Αγρότες που θα πετύχουν εξοικονόµηση ύδατος άνω του 50%, βρίσκονται σε περιοχές ευαίσθητες στη νιτρορύπανση και διαθέτουν υδροβόρες καλλιέργειες όπως βαµβάκι, καλαµπόκι και εσπεριδοειδή αποκτούν προτεραιότητα ένταξης στο Μέτρο 4.1.2 που επιδοτεί τις επενδύσεις σε αρδευτικά δίκτυα. Μάλιστα, σύµφωνα µε το προσχέδιο των κριτηρίων µοριοδότησης, που θα οριστικοποιηθούν µε την πρόσκληση (αναµένεται το Σεπτέµβριο εφόσον το επιτρέψει το πληροφοριακό σύστηµα ΠΣΚΕ), αν ο αγρότης βάλει υδροµετρητή πριν την αίτηση ένταξης, µπορεί να εξασφαλίσει µέχρι και 12 µόρια. Η βάση ορίζεται στους 30 πόντους για να κριθεί µία αίτηση επιλέξιµη, αλλά όπως προκύπτει µε σαφήνεια από τα κριτήρια απόλυτη προτεραιότητα θα έχουν όσοι αντικαταστήσουν υπάρχον σύστηµα µε στάγδην άρδευση και πετύχουν εξοικονόµηση νερού άνω του 30-50%, βάζοντας δύσκολα σε όσους θέλουν να µετατρέψουν µία έκταση σε αρδευτική εφόσον -προφανώς- δεν µπορούν να αποδείξουν εξοικονόµηση νερού. Αναλυτικότερα, τα µόρια µοιράζονται ως εξής:
1. Ποσοστό δυνητικής εξοικονόµησης ύδατος µέσω υλοποίησης υποδοµής άρδευσης: Από 50% και άνω, 48 µόρια. Από 40% και άνω, 43,2 µόρια. Από 30%, 38,4 µόρια και από 25%, 33,6 µόρια. Από 20%, 28,8 µόρια, από 15%, 24 µόρια. Από 10% εξοικονόµηση ύδατος, 19,2 µόρια.
2. Ύπαρξη υδροµετρητή πριν την υλοποίηση της επένδυσης: Έως 12 µόρια
3. Ποσοστό δυνητικής εξοικονόµησης ύδατος µέσω υλοποίησης εγγείων βελτιώσεων (π.χ αποθήκευση νερού) ή υποδοµής για ανακύκλωση νερού: ∆υνητική εξοικονόµηση από 50% και άνω, 10 µόρια. Από 30% και άνω, 6 µόρια. Από 20%, 4 µόρια.
4. Εκµετάλλευση που βρίσκεται εντός ευπρόσβλητης στη νιτρορύπανση περιοχής: Έως 10 µόρια
5. Εγκατάσταση συστηµάτων εξοικονόµησης ύδατος σε υδροβόρες καλλιέργειες. Πολύ υδροβόρες, 10 µόρια, λιγότερο υδροβόρες 7 µόρια, λοιπές καλλιέργειες 3 µόρια.
6. Κατάσταση των υδάτινων σωµάτων: Λιγότερο από καλή 10 µόρια, καλή 5 µόρια.
Γεωτρήσεις, πηγάδια
Οι νέες γεωτρήσεις και πηγάδια-φρέατα συµπεριλαµβανοµένου του εξοπλισµού τους (π.χ. σωληνώσεις, αντλία, γεννήτρια, ηλεκτρολογικός πίνακας, υδροµετρητής) και της απαραίτητης κτιριακής υποδοµής (π.χ. µικρό αντλιοστάσιο), είναι επιλέξιµες προς ενίσχυση µόνο όταν η κατάσταση των υδάτων του υπόγειου υδατικού συστήµατος που εξυπηρετεί το σηµείο υδροληψίας έχει χαρακτηριστεί ως «καλή» για ποσοτικούς λόγους.
Για γεώτρηση χωρίς δοκιµαστική άντληση η επιλέξιµη δαπάνη ορίζεται στα 95 ευρώ ανά µέτρο και για γεώτρηση µε δοκιµαστική άντληση στα 120 ευρώ το µέτρο. Η επένδυση θα πρέπει να έχει υδροµετρητή ή να περιλαµβάνει στον αιτούµενο προϋπολογισµό την αγορά και εγκατάσταση υδροµετρητών.
