Η συμφωνία καθορίζει τα συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (ΤΑC) και τα όρια αλιευτικής προσπάθειας για τα σημαντικότερα εμπορικά αποθέματα ιχθύων. Η αλιευτική προσπάθεια περιλαμβάνει το μέγεθος και την ισχύ του κινητήρα ενός σκάφους, συνδυαστικά με τις ημέρες αλιείας.
Τα όρια που συμφωνήθηκαν συνάδουν με τον στόχο της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των ιχθυαποθεμάτων και της προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, περιορίζοντας τον αντίκτυπο στις αλιευτικές κοινότητες.
Αναλυτικά η πολιτική συμφωνία
Τα αποθέματα που καλύπτονται είναι εκείνα που διαχειρίζεται είτε αποκλειστικά η ΕΕ, είτε από κοινού με γειτονικές τρίτες χώρες, είτε μέσω περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης αλιείας.
Μετά το Βrexit, τα κοινά ιχθυαποθέματα ΕΕ-ΗΒ διαχειρίζονται ως κοινοί πόροι βάσει διεθνούς δικαίου. Οι ετήσιες συνομιλίες ΕΕ-ΗΒ για τα αλιευτικά όρια ολοκληρώθηκαν επιτυχώς, και το αποτέλεσμά τους ενσωματώθηκε στον κανονισμό για τον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα.
Επιπλέον, οι διαβουλεύσεις με τη Νορβηγία και οι τριμερείς συνομιλίες σχετικά με τα κοινά αποθέματα μεταξύ ΕΕ, ΗΒ και Νορβηγίας κατέληξαν σε συμφωνία, η οποία ενσωματώθηκε στη συνολική πολιτική συμφωνία.
Ατλαντικός και Βόρεια Θάλασσα
Για τον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα, η συμφωνία καλύπτει 21 συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TAC), που διαχειρίζεται αυτόνομα η ΕΕ. Ο αριθμός των TAC που αποτέλεσαν φέτος αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι χαμηλότερος, λόγω της εφαρμογής πολυετών TAC από τον Δεκέμβριο του 2023, προκειμένου να αυξηθεί η σταθερότητα του κλάδου.
Με βάση θετικές επιστημονικές συμβουλές και τη βελτιωμένη κατάσταση των αποθεμάτων, οι υπουργοί συμφώνησαν σε αυξήσεις TAC για τα ακόλουθα αποθέματα:
- Γλώσσα του Ατλαντικού (23%) και πεσκαντρίτσες (17%) στα ιβηρικά ύδατα του Ατλαντικού
- Γλώσσα στον Βισκαϊκό Κόλπο (1%)
- Αστακός της Νορβηγίας στο νότιο Βισκαϊκό Κόλπο και την Κανταβρική Θάλασσα (134%)
Για τη διαφύλαξη των αποθεμάτων, σύμφωνα με τις επιστημονικές συμβουλές, αναζητώντας παράλληλα μια ισορροπία με κοινωνικοοικονομικούς λόγους, οι υπουργοί συμφώνησαν να μειώσουν τα όρια αλιευμάτων για:
- Γάδος / μπακαλιάρος στο Kattegat κατά 17%. Αυτό ισχύει για το 2025 και το 2026 και επιτρέπεται μόνο για παρεμπίπτοντα αλιεύματα.
- Κόκκινη τσιπούρα στα ύδατα της Ιβηρικής κατά 62%. Αυτό είναι επίσης ένα πολυετές TAC για το 2025 και το 2026.
- Νορβηγικός αστακός στον Βισκαϊκό Κόλπο 39%
- Γλώσσα στην περιοχή 3α κατά 36%
Για τον μερλούκιο (μπακαλιάρος του Νότου) στα ιβηρικά ύδατα του Ατλαντικού και την χωματίδα (γαύρος) στο Kattegat, το Συμβούλιο συμφώνησε να διατηρήσει τα ίδια όρια αλιευμάτων με το 2024.
Δεδομένης της συνεχιζόμενης κρίσιμης κατάστασης του ευρωπαϊκού χελιού, το Συμβούλιο αποφάσισε να συνεχίσει την εξάμηνη περίοδο απαγόρευσης της εμπορικής και ερασιτεχνικής αλιείας, με ορισμένες εξαιρέσεις που ισχύουν από το 2023.
Μεσόγειος και Μαύρη Θάλασσα
Στη δυτική Μεσόγειο, οι υπουργοί συμφώνησαν να μειώσουν τις αλιευτικές προσπάθειες των μηχανότρατων κατά 66% στα ισπανικά και γαλλικά ύδατα, και κατά 38% στα γαλλικά και ιταλικά ύδατα. Σκοπός αυτής της μείωσης είναι η προστασία των βενθοπελαγικών αποθεμάτων, με σεβασμό στις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες για τους αλιείς. Τα μέτρα αυτά ευθυγραμμίζονται με το Πολυετές Σχέδιο της Δυτικής Μεσογείου (MAP), το οποίο εισέρχεται στην μόνιμη φάση του την 1η Ιανουαρίου 2025. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, θα εφαρμόζονται οι μέγιστες βιώσιμες αποδόσεις (ΜΒΑ), εξασφαλίζοντας την αλιεία χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τα αποθέματα.
Επιπλέον, οι υπουργοί συμφώνησαν να συνεχίσουν τη χρήση του μηχανισμού αντιστάθμισης που θεσπίστηκε για πρώτη φορά για το 2022, διαθέτοντας επιπλέον ημέρες σε μηχανότρατες που επιλέγουν πιο επιλεκτικά εργαλεία ή που καλύπτονται από εθνικό μέτρο διατήρησης, ως κίνητρο για την αύξηση του προστασία του αποθέματος.
Συγκριτικά με το 2024, το Συμβούλιο συμφώνησε να μειώσει τα όρια αλιευμάτων για τις μπλε και κόκκινες γαρίδες κατά 10% και 6% αντίστοιχα στα ισπανικά, γαλλικά και ιταλικά ύδατα, ενώ για τις γιγάντιες κόκκινες γαρίδες η μείωση είναι 6%.
Στη Μαύρη Θάλασσα, η συμφωνία περιλαμβάνει αύξηση του TAC για το καλκάνι κατά 3,85% σε σχέση με το 2024, καθώς και την μεταφορά αχρησιμοποίητης ποσόστωσης καλκάνιων από το 2023. Παράλληλα, η περίοδος κλεισίματος για την αλιεία καλκάνιων παραμένει από 15 Απριλίου έως 15 Ιουνίου.
Για την παπαλίνα, υπήρξε αλλαγή σε σχέση με πέρυσι, με τις νέες αποφάσεις να επηρεάζουν την αλιευτική στρατηγική για το είδος.
Επόμενα βήματα
Μετά από νομικούς και γλωσσικούς ελέγχους, το Συμβούλιο θα εγκρίνει τους κανονισμούς σε προσεχή σύνοδο. Στη συνέχεια θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα και θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2025.
