Χρωστούμενα 7ετίας ύψους 400 εκατ. ευρώ μένουν κάτω από το χαλί

Και µπορεί τα «µεγάλα πακέτα» πληρωµών, που αφορούν και τη µεγαλύτερη µερίδα του αγροτικού κόσµου να έχουν τυπικά τακτοποιηθεί σε συνεννόηση της ∆οµοκού µε τους επιτελείς της πλατείας Βάθη, µε µικρές µόνο «παραφωνίες», πιθανότατα και µεµονωµένες σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο υπάρχουν εκκρεµότητες πληρωµών, που παραµένουν «ξεχασµένες» και από το 2013.

Μεταξύ αυτών οι περιβόητες παλιές εξισωτικές, οι καθυστερήσεις και τα υπόλοιπα από αποζηµιώσεις του ΕΛΓΑ και ΠΣΕΑ που µάταια περιµένουν ακόµα οι πληγέντες παραγωγοί, τα απλήρωτα δικαιώµατα από µεταβιβάσεις, αλλά και διορθώσεις επί της ενιαίας ενίσχυσης ή προγραµµάτων παλαιότερων ετών για αγρότες που ήταν στον έλεγχο και έχουν υποβάλει τα προβλεπόµενα συµπληρωµατικά στοιχεία.

Στα θέµατα που έχουν απασχολήσει τα αρµόδια κυβερνητικά κλιµάκια είναι και η εξόφληση των υποχρεώσεων του ΕΛΓΑ για το 2019. Σύµφωνα µε πρόσφατο έγγραφο του υπουργού Μάκη Βορίδη, «το προϋπολογιζόµενο ποσό αποζηµιώσεων του 2019 ανέρχεται στα 180 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν ήδη γίνει τρεις πληρωµές, την 23η/12/2019, 31η/1/2020 και την 06η/3/2020 συνολικού ύψους 48.340.000 ευρώ». Αυτό σηµαίνει ότι εκκρεµούν ακόµα περί τα 130 εκατ. ευρώ για την περσινή χρονιά. Επ’ αυτού έχει τεθεί µετ’ επιτάσεως ζήτηµα επιστροφής στον ΕΛΓΑ ποσού 50 εκατ. ευρώ που είχε µεταφερθεί σε λογαριασµό της Τράπεζας της Ελλάδος την άνοιξη του 2015, το οποίο ουδέποτε επέστρεψε στα ταµεία του Οργανισµού.

Πιο αναλυτικά, τώρα, ορισμένα παραδείγματα έχουν ως εξής:

Εξισωτικές αποζημιώσεις του 2013 και 2014 

1. Καμία εξέλιξη δεν υπάρχει ακόμα στο θέμα των εξισωτικών αποζημιώσεων του 2013 και 2014, οι οποίες ή δόθηκαν μειωμένες στους παραγωγούς ή δεν καταβλήθηκαν καθόλου. Και μπορεί κάποια στιγμή να άνοιξε η συζήτηση, μετά και την αίσια εξέλιξη με την επιστροφή ποσού περί τα 300 εκατ. ευρώ, με αφορμή τη δικαίωση της χώρας μας σχετικά με τον ορισμό του μόνιμου βοσκότοπου για τα έτη 2009-2011, ωστόσο ακόμα δεν έχει διευθετηθεί κάτι. Μάλιστα, να σημειωθεί ότι η χώρα μας έχει ασκήσει προσφυγή για το ζήτημα του ορισμού των μόνιμων βοσκότοπων και για τα έτη 2012-2013 και 2014, για τα οποία ωστόσο δεν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση. Το θέμα βέβαια είναι, σύμφωνα με απάντηση της υφυπουργού Φωτεινής Αραμπατζή σε ερώτηση 38 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, ότι «η δικαίωση μιας προσφυγής δεν συνεπάγεται αυτόματα δυνατότητα συμπληρωματικής πληρωμής μίας ενίσχυσης παρελθόντος έτους, δοθέντος ότι τούτο προϋποθέτει σχετική απόφαση της ΕΕ, που να το επιτρέπει. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή όμως, επισημαίνεται ότι: α) πληρωμές ετών από το 2019 και πριν, δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν μετά την 30.06.2020, παρά μόνο αν υπάρξει σχετική απόφαση της ΕΕ που να το επιτρέπει και β) οι εκκρεμότητες του έτους 2013 έχουν μεταφερθεί στην τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο ως ανειλημμένες υποχρεώσεις και δεν δύνανται να μεταφερθούν στην επόμενη».

