Νωρίτερα την Τρίτη, ανώτερος αξιωματούχος είπε στο Reuters ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να παραιτηθεί από τις αγροτικές επιδοτήσεις της ΕΕ με αντάλλαγμα τη χαλάρωση των απαιτήσεων της Πράσινης Συμφωνίας κατά τις ενταξιακές συνομιλίες που ξεκινούν τον επόμενο μήνα.
«Οι όροι ένταξης του αγροτικού τομέα της Ουκρανίας στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της ΕΕ θα καθοριστούν κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης», ανέφεραν σε ξεχωριστές δηλώσεις ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Olha Stefanishyna και ο υπουργός Γεωργίας Mykola Solsky. «Δεν μπορεί να γίνει λόγος για εγκατάλειψη επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων, καθώς οι κανόνες πρέπει να είναι ίδιοι για όλους», ανέφεραν.
Η Ουκρανία, η οποία διαθέτει ένα τεράστιο αγροτικό συγκρότημα ικανό να θρέψει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, προσκλήθηκε να ενταχθεί στην ΕΕ πέρυσι και θα ξεκινήσει τομεακές συνομιλίες για την ένταξή της τον Μάρτιο για να εναρμονίσει τη νομοθεσία της με τις απαιτήσεις της ΕΕ. Η ενσωμάτωση του τεράστιου αγροτικού τομέα της Ουκρανίας, ο οποίος πριν από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας το 2022 ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος προμηθευτής σιτηρών στον κόσμο, στην ΕΕ είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά.
Το Κίεβο θα μπορούσε να είναι επιλέξιμο για 96,5 δισεκατομμύρια ευρώ (104 δισεκατομμύρια δολάρια) σε επιδοτήσεις από την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ για επτά χρόνια, εάν εφαρμοστούν οι ισχύοντες κανόνες σε μια διευρυμένη ένωση.
«Μου φαίνεται ότι η ιδανική διαπραγματευτική στρατηγική (είναι να επιτευχθούν) λιγότεροι περιορισμοί στο εμπόριο, λιγότεροι περιορισμοί στο περιβάλλον (για Ουκρανούς αγρότες) και είμαστε πρόθυμοι να το ανταλλάξουμε με επιδοτήσεις», είπε ο αξιωματούχος.
Ο αξιωματούχος ζήτησε την ανωνυμία του για να συζητήσει ευαίσθητα θέματα. Ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν απάντησε αμέσως αίτημα για σχόλιο.
«Πρέπει να προστατεύσουμε την ανταγωνιστικότητά μας, δεν πρέπει να κάνουμε γραφειοκρατία που θα σταματούσε την ανάπτυξη ειδικά υπό τις συνθήκες μας – για παράδειγμα, να πάρουμε δέκα περιβαλλοντικά πιστοποιητικά για κάτι μικρό».
Ο αγροτικός τομέας είναι ζωτικής σημασίας για την ταλαιπωρημένη οικονομία της Ουκρανίας εν καιρώ πολέμου και προπολεμικά, σε όρους αξίας, τα σιτηρά αντιπροσώπευαν το ήμισυ του συνόλου των ουκρανικών εξαγωγών.
Η Ουκρανία πουλά ήδη σημαντικό μέρος της γεωργικής της παραγωγής στην ΕΕ και ως μέλος οι εξαγωγές της δεν θα υπόκεινται σε δασμούς ή ποσοστώσεις.
Οι συνομιλίες έρχονται σε μια ευαίσθητη στιγμή, με αγρότες σε όλη την Ευρώπη να βγαίνουν στους δρόμους σε ένδειξη διαμαρτυρίας τις τελευταίες εβδομάδες για τους κανονισμούς της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία για την καλή διαβίωση των ζώων και τη χρήση φυτοφαρμάκων, καθώς και για την ανάγκη να αφεθεί το 4% της αγρανάπαυσης.
Οι πληρωμές επιδοτήσεων προς το Κίεβο θα μπορούσαν επίσης να αναγκάσουν τις περικοπές των γεωργικών επιδοτήσεων προς τα υπάρχοντα κράτη μέλη κατά περίπου 20%, ανέφεραν οι Financial Times το περασμένο φθινόπωρο.
Η απόφαση της ΕΕ να παραιτηθεί από τους εισαγωγικούς δασμούς σε όλα τα ουκρανικά τρόφιμα το 2022 έχει ήδη πυροδοτήσει διαμαρτυρίες στα γειτονικά μέλη του μπλοκ, καθώς οι αγρότες αγωνίζονται να ανταγωνιστούν με φθηνότερα ουκρανικά αγροτικά προϊόντα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο μήνα δήλωσε ότι θα επεκτείνει την αναστολή των εισαγωγικών δασμών της στις ουκρανικές εξαγωγές.
Ωστόσο, πρότεινε επίσης μέτρα για τον περιορισμό των εισαγωγών γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία και προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες για αγρανάπαυση σε μια προσπάθεια να καταπνίξουν τις διαμαρτυρίες των θυμωμένων αγροτών στη Γαλλία και σε άλλα μέλη της ΕΕ.
Η χαλάρωση των αυστηρών περιβαλλοντικών κανονισμών, οι νέες επιδοτήσεις και οι χαμηλότεροι φόροι είναι τα βασικά αιτήματα που θέτουν οι διαμαρτυρόμενοι Ευρωπαίοι αγρότες, οι οποίοι πιστεύουν ότι τέτοια μέτρα θα τους προστατεύσουν από εξωτερικούς ανταγωνιστές όπως η Ουκρανία.
Πολλοί Ουκρανοί αγρότες πιστεύουν ότι η ένταξη στην ένωση θα τους έδινε πρόσβαση σε μεγάλης κλίμακας επιδοτήσεις, οι οποίες θα αύξαναν τη συγκομιδή τους και θα απέφεραν περισσότερα έσοδα. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματούχοι λένε ότι οι επιδοτήσεις θα μπορούσαν αντίστροφα να παίξουν εναντίον της Ουκρανίας.
«Νομίζω ότι είναι πρόβλημα. Οι επιδοτήσεις στη γεωργία παίζουν πολύ συχνά κακό ρόλο όταν γίνονται παυσίπονο και τις συνηθίζεις», είπε ο αξιωματούχος. Οι Ουκρανοί αγρότες θα μπορούσαν να γίνουν λιγότερο δυναμικοί, είπε η πηγή. «Όταν ζεις σε ένα σύστημα επιδοτήσεων, είσαι δεμένος μαζί τους. Αν έχεις επιδότηση για τα καρότα, τότε θα φυτεύονται μόνο καρότα», σημείωσε.
