Με το καθεστώς της «συγκατοίκησης» να είναι και πάλι πραγµατικότητα όπως επί εποχής Σιράκ-Μιτεράν, η Γαλλία στο Συµβούλιο των «27» δεν θα µιλά πλέον µε µία φωνή. Το γεγονός αυτό είναι µουσική στα αυτιά ορισµένων, αφού για τους επικριτές του Μακρόν η Γαλλία επέβαλε την ατζέντα του προστατευτισµού στην εµπορική πολιτική της Ένωσης µε αποκορύφωµα το «πάγωµα» της εικοσαετούς διαπραγµατευόµενης συµφωνίας µεταξύ ΕΕ και Mercosur που απαρτίζεται από τα περισσότερα λατινοαµερικανικά κράτη.
Η αντίθεση από τη Γαλλία αποτέλεσε σηµαντικό εµπόδιο στο σύµφωνο ΕΕ-Mercosur, το οποίο θα δηµιουργούσε µια ολοκληρωµένη αγορά 780 εκατ. καταναλωτών για αγαθά και υπηρεσίες αξίας 120 δισ. ευρώ ετησίως. Οι αντιρρήσεις του Γάλλου προέδρου είναι σηµαντικές επειδή η συµφωνία -η οποία θα ήταν η µεγαλύτερη εµπορική συµφωνία στην ιστορία της ΕΕ και ένα από τα µεγαλύτερα σύµφωνα ελεύθερων συναλλαγών στον κόσµο- µπορεί να συναφθεί ως µια λεγόµενη µεικτή συµφωνία, που καλύπτει τις αρµοδιότητες τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών µελών. Αυτό θα επέτρεπε το γαλλικό βέτο και θα απαιτούσε την έγκριση των 27 εθνικών κοινοβουλίων και ορισµένων περιφερειακών.
Όµως το πολιτικό σκηνικό στη Γαλλία τώρα είναι διαφορετικό. Με έναν Μακρόν «κοντύτερο», που προκειµένου να αντικρούσει τη ρητορική των επικριτών του «περί τραπεζίτη επενδύσεων, υπέρµαχο του νεοφιλελευθερισµού και έτοιµο να θυσιάσει τα συµφέροντα των Γάλλων», µπορεί να οξύνει τη γαλλική αντιεµπορική πολιτική σε ενωσιακό επίπεδο µε ενδεχοµένως αυξηµένα γαλλικά βέτο.
Στο πνεύµα δε, του προστατευτισµού για να ενισχυθεί η αµυντική εµπορική πολιτική της Ένωσης, ο ρόλος του Παρισιού ήταν καθοριστικός στο να ξεκινήσει έρευνα στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήµατα, η οποία κορυφώθηκε µε την ανακοίνωση επιβολής δασµών. Μάλιστα, ως αποτέλεσµα αυτής της πολιτικής, σε αντίποινα οι Κινέζοι ανακοίνωσαν ότι προχωρούν σε έρευνα αντιντάµπινγκ στις εισαγωγές χοιρινού κρέατος από κράτη µέλη της Ε.Ε.
Ο πρόθυµος Όλαφ Σολτς
Την ίδια ώρα, το κενό ηγεσίας φαίνεται να είναι πρόθυµος να γεµίσει ο Γερµανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ισχυρός διαφωνών µε τη Γαλλία σε θέµατα εµπορικής πολιτικής. Ο ίδιος στο παρελθόν έχει κατακεραυνώσει την εµπορική πολιτική της Ε.Ε. και κάλεσε το µπλοκ να συνάψει εµπορικές συµφωνίες «µόνο για την Ε.Ε.», οι οποίες δεν θα υπόκεινται σε επικύρωση από τα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια - µια διαδικασία που µπορεί να διαρκέσει χρόνια. Αυτό εξάλλου φάνηκε και στη συνάντηση Σολτς µε τον πρόεδρο της Αργεντινής, Χαβιέ Μιλέι, λίγο πριν τις Γαλλικές εκλογές στην οποία τονίστηκε η ανάγκη να κλείσει άµεσα η συµφωνία µεταξύ της ΕΕ και τεσσάρων οικονοµιών της Ν. Αµερικής, στην οποία αντιστέκεται ο Γάλλος πρόεδρος.
Πάντως, η πρόσκαιρη αισιοδοξία που τρέφουν οι χώρες του φιλελεύθερου οικονοµικού µπλοκ δεν σηµαίνει ότι η εικοσαετής και πλέον διαπραγµατευόµενη συµφωνία µε τις χώρες της Mercosur θα επικυρωθεί άµεσα. Οι ένδοξες µέρες των δεκαετιών 1990-2000 όπου η σύναψη συµφώνων ελεύθερου εµπορίου γινόταν η µία µετά την άλλη, έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Τρίπλα οι ad hoc συµφωνίες, για να τρέχουν deals χωρίς επικύρωση από εθνικά συµβούλια
Ακόµα κι αν το γαλλικό στρατόπεδο γίνει ακόµη πιο ανένδοτο απέναντι στα εµπορικά deals συνολικά, µια ώθηση για πιο εξορθολογισµένες συµφωνίες µόνο για την Ε.Ε. θα µπορούσε να προσφέρει µια καλή οδό διαφυγής για τα µέλη του φιλελεύθερου µπλοκ.
Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά φαίνεται να µπορούν να οδηγήσουν σε µία στρατηγική της Κοµισιόν να επισυνάπτει πιο στοχευµένες ad hoc συµφωνίες και τη στήριξη έργων µε Τρίτες χώρες που βασίζονται σε κοινές επενδύσεις. Eξάλλου, τέτοιες εµπορικές συµφωνίες θα απαιτούν µόνο την έγκριση του Συµβουλίου της Ε.Ε. και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. ∆εν θα χρειάζεται να επικυρωθούν από τα κοινοβούλια των χωρών µελών - µια διαδικασία που µπορεί να τραβήξει χρόνια.
Πάντως, σύµφωνα µε τη Marie-Pierre Vedrenne, κεντρώο µέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ανήκει
στη φιλελεύθερη συµµαχία του Μακρόν, το εκλογικό αποτέλεσµα δεν θα αποδυναµώσει τις ατζέντες της οικονοµικής ασφάλειας και της εµπορικής άµυνας.
