Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν βοηθήσει τον προγραμματισμό της σποράς, με τις περιοχές που προορίζονται για καλλιέργειες σιταριού και κριθαριού να είναι παρόμοιες με αυτές της περιόδου 2023-24. Ωστόσο, αναμένεται μια μικρή μείωση των εκτάσεων συγκομιδής ελαιοκράμβης, λόγω των πιθανών ξηρών συνθηκών που επικρατούν σε πολλές περιοχές κατά την κρίσιμη περίοδο ανάπτυξης των καλλιεργειών. Η Ισπανία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι οι χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο σε αυτό το πρώιμο στάδιο, αλλά και τα δύο τρίτα των χειμερινών καλλιεργειών της Γαλλίας, λόγω των χαμηλότερων από τον κανονικό αποθέσεων νερού στο έδαφος.
Τα στοιχεία παραγωγής σιτηρών της περιόδου 2023-24 ενημερώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για τα 27 κράτη μέλη. Η παραγωγή μαλακού σίτου αυξήθηκε ελαφρά σε σχέση με την πρόβλεψη του Σεπτεμβρίου, όπως και η παραγωγή καλαμποκιού και ελαιοκράμβης, αντίθετα, η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε λόγω των απογοητευτικών αποδόσεων της καλλιέργειας προς το τέλος της σεζόν.
Η συνολική συγκομιδή μαλακού σιταριού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανήλθε στους 125,5 εκατομμύρια τόνους (Mt), αυξημένη κατά 125,3Mt από την ενημέρωση του προηγούμενου μήνα. Η συνολική καλλιεργούμενη έκταση έφτασε τα 21,75 εκατομμύρια εκτάρια (Mha) και η μέση απόδοση τους 5,77 τόνους ανά εκτάριο (t/ha). Αυτό δηλώνει συνολική μείωση παραγωγής ύψους 125,8Mt, έκτασης 21,93Mha και μέσης απόδοσης 5,74 t/ha, σε σύγκριση με την προηγούμενη σεζόν. Παρόλα αυτά, η παραγωγή είναι υψηλότερη όταν συγκρίνεται με τον πενταετή μέσο όρο, παραγωγής 124,3Mt, έκτασης 21,67Mha και μέσης απόδοσης 5,79 t/ha.
Η Γερμανία βρίσκεται στη δεύτερη θέση στην ευρωπαϊκή κατάταξη όσον αφορά την παραγωγή μαλακού σίτου, με συνολική συγκομιδή 21,2 εκατομμυρίων τόνων (Mt) και έκτασης 2,84 εκατομμυρίων εκταρίων (Mha). Την προηγούμενη σεζόν η παραγωγή βρισκόταν στους 22,2Mt και σε έκταση 2,94Mha ενώ ο πενταετής μέσος όρος της χώρα είναι 21,7Mt.
Οι καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο της συγκομιδής αποτέλεσε μεγάλο πρόβλημα για τους γερμανούς παραγωγούς φέτος και οδήγησε στην παραγωγή σπόρων χαμηλότερης περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και υψηλότερου, από τα επιτρεπτά όρια, ποσοστού σίτου που προορίζεται για ζωοτροφές. Η παραγωγή μαλακού σίτου στη Γερμανία για την τρέχουσα σεζόν ανέρχεται στους 7,45 τόνους ανά εκτάριο (t/ha), ποσοστό που είναι 1,4% χαμηλότερο από την περσινή συγκομιδή, αλλά 1,2% υψηλότερο από τον μέσο όρο των προηγούμενων πέντε ετών.
Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Πολωνία με παραγωγή μαλακού σιταριού ύψους 12,65 εκατομμυρίων τόνων (Mt) από εκτάσεις 2,43 εκατομμυρίων εκταρίων (Mha) και μέσων αποδόσεων 5,21 τόνων ανά εκτάριο (t/ha). Η τελική παραγωγή της χώρας είναι κατά 5,2% χαμηλότερη από την περσινή σοδειά των 13,3Mt, αλλά υψηλότερη κατά 6,6% από τον πενταετή μέσο όρο της χώρας που ανέρχεται στους 11,9Mt.