Νέοι Αγρότες του 2014 

2. Απλήρωτοι και στην αναμονή είναι ακόμα και οι Νέοι Αγρότες του 2014. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ίδιους τους δικαιούχους, έχουν κληθεί να καταθέσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά – σε κάποιες περιπτώσεις και παραπάνω από μία φορές- έχουν περάσει από έλεγχο, αλλά ακόμα δεν έχει πιστωθεί στους λογαριασμούς τους η τελευταία δόση.

Β΄ δόση Νέων Αγροτών που δεν έχουν κάνει μαθήματα 

3. Σε εκκρεμότητα, λόγω της έξαρσης του κορωνοϊού, είναι και οι περίπου 12.325 ωφελούμενοι νέοι γεωργοί από τις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Αττικής, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης, Νοτίου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας, των οποίων οι πράξεις εντάχθηκαν στο πλαίσιο της 1ης πρόσκλησης (έτος 2016) και της 2ης πρόσκλησης του Υποµέτρου 6.1 (έτος 2018), που περιμένουν να κάνουν τα μαθήματα του ΕΛΓΟ για να λάβουν τη δεύτερη δόση, που αφορά το 30%. Αν ο ΕΛΓΟ δρομολογούσε τη διαδικασία, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, μέχρι τέλος του έτους, οι δικαιούχοι θα είχαν πληρωθεί, ωστόσο λόγω των αναστολής των μαθημάτων, τίποτα δεν είναι βέβαιο ακόμα.

Χαμένες αποζημιώσεις ΕΛΓΑ για μη «τακτοποιημένους» παραγωγούς

4. Μεγάλο ζήτημα παραμένει ακόμα με το θέμα του συμψηφισμού των εισφορών του ΕΛΓΑ με τις αποζημιώσεις των παραγωγών. Ολοένα και περισσότεροι αγρότες ζητούν μετ΄ επιτάσεως να προχωρήσει το συντομότερο η θεσμική αυτή προσαρμογή ώστε να μην χάνονται αποζημιώσεις για ζημιές τωρινές ή και παλιότερες από παραγωγούς που δεν έχουν τακτοποιήσει τις υποχρεώσεις τους (εισφορές) για τη νέα καλλιεργητική περίοδο.

Αποζημιώσεις για αμύγδαλα του 2017 στη Λάρισα

5. Άγνωστος παραμένει ακόμα ο τρόπος με τον οποίο η πολιτική ηγεσία θα διευθετήσει το ζήτημα των αποζημιώσεων που αφορούν την ακαρπίας αμυγδαλιάς στη Λάρισα του 2017 μέσω ΠΣΕΑ. Το θέμα είχε προκαλέσει από τότε τις έντονες αντιδράσεις των πληγέντων καλλιεργητών αμυγδαλιάς, δεδομένου ότι στο νομό Λάρισας οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες επηρέασαν αρνητικά την ετήσια παραγωγή των δέντρων, κάτι το οποίο είχε γίνει εμφανές κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου και επιβεβαιώθηκε με τη συγκομιδή, καθώς η παραγωγή ήταν σημαντικά μειωμένη. Ωστόσο στο πρόγραμμα που ανακοινώθηκε στα τέλη του 2018 για ενισχύσεις λόγω απώλειας παραγωγής από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, οι αμυγδαλοπαραγωγοί διαπίστωσαν ότι στις επιλέξιμες Περιφέρειες δεν περιλαμβάνονται τα αμύγδαλα του νομού Λάρισας, παρά το ότι οι ζημιές -σύμφωνα με τα στοιχεία- σε επίπεδο Π.Ε. για το 2017, ξεπερνούν το 30% από το μέσο όρο παραγωγής των 3 τελευταίων ετών όπως απαιτεί ο κανονισμό του ΕΛΓΑ. 

