Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη νέα προγραμματική περίοδο, το επίσηµο συµβουλευτικό όργανο των διαχειριστικών αρχών όλων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταµείων (συµπεριλαµβανοµένου του ΠΑΑ), fi-compass που παρέχει η Κοµισιόν και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προς τα κράτη-µέλη, παρουσίασε πρόσφατα τις κατευθύνσεις που θα έχουν τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Ως γνωστόν αυτά παρέχουν το τελευταίο διάστημα εγγυημένα δάνεια σε Έλληνες αγρότες για την υλοποίηση Σχεδίων Βελτίωσης και άλλων επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του συμβουλευτικού οργάνου, αν και τα εργαλεία αυτά θα ενεργοποιηθούν με την έναρξη της νέας προγραμματικής περιόδου, υπάρχει πρόβλεψη ώστε κατά την μεταβατική περίοδο που ήδη διανύεται να υπάρξει διατήρηση των σημερινών χρηματοδοτικών εργαλείων (Ταμείο Εγγυήσεων) με την υποστήριξη φρέσκου χρήματος της νέας επταετίας.
Τα βασικότερα σημεία του νέου σχεδιασμού, περιλαμβάνουν την χωρίς περιορισμό χρηματοδότηση των αγροτών για την αγορά αγροτικής γης. Σημειώνεται ότι στα υφιστάμενα εργαλεία υπάρχει πρόβλεψη που δεν επιτρέπει την χρηματοδότηση για αγορά γης σε ποσοστό που να υπερβαίνει το 10% του συνολικού επενδυτικού σχεδίου.
Άλλωστε, με τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, δίνεται η δυνατότητα παροχής εγγυημένων δανείων χωρίς αυτά να είναι συνδεδεμένα με κάποια υπό εξέλιξη επένδυση. Όπως εξηγούν οι τεχνοκράτες, προχώρησαν στην ευελιξία αυτή ορμώμενοι από τις εξελίξεις του τελευταίου έτους με την πανδημία, κατά το οποίο εμφανίστηκε ένα ουσιαστικό χρηματοδοτικό κενό για τους αγρότες.
Ένα ακόμα βασικό σημείο, είναι η προτεραιότητα που δίνουν τα εργαλεία αυτά στην ανανέωση των γενεών στην ύπαιθρο, πράγμα που σημαίνει ότι προωθείται μια γραμμή εύκολης και ευέλικτης δανειοληπτικής δυνατότητας σε νεαρούς και νέους αγρότες, προκειμένου να τρέξουν τις εκμεταλλεύσεις τους. Μάλιστα στην περίπτωση των νέων αγροτών οι εξασφαλίσεις φαίνεται ότι θα είναι μηδενικές ακόμα και για υψηλού ρίσκου επενδύσεις.
Τέλος, δίνεται η δυνατότητα συνδυασμού των χρηματοδοτικών εργαλείων με τις αγροτικές επιδοτήσεις.
Το Ταµείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης δεν επαρκεί
Σε έκθεση του fi-compass που δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι, γινόταν ειδική αναφορά στην ελληνική περίπτωση, όπου η αγορά αγροτικής γης παρουσιαζόταν ως πρόβλημα για λύτες με δυνατά νεύρα. Στην Ελλάδα η αγροτική γη «ενοικιάζεται εύκολα αλλά υπερβολικά ακριβά και πωλείται δύσκολα» σημείωνε τότε η έκθεση, εξηγώντας πως το Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης δεν είναι αρκετό για να υπερβούν οι Έλληνες αγρότες το συγκεκριμένο πρόβλημα.
«Καλή ιδέα, µπορεί να βοηθήσει, αλλά οι Έλληνες αγρότες δεν πρέπει να περιµένουν και θαύµατα από το Ταµείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης» ανέφερε η έκθεση, θεωρώνττας πάντως ότι το εργαλείο θα βελτιώσει σε κάποιο βαθµό την πρόσβαση των Ελλήνων αγροτών στη χρηµατοδότηση. Ωστόσο, µε δεδοµένο το συνολικό µέγεθος της διαφοράς µεταξύ ζήτησης (από πλευράς αγροτών) και προσφοράς χρηµατοδότησης (από την πλευρά των τραπεζών) και τη γενική αντιµετώπιση της γεωργίας από τα τραπεζικά ιδρύµατα, θεωρείται απίθανο ο µηχανισµός αυτός να είναι σε θέση να φέρει την αγορά σε κανονική λειτουργικότητα έως το τέλος της τρέχουσας περιόδου προγραµµατισµού.
Εποµένως, εδώ, θα πρέπει η Ελλάδα να έρθει και να στηρίξει τη γεωργία και µε άλλα εργαλεία. Ένα από αυτά είναι ένας µηχανισµός επιδότησης επιτοκίου για τον πρωτογενή τοµέα. «Θα µπορούσε να συνδυάσει την απαραίτητη κάλυψη κινδύνων για τις τράπεζες µε υψηλότερη µείωση των επιτοκίων, κάτι που είναι ιδιαίτερα επιθυµητό από τους Έλληνες αγρότες, καθώς τα επιτόκια είναι πολύ υψηλότερα από τον µέσο όρο της ζώνης του Ευρώ», σημείωνε τότε η µελέτη.
