Κεφάλαιο αστική οινοποίηση. Ή όταν οι απομακρυσμένες από την πρώτη ύλη πόλεις αποφασίζουν να πάρουν τα σκήπτρα της οινοποίησης. Το μεγάλο ερώτημα; Πρόκειται για κάστρο στην ακροθαλασσιά που θα διαλυθεί στο επόμενο κύμα ή για κόκκο άμμου που θα δημιουργήσει το επόμενο μαργαριτάρι του οινικού κόσμου;
Τα πρώτα αστικά οινοποιεία έκαναν την εµφάνισή τους πριν από 30 χρόνια περίπου στις ΗΠΑ. Ωστόσο, στην Ευρώπη του Μπορντό, της Βουργουνδίας, και της Τοσκάνης εµφανίστηκαν λίγο µετά το 2010. Η είσοδός τους σε ευρωπαϊκά εδάφη έγινε από την Αγγλία, τη χώρα µε τη µεγαλύτερη πολιτισµική συνάφεια µε τις Ηνωµένες Πολιτείες. Το Wine Trails ζήτησε από τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από τα αστικά οινοποιεία του Λονδίνου να µας εισάγουν σε αυτή τη νέα λογική και πραγµατικότητα. Πώς λειτουργεί ένα αστικό οινοποιείο; Πώς χτίζει το brand του; Σε ποιο καταναλωτικό κοινό απευθύνεται και µε ποια στυλ κρασιών; Ποια είναι η σχέση του µε την πρώτη ύλη και τους παραγωγούς; Και τελικά, πρόκειται για µία βιώσιµη επιχείρηση;
Ο οινόφιλος θέλει ιστορία
Τα τελευταία χρόνια το οινόφιλο κοινό δεν αρκείται στην απλή κατανάλωση του προϊόντος, αλλά θέλει να κοιτάξει πίσω από αυτό. Να βρει τους ανθρώπους, τη διαδικασία, την ιστορία. Σε αυτή την καταναλωτική ανάγκη τα αστικά οινοποιεία µπορούν ανταποκριθούν άψογα, έχοντας µάλιστα το πλεονέκτηµα της γεωγραφικής εγγύτητας.
«Η αγορά ξέρει ότι οι καταναλωτές θέλουν να µάθουν την προέλευση και την ιστορία του ποτού που πίνουν, είτε αυτό είναι µπύρα, είτε τζιν, είτε κρασί. Εµείς βρισκόµαστε κοντά στον σταθµό του West Brompton, έτσι είναι εύκολο για τους οινόφιλους Λονδρέζους να µας επισκεφθούν, χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν µίλια µακριά. Είµαστε χαρούµενοι που κάθε χρόνο υποδεχόµαστε όλο και περισσότερους επισκέπτες», αναφέρει στο WineTrails o Cliff Roberson, πρόεδρος της Roberson Wine που το 2017 εξαγόρασε το αστικό οινοποιείο London Cru.
Funky ή παραδοσιακοί;
Ποιο είναι όµως το στυλ κρασιών µε το οποίο τα νέα αυτά κάστρα της οινοποίησης προσπαθούν να κερδίσουν το κοινό τους; Σε αυτό το σκέλος θα παρατηρήσει κανείς ότι δηµιουργείται ένα πολύ ενδιαφέρον µωσαϊκό από διαφορετικές προσεγγίσεις.
Το London Cru, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2012, αποφάσισε από το 2017 να ακολουθήσει τον δρόµο της παράδοσης. «Τα βραβευµένα κρασιά του οινοποιείου µας παράγονται σύµφωνα µε τα παραδοσιακά πρότυπα, ενώ το στυλ διαφέρει ανάλογα µε την προέλευση των σταφυλιών», αναφέρει ο κ. Roberson.
Το Renegade, ο οινικός «αποστάτης» του Λονδίνου, προσπαθεί να «πιάσει» το κοινό µε µια διαφορετική πρόταση. Ο ιδρυτής του, Warwick Smith, ανέφερε στους Financial Times: «Οι νέοι θέλουν να δοκιµάσουν πιο funky κρασιά». Παρατηρώντας µάλιστα την κίνηση στις βρύσες του επισκέψιµου χώρου του οινοποιείου ο ίδιος αντιλαµβάνεται ότι: «Οι άνθρωποι που θα επιλέξουν ένα Sauvignon από το Μπορντό στο δικό µας οινοποιείο δεν προσδοκούν να γευτούν
σ’ αυτό την κλασική και γνώριµη γεύση».
Η εμπιστοσύνη των αμπελουργών
Κατά κύριο λόγο, τα αστικά οινοποιεία του Λονδίνου προµηθεύονται την πρώτη τους ύλη από αγγλικούς αµπελώνες, χωρίς να λείπουν ωστόσο οι οινοποιήσεις µε σταφύλια που ταξίδεψαν από την άλλη άκρη του κόσµου. Το London Cru ανήκει ξεκάθαρα στην πρώτη κατηγορία, κυρίως λόγω της προσπάθειας ανάδειξης του αγγλικού στοιχείου στις οινοποιήσεις του. «Η πρώτη ύλη από το 2017 και µετά προέρχεται από αγγλικούς αµπελώνες, κυρίως από το Kent, το ∆υτικό Sussex και το Surrey», εξηγεί ο κ. Roberson.
