Τα προϊόντα που θα καλυφθούν από τα έκτακτα μέτρα περιλαμβάνουν προϊόντα όπως τομάτες, κουνουπίδια, μανιτάρια, σταφύλια, αγγούρια και άλλα εποχιακά προϊόντα, τα οποία είναι δύσκολο να αποθηκευτούν και δεν έχουν άλλη άμεση εναλλακτική αγορά ώστε να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τη Ρωσία. Επ' αυτού το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρει ότι τα μέτρα για τα ροδάκινα αποτέλεσαν ξεχωριστή ανακοίνωση από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ε.Ε. Dacian Ciolos στις 11 Αυγούστου, ενώ τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 18 Αυγούστου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν επηρεάζουν τα ήδη ανακοινωθέντα για τα ροδάκινα.
Επισημαίνεται, πως η κίνηση αυτή έρχεται σε συνέχεια της ανακοίνωσης της Επιτροπής ότι θα διαθέσει μέχρι 30 εκατ. ευρώ για τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια. Υπενθυμίζεται, οι παραγωγοί μπορούν να αποσύρουν μέχρι το 5% της παραγωγής τους για να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα ή να δοθεί σε σχολεία και νοσοκομεία, σε αντάλλαγμα για την αποζημίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπλέον εμπειρογνώμονες των κρατών μελών στον τομέα της γεωργίας θα συναντηθούν ξανά στις Βρυξέλλες την ερχόμενη Παρασκευή για να δουν αν υπάρχουν και άλλοι τομείς που χρειάζονται βοήθεια από το ταμείο της ΕΕ με προϋπολογισμό 420 εκατ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των εξόδων.
Με δηλώσεις του τη Δευτέρα 18 Αυγούστου, ο Επίτροπος Γεωργίας Ντάτσιαν Τσιόλος τόνισε πως θα αναλάβει έκτακτα μέτρα στα πλαίσια της ΚΑΠ, τα οποία θα επιτρέψουν την απομάκρυνση ορισμένων πλεονασματικών προϊόντων από την αγορά, τα οποία στη συνέχεια θα διατεθούν δωρεάν, ενώ οι αγρότες θα αποζημιωθούν. Επίσης τόνισε πως τα παραπάνω μέτρα θα τίθενται σε ισχύ άμεσα έως και τα τέλη Νοεμβρίου.
«Ο προβλεπόμενος προϋπολογισμός είναι περίπου 125 εκατ. ευρώ», διευκρίνισε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο εκπρόσωπος της Επιτροπής για τη Γεωργία, ο Ρότζερ Γουέιτ. «Η ιδέα είναι να μειωθούν οι ποσότητες που διατίθενται στην αγορά ώστε οι τιμές να μην πέσουν σε επίπεδα κρίσης», εξήγησε.
Μόλις επισημοποιηθούν, μέσα σε μερικές εβδομάδες, τα μέτρα θα εφαρμοσθούν αναδρομικά από τις 18 Αυγούστου και θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Αυτοί που θα ωφεληθούν κυρίως από τη στήριξη αυτή είναι οι μεγάλοι προμηθευτές οπωροκηπευτικών της Ρωσίας, η Πολωνία, η Λιθουανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία, διευκρίνισε μια ευρωπαϊκή πηγή.
Τα μέτρα έρχονται σε συνέχεια αυτών που εξαγγέλθηκαν για τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια και θα στηριχθούν μέσα από την εργαλειοθήκη της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Ωστόσο, η Επιτροπή χρειάζεται ακόμη να λάβει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες ώστε να μπορεί να αναλύσει πλήρως την κατάσταση της αγοράς στους περισσότερους τομείς, και, ως εκ τούτου, κάλεσε τα κράτη μέλη να υποβάλουν τα τελευταία λεπτομερή δεδομένα της αγοράς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργάνωσε την προηγούμενη εβδομάδα (14 Αυγούστου) μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών σχετικά με τις δυνητικές επιπτώσεις των ρωσικών περιορισμών που ανακοινώθηκαν σχετικά με τις εισαγωγές ορισμένων γεωργικών προϊόντων.
Κατανοώντας τις ανησυχίες των Ευρωπαίων γεωργών σε όλη την ΕΕ, ο Επίτροπος Ντατσιάν Τσιόλος δήλωσε τα εξής:
«Σήμερα έχω δύο ανακοινώσεις. Πρώτον, από τις αρχές της επόμενης εβδομάδας, θα παρουσιάσω το επόμενο μέτρο σταθεροποίησης της αγοράς, με στόχο σειρά αλλοιώσιμων οπωροκηπευτικών προϊόντων τα οποία είναι πλέον σαφές ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Αυτό το μέτρο θα είναι αναλογικό και αποτελεσματικό από άποψη κόστους.
Δεύτερον, αυτή η ιδιαίτερη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε ως αποτέλεσμα της ρωσικής απαγόρευσης απαιτεί ταχύτερη και καλύτερη πρόσβαση σε δεδομένα της αγοράς ανά τομέα. Γι' αυτό καθιερώνουμε από σήμερα έναν ενισχυμένο μηχανισμό παρακολούθησης της αγοράς στον οποίο θα συνεισφέρουν όλα τα κράτη μέλη. Θα πραγματοποιούνται συναντήσεις με τα κράτη μέλη σε εβδομαδιαία βάση, για όσο διάστημα είναι απαραίτητο.
