Λίγο πριν τα αποκαλυπτήρια της μεταρρύθμισης, που κινείται στο πλαίσιο της νομοθεσίας Egalim, τα γαλλικά μέσα ενημερώσης έθεταν το ερώτημα αν θα καταφέρει δύο μήνες πριν τις Ευρωεκλογές, να κατευνάσει την οργή του αγροτικού κόσμου που ζητά εκτός από την απλοποίηση και την ευελιξία από σκληρές «πράσινες» επιλογές της ΚΑΠ, ρυθμίσεις που θα τους επιτρέπουν να ζουν από το επάγγελμα τους.
Στη Γαλλία, η φωτιά από τις αντιδράσεις των αγροτών εξακολουθεί να σιγοκαίει και μια σπίθα μπορεί να είναι αρκετή για να την ξαναρχίσει. Το εγχείρημα για να υιοθετηθεί το νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο είναι εξαιρετικά δύσκολο και το πολιτικό κόστος στην αντίθετη περίπτωση μπορεί να είναι πολύ βαρύ για την κυβέρνηση Μακρόν. Μάλιστα, τα πυρά που εκτοξεύονται είναι και από τις δύο πλευρές, τόσο από την αριστερά - που καταγγέλλει την εγκατάλειψη της οικολογίας - όσο και από τη δεξιά - που πιστεύει ότι το έργο δεν προστατεύει επαρκώς τη γαλλική γεωργία.
Ο Γάλλος υπουργός λίγο πριν τα αποκαλυπτήρια της νέας αγροτικής μεταρρύθμισης σε συνέντευξη τύπου στο La France Agricole, ανέφερε πως ο νέος νόμος θα δίνει απάντηση στις προσδοκίες των εκμεταλλεύσεων. Το κείμενο του νόμου επιδιώκει τρεις στόχους:
- Την εγκατάσταση 20.000 νεοεισερχόμενων ετησίως.
- Την απλοποίηση της καθημερινότητας των αγροτών.
- Την επαναβεβαίωση της επισιτιστικής κυριαρχίας της χώρας.
Αναδιαμορφωμένο πολλές φορές, για ενσωματώσει τα αιτήματα των θυμωμένων αγροτών, το κείμενο της 3 Απριλίου θα δοθεί στους βουλευτές για αξιολόγηση από τις 29 Απριλίου, στη συνέχεια θα συζητηθεί σε δημόσια συνεδρίαση στην Εθνοσυνέλευση στις 13 Μαΐου και, τέλος, στη Γερουσία στο Ιούνιο. Με φόντο την υπεράσπιση της διατροφικής κυριαρχίας της χώρας, το έργο, το οποίο κινδυνεύει να τροποποιηθεί, στοχεύει στη διευκόλυνση της εγκατάστασης νέων γενεών, αλλά και στην απλοποίηση της ζωής όλων και στην αύξηση των δεξιοτήτων. Ο σκοπός; Να ψηφιστεί ο νόμος πριν το καλοκαίρι... Εν τω μεταξύ, οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι θα μπορούσαν κάλλιστα να το τροποποιήσουν. Εάν η τελική έκδοση είναι επομένως ακόμα αβέβαιη, οι κύριοι άξονες είναι γνωστοί. Το Υπουργείο Γεωργίας και Κυριαρχίας Τροφίμων ήταν προφανώς υπεύθυνο για τη δημοσιοποίηση του.
Για να ενισχύσει την έννοια της επισιτιστικής κυριαρχίας, το κείμενο, το οποίο φέρει τον τίτλο: «Σχέδιο νόμου προσανατολισμού για την κυριαρχία σε γεωργικά θέματα και η ανανέωση γενεών στη γεωργία», προϋποθέτει εξαρχής την αναγνώριση της γεωργίας (καθώς και της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας ) ως μείζον γενικό συμφέρον για τη χώρα, σύμφωνα με την υπόσχεση του πρωθυπουργού Gabriel Attal.