Επιπλέον, για γεωτρήσεις και πηγάδια απαιτείται κατά την υποβολή η προσκόµιση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή βεβαίωση απαλλαγής. Να σηµειωθεί εδώ ότι δεν δικαιολογείται νέα γεώτρηση αν η παλιά δεν έχει κλείσει πάνω από 20 χρόνια (περίοδος απλής αντικατάστασης).
Στάγδην άρδευση
Τα αρδευτικά συστήµατα που επιδοτούνται είναι τα α) στάγδην άρδευσης και β) µικροκαταιονισµού (σταθεροί µικροεκτοξευτές χαµηλού ύψους). Για όσους ενδιαφέρονται να αντικαταστήσουν ένα ήδη υπάρχον σύστηµα στάγδην, πρέπει να έχει κλείσει τουλάχιστον µία 6ετία ο παλιός εξοπλισµός. Επιπλέον, πρέπει αποδεδειγµένα η επένδυση να συµβάλλει στην εξοικονόµηση ύδατος σύµφωνα µε τα εξής ποσοστά, ανάλογα µε το είδος της επένδυσης: Για αντικατάσταση συστήµατος άρδευσης µε άλλο σύστηµα διαφορετικού τύπου απαιτείται δυνητική εξοικονόµηση κατανάλωσης ύδατος ίση µε τουλάχιστον 25% (20% σε καλής ποσοτικής κατάστασης υπόγεια ύδατα).
Για αντικατάσταση συστήµατος άρδευσης µε άλλο σύστηµα ιδίου τύπου εξαιτίας µεγάλων απωλειών ύδατος (ο εξοπλισµός είναι παλιός και δεν λειτουργεί σωστά πλέον): ∆υνητική εξοικονόµηση ύδατος ίση µε τουλάχιστον 10%.
Επέκταση υποδοµής σε τεµάχια που αρδεύονταν κατά το πρόσφατο παρελθόν (έως 5 έτη): ∆υνητική εξοικονόµηση ύδατος ίση µε τουλάχιστον 20%.
Η επιλέξιµη δαπάνη ανά στρέµµα ορίζεται για τα συστήµατα στάγδην άρδευσης ως εξής: Αροτραίες καλλιέργειες: 170 ευρώ, δέντρα: 220 ευρώ (κανονική φύτευση) και 300 ευρώ (πυκνή φύτευση). Αµπελώνες: 410 ευρώ, Λαχανικά: 255 ευρώ.
Δεξαμενές κάθε είδους
Επιλέξιµες προς ενίσχυση είναι δεξαµενές όγκου έως 500 κ.µ. (όπως πλαστικές, µεταλλικές κ.λπ.) που δεν απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις φυσικού εδάφους ή δεξαµενές (χωµάτινες, µεταλλικές, κ.λπ.) ανεξαρτήτως µεγέθους που απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις (λιµνοδεξαµενές) και χρησιµεύουν για την αποθήκευση νερού βροχής (όµβρια) για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών συστηµάτων της εκµετάλλευσης. Προς το παρόν, σύµφωνα µε τα µέχρι στιγµής δεδοµένα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει προβλέψει εύλογο κόστος επένδυσης για τις τσιµεντένιες δεξαµενές (χωρίς εκσκαφή) έως 500 κ.µ, το οποίο ορίζεται στα 105 ευρώ ανά κ.µ. Για τις δεξαµενές που απαιτούνται εκσκαφές, το εύλογο κόστος προσδιορίζεται στα 17 ευρώ ανά τ.µ. Να σηµειωθεί εδώ πως για αντικατάσταση παλιάς δεξαµενής µε επιχώσεις φυσικού εδάφους και τις τσιµεντένιες υδατοδεξαµενές, ο παλιός εξοπλισµός θα πρέπει να έχει κλείσει 24 χρόνια στο χωράφι για να είναι επιλέξιµη η νέα αγορά
Επιμέρους εξοπλισμός