ΠΣΕΑ στο νομό Σερρών για το 2016 και 2017

6. Απλήρωτα και ξεχασμένα παραμένουν τα ΠΣΕΑ του 2016 και του 2017 στο νομό Σερρών. Εκατοντάδες καπνοπαραγωγοί υπέστησαν ζημιά από τις έντονες βροχοπτώσεις τους μήνες Μάιο-Ιούνιο (περίοδος μεταφύτευσης) του 2016, σε συνδυασμό με τις ξηροθερμικές συνθήκες και την ανομβρία, που ακολούθησαν και οδήγησαν στην ξήρανση των καπνοφύτων. Κι ενώ τότε οι καλλιεργητές καπνού ζητούσαν κατ' εξαίρεση αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ, τελικά «παραπέμφθηκαν» στη λύση των ΠΣΕΑ, μια αρκετά χρονοβόρα διαδικασία, η οποία θα μπορούσε να προχωρήσει μόνο αν η μείωση της παραγωγής σε επίπεδο νομού Σερρών ξεπερνούσε σε ποσοστό το 30%. Κάτι, το οποίο μέχρι σήμερα «εγκλωβίζει» την περαίωση της πληρωμής των πληγέντων παραγωγών.

Αποζημιώσεις 10ης Ιουλίου στην Ημαθία 

7. Για μεγάλη εκκρεμότητα όσον αφορά τις αποζημιώσεις ΕΛΓΑ κάνουν λόγο οι παραγωγοί της Ημαθίας οι οποίοι παραμένουν απλήρωτοι από τις ζημιές που προκάλεσε στις καλλιέργειες η κακοκαιρία της 10ης Ιουλίου, παρά τις όποιες υποσχέσεις από κυβερνητικά στελέχη για συντόμευση των διαδικασιών και αποπληρωμής των παραγωγών. Και μπορεί ο νομός να κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και μεγάλο ποσοστό παραγωγών να μην συγκόμισε ούτε το 5% της συνολικής παραγωγής, σε συνδυασμό με τις τεράστιες και ανεπανόρθωτες ζημιές που υπέστη το φυτικό κεφάλαιο, όμως ακόμα τα χρήματα δεν έχουν καταβληθεί στους πληγέντες παραγωγούς. Υπάρχει μια επόμενη πληρωμή μέσα στον Μάιο, ωστόσο δεν είναι ακόμα βέβαιο ότι θα ενταχθεί σε αυτή η περίπτωση της Ημαθίας.

Συνδεδεμένη ρυζιού 2015 στην Αιτωλοακαρνανία

8. Τις ελπίδες τους δείχνουν να έχουν χάσει, μετά από τόσα χρόνια, οι καλλιεργητές ρυζιού της Αιτωλοακαρνανίας, οι οποίοι δεν έχουν πληρωθεί τη συνδεδεμένη ενίσχυση για το 2015. Μάλιστα, ο υπουργός Μάκης Βορίδης, απαντώντας στις 13 Φεβρουαρίου 2020, σε ερώτηση του βουλευτή Δ. Κωνσταντόπουλου, σημειώνει ότι «το διαθέσιμο ποσό για τη χορήγηση συνδεδεμένης ενίσχυσης στον τομέα του ρυζιού για το έτος 2015 ανέρχεται σε 8.000.000 ευρώ. Οι πληρωμές της εν λόγω ενίσχυσης πραγματοποιήθηκαν στις 30.6.2016, στις 25.7.2016 και ολοκληρώθηκαν στις 15.10.2016. Σημειώνεται ότι, έχει περιέλθει σε γνώση του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. το γεγονός ότι για παραγωγούς ρυζιού, από διάφορες περιοχές της χώρας, δεν καταχωρήθηκαν από τους φορείς/ορυζόμυλους οι παραδόσεις τους. Εντούτοις, καθώς η τιμή της ενίσχυσης ανά εκτάριο ορυζοκαλλιέργειας καθορίστηκε πριν τις 30.6.2016, το διαθέσιμο ποσό των κοινοτικών πιστώσεων (εθνικό πλαφόν) εξαντλήθηκε και δεν είναι δυνατή η χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης στους εν λόγω παραγωγούς».

Εκκρεμότητες επιδοτήσεων λόγω διασταυρωτικών ελέγχων 

9. Εκκρεμεί καταβολή των καθυστερούμενων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ από τους διασταυρωτικούς ελέγχους περασμένων ετών, ακόμα και από το 2013 και το 2014. Παρά το ότι έχουν γίνει όλοι οι σχετικοί έλεγχοι, δεν έχει γίνει η καταβολή στους δικαιούχους.

