Ελλιπής προετοιμασία ΚΑΠ έριξε την πληρωμή στα βράχια

Ελλιπής προετοιμασία της ΚΑΠ, διαμάχες του ΟΣΔΕ και ανασφάλεια υπουργών, έριξαν την πληρωμή στα βράχια

Αδικεί, σε μεγάλο βαθμό, τις όποιες θετικές προοπτικές που ξεκλειδώνει η νέα ΚΑΠ, ο τρόπος με τον οποίο έτρεξε η πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης. Χειροτερεύει μάλιστα το κλίμα, η επικοινωνιακή στρατηγική που ανέπτυξε η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ανοίγοντας μέτωπο με τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, κάτι που αυτή τη στιγμή, πιο πολύ μοιάζει με κυβερνητικό αυτογκόλ παρά με νοικοκύρεμα και αποκατάσταση της τάξης στο ΟΣΔΕ.  

Η πληρωμή της περασμένης εβδομάδας, στο τεχνικό της σκέλος, δεν είναι απαραίτητα κακή, όπως δεν είναι απαραίτητα αρνητικό το πλαίσιο της νέας ΚΑΠ. Αν υπήρχε μια μεγάλη αστοχία, αυτή θα μπορούσε να σχετίζεται κυρίως με την αδυναμία του υπουργείου να εξηγήσει πού πήγαν τα λεφτά από το ψαλιδισμένο τσεκ και με ποιον τρόπο και από ποιο κανάλι θα μπορούσαν να τα ανακτήσουν οι αγρότες. 

Στα τεχνικά της πληρωμής, είναι άξιο αναφοράς το γεγονός ότι έτρεξε σε διάστημα μικρότερο του ενός μήνα από την ημερομηνία που έκλεισε το παράθυρο για την υποβολή των δηλώσεων του ΟΣΔΕ, ειδικά στις περιφέρειες Θεσσαλίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όπου δόθηκε παράταση στις οριστικοποιήσεις μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα ορισμένοι να μην δουν ούτε ευρώ στον λογαριασμό τους αφού δεν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος για αποσφαλματώσεις.

Άλλωστε για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, από πολύ νωρίς ήταν υπολογισμένη μια μέση μείωση του τσεκ της τάξεως του 20%, αφού 170 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στη λεγόμενη αναδιανεμητική ενίσχυση και ένα επιπλέον κομμάτι, της τάξης των 30 εκατ. ευρώ θα διανεμηθεί μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Αν κάποιοι αδικούνται από το νέο πλαίσιο επιδοτήσεων, είναι εκείνοι με τα μεγάλα ιστορικά δικαιώματα των οποίων οι ενισχύσεις αιμορραγούν και από τη σύγκλιση του 2%. Από την άλλη, διευκολύνονται νεοεισερχόμενοι στον κλάδο και αρκετοί που έχουν λίγα ή μικρά δικαιώματα. 

Πολλοί μικροί παραγωγοί, έχουν λαμβάνειν μαζί με την εξόφληση του τσεκ, το πριμ της αναδιανεμητικής ενίσχυσης. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΟΠΕΚΕΠΕ, η εξόφληση της βασικής ενίσχυσης, μαζί με την πληρωμή της αναδιανεμητικής και της εξισωτικής αποζημίωσης, ύψους περίπου 650 εκ ευρώ συνολικά, θα γίνει πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων.

Με την προϋπόθεση ότι η παραμετροποίηση και η ανάγνωση των εφαρμοστικών αποφάσεων γίνει σωστά, θα μπορούσε η πληρωμή των Χριστουγέννων να διασκεδάσει τις εντυπώσεις της πρώτης πληρωμής που έγινε με το νέο καθεστώς.

Πέρα από αυτά, σημαντικό είναι να αποσαφηνιστεί το θολό πλαίσιο των eco-schemes. Οι ελιγμοί των προηγούμενων μηνών (που έστειλαν παράτυπα αρκετούς στα βιολογικά), φαίνεται ότι λίγο έως πολύ θα σώσουν την παρτίδα για τη φετινή χρονιά, ωστόσο, αν πραγματικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου προσδοκά σε πρακτικές παρεμβάσεις γύρω από το θέμα των πληρωμών, θα πρέπει έγκαιρα να δώσει εφαρμοστικές και σαφείς κατευθύνσεις για τη νέα καλλιεργητική περίοδο.

Φυσικά το γεγονός ότι αυτά θα πληρωθούν όπως όλα δείχνουν -επιβεβαιώνοντας σχετικά ρεπορτάζ της Agrenda- προς την άνοιξη, έρχεται να φουντώσει και να εντείνει τη δυσαρέσκεια των παραγωγών. Θετικό ωστόσο είναι το γεγονός ότι τόσο οι δράσεις των eco-schemes, όσο και η συμπληρωματική ενίσχυση των νεοεισερχόμενων, πληρώνονται με βάση τα στρέμματα και όχι τα δικαιώματα, αφού αυτό δίνει τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες επιδοτήσεις σε όσους προσεγγίζουν με παραγωγικές προτεραιότητες το πεδίο της γεωργίας.