Αν κάποιος αγρότης θέλει απλά να εκσυγχρονίσει τη γεώτρησή του, µπορεί να κάνει φάκελο αγοράς επιµέρους εξοπλισµού όπως είναι ενδεικτικά: αλλαγή αντλίας, γεννήτριας, ηλεκτρολογικού πίνακα, εγκατάσταση υδροµετρητή. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν απαιτείται απόδειξη εξοικονόµησης ύδατος. Σηµειώνεται ότι για τις αντλίες θα πρέπει να έχουν περάσει 16 χρόνια χρήσης του παλιού εξοπλισµού και για τις γεννήτριες 10 χρόνια, ώστε να είναι επιλέξιµες Η ανώτατη επιλέξιµη δαπάνη για τις γεννήτριες ορίζεται ανάλογα µε την απόδοσή τους (KVA). Το εύλογο κόστος για γεννήτριες ξεκινάει από 8 KVA και ορίζεται στα 2.350 ευρώ και φτάνει τα 6.000 ευρώ για 30 KVA. Οι ανωτέρω τιµές δύνανται να προσαυξάνονται κατά 15% όταν τεκµηριώνεται ότι στα τεχνικά χαρακτηριστικά της γεννήτριας περιλαµβάνεται η δυνατότητα σύνδεσης µε πίνακα αυτόµατης µεταγωγής. Επίσης, στις ανωτέρω τιµές δεν περιλαµβάνεται το εύλογο κόστος αγοράς και εγκατάστασης του πίνακα µεταγωγής ∆ΕΗ - γεννήτρια, που ορίζεται ως εξής: Πίνακες Χειροκίνητης Μεταγωγής Η/Ζ 800 ευρώ και Αυτόµατης Μεταγωγής Η/Ζ 1.350 ευρώ.
Διαβάστε επίσης: Το μεγάλο ξεκάρφωμα με ειδικές ενισχύσεις αγροτών, σχεδόν χωρίς μέτρα ανακούφισης ο πρωτογενής τομέας
Γεωργία ακριβείας
Οι επενδύσεις που αφορούν γεωργία ακριβείας και περιλαµβάνουν ενδεικτικά δαπάνες αγοράς και εγκατάστασης Η/Υ και λογισµικού διαχείρισης γεωργικής εκµετάλλευσης, δικτύου µετεωρολογικών δεδοµένων, εγκατάστασης δοµηµένης καλωδίωσης ή ασύρµατου δικτύου, εδαφολογικής ανάλυσης, αισθητήρες, µετρητές, αυτοµατοποιηµένο έλεγχο συστηµάτων άρδευσης, συστήµατα αποµακρυσµένου ελέγχου και προγραµµατισµού. Για τον εξοπλισµό αυτό, µε την αίτηση στήριξης υποβάλλεται µελέτη εγκατάστασης του εξοπλισµού και µε την αίτηση πληρωµής µελέτη εφαρµογής του.
Ειδικές προϋποθέσεις:
Για αντικατάσταση συστήµατος άρδευσης µε άλλο σύστηµα διαφορετικού τύπου απαιτείται δυνητική εξοικονόµηση κατανάλωσης ύδατος ίση µε τουλάχιστον 25% (20% σε καλής ποσοτικής κατάστασης υπόγεια ύδατα).
Για αντικατάσταση συστήµατος άρδευσης µε άλλο σύστηµα ιδίου τύπου εξαιτίας µεγάλων απωλειών ύδατος (ο εξοπλισµός είναι παλιός και δεν λειτουργεί σωστά πλέον): ∆υνητική εξοικονόµηση κατανάλωσης ύδατος ίση µε τουλάχιστον 10%.
Επέκταση υποδοµής σε τεµάχια που αρδεύονταν κατά το πρόσφατο παρελθόν (έως 5 έτη): ∆υνητική εξοικονόµηση κατανάλωσης ύδατος ίση µε τουλάχιστον 20%.
Ποσοστά ενίσχυσης
Ο επιλέξιµος προϋπολογισµός κάθε επένδυσης για φυσικά πρόσωπα αγρότες ορίζεται στα 150.000 ευρώ. Από αυτό το ποσό, επιδοτείται ο δικαιούχος µε τα εξής ποσοστά:
Νέοι αγρότες κάτω των 41 ετών κατοχή πτυχίου - τίτλου σπουδών Γεωτεχνικής κατεύθυνσης ή ενταγµένοι στο Μέτρο 6.1 (Πρώτη Εγκατάσταση): 80% για µικρά νησιά του Αιγαίου, 70% σε Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και Ήπειρο, 60% στις υπόλοιπες Περιφέρειες (πλην Αττικής που ορίζεται στο 50%).
Γεωργοί σε ορεινές περιοχές: 75% για µικρά νησιά του Αιγαίου, 60% στις υπόλοιπες Περιφέρειες (Αττική 50%).