Παραγωγοί σε έλεγχο το 2016 

10. Υπάρχουν περιπτώσεις παραγωγών, οι οποίοι ήταν στον έλεγχο το 2016, δεν πληρώθηκαν όσα δικαιούνταν μαζί με τους υπόλοιπους, έκαναν ένσταση στην οποία και δικαιώθηκαν, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν πληρώθηκαν για τα επόμενα έτη 2017 και 2018, ούτε την ενιαία ενίσχυση ούτε την εξισωτική αποζημίωση.

Παραγωγοί σε έλεγχο, που δικαιώθηκαν  

11. Εκτός από την περίπτωση των παραγωγών που ήταν σε έλεγχο το 2016, υπάρχουν και αντίστοιχες περιπτώσεις δικαιούχων, οι οποίοι τη μία χρονιά ήταν στον έλεγχο και την επόμενη δεν έλαβαν τις επιδοτήσεις τους της ενιαίας ενίσχυσης, αν και είχε διευθετηθεί ο έλεγχος.

Απλήρωτα Βιολογικά του 2019 σε Ηλεία και Αχαΐα 

12. Απλήρωτοι σε Ηλεία και Αχαΐα παραμένουν κάποιοι δεκάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι όσον αφορά το πρόγραμμα της Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας του 2019. Η προκαταβολή δόθηκε τον Οκτώβριο, ωστόσο μερίδα αγροτών των δύο αυτών νομών δεν έλαβαν χρήματα. Σε επόμενη φάση τέθηκε μια πιθανή εμβόλιμη πίστωση προκειμένου να διευθετηθούν κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο η πρόταση αυτή τελικά δεν προχώρησε, με αποτέλεσμα να δρομολογείται τώρα η εξόφληση, όπως ορίζει ο κοινοτικός κανονισμός στα τέλη Ιουνίου. Για την ώρα δεν προβλέπεται κάποια πληρωμή νωρίτερα, παρά τα αιτήματα των παραγωγών, με δεδομένο μάλιστα ότι τα χρήματα έχουν ήδη εγκριθεί και δεν είναι από τον νέο προϋπολογισμό.

Υπόλοιπα από το Εθνικό Απόθεμα του 2019 

13. Εκκρεμότητες υπάρχουν και όσον αφορά το Εθνικό Απόθεμα του 2019. Υπάρχουν καταρχήν αγρότες και κτηνοτρόφοι, οι οποίοι δεν έχουν πληρωθεί καθόλου ακόμα, πιθανότατα λόγω μη υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών. Επιπλέον, μερίδα παραγωγών, που προχώρησε σε ενστάσεις για την κατανομή του 2019, περιμένει ακόμα τα αποτελέσματα και κατ’ επέκταση την πληρωμή. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι σε κάποιες περιφέρειες η πληρωμή όσων δικαιώθηκαν από τις ενστάσεις έχει ολοκληρωθεί.

Ποινές σε βοοτρόφους για δήλωση νεογέννητων εντός προθεσμίας

14. Ποινές που αφορούσαν τον κανονισμό της πολλαπλής συμμόρφωσης μείωσαν τα ποσά της συνδεδεμένης ενίσχυσης που έλαβαν οι βοοτρόφοι για το έτος 2018. Όπως αναφέρουν οι ίδιοι, πρόκειται για αυστηρή αναδρομική εφαρμογή του κανονισμού, σχετικά με τη δήλωση των νεογέννητων βοοειδών στην κτηνιατρική υπηρεσία, εντός 27 ημερών από τη γέννησή τους. Εδώ και αρκετούς μήνες οι κτηνοτρόφοι Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ζητούν τη διαγραφή των ποινών αυτών και την αποκατάσταση της αδικίας που παράγεται και από τη δήλωση εξόδου (θανάτου) κάθε είδους βοοειδούς μετά την παρέλευση 7 ημερών από το θάνατό του στην κτηνιατρική υπηρεσία και εγγράφως στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αίτημα το οποίο γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό ενόψει της πληρωμής της φετινής συνδεδεμένης για τα βοοειδή.