Αν και αφορά σε 19 δισ., καμία πολιτική οντότητα στην ελληνική σκηνή δεν δέχτηκε να «αναγνωρίσει» αυτή τη νέα ΚΑΠ. Ακόμα και έτσι, και παρά την απουσία πολιτικού στίγματος και χαρακτήρα στην υφιστάμενη ΚΑΠ, υπάρχουν παράμετροι οι οποίες δεν θα έπρεπε να αγνοούνται από τους παραγωγούς και αν οι ιθύνοντες του υπουργείου τα είχαν επικοινωνήσει με πολιτικό θάρρος και -οπωσδήποτε- αντίληψη επί της ΚΑΠ, το προχθεσινό «φιάσκο» των πληρωμών, θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να έχει αποφευχθεί.

Διευκρινίσεις ΟΠΕΚΕΠΕ για την πληρωμή της προκαταβολής του 2023

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης του Οργανισμού για την προκαταβολή της Βασικής Ενίσχυσης του 2023, πρώτου έτους εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ '23-'27), ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει για τα ακόλουθα:

• Η πληρωμή έγινε αποκλειστικά με τη χρήση δεδομένων από την κυβερνητική πλατφόρμα του gov.gr όπου φιλοξενείται η μια και μοναδική Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2023, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Επικρατείας η οποία δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 14-4-2022.

• Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, παρά τις δυσκολίες, υλοποιεί απαρέγκλιτα την απόφαση της Κυβέρνησης για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό των συστημάτων του αλλά και τη μεταφορά των δεδομένων του και την ασφαλή χρήση τους μέσω του gov.gr.

• Για το έτος 2023, ένα χρόνο μετά από την ανωτέρω απόφαση, ο ΟΠΕΚΕΠΕ παρείχε στους Έλληνες αγρότες την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2023, που είναι το πρώτο έτος εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ, ακολουθώντας τις αποφάσεις της Κυβέρνησης και τις οδηγίες του ΥΠΑΑΤ.

• Παρά τις καθυστερήσεις στην έκδοση των υπουργικών αποφάσεων και την έλλειψη σε τεχνική υποστήριξη, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, με αυταπάρνηση των υπαλλήλων του, κατάφερε να συλλέξει με επιτυχία το σύνολο των Ενιαίων Αιτήσεων Ενίσχυσης για το πρώτο έτος εφαρμογής του ΣΣ ΚΑΠ '23-'27 της Χώρας. Αντίθετα με τα όσα λέγονται, οι αιτήσεις συλλέχθηκαν, υποβλήθηκαν σε διασταυρωτικό έλεγχο και επεξεργάστηκαν αξιόπιστα για την πραγματοποίηση της προκαταβολής στις 27/10/2023.

• Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ο μόνος διαπιστευμένος Οργανισμός Πληρωμών της Χώρας και έχει την αρμοδιότητα του ελέγχου και των πληρωμών των Αγροτικών Ενισχύσεων δηλαδή της εφαρμογής του κανονιστικού πλαισίου. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δε νομοθετεί, υλοποιεί τις Υπουργικές Αποφάσεις και λοιπές κανονιστικές πράξεις του ΥΠΑΑΤ και των Διαχειριστικών Αρχών της χώρας.

• Στο πλαίσιο της υλοποίησης του εγκεκριμένου Στρατηγικού Σχεδίου το οποίο κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εγκρίθηκε με την αριθμ. 8270/21-11-2022 απόφαση της, (Κεφάλαιο 5.1 σελ. 327) προβλέπονται τα εξής:

Το συνολικό ποσό της βασικής ενίσχυσης, το οποίο με βάση το Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ κλήθηκε ο ΟΠΕΚΕΠΕ να κατανείμει σε δικαιώματα βασικής ενίσχυσης και να καταβάλει στους δικαιούχους που υπέβαλαν αίτηση το 2023, ήταν 829.000.000ευρώ σε αντίθεση με πέρυσι που το αντίστοιχο ποσό ήταν πάνω από 1 δις ευρώ.

Σύμφωνα με το ΣΣ ΚΑΠ '23-'27, επιπλέον του ποσού της Βασικής Ενίσχυσης, θα προστεθούν στις προσεχείς πληρωμές:

1. Η αναδιανεμητική στήριξη ύψους 174 εκατ. Ευρώ η οποία προορίζεται για την ενίσχυση των μικρών και νέων παραγωγών σύμφωνα με τον κατωτέρω πίνακα

2. Οι νέοι γεωργοί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ΣΣ ΚΑΠ.(κεφάλαιο 30 σελ. 352): «Εφόσον για την παρούσα παρέμβαση διατεθούν 28.000.000 €, το υπόλοιπο ποσό μέχρι τα  56.749.801 €, δηλ. τα 28.749.801 €, θα διατεθούν για την πρώτη εγκατάσταση των νέων γεωργών στο πλαίσιο των παρεμβάσεων αγροτικής ανάπτυξης»
3. Τα οικολογικά σχήματα συνολικού ύψους 425 εκατ ευρώ και
4. Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις ύψους 245 εκ ευρώ στις οποίες έχουν προστεθεί η ενίσχυση για το μαλακό σιτάρι και τον αραβόσιτο.