Η Ρουμανία, έχασε για λίγο τη θέση της μεταξύ της τριάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνοντας φέτος ρεκόρ παραγωγής 10,5Mt μαλακού σίτου, σε έκταση 2,23Mha και με μέση απόδοση 4,69 t/ha. Η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία, αναμένεται να έχουν τελική παραγωγή άνω των 5 εκατομμυρίων τόνων φέτος. Συνήθως, σε αυτήν την ομάδα παραγωγής, περιλαμβάνεται και η Ισπανία, αλλά λόγω της καταστροφικής ξηρασίας, καθ' όλη τη διάρκεια της φετινής σεζόν, παρατηρήθηκε μείωση της παραγωγής κατά 55% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της χώρας τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η συνολική παραγωγή κριθαριού, για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ανήλθε σε 47,5 εκατομμύρια τόνους (Mt), σε σύγκριση με την εκτίμηση του Σεπτεμβρίου που ήταν 48,4Mt, και αποτελεί την χαμηλότερη παραγωγή από το 2010. Αυτό αντιστοιχεί σε μείωση κατά 7,7%, από τα 51,5 εκατομμύρια τόνους (Mt) παραγωγής της προηγούμενης σεζόν και ελάττωση κατά 9,2% από τον πενταετή μέσο όρο, των 52,3 εκατομμυρίων τόνων. Η εκτιμώμενη έκταση συγκομιδής κριθαριού είναι 10,33 εκατομμύρια εκτάρια (Mha), που είναι παρόμοια με την προηγούμενη σεζόν, αλλά 4,5% χαμηλότερα από τον πενταετή μέσο όρο, των 10,82 εκατομμυρίων εκταρίων. Η φετινή απόδοση έφτασε τους 4,6 τόνους ανά εκτάριο (t/ha), δηλαδή χαμηλότερη από τους 5 τόνους ανά εκτάριο (t/ha) της προηγούμενης σεζόν και του πενταετούς μέσου όρου των 4,94 τόνων ανά εκτάριο (t/ha).
Οι τρεις σημαντικότερες χώρες παραγωγής κριθαριού της ΕΕ είναι η Γαλλία, η Γερμανία και η Ισπανία, που συνολικά αποτελούν το 60% της ετήσιας παραγωγής κριθαριού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παραγωγή κριθαριού στη Γαλλία, φέτος, έφτασε τους 12,1 εκατομμύρια τόνους (Mt), με 1,8 εκατομμύρια εκτάρια (Mha) καλλιεργούμενων εκτάσεων και μέσης απόδοσης 6,82 τόνων ανά εκτάριο (t/ha). Αυτά τα στοιχεία συγκρίνονται με τα περσινά που ανέρχονταν σε 11,3Mt, έκτασης 1,87Mha και μέσης απόδοσης 6,07 t/ha. Ο πενταετής μέσος όρος βρίσκεται στους 13Mt, έκτασης 1,84Mha και μέσης απόδοσης 7,06 t/ha.
Παραδοσιακά, η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη χώρα παραγωγής κριθαριού της ΕΕ, πλέον όμως η ζυγαριά κλίνει προς όφελος της Γαλλίας, από το 2008 και μετά. Μέσα σε αυτά τα χρόνια η Γερμανία κατάφερε να κατακτήσει την πρώτη θέση μόνο τρεις φορές. Η φετινή παραγωγή κριθαριού στη Γερμανία εκτιμάται στους 11 εκατομμύρια τόνους (Mt), ελαφρώς μειωμένη από πέρσι, αλλά και 4,3% χαμηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο των 11,5Mt.
Η φετινή παραγωγή κριθαριού στην Ισπανία ζημιώθηκε ιδιαίτερα από την ξηρασία. Η σοδειά για την περίοδο 2023/24 ανήλθε στους 4 εκατομμύρια τόνους (Mt), από συνολικές εκτάσεις 2,36 εκατομμυρίων εκταρίων (Mha) και μέσης απόδοσης 1,71 τόνων ανά εκτάριο (t/ha). Την προηγούμενη σεζόν, η σοδειά ήταν 6,6Mt και η μέση απόδοση 2,78 t/ha. Ο μέσος όρος των προηγούμενων πέντε ετών ήταν 6,9Mt και με μέση απόδοση 2,56 t/ha. Κατά την περίοδο 2020/21, η Ισπανία παρήγαγε εντυπωσιακά 10,9Mt κριθαριού, ποσότητα που ξεπέρασε ακόμη και την Γερμανία και την Γαλλία, για τη σεζόν.
