Στα 60 χρόνια από την γέννησή της, η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ υποστηρίζει μια ανοιχτή αγορά για τα ευρωπαϊκά αγροδιατροφικά προϊόντα, παρέχοντας τρόφιμα υψηλής ποιότητας και οικονομικώς προσιτά στους πολίτες της. Βοηθάει επίσης στη διατήρηση ορισμένων από τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλειας τροφίμων και περιβάλλοντος στον κόσμο και συμβάλλει σε ζωντανές αγροτικές περιοχές.
Από την έναρξη της πανδημίας του κορονοϊού, ο γεωργικός τομέας της ΕΕ έχει δείξει την ανθεκτικότητά του. Η ΕΕ προσάρμοσε γρήγορα ορισμένους κανόνες στους κανονισμούς της ΚΑΠ για να βοηθήσει τους αγρότες που αγωνίζονται σε ολόκληρη την ΕΕ και υιοθέτησε μέτρα για τη διατήρηση της διανομής τροφίμων.
Αυτά τα μέτρα ήταν καίριας σημασίας για τη διασφάλιση ότι οι αγρότες της ΕΕ θα μπορούσαν να συνεχίσουν να παράγουν ποιοτικά, ασφαλή και οικονομικά τρόφιμα, ακόμη και κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η ΚΑΠ περιελάμβανε μέτρα για τη διατήρηση και την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών στην ΕΕ. Η χρηματοδοτική στήριξη, καθώς και η σύσταση δικτύων σε κοινοτικό επίπεδο σύμφωνα με την προσέγγιση LEADER, αποτελούν βασικά εργαλεία προκειμένου οι πλέον απομακρυσμένες περιοχές της Ευρώπης να εξακολουθήσουν να κατοικούνται, να εξυπηρετούνται αποτελεσματικά και να είναι ελκυστικές και για τον τουρισμό.
Η ΚΑΠ, έχει εξελιχθεί εδώ και δεκαετίες για να ανταποκρίνεται σε μια μεταβαλλόμενη αγορά, στις απαιτήσεις των καταναλωτών και σε παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη.
Η συμφωνία του 1962
Στις πρώτες μέρες του 1962, μετά από 140 ώρες συζητήσεων, οι υπουργοί των έξι ιδρυτικών χωρών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων συνήψαν μια συμφωνία που δίνει νομική ισχύ στην πρώτη κοινή αγροτική πολιτική στην Ευρώπη.
Οι αρχικοί στόχοι της πολιτικής περιλαμβάνονται στη Συνθήκη της Ρώμης και παραμένουν στο επίκεντρο της ΚΑΠ σήμερα:
- αύξηση της παραγωγικότητας και σταθεροποίηση των αγορών
- εξασφάλιση της διαθεσιμότητας τροφίμων σε λογικές τιμές
- παροχή δίκαιου βιοτικού επιπέδου στους αγρότες
Επίσης, κυρίαρχοι στόχοι της ΚΑΠ είναι οι εξής:
- στήριξη των γεωργών και βελτίωση της γεωργικής παραγωγικότητας, εξασφαλίζοντας σταθερή προσφορά τροφίμων σε προσιτές τιμές
- διασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης για τους γεωργούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- συμβολή στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων
- διατήρηση των αγροτικών περιοχών και των τοπίων σε όλη την ΕΕ
- διατήρηση της αγροτικής οικονομίας ζωντανής με την προώθηση της απασχόλησης στους τομείς της γεωργίας και των γεωργικών προϊόντων διατροφής και σε συναφείς τομείς.
Η γεωργία διαφέρει από πολλούς άλλους τομείς, διότι παρουσιάζει τις παρακάτω ιδιαιτερότητες:
- Παρά τη σημασία της παραγωγής τροφίμων, το εισόδημα των γεωργών είναι περίπου 40% χαμηλότερο σε σύγκριση με το μη γεωργικό εισόδημα.
- Η γεωργία εξαρτάται περισσότερο από τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα, σε σύγκριση με πολλούς άλλους τομείς.
- Υπάρχει ένα αναπόφευκτο χρονικό κενό μεταξύ της ζήτησης των καταναλωτών και της δυνατότητας των γεωργών να καλύψουν τη ζήτηση – η καλλιέργεια μεγαλύτερης ποσότητας σιταριού ή η παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας γάλακτος, αναπόφευκτα, απαιτεί κάποιο χρόνο.
Οι γεωργοί πρέπει να φροντίζουν να είναι οικονομικά αποδοτικοί και ταυτόχρονα οφείλουν να εργάζονται με βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο για να διατηρούν τα εδάφη μας και τη βιοποικιλότητα.
Οι επιχειρηματικές αβεβαιότητες και ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος της γεωργίας δικαιολογούν τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο δημόσιος τομέας για τους γεωργούς μας.
Η ΚΑΠ αναλαμβάνει δράση με τα ακόλουθα μέτρα:
- Εισοδηματική στήριξη μέσω άμεσων ενισχύσεων, που εξασφαλίζει τη σταθερότητα του εισοδήματος και αμείβει τους γεωργούς για τις φιλικές προς το περιβάλλον γεωργικές πρακτικές και την παροχή δημόσιων υπηρεσιών που υπό κανονικές συνθήκες δεν πληρώνουν οι αγορές, όπως η φροντίδα της υπαίθρου.
- Μέτρα για την αγορά, με σκοπό την αντιμετώπιση δυσχερειών της αγοράς, όπως, η απότομη πτώση της ζήτησης λόγω κινδύνου για την υγεία, ή η πτώση των τιμών λόγω προσωρινής πλεονασματικής προσφοράς στην αγορά.
- Μέτρα αγροτικής ανάπτυξης με εθνικά και περιφερειακά προγράμματα για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών και προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές.