Αντιθέτως, το Renegade δεν αναζητά πρώτη ύλη µόνο στο Ηνωµένο Βασίλειο, αλλά προτιµά να δοκιµάσει υλικά από διάφορους αµπελώνες της Ευρώπης. Ο κ. Smith µάλιστα παραδέχεται ότι ως νέοι στον χώρο οινοποιοί και χωρίς ιδιαίτερη φήµη, χρειάζονται χρόνο για να πείσουν τους αµπελουργούς των µεγάλων οικογενειακών εκµεταλλεύσεων ότι θα φτιάξουν µε τα σταφύλια τους κρασιά ποιότητας.
Το Vagabond πάει ένα βήµα µακρύτερα, σχεδιάζοντας συνεργασίες µε αµπελουργούς και οινοποιούς από όλο τον κόσµο, όπως αναφέρει στο WT η Maddy Barrett.
Μια αναξιοποίητη αγορά
Για το τέλος αφήσαµε το κρισιµότερο ερώτηµα. Αξίζει τον κόπο, µε επιχειρηµατικούς όρους, να ιδρύσει κανείς ένα αστικό οινοποιείο; Ο κ. Roberson αναφέρει: «Ένα αστικό οινοποιείο είναι µία επιχείρηση αλλά είναι και ένα πάθος. Σαν αστικό οινοποιείο δεν έχουµε να διαχειριστούµε έναν αµπελώνα, έτσι µπορούµε να εστιάσουµε µε όλες µας τις δυνάµεις στην οινοποίηση. Εφόσον τα σταφύλια φτάσουν στο οινοποιείο, είναι πολύ λίγα τα στοιχεία που µας διαφοροποιούν από ένα κλασικό οινοποιείο. Τα έξοδα της αρχικής επένδυσης δε, εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες όπως η τοποθεσία, η κλίµακα και οι λειτουργίες της επιχείρησης. Φυσικά, δεν πρόκειται για υπόθεση χαµηλού κόστους. Για να σας δώσω ένα παράδειγµα, ένα πιεστήριο για την παραγωγή χυµού άριστης ποιότητας κοστίζει πάνω από 12.000 στερλίνες (13.460€)».
Ο ιδρυτής του Renegade, κ. Smith πιστεύει ότι το οικονοµικό ρίσκο αντισταθµίζεται από την είσοδο σε µία αναξιοποίητη αγορά. «Υπάρχουν τόσοι νέοι άνθρωποι που θέλουν να πιουν καλό κρασί. ∆εν τους πειράζει να ξοδέψουν κάτι παραπάνω για να το απολαύσουν», σηµειώνει ο ίδιος.
Από τη µεριά του ο ιδιοκτήτης του Blackbook, Sergio Verrillo, βλέποντας την υποστήριξη των καταναλωτών του Λονδίνου στους τοπικούς παραγωγούς θεωρεί ότι «υπάρχει χώρος για ακόµη περισσότερα αστικά οινοποιεία. Σε 10 χρόνια το Λονδίνο θα µπορεί να υποστηρίξει 15 µε 20 αστικά οινοποιεία». Βεβαίως, η παραγωγή των αστικών οινοποιείων κρατιέται σε χαµηλά επίπεδα.Το Renegade παράγει 27.000 φιάλες τον χρόνο. Το London Cru έχει εµφιαλώσει 80.000 από το πρώτο Vintage του 2013, ενώ υπολογίζει ότι στη φετινή σοδειά θα φτάσει τις 10.000. Το Blackbook το 2017 παρήγαγε 5.500 φιάλες και ευελπιστεί ότι φέτος θα τις τριπλασιάσει µε 18.000-20.000.
Πρωταγωνιστές της γαστρονομικής σκηνής
«H γαστρονοµική σκηνή του Λονδίνου συγκεντρώνει πάντα τις καλύτερες ιδέες. Και εµείς είµαστε κοµµάτι αυτής της διαδικασίας», ανέφερε στο Drinkbusiness.com ο Gavin Monery, οινοποιός του wine-bar Vagabond που το 2017 αποφάσισε να δηµιουργήσει το δικό του οινοποιείο. «Γιατί να φέρνουµε µόνο εκπληκτικά κρασιά στο Λονδίνο και να µην τα φτιάχνουµε εδώ;», πρόσθεσε ο ιδρυτής του Vagabond, Stephen Finch.
Τάση από τις ΗΠΑ
Ξεκινώντας από τις ΗΠΑ η τάση των αστικών οινοποιείων εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσµο. Πέρα από την Ευρώπη, αστικά οινοποιεία θα βρει κανείς στην Αφρική αλλά και την Ασία.
Βιο… δυναμικά απ’ το Παρίσι
Λίγοι θα περίµεναν να βρουν ένα αστικό οινοποιείο στο Παρίσι, όµως ο Matthieu Bosser δεν δίστασε να το τολµήσει. Το Les Vignerons Parisiens χρησιµοποιεί µόνο σταφύλια βιοδυναµικής καλλιέργειας, για τον απλό λόγο ότι θέλουν τα καλύτερα σταφύλια, όπως τονίζει.
Κείμενο της Μαρίνας Σκοπελίτου, από το περιοδικό WineTrails που κυκλοφόρησε το Σάββατο 29/09 μαζί με την Agrenda