Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ αντιμετωπίζει τώρα μια δύσκολη μάχη για να περάσει ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο που συνδέει τις πληρωμές προς τα κράτη από το 2028 έως το 2034 με την ολοκλήρωση βασικών οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων.
Ένα άτυπο έγγραφο της Επιτροπής, το οποίο έχει στην κατοχή του το Politico το οποίο περιγράφει αυστηρότερους όρους για την πρόσβαση των χωρών στο ταμείο των 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ, προκάλεσε αντιδράσεις στις χώρες της ΕΕ.
«Υπήρξε σχεδόν ένα είδος έκρηξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», δήλωσε η Γερμανίδα κεντροδεξιά νομοθέτης Monika Hohlmeier.
Οι επικριτές φοβούνται ότι τα σχέδια αυτά θα μπορούσαν να δώσουν στην υπηρεσία προϋπολογισμού της Επιτροπής υπέρμετρη εξουσία στη διανομή μετρητών, εις βάρος των περιφερειών, των αγροτών, των νομοθέτων και των παρατηρητών δαπανών.
«Αυτή η είδηση, αν αληθεύει, θέτει σε κίνδυνο το μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου, διότι θα αποκλείσουν τις περιφέρειες και τις πόλεις αντί να τις συμπεριλάβουν», δήλωσε ο Vasco Alves Cordeiro, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών.
Ενώ η Επιτροπή θα μπορούσε να έχει απορρίψει εντελώς τις επικρίσεις, υπάρχουν τα πρώτα σημάδια ότι τις λαμβάνει σοβαρά υπόψη της. Ο νέος επικεφαλής του προϋπολογισμού της ΕΕ, Piotr Serafin, υποσχέθηκε να θέσει «τις περιφέρειες στο επίκεντρο» στη γραπτή απάντησή του προς τους νομοθέτες, η οποία θεωρήθηκε ως παραχώρηση προς τους δυσαρεστημένους τοπικούς φορείς.
Η επίσημη πρόταση προϋπολογισμού της Επιτροπής αναμένεται το επόμενο έτος και οι εθνικές πρωτεύουσες θα πρέπει να βρεθεί ομοφωνία μεταξύ των κρατών-μελών για να τεθεί σε ισχύ από το 2027.
Οι χώρες του Βορρά τάχθηκαν υπέρ του μοντέλου «μετρητά για μεταρρυθμίσεις», ενώ τα φτωχότερα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης της ΕΕ τάχθηκαν εναντίον του.
«Η Πολωνία αποτελεί επιτυχία της περιφερειακής διαχείρισης των κονδυλίων, η οποία πιστεύουμε ότι πρέπει να συνεχιστεί, και δεν βλέπουμε απολύτως κανέναν λόγο να το αλλάξουμε αυτό», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Περιφερειών της χώρας, Jan Szyszko.
Οι κορυφαίοι αποδέκτες των μετρητών της ΕΕ ανησυχούν ότι αυτές οι ριζοσπαστικές ιδέες αποτελούν προπέτασμα καπνού για την περικοπή υφιστάμενων προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων της γεωργίας και της χρηματοδότησης των φτωχότερων περιφερειών. Ως αποτέλεσμα, ασκούν πιέσεις ώστε ο νέος προϋπολογισμός να παραμείνει όσο το δυνατόν πιο κοντά στην υφιστάμενη κατάσταση.
Οι υπουργοί γεωργίας της ΕΕ απέρριψαν τις δραστικές μεταρρυθμίσεις στις γεωργικές επιδοτήσεις σε ένα έγγραφο νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Το πρόγραμμα αγροτικών επιδοτήσεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ) αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ αλλά προηγούμενες προσπάθειες για την εκτροπή αυτών των επιδοτήσεων προς πιο στρατηγικούς τομείς έχουν αποδυναμωθεί από ισχυρούς αγροτικούς φορείς.
Με έναν πόλεμο στα σύνορα της η ΕΕ και η Επιτροπή δέχονται ακόμη περισσότερες πιέσεις για να κατευθύνουν τις επενδύσεις του νέου προϋπολογισμού μακριά από παραδοσιακούς τομείς και προς νέους τομείς όπως η άμυνα η οποία επί του παρόντος αποτελεί ένα ελάχιστο μερίδιο του ταμείου της ΕΕ.
Οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών εικάζουν ότι ένας μεγαλύτερος αμυντικός προϋπολογισμός μπορεί να είναι το τίμημα για να εξασφαλιστεί η υποστήριξη των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης που είναι «γεράκια» στα θέματα των γεωργικών και περιφερειακκών πολιτικών.
Οι μεταρρυθμίσεις της Επιτροπής εμπνέονται από το πρόγραμμα Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης), το οποίο ξεκίνησε το 2021 και περιλαμβάνει εθνικά ταμεία που τα διαχειρίζονται τα κράτη-μέλη όπως επιθυμούν.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, Τόνι Μέρφι, δήλωσε ότι το μοντέλο αυτό καθιστά «εξαιρετικά δύσκολο» τον έλεγχο της ορθής χρήσης των χρημάτων, καθώς οι πληρωμές δεν συνδέονται με συγκεκριμένα έργα.
Ομοίως, ο επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Niclas Herbst, προειδοποίησε ότι η ιδέα «θα άνοιγε την πόρτα για κατάχρηση κονδυλίων μεγάλης κλίμακας, όπως παρατηρούμε σήμερα με τις δαπάνες του RRF Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.»
Όπως γίνεται αντιληπτό όταν το Ταμείο Ανάκαμψης τελειώσει το 2026, τότε η ΕΕ θα επιστρέψει μάλλον όπως δείχνουν τα πράγματα σε καθεστώς δημοσιονομικής ορθοδοξίας με την Επιτροπή να έχει αυξημένο ρόλο και ίσως οδηγήσει την ΕΕ σε μία Ευρώπη πολλών ταχυτήτων και στον αγροτικό τομέα οι εξελίξεις δεν θα είναι ευχάριστες.
πηγή: politico.eu