Η ελαιοκράμβη αποτελεί τη μεγαλύτερη καλλιέργεια ελαιούχων σπόρων στην ΕΕ-27, αντιστοιχώντας περίπου στο 60% της συνολικής παραγωγής. Η φετινή σοδειά εκτιμάται στους 19,8 εκατομμύρια τόνους (Mt), ελαφρώς αυξημένη από τους 19,6Mt της περσινής σεζόν, αλλά και 14,6% υψηλότερη από το μέσο όρο της περιόδου 2018-19, που ήταν 17,3Mt. Η εκτιμώμενη έκταση καλλιεργειών ελαιοκράμβης φέτος ανήλθε σε 6,2 εκατομμύρια εκτάρια (Mha), αυξημένη κατά 5,2% από τα 5,89Mha της περιόδου 2022-23 και 12,4% υψηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο έκτασης 5,51Mha. Η μέση απόδοση ανέρχεται σε 3,19 τόνους ανά εκτάριο (t/ha), χαμηλότερη από τους 3,32 t/ha της περσινής σεζόν, αλλά υψηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο των 3,12 t/ha.
Η Γαλλία και η Γερμανία εναλλάσσουν τακτικά την πρώτη θέση ως οι μεγαλύτερες χώρες παραγωγής λαδιού ελαιοκράμβης στην ΕΕ-27. Για τη σεζόν 2023-24 η Γαλλία απέσπασε τον τίτλο. Οι τιμές για τη φετινή σεζόν, την περσινή και τον πενταετή μέσο όρο είναι 4,3 εκατομμύρια τόνοι (Mt), 1,35 εκατομμύρια εκτάρια (Mha) και 3,17 τόνοι ανά εκτάριο (t/ha)· 4,5 Mt, 1,23 Mha, 3,67 t/ha· και 3,8 Mt, 1,15 Mha, 3,29 t/ha αντίστοιχα. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για τη Γερμανία, με την ίδια σειρά, είναι 4,2 Mt, 1,17 Mha, 3,63 t/ha· 4,3 Mt, 1,09 Mha, 3,95 t/ha· και 3,6 Mt, 1,02 Mha και 3,51 t/ha.
Η κύρια καλοκαιρινή καλλιέργεια σε ολόκληρη την Ευρώπη, είναι το καλαμπόκι, με τη φετινή σοδειά να εξελίσσεται ακόμα σε πολλές περιοχές. Η εκτιμώμενη έκταση συγκομιδής είναι 8,47 εκατομμύρια εκτάρια (Mha) και μέση απόδοση 7,07 τόνους ανά εκτάριο (t/ha) και αναμένεται να ανέλθει στους 59,9 εκατομμύρια τόνους (Mt). Η καλλιεργούμενη έκταση την περσινή σεζόν ήταν 8,84Mha, αλλά η μέση απόδοση ήταν μόλις 6,01 t/ha, με αποτέλεσμα σε τελική παραγωγή 53,1 Mt. Ωστόσο, ο μέσος όρος των εκτάσεων καλαμποκιού, των προηγούμενων πέντε ετών, ήταν 9Mha και η μέση απόδοση 7,69 t/ha. Συνεπώς, η μέση παραγωγή ήταν υψηλότερη κατά 15% από τους 68,9Mt του 2023/24.
Η Γαλλία είναι ο βασιλιάς του καλαμποκιού στην Ευρώπη, και η παραγωγή φέτος αναμένεται να ανέλθει σε 12 εκατομμύρια τόνους (Mt) από έκταση 1,3 εκατομμυρίων εκταρίων (Mha) με εντυπωσιακή μέση απόδοση 9,16 τόνων ανά εκτάριο (t/ha). Η παραγωγή αυξήθηκε κατά 9,6% σε σχέση με την περσινή σεζόν που ήταν 11Mt, έκτασης 1,46Mha και μέσης απόδοσης 7,53 t/ha. Ο πενταετής μέσος όρος ανέρχεται σε 13,1Mt, εκτάσεων 1,5Mha και μέσων αποδόσεων 8,74 t/ha. Η Ρουμανία και η Πολωνία αποτελούν και αυτές σημαντικές χώρες παραγωγής καλαμποκιού και η παραγωγή για φέτος αναμένεται στους 9,2Mt για την κάθε μια.
Πηγή: UkrAgroConsult