Το κείμενο επιχειρεί επίσης να απαντήσει σε πολλά ζητήματα, τόσο για τους ίδιους τους αγρότες όσο και για τη χώρα. Έτσι, περιλαμβάνει πολλά στοιχεία απλοποίησης. Αυτό ισχύει για τους φράκτες, των οποίων η πολυπλοκότητα, ακόμη και η ασυνέπεια, των συσκευών είχε επισημανθεί ευρέως κατά τις διαδηλώσεις των αγροτών στην αρχή του έτους, καθώς και για τις δεξαμενές νερού, οι οποίες επίσης έχουν προκαλέσει διαμάχες σε αρκετές περιπτώσεις. Έτσι, οι φράκτες θα αποτελέσουν αντικείμενο ενιαίου καθεστώτος «για την εξασφάλιση των αγροτών στις πρακτικές τους», διευκρινίζει το Υπουργείο Γεωργίας, αλλά και για τη διαφύλαξη και ανάπτυξή τους, στο όνομα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της διατήρησης της βιοποικιλότητας. Το ίδιο και για τις δεξαμενές νερού αλλά και για τα κτηνοτροφικά κτίρια: θα απαιτηθεί το τεκμήριο του επείγοντος, με στόχο την επιτάχυνση της δικαστικής προσφυγής σε θέματα διαφωνίας για έργα.
Τέλος, το καθεστώς κυρώσεων για περιβαλλοντικές ζημίες θα μειωθεί de facto, με αναθεώρηση των διαδικασιών και της κλίμακας των κυρώσεων. Πολλοί αγρότες είχαν μάλιστα αναφέρει «επιδρομές» από επιθεωρητές που μερικές φορές τελείωναν με μια νύχτα στο σταθμό, χωρίς να ξεχνούν τις ποινικές κυρώσεις στη συνέχεια…
Προώθηση της ανανέωσης των γενεών
Επιπλέον, για να ανταποκριθεί σε άλλες προκλήσεις, που αφορούν ολόκληρη τη χώρα, ο προτεινόμενος νόμος στοχεύει στην προώθηση της ανανέωσης των γενεών με ειδικά πριμ για τις μεταβιβάσεις.
Αρκεί να πούμε ότι σχεδόν οι μισοί από τους 500.000 αγρότες και συν-αγρότες στη Γαλλία σήμερα αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν έως το 2030. Σε μια συνέντευξη στο Les Échos, ο Υπουργός Γεωργίας και Κυριαρχίας Τροφίμων, Marc Fesneau, είπε , ενώ επεσήμανε τις διαφορές μεταξύ των τομέων και μεταξύ περιφερειών, εκτιμάται ότι «το ένα τρίτο των αναχωρήσεων δεν καλύπτεται» προς το παρόν.
Ενθαρρύνση προς το αγροτικό επάγγελμα
Η προσέλκυση νεοεισερχόμενων στη γεωργία είναι βασική προϋπόθεση, όμως ο στόχος είναι να πείστουν ότι η γεωργία μπορεί να αποφέρει αξιοπρεπές εισόδημα στους παραγωγούς. Το τρέχον νομοσχέδιο περιλαμβάνει, πέρα από ένα πτυχίο αγροτοκαλλιέργειας, ένα εθνικό πρόγραμμα για την ανακάλυψη και καθοδήγηση προς τα αγροτικά επαγγέλματα από το δημοτικό σχολείο, ένα «agro bachelor» - ένα δίπλωμα επιπέδου bac +3 - θα πρέπει επίσης να δημιουργηθεί στη γεωργική εκπαίδευση.
Και φυσικά, μένουν επιτέλους τα μέσα για την εφαρμογή του τρέχοντος νομοσχεδίου. Ωστόσο, θα εξαρτηθούν από μελλοντικές δημοσιονομικές αποφάσεις και οικονομικά κείμενα…
