Η αλλαγή κυβέρνησης στις ΗΠΑ αναμένεται να πυροδοτήσει έναν εμπορικό πόλεμο δασμών, με αντίκτυπο σε γεωγραφίες, βιομηχανίες και τεχνολογίες. Πιθανοί δασμοί σε εισαγωγές από την Κίνα, το Μεξικό, τον Καναδά και άλλες χώρες θα μπορούσαν να πλήξουν περαιτέρω τα ήδη συμπιεσμένα κέρδη των Αμερικανών αγροτών. Το 2023, οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγροτικά προϊόντα αξίας 195 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως αλκοολούχα ποτά, φρούτα, λαχανικά, ζάχαρη, τυριά, φυτικά έλαια (συμπεριλαμβανομένου του χρησιμοποιημένου μαγειρικού λαδιού), καφέ και κακάο.
Η Κίνα αναμένεται να αποτελέσει τον κύριο στόχο των δασμών, με τις εισαγωγές ανακυκλωμένου μαγειρικού λαδιού να είναι από τις πρώτες που θα επηρεαστούν. Σε περίπτωση αντιποίνων, η σόγια – η μεγαλύτερη αγροτική εξαγωγή των ΗΠΑ προς την Κίνα – κινδυνεύει να βρεθεί ξανά στο στόχαστρο. Με τις τιμές της σόγιας να έχουν μειωθεί κατά 25% τον τελευταίο χρόνο, οι Αμερικανοί αγρότες ίσως βρεθούν σε ακόμα δυσχερέστερη θέση. Παρόλο που η αμερικανική κυβέρνηση ενδέχεται να παρέχει μέτρα αντιστάθμισης, οι ανησυχίες παραμένουν έντονες.
Στο διεθνές εμπόριο, αναμένονται σημαντικές ανακατατάξεις. Για παράδειγμα, μια πιθανή εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ θα μπορούσε να στρέψει τη ζήτηση της ΕΕ για σόγια και σογιάλευρο από τη Νότια Αμερική στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκαλώντας περαιτέρω αλλαγές στις παγκόσμιες αγορές.
Μείωση στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της Ουκρανίας
Παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο, η Ουκρανία κατάφερε να διατηρήσει ένα ικανοποιητικό ρυθμό εξαγωγών αγροτικών προϊόντων μέσω του διαδρόμου της Μαύρης Θάλασσας για περισσότερο από ένα χρόνο. Αν δεν υπάρξει κλιμάκωση των ρωσικών επιθέσεων σε ουκρανικά λιμάνια και πλοία που χρησιμοποιούν τον διάδρομο εξαγωγών, η χώρα αναμένεται να συνεχίσει τη μεταφορά του εξαγώγιμου πλεονάσματός της.
Ωστόσο, η Ουκρανία αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως ελλείψεις εργατικού δυναμικού, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και χαμηλά αποθέματα στην αρχή της τρέχουσας εξαγωγικής περιόδου. Αυτοί οι παράγοντες, ακόμη και χωρίς περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα, καθιστούν πιθανή τη μείωση των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων της στο προσεχές μέλλον.
Στον τομέα του σιταριού, επιπλέον, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος ουκρανικών επιθέσεων σε ρωσικά λιμάνια, τα οποία διαχειρίζονται περίπου το 23% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά.
Πιθανοί δασμοί απειλούν το παγκόσμιο εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη
Το παγκόσμιο οικονομικό τοπίο του 2024 διαμορφώθηκε από τη μείωση του πληθωρισμού και τη μέτρια οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, η εφαρμογή δασμών από τις ΗΠΑ δημιουργεί κινδύνους κατακερματισμού του διεθνούς εμπορίου και των χρηματοοικονομικών ροών, επηρεάζοντας ενδεχομένως και τη διαθεσιμότητα δολαρίων παγκοσμίως.
Η ενίσχυση του δολαρίου, αν και μειώνει τις τιμές των εμπορευμάτων που αποτιμώνται σε αυτό, προκαλεί πιέσεις στις διεθνείς αγορές. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησαν σε μείωση επιτοκίων, αλλά η συνέχιση της χαλάρωσης παραμένει περιορισμένη λόγω της αναζωπύρωσης του πληθωρισμού. Ο συνδυασμός δασμών και φορολογικών ελαφρύνσεων στις ΗΠΑ αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον πληθωρισμό, περιορίζοντας τις δυνατότητες της Fed για πρόσθετες μειώσεις επιτοκίων το επόμενο έτος.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις αποδόσεις των καλλιεργειών με μικτές περιφερειακές επιπτώσεις
Οι μακροπρόθεσμες τάσεις της κλιματικής αλλαγής συνεχίζουν να επηρεάζουν τη γεωργική παραγωγικότητα, με ποικίλες επιπτώσεις ανάλογα με την καλλιέργεια και την περιοχή.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιμηκύνουν την καλλιεργητική περίοδο στις βόρειες περιοχές, οδηγώντας σε υψηλότερες αποδόσεις, ενώ πλήττουν την παραγωγή στις χαμηλές γεωγραφικές ζώνες. Οι προβλέψεις για το μέλλον δείχνουν σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στις αποδόσεις καλαμποκιού. Αντίθετα, το σιτάρι ενδέχεται να επωφεληθεί από τα αυξημένα επίπεδα CO2 και τη διεύρυνση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στις βόρειες ζώνες, με πιθανές αυξήσεις στις αποδόσεις.
Πτώση τιμών σε καφέ και κακάο το 2025
Παρά το γεγονός ότι οι τιμές του κακάο και του καφέ robusta έφτασαν σε ιστορικά υψηλά το 2024, οι τιμές του arabica καφέ παραμένουν οι υψηλότερες από το 1977. Καθώς οι τιμές βρίσκονται σε επίπεδα πολύ πάνω από το κόστος παραγωγής, αναμένεται αύξηση της παραγωγής και μείωση της ζήτησης το επόμενο έτος. Επιπλέον, η μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την εφαρμογή του Κανονισμού Αποψίλωσης της ΕΕ έως το τέλος του 2024 αναμένεται να φέρει ανακούφιση στις αγορές. Παρά την αναμενόμενη πτώση των τιμών των εμπορευμάτων, οι τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να αυξάνονται, καθώς το υψηλότερο κόστος μετακυλίεται κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας.
