όµως αυτό οφείλεται στις χαµηλές αποδόσεις και αφορά ζήτηµα παραγωγικότητας. «Έχοντας µια εσφαλµένη διάγνωση της πολιτικής, µπορείτε να οδηγηθείτε σε ακατάλληλη απόκριση πολιτικής», λέει µε νόηµα ο διακεκριµένος αγροοικονοµολόγος Άλαν Μάθιους, στα «καλόπαιδα» όπως αποκαλεί τους τεχνοκράτες των Βρυξελών που εξετάζουν τους γεωργικούς δείκτες (∆ίκτυο δεδοµένων λογιστικής εκµετάλλευσης FADN), και υπόκεινται σε πιέσεις για να µην χαθεί από κάποιους το πολιτικό επιχείρηµα περί «αδύναµου γεωργικού εισοδήµατος».
Το θέµα αγροτικό εισόδηµα και ΚΑΠ πυροδότησε στο twitter του Άλαν Μάθιους πλήθος σχολίων, µία µελέτη για την περίπτωση της Λιθουανίας, που εξέταζε το ρόλο των µη γεωργικών δραστηριοτήτων στη σταθεροποίηση του διαθέσιµου αγροτικού εισοδήµατος. Στη συζήτηση ενεπλάκη η αφρόκρεµα της επιστηµονικής κοινότητας και τεχνοκρατών της ΕΕ.
«Το δίκτυο δεδοµένων λογιστικής εκµετάλλευσης FADN πρέπει να συλλέγει πληροφορίες για το εισόδηµα των µελών της οικογένειας εκτός γεωργίας, όπως γίνεται ήδη σε διάφορα κράτη µέλη. Αυτή η καλή ανάλυση των δεδοµένων της FADN για το γεωργικό εισόδηµα της Λιθουανίας δείχνει τι θα µπορούσε να γίνει αν η Γενική ∆ιεύθυνση Γεωργίας (DG AGRI) ήθελε πραγµατικά να παρακολουθεί τις τάσεις στο αγροτικό εισόδηµα», λέει ο Μάθιους.
Η εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση της µεταβλητότητας του οικογενειακού εισοδήµατος µε τη διάσπαση του διαθέσιµου αγροτικού εισοδήµατος (DFI) στο εισόδηµα εντός της εκµετάλλευσης, το εισόδηµα από τη στήριξη της παραγωγής και το εισόδηµα εκτός εκµετάλλευσης (OFI) µε την πάροδο του χρόνου. Η έρευνα επικεντρώνεται στο εισόδηµα εκτός εκµετάλλευσης, αξιολογώντας τον ρόλο του στο διαθέσιµο αγροτικό εισόδηµα, µε βάση τα µέσα καθαρά κέρδη. Έχουν αναφερθεί τρεις βασικοί δείκτες που συµφωνούν µε το δίκτυο FADN.
Διαβάστε επίσης: Χώρο για κονδύλια σε επιλέξιμα βοσκοτόπια αφήνουν οι προτεραιότητες της επερχόμενης ΚΑΠ
Τα αποτελέσµατα της έρευνας αποκάλυψαν τη σηµασία του µη γεωργικού εισοδήµατος. Το 2017, το 76% των οικογενειακών εκµεταλλεύσεων ασχολήθηκαν µε µη γεωργικές δραστηριότητες, υποδεικνύοντας, αφενός, ότι η µερική απασχόληση γίνεται πιο ελκυστική για τις λιθουανικές οικογενειακές αγροτικές εκµεταλλεύσεις. Από την άλλη πλευρά, η έρευνα αποκάλυψε ότι οι εκµεταλλεύσεις που ασχολούνται κυρίως µε µη γεωργικές δραστηριότητες αποδίδουν τα χαµηλότερα επίπεδα εισοδήµατος εντός της εκµετάλλευσης. Επιπλέον, το µη γεωργικό εισόδηµα τείνει να δίνει σταθερό εισόδηµα σε αρκετούς αγρότες, καθώς η πλειονότητα των οικογενειακών µοναδων δεν µπορεί να βασιστεί στο εισόδηµα από τη φάρµα ως τη µόνη πηγή εισοδήµατος. Έτσι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, που στοχεύουν στη στήριξη του βιώσιµου αγροτικού εισοδήµατος, πρέπει να ανταποκριθούν στις ανάγκες των αγροτών µερικής απασχόλησης.
«Υποστηρίξαµε (στο σχέδιο Flint και αλλού) ότι η DG Agri πρέπει να µην είναι όµηρος µερικών κρατών που εµποδίζουν την υποχρέωση συλλογής αυτών των δεδοµένων (και της αειφορίας). ∆εν υπάρχει όµως µια νοµική βάση», λέει ο Κρίζτζ Ποπ, οικονοµολόγος και πολιτικός σύµβουλος Μέλος Συµβουλίου RLI.
Σύµφωνα δε µε τον Ρούµο Μοέρες, καθηγητή Ευρωπαϊκού ∆ικαίου, Πρώην Γενικός ∆ιευθυντής του Γενικού Συµβουλίου Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το θέµα πρέπει να αντιµετωπιστεί µε προσοχή. «Η ΚΑΠ αφορά την υποστήριξη και την ανάπτυξη της γεωργίας ως οικονοµικής δραστηριότητας. Το εισόδηµα των νοικοκυριών είναι µάλλον θέµα κοινωνικής πολιτικής», υποστηρίζει µε tweet, µε τον Μάθιους να απαντά «Αρκετά δίκαιο, συµφωνήστε ότι ένας στόχος τοµεακού εισοδήµατος δεν έχει νόηµα. Όµως, η χαµηλή παραγωγικότητα της εργασίας είναι ένα πρόβληµα στη γεωργία και µπορεί να αντιµετωπιστεί µε επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο και διαρθρωτικές αλλαγές».
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφορεί το Σάββατο 8 Αυγούστου.
