Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, οι ανησυχίες για μια νέα ενεργειακή κρίση εντείνονται ενόψει και της ανάγκης για πλήρωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2025, καθώς η εξάρτηση της ευρωπαϊκής αγοράς από το LNG έχει φτάσει στο 40% και διεθνώς δεν υπάρχει ακόμη επαρκής παραγωγή LNG για να αντισταθμίσει τις απώλειες των ρωσικών φορτίων, που σημαίνει ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί να «τραβήξει» ακριβά φορτία από άλλους προορισμούς.
Οι αμερικανικές κυρώσεις
Ο αντίκτυπος αυτής της τάσης καταγράφεται ήδη στις τιμές φυσικού αερίου και στις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος. Από την περασμένη Παρασκευή που οι ΗΠΑ πρόσθεσαν στον κατάλογο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας τους σταθμούς
LNG Portovaya, χωρητικότητας 1,5 μεγατόνου/έτος που λειτουργεί η Gazprom και το εργοστάσιο Vysotsk, xωρητικότητας 0,66 μεγατόνων που διευθύνεται από τη Νοvatek και δύο πλοίων LNG που παραδίδουν τακτικά φορτία στην Τουρκία και την Κίνα, οι τιμές φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF άρχισαν να ανεβαίνουν και από τα 43-44 ευρώ/μεγαβατώρα την προηγούμενη εβδομάδα έφτασαν χθες στα 48,450 ευρώ/μεγαβατώρα.
Η άνοδος αυτή συμπαρέσυρε προς τα πάνω και τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος, με τις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης με τις περιορισμένες διασυνδέσεις να δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις.
Η μέση τιμή της μεγαβατώρας στην ελληνική αγορά διαμορφώνεται σήμερα στα 140,18 ευρώ και στις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων πάνω από τα 150 ευρώ, έως και τα 167 ευρώ στην Ουγγαρία.
Πάνω από τα 126 ευρώ διαμορφώνεται η τιμή της μεγαβατώρας στις αγορές της Κεντρικής και ∆υτικής Ευρώπης, σε μεγάλη απόσταση από τις πολύ χαμηλές τιμές των 5,87 ευρώ (Φινλανδία) και 55,82 ευρώ (∆ανία) των χωρών στο βόρειο γεωγραφικό άκρο της Ευρώπης. Η ενεργειακή αγορά της Ευρώπης καθίσταται ευάλωτη σε οποιαδήποτε νέα αναταραχή στις προμήθειες φυσικού αερίου.
Το ενδιαφέρον της αγοράς είναι στραμμένο τις τελευταίες ημέρες στην αποκατάσταση της ομαλής ροής του αζέρικου αερίου μέσω του αγωγού Tap. Ενα πρόβλημα στις εγκαταστάσεις του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ οδήγησε τον σταθμό σε έκτακτη συντήρηση και περιόρισε τη ροή των ποσοτήτων που διέρχονται μέσω της Ελλάδας στην Ιταλία και στη γειτονική Βουλγαρία μέσω του IGB.
Από χθες οι ροές στο ελληνικό σύστημα μέσω του Tap έχουν μηδενιστεί και θα αποκατασταθούν –σύμφωνα με την ενημέρωση που έχει ο ∆ΕΣΦΑ από τη διαχειρίστρια εταιρεία– την Τετάρτη, η οποία ωστόσο και σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν στην «Κ» πηγές του ∆ΕΣΦΑ δεν έχει ενημερώσει ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα που προκάλεσε τη διακοπή. Οι ίδιες πηγές διαβεβαιώνουν πάντως ότι η ελληνική αγορά δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα, αφού οι ποσότητες υπερκαλύφθηκαν με LNG από τη Ρεβυθούσα και τον νέο σταθμό της Αλεξανδρούπολης. Εκτός μάλιστα από την εγχώρια ζήτηση, που έφτασε χθες τις 195 GW, το ελληνικό σύστημα στήριξε και τις αγορές των Βαλκανίων με εξαγωγές 40 GW.
Η εξάρτηση από τη Ρωσία
Σημείο προβληματισμού, ωστόσο, αποτελεί η υψηλή εξάρτηση της χώρας από το ρωσικό φυσικό αέριο, που το 2024 κάλυψε το 57% των συνολικών εισαγωγών της Ελλάδας και πολύ περισσότερο η εξάρτηση από την Τουρκία, αφού φτάνει στο ελληνικό σύστημα μέσω του αγωγού Turkstream. Ο ρόλος της Τουρκίας ως διαμετακομιστικού κέντρου αερίου μετά το κλείσιμο και της ουκρανικής διέλευσης ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη έχει αναβαθμιστεί σημαντικά και δεν είναι τυχαίο ότι η Βουλγαρία κατέφυγε στην τουρκική Botas για να υποκαταστήσει τις ροές του αζέρικου αερίου τις προηγούμενες ημέρες.
Πιθανή διακοπή λειτουργίας του Turkstream θα έχει άμεσες επιπτώσεις, πέρα από τις τιμές και στην τροφοδοσία της ελληνικής αγοράς, ενδεχόμενο που απασχολεί έντονα μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της Μόσχας περί επίθεσης του Κιέβου στις εγκαταστάσεις του αγωγού.
Η Ρωσία κατηγόρησε χθες την Ουκρανία ότι επιτέθηκε με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε έναν σταθμό διανομής αερίου του αγωγού Turkstream στην περιφέρεια Κρασνοντάρ με στόχο, όπως ανακοίνωσε η Μόσχα, να διακοπούν οι παραδόσεις αερίου προς τις ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τη ρωσική ανακοίνωση, τα συντρίμμια ενός από τα drones που καταρρίφθηκαν προκάλεσαν ήσσονος σημασίας ζημιές στο κτίριο του σταθμού, καθώς και σε εξοπλισμό του, οι οποίες επισκευάστηκαν γρήγορα.
Οι ενεργειακές υποδομές βρίσκονται στο στόχαστρο των δύο εμπολέμων χωρών καθ’ όλη τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων και δεν θα αποτελούσε έκπληξη για την αγορά να επιδιώξει η Ουκρανία την παύση λειτουργίας και της τελευταίας διόδου ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Πούτιν εξάλλου έχει με δηλώσεις του αναφερθεί στις προσπάθειες του ουκρανικού στρατού να επιτεθεί στους αγωγούς φυσικού αερίου Bluestream και Turkstream, που εκτείνονται μέσω Τουρκίας από τη Ρωσία στην Ευρώπη, με τη Ρωσία να έχει ενισχύσει τη φύλαξη των δύο αυτών διαδρομών κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα μετά τις εκρήξεις στον υποθαλάσσιο αγωγό Nordstream και το τέλος της λειτουργίας του.
Πηγή:Moneyreview.gr