• Ο ΟΠΕΚΕΠΕ υλοποιώντας το εγκεκριμένο ΣΣ ΚΑΠ '23-'27 και την Απόφαση 519/135068 του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η οποία δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 9/5/2023, απέκλεισε την ενεργοποίηση δικαιωμάτων ΠΕ1 (βοσκοτόπια) χωρίς τη δήλωση ζωικού κεφαλαίου. Λόγω των αλλαγών της νέα ΚΑΠ δεν κατέστη δυνατός ο διαχωρισμός των δικαιωμάτων της κάθε αγρονομικής περιφέρειας προκειμένου να εξαιρεθούν τα επίμαχα δικαιώματα και να πληρωθούν τα υπόλοιπα. Για το λόγο αυτό τα ΑΦΜ των δικαιούχων δεσμεύτηκαν και θα ακολουθήσει νεότερη επεξεργασία. Πρόκειται για 9.300 ΑΦΜ συνολικού ύψους 9 εκατ. ευρώ

• Ως αρμόδιος φορέας για την επεξεργασία, την κατανομή των δικαιωμάτων και τον έλεγχο των κοινοτικών ενισχύσεων ο ΟΠΕΚΕΠΕ τον τελευταίο χρόνο προσπαθεί να αναστρέψει την μεγάλη αναδιανομή δικαιωμάτων που επιχειρήθηκε το προηγούμενο διάστημα μέσω του Εθνικού Αποθέματος από εκείνους που δήλωναν βοσκοτόπια χωρίς ζώα στερώντας από τους Έλληνες κτηνοτρόφους εκτάσεις και ποσά ενισχύσεων απαραίτητα για την επιβίωση τους. Στα πλαίσια των ελέγχων του, προχώρησε στη δέσμευση 6.000 ΑΦΜ τα οποία ελέγχονται από τον Οργανισμό αλλά και τη δικαιοσύνη για δημιουργία τεχνητών συνθηκών για τη λήψη κοινοτικών ενισχύσεων και το επόμενο διάστημα θα προχωρήσει στην ανάκτηση των παρανόμως εισπραχθέντων ενισχύσεων. Συνολικά το ποσό που αντιστοιχεί σε αυτή την κατηγορία δεσμεύσεων ανέρχεται στα 15 εκατ. Ευρώ

• Ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρίσκεται έμπρακτα στο πλευρό των Ελλήνων αγροτών και συναισθανόμενος την ανάγκη των πληγέντων από τις θεομηνίες κατέβαλε κάθε προσπάθεια, σε συνεργασία με τον τεχνικό σύμβουλο, να υλοποιήσει την προκαταβολή της Βασικής Εισοδηματικής Στήριξης για το 2023, δέκα μόλις μέρες μετά την εκκαθάριση του έτους 2022. Να σημειωθεί ότι ο πρόσφατα διενεργηθείς δημοσιονομικός έλεγχος του ΕΓΤΕ (για τη Βασική ενίσχυση και την Πράσινη ενίσχυση) για το έτος 2022, από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ολοκληρώθηκε, χωρίς κανένα εύρημα.

Προσφυγή ετοιμάζουν οι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι για τις πληρωμές

Προσφυγή στη δικαιοσύνη για τα λάθη στην πληρωμή της προκαταβολής της ενιαίας ενίσχυσης ετοιμάζουν οι κτηνοτρόφοι.

Συγκεκριμένα συνεδρίασε, στις 31/10/2023, η γενική συνέλευση της ομοσπονδίας κτηνοτρόφων Θεσσαλίας στην οποία και υπήρξε απαρτία όπως ορίζεται από το καταστατικό και μεταξύ άλλων συζητήθηκαν και τα κάτωθι:

«Ζητάμε από τον Υπουργό ΑΑΤ να μεταβεί στην Λάρισα το Σαββατοκύριακο ώστε σε συνάντηση μαζί μας να μας ενημερώσει για την κάκιστη πληρωμή της προκαταβολής της ενιαίας ενίσχυσης και τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα.

Τονίζουμε δε πως βρισκόμαστε σε επικοινωνία και με άλλες οργανώσεις κτηνοτρόφων της χώρας εξετάζοντας το ενδεχόμενο να καταθέσουμε αγωγή - μήνυση κατά παντός υπευθύνου για την συγκεκριμένη πληρωμή.

Επίσης ζητάμε την εντατικοποίηση των ελέγχων στα εισαγόμενα γάλατα ώστε να μην καταλήγουν στην παρασκευή ΠΟΠ προϊόντων όπως η ΦΕΤΑ και προτρέπουμε τους συνάδελφους κτηνοτρόφους να μην παραδίδουν γάλα με ανοιχτή τιμή.

Τέλος αποφασίστηκε η διενέργεια εκλογών στις 3/12/2023 στον Τύρναβο με συμμετοχή 30 ευρώ και καλούνται όσοι επιθυμούν να είναι υποψήφιοι να το δηλώσουν, μέχρι τις 29/11/2023, στον γραμματέα της ομοσπονδίας κ. Χρήστο Μπαχτσιβάνο».