Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), που θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2023, έχει σχεδιαστεί για να διαμορφώσει τη μετάβαση σε έναν βιώσιμο, ανθεκτικό και σύγχρονο ευρωπαϊκό γεωργικό τομέα.
Ο προϋπολογισμός της νέας ΚΑΠ 2023-2037 ανέρχεται σε 270 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα δύο σχέδια που εγκρίθηκαν σήμερα αντιπροσωπεύουν συνολικό προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 8,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, με 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ για την Τσεχία και 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ για τη Σλοβακία. Από τον συνολικό προϋπολογισμό της ΕΕ αυτών των δύο χωρών, 3 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους και οικολογικά προγράμματα και περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ για νέους αγρότες.
Βασικός στόχος του Στρατηγικού Σχεδίου της Τσεχίας είναι η δικαιότερη κατανομή και η αποτελεσματικότερη στόχευση της εισοδηματικής στήριξης. Οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα λάβουν αναδιανεμητική στήριξη για τα πρώτα 1500 στρέμματα τους με στόχο τη βελτίωση της κερδοφορίας των μικρομεσαίων εκμεταλλεύσεων. Περίπου το 54% των τσεχικών εκμεταλλεύσεων θα λάβει επίσης πρόσθετη στήριξη για τομείς που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες δυσκολίες, όπως οι τομείς του γάλακτος και του βοείου κρέατος. Όσον αφορά τις περιβαλλοντικές προτεραιότητες, δίνεται έμφαση στην προστασία των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας. Οι επιφάνειες των μη παραγωγικών περιοχών και οι ολοκληρωμένες μέθοδοι παραγωγής που περιορίζουν τη χρήση φυτοφαρμάκων θα αναπτυχθούν σε περισσότερα από 40 000 εκτάρια. Σύμφωνα με το σχέδιο της Τσεχίας, η γεωργική περιοχή με υποστήριξη της ΚΓΠ για τη βιολογική γεωργία θα πρέπει να αυξηθεί από το σημερινό 16% σε 21% έως το 2027. Τέλος, η ΚΓΠ θα επενδύσει σε αγροτικές περιοχές για να επιβραδύνει την ερήμωση και να ενισχύσει την αγροτική απασχόληση. Αναμένεται ότι θα δημιουργηθούν περισσότερες από 1700 θέσεις εργασίας χάρη στη χρηματοδότηση της ΚΓΠ.
Το Σχέδιο της Σλοβακίας στοχεύει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας του γεωργικού τομέα, προστατεύοντας παράλληλα τους φυσικούς πόρους. Εισάγει ανώτατο όριο στις άμεσες πληρωμές με βάση το μέγεθος της εκμετάλλευσης και αναδιανεμητική στήριξη για τις μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις. Μια πρόσθετη ετήσια στήριξη 370 εκατομμυρίων ευρώ θα βοηθήσει τους Σλοβάκους αγρότες σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικούς περιορισμούς, καθώς το 61% της σλοβακικής γεωργικής γης ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Με τη βοήθεια της στήριξης της ΚΓΠ, το Σλοβακικό Σχέδιο φιλοδοξεί να έχει το 20% της γεωργικής γης της να καλλιεργείται βιολογικά έως το 2030. Επιπλέον, σχεδόν το 64% των κτηνοτροφικών μονάδων θα επωφεληθούν από τα κονδύλια της ΕΕ για τη μείωση της χρήσης αντιβιοτικών και την υποστήριξη των ανώτερων ζώων πρότυπα ευημερίας. Η αγροτική ανάπτυξη αποτελεί επίσης μεγάλο μέρος του σχεδίου της Σλοβακίας, καθώς θα υποστηρίξει τη δημιουργία 1500 θέσεων εργασίας και 430 αγροτικών επιχειρήσεων. Τέλος, περισσότερα από 10.000 άτομα θα έχουν πρόσβαση σε συμβουλές και κατάρτιση, ιδίως όσον αφορά την ψηφιοποίηση και τη βιώσιμη γεωργία.
Στο πλαίσιο της αναθεωρημένης πολιτικής, η χρηματοδότηση θα κατανεμηθεί δικαιότερα μεταξύ των εκμεταλλεύσεων, με έμφαση στις μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις, καθώς και στους νέους αγρότες. Επιπλέον, οι αγρότες θα υποστηριχθούν για να υιοθετήσουν την καινοτομία, από τη γεωργία ακριβείας έως τις αγροοικολογικές μεθόδους παραγωγής. Υποστηρίζοντας συγκεκριμένες δράσεις σε αυτούς και σε άλλους τομείς, η νέα ΚΓΠ μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο για την επισιτιστική ασφάλεια και τις αγροτικές κοινότητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Σύμφωνα με τη Κομισιόν, η νέα ΚΑΠ ενσωματώνει έναν πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο εργασίας. Οι χώρες της ΕΕ θα εφαρμόσουν εθνικά στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ, συνδυάζοντας χρηματοδότηση για στήριξη του εισοδήματος, αγροτική ανάπτυξη και τομεακά προγράμματα. Κατά τον σχεδιασμό του στρατηγικού του σχεδίου ΚΑΠ, κάθε κράτος μέλος επέλεξε από ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων σε επίπεδο ΕΕ, προσαρμόζοντάς τες και στοχεύοντάς τες για να ανταποκριθούν στις συγκεκριμένες ανάγκες και τις τοπικές συνθήκες. Η Επιτροπή έχει αξιολογήσει εάν κάθε σχέδιο στοχεύει στους δέκα βασικούς στόχους της ΚΑΠ, οι οποίοι αφορούν κοινές περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Τα σχέδια πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τη νομοθεσία της ΕΕ και θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ, όπως ορίζονται στις στρατηγικές Farm to Fork και Βιοποικιλότητα της Επιτροπής.