Το μήνυμά μου είναι σαφές: είμαι διατεθειμένος να προτείνω μέτρα σε επίπεδο ΕΕ, όπως και όταν χρειάζεται. Οι παραγωγοί από ολόκληρη την ΕΕ μπορούν να είναι ήσυχοι. Παρακολουθούμε κάθε κλάδο και κάθε αγορά και θα λαμβάνω μέτρα μόλις αναδύονται οι κίνδυνοι. Μέσω της μεταρρυθμισμένης κοινής γεωργικής πολιτικής, έχουμε τα δημοσιονομικά και νομικά μέσα για την ανάληψη ευρωπαϊκής δράσης, από κοινού με τα κράτη μέλη. Πρωταρχικός στόχος είναι η εμπιστοσύνη της αγοράς μέσω της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».
Η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της ΕΕ παρουσίασε την αρχική της ανάλυση σχετικά με τα παραδοσιακά εμπορικά μοντέλα, την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς σε διάφορους τομείς, τα πιθανά εναλλακτικά σημεία πώλησης, και, ως εκ τούτου, τις δυνητικές επιπτώσεις των εν λόγω μέτρων υπό την ευρεία έννοια. Ωστόσο, η Επιτροπή χρειάζεται ακόμη να λάβει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες ώστε να μπορεί να αναλύσει πλήρως την κατάσταση της αγοράς στους περισσότερους τομείς, και, ως εκ τούτου, κάλεσε τα κράτη μέλη να υποβάλουν τα τελευταία λεπτομερή δεδομένα της αγοράς.
Επιπλέον, προκειμένου να παρακολουθεί την εξέλιξη της κατάστασης όσο το δυνατόν καλύτερα, η Επιτροπή πρότεινε ότι θα πρέπει να γίνονται εβδομαδιαίες συνεδριάσεις με τα κράτη μέλη για τους επόμενους μήνες προκειμένου να παρακολουθούν και να συζητούν την κατάσταση όλων των τομέων που επηρεάζονται, πέραν της μόνιμης συνεχούς γραπτής επικοινωνίας.
Η Επιτροπή παρουσίασε μια προκαταρκτική ανάλυση των κυριότερων τομέων που καλύπτουν τα ρωσικά μέτρα —οπωροκηπευτικά, γαλακτοκομικά προϊόντα και προϊόντα με βάση το κρέας. Τα κράτη μέλη παρουσίασαν επίσης ορισμένα αριθμητικά στοιχεία και παρατηρήσεις σχετικά με τους τομείς που είναι πιθανότερο να πληγούν περισσότερο.
Στη συνεδρίαση συμφωνήθηκε ότι η κατάσταση είναι εξαιρετικά επείγουσα για ορισμένα αναλώσιμα λαχανικά που επλήγησαν από την απαγόρευση, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η περίοδος διάθεσής τους και μια κύρια εξαγωγική αγορά εξαφανίστηκε ξαφνικά, χωρίς να υπάρχει άμεση προοπτική για μια προφανή εναλλακτική λύση. Βάσει των νέων πληροφοριών που έλαβε σήμερα από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι θα προτείνει κατάλληλα νέα μέτρα στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Εξετάζονται επίσης περαιτέρω μέτρα με αντικείμενο τα ζωικά προϊόντα. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να προταθούν με βάση την πρόσθετη ευελιξία[1] που εκχωρήθηκε στην Επιτροπή στο πλαίσιο της περσινής μεταρρύθμισης της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, με τον ίδιο τρόπο που η Επιτροπή ανήγγειλε μέτρα στήριξης για τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια στις 11 Αυγούστου.
Η ανάλυση των άλλων τομέων συνεχίζεται και θα εξετάσουμε περαιτέρω μέτρα για άλλα προϊόντα ανάλογα με τις εξελίξεις.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να ολοκληρώσει μια πλήρη ανάλυση των ενδεχομένων επιπτώσεων των ρωσικών κυρώσεων επί των πληττόμενων τομέων της ΕΕ - σε συνδυασμό με αξιολόγηση των πιθανών απαντήσεων σε πολιτικό επίπεδο - το συντομότερο δυνατόν. Η εν λόγω ανάλυση θα υποβληθεί στα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να διευκολυνθεί η περαιτέρω πολιτική συζήτηση σχετικά με το θέμα.
Έκτακτη σύνοδος υπουργών Γεωργίας στις 5 Σεπτεμβρίου
Στο μεταξύ, για τις 5 Σεπτεμβρίου έχει προγραμματιστεί μία έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών γεωργίας στις Βρυξέλλες, για να προβεί σε απολογισμό των επιπτώσεων της ρωσικής απαγόρευσης, τρεις μέρες νωρίτερα από ό, τι είχε αρχικά προταθεί από την ιταλική προεδρία της ΕΕ.