Λοιποί γεωργοί: 75% για µικρά νησιά του Αιγαίου, 50% στις υπόλοιπες Περιφέρειες (πλην Αττικής που ορίζεται στο 40%).
Μειονεκτικές περιοχές της Στερεάς Ελλάδας και της ∆υτ. Μακεδονίας ενίσχυση 50%.
Τα ποσοστά ενίσχυσης πέφτουν κατά 5% όταν πρόκειται για επενδύσεις σε γεωτρήσεις και πηγάδια-φρέατα. Μείωση 5% προκύπτει επίσης όταν επιτυγχάνεται εξοικονόµηση ύδατος από 20% και κάτω (25% για µη καλή ποσότητα υδάτων).
Τέσσερις κατηγορίες επενδύσεων
Όλες οι επενδύσεις που έχουν να κάνουν με τα αρδευτικά συστήματα είτε αφορούν αντικατάσταση υφιστάμενης δομής, είτε την κατασκευή νέας στο πλαίσιο του Μέτρου 4.1.2 εμπίπτουν σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα το είδος του business plan:
Περιοχές με καλή ποσότητα υδάτων
1. Αντικατάσταση συστήματος άρδευσης με άλλο σύστημα διαφορετικού τύπου. Προϋπόθεση η δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 20%.
2. Αντικατάσταση συστήματος άρδευσης με άλλο σύστημα ιδίου τύπου εξαιτίας μεγάλων απωλειών ύδατος (ο εξοπλισμός είναι παλιός και δεν λειτουργεί σωστά πλέον). Προϋπόθεση: Δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 10%.
3. Επέκταση υποδομής σε τεμάχια που αρδεύονταν κατά το πρόσφατο παρελθόν (έως 5 έτη): Προϋποθέσεις η νέα έκταση δεν αρδεύεται σήμερα, αλλά δηλωνόταν ως αρδευόμενη στο ΟΣΔΕ έως 5 χρόνια πριν την υποβολή της αίτησης στήριξης. Δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 20% η οποία τεκμηριώνεται από σχετική μελέτη με την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης σύμφωνα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του υφιστάμενου και του μελλοντικού εξοπλισμού άρδευσης.
4. Νέα αρδευόμενη έκταση που ήταν ξηρική. Προϋποθέσεις: Εφαρμόζεται ή θα εφαρμοστεί έως μέρος της επένδυσης υδρομέτρηση. Προσκόμιση άδειας χρήσης ύδατος για το σημείο υδροληψίας που αφορά στην επένδυση με την τελευταία αίτηση πληρωμής.
Περιοχές με λιγότερο καλή ποσότητα υδάτων
1. Αντικατάσταση συστήματος άρδευσης με άλλο σύστημα διαφορετικού τύπου. Προϋποθέσεις: Δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 25%. Πραγματική εξοικονόμηση της χρήσης ύδατος ανερχόμενη τουλάχιστον στο 50% της δυνητικής εξοικονόμησης ύδατος που καθίσταται δυνατή χάρη στην επένδυση.
2. Αντικατάσταση συστήματος άρδευσης με άλλο σύστημα ιδίου τύπου εξαιτίας μεγάλων απωλειών ύδατος (ο εξοπλισμός είναι παλιός και δεν λειτουργεί σωστά πλέον). Προϋποθέσεις: Δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 10%. Πραγματική εξοικονόμηση της χρήσης ύδατος ανερχόμενη τουλάχιστον στο 50% της δυνητικής εξοικονόμησης ύδατος. Αναθεώρηση της υπάρχουσας άδειας χρήσης νερού λαμβάνοντας υπόψη την πραγματική εξοικονόμηση ύδατος.
3. Επέκταση υποδομής σε τεμάχια που αρδεύονταν κατά το πρόσφατο παρελθόν (έως 5 έτη). Προϋποθέσεις: Δυνητική εξοικονόμηση κατανάλωσης ύδατος ίση με τουλάχιστον 20%. Πραγματική εξοικονόμηση της χρήσης ύδατος ανερχόμενη τουλάχιστον στο 50% της δυνητικής εξοικονόμησης ύδατος που έχει προβλεφθεί.
4. Νέα αρδευόμενη έκταση που ήταν ξηρική. Δεν είναι επιλέξιμη